یکی از سئوالاتی که ممکن است برای هر بیننده این بنا ایجاد شود، علت محل استقرار آن، چرایی طراحی ستون‌ها و سرستون‌ها، نمادهایی که در این بنا به تکرار استفاده شده و دلیل پیش ‌بینی معبد یا کاخ است.

** نیم قرن از حفاری بر روی معبد آناهیتا می گذرد
یک پژوهشگر حوزه میراث فرهنگی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، با بیان اینکه نزدیک به نیم قرن از نخستین حفاری علمی و نوین باستان شناسی بر روی معبد آناهیتا کنگاور می گذرد، افزود: در آن زمان نسلی که از بهترین و معتبرترین دانشگاه های جهان تحصیل کرده بودند متصدی این مهم بودند، مرحوم سیف اله کامبخش فرد و مسعود آذرنوش از آن زمره به شمار می روند. ماحصل تلاش آنها چندین جلد کتاب و دهها مقاله است که به زبان های فارسی و انگلیسی به زیور طبع آراسته شده است.
محمد جواد عظیمی بیان کرد: محوریت همه آن اقدام ها، گزارشی توصیفی و دقیق در باره مساحت معبد آناهیتا، طول و عرض و ارتفاع، ستون ها و پله های 2 طرفه و بررسی و معرفی یافته های حاصل از کاوش های صورت گرفته می باشد.
وی ادامه داد: از آن روزگار تا به حال علم باستان شناسی تغییر و تحول زیادی به خود دیده و روش و سبک ها تغییر کرده است.
این پژوهشگر ابراز امیدواری کرد: با تاکید بر علوم میان رشته ای مثل انسان شناسی، مردم شناسی، زمین شناسی و کمک گرفتن از آنها در کاوش های جدید انتظار می رود که پنجره ای تازه بر زوایای پنهان تاریخ ایران باستان گشوده شده و بسیاری از ناگفته ها بازگو شود.
عظیمی تصریح کرد: با این حال باز هم در باره فلسفه سیاسی، دینی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ساخت چنین بناهای سترگی کمتر صحبت شده است؛ موضوعات ذکر شده اخیر به راستی می تواند باعث آگاهی تاریخی بیشتر و تقویت هویت ملی گردد.
وی معتقد است؛ ساخت بنای یکپارچه سنگی با 46 هزار متر مربع وسعت و به کار بردن بیش از هفت هزار قطعه سنگ در ابعاد و اندازه های متفاوت که از لحاظ وزنی هم یکسان نیستند به نیروی انسانی عظیمی نیاز داشته که با مدیریتی عالی ساماندهی می شده و برای این نیروی کار هزاران نفری مسکن مطلوب