گیاهان دارویی و دمنوش ها میراث و ثروت عظیمی سرزمین ایران ، سابقه ای به درازای تاریخ و سکونت در این کهن دیار دارد اما سال هاست که خاکستر فراموشی بر آن پاشیده و به کناری نهاده شده است.
خاک بیابان ها تا رشته کوه های متنوع و به هم پیوسته ایران ، روزگاران زیادی جستجوگاه درمان و شفابخش مردمان دردمند این سرزمین به شمار می رفت اما چندی است که این نسخه های شفابخش از یاد رفته و آن ها را از بیگانه طلب می کنیم.
امروزه پس از آزمودن داروهای شیمیایی و آشکار شدن اثرات جانبی نامطلوب اغلب این داروها ، بار دیگر تقاضا برای گیاهان دارویی و دمنوش ها به عنوان نسخه های شفابخش و التیام دهنده دردها فزونی یافته است و بشر دوای دردهای خود را در کوهستان ها و در ریشه و گل گیاهان شفابخش و معجزه گر می جوید و این فرصتی است تا با برنامه ریزی و بهره گیری از فناوری های جدید به رونق صنعت گیاهان دارویی در کشور توجه بیشتری شود.
به دلیل گسترش اطلاعات مردم از خواص مفید دمنوش ها و اثر مفید آنها بر روی بیماری ها بویژه بیماری های کبد چرب و فشار خون موجب شده است که توجه ها به گیاهان دارویی افزایش یابد و مردم دنبال گیاهان دارویی کاهنده چربی به داروخانه های طبیعت در مناطق کوهستانی روی آورند.
محققان و گیاه شناسان معتقدند که گیاهان مخازن غنی از مواد دارویی هستند و اثرات آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی زیادی در گیاهان کشف شده است .
گیلان به دلیل تنوع آب و هوایی و ریزش های جوی یکی از قطب های گیاهان دارویی کشور بشمار می رود که از حدود دو هزارو 300 گونه گیاهان معطر و دارویی ایران بیش از یک هزار گونه گیاهی در این سرزمین می روید .
گل گاوزبان و چای از محصولات عمده گیاهان دارویی گیلان به شمار می روند که بویژه چای یکی از عمده ترین گیاهان دارویی کشور و به عنوان پرطرفدارترین نوشیدنی های غیرالکلی در جهان بشمار می رود که بیش از 90درصد آن در گیلان تولید می شود و این محصول به علت اثرات دارویی ، طراوت و آرام بخشی مورد استفاده بیش از دو سوم جمعیت جهان قرار گرفته است.
درحالی که کشورهایی وجود دارند که فقط با یک گونه گیاهی بخش مهمی از صادرات آن کشور را تشکیل می دهد ولی در ایران ما از این همه ذخایر شفابخش غفلت کرده ایم .
کارشناسان استفاده از فناوری برای بسته بندی و عرضه محصولات داخلی گیاهی ، برندسازی نکردن گونه های خاص کشور ،عدم سرمایه گذاری کلان و مکانیزاسیون را از جمله مشکلات صنعت محصولات گیاهان دارویی می دانند.
رییس انجمن علمی گیاهان دارویی ایران در این باره به خبرنگار ایرنا گفت : کشور ما از لحاظ فنی در گیاهان دارویی از بسیاری از کشورهای جهان غنی ترین سرزمین به شمار می رود و گیاهان بابونه ، گل محمدی ، چای ، زعفران و گل گاوزبان هرکدام از این گیاهان از نظرسلامت می تواند بخشی از جامعه جهانی را پوشش دهند ، آرامبخش روح و روان انسان های جوامع باشند و از نظر اشتغال و فناوری هم بسیار اهمیت دارند .
محمدباقر رضایی افزود: به اندازه کافی و متنوع در این کشور گیاهان و میوه ها وجود دارند که هر عرصه و شهرستان دارای گیاهان دارویی خاص و در ردیف یک کشور محسوب می شوند و هیچ فصلی در این کشور دراین زمینه کمبودی احساس نمی شود .
وی خاطرنشان کرد: سبزی سبددارویی کشور ماست ولی در این زمینه فرآوری وجود ندارد و فناوری و تکنولوژی آن تاکنون وارد نشده و هیچ برند سازی در این زمینه صورت نگرفته است.
وی تصریح کرد: بسیاری از کشورهای دیگر محصولات ایران را خریداری می کنند و به نام خودشان برندسازی کرده و با نام کشور خود آن را می فروشند.
وی اظهارداشت: مقدمات و پایه علمی این کار فراهم شده است ، دانشگاههای علمی و فنی ایجاد شده ولی صنعت و سرمایه گذاری آن شکل نگرفته است.
وی گفت: ایران تنها کشوری است که در جهان از نظر امنیتی غذایی و سلامت محصولات مورد توجه است و باید با مدیریت منسجم بتوانیم به رشد صنعت گیاهان دارویی دست یابیم و در تولید و بسته بندی و صادرات برخی محصولات گیاهی کشور متمرکز شویم .
وی با اشاره به اینکه ایران در گذشته بزرگان زیادی در زمینه آشنایی با گیاهان دارویی داشته است و یادگارهای علمی مهمی برای ما بر جای مانده است یادآورشد:آثاری که دیگران از آنها استفاده کردند و جای تاسف دارد که ما آن را به فراموشی سپرده ایم .
وی تاکید کرد :باید تلاش کنیم با دستیابی به فناوری و استفاده از روش های علمی در بسته بندی و فرآوری در جامعه بین المللی حضور داشته باشیم و با آموزش و راهنمایی مردم این محصولات به فرآورده تبدیل شوند.
وی با اشاره به اینکه بعضی از گیاهان دارویی کشور ما می توانند یک کشور را تامین کنند یادآورشد: با وجود اینکه در گیاهان دارویی تنوع زیاد در ایران وجود دارد اما کمتر به شناساندن زنجیره ارزش گیاهان دارویی پرداخته شده است .
وی اضافه کرد:بیشترین سرمایه گذاری در کشور ما روی گونه های گیاهان خارجی است چون افراد با اطلاعات دیگران کار می کنند و گونه های داخلی را نمی شناسند.
وی گفت:هیچ تکنولوژی زنجیروار در کشور ما در هیج محصولی از زعفران گرفته تا گل محمدی و بقیه وجود ندارد اما برخی کشورها بعضی از این محصولات ایران را قطب صادرات خودشان قرار داده اند از جمله کشور اسپانیا زعفران ایران و کشور بلغارستان گل محمدی کشور ما را قطب صادرات خود قرار داده و بهار نارنج و نرگس کشور ما را هر کدام از کشورهای دیگر با فناوری های جدید و برندسازی به نام کشورخودشان بسته بندی می کنند و می فروشند.
رییس انجمن علمی گیاهان دارویی ایران به ارزش سبزی خوردن به عنوان یک نوع از گیاهان دارویی در کشور اشاره کرد و اظهارداشت: سبزی خوردن یک سبد غذایی دارویی در کشور ما به شمار می رود و درحال حاضر عملا از سفره های بسیاری خارج شده و همین سبزیجات با تازه ترین روش در سفره های کشورهای دیگر پهن شده است.
رضایی با اشاره به اینکه با بسته بندی سبزیجات هم می توان اشتغال خانگی بوجود آورد اظهارداشت:درگذشته بسته بندی و بهترین تمیزکردن سبزیجات در خانه های روستایی وجود داشت که این روش حذف شده است و نداشتن تکنولوژی مردم کشور را از این محصولات سلامت محور دور کرده است.
وی یادآورشد:از نظر دانشگاهی و علمی و مواد اولیه کمبودی وجود ندارد ولی عدم ارتباط بین دانشگاه و صنعت و نبود هماهنگی لازم بین بخش های مختلف مانع استفاده از ظرفیت های کشور شده است و فقط همه از هم انتقاد می کنیم درحالی که باید بتوانیم اشکالات را با هم حل کنیم .
به گفته وی مراکز و موسسات تحقیقاتی وجود دارد و در دانشگاه کارهای علمی و فنی انجام شده ولی صنعت و سرمایه گذاری که علاقه مند به سرمایه گذاری باشد فعلا در این زمینه به دلایل مختلف شکل نگرفته است.
رییس انجمن علمی گیاهان دارویی ایران گفت: به دلیل اینکه نتوانستیم محصولات استاندارد عرضه کنیم جامعه جهانی را از دست داده ایم در حالی که فقط در یک استان ایران 10هزار هکتار گل محمدی کشت می شود.
وقت آن رسیده است که ذخایر گیاهان دارویی ، این سرمایه عظیم و بالقوه کشور را به فعل تبدیل کنیم تا علاوه بر احیاء میراث شفابخش نیاکان ، برای جوانان اشتغال ایجاد و برای جامعه سلامتی به ارمغان آورده شود .
گزارش از : فرهاد نظرپور**انتشار دهنده: بابایی
6029 /6030
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.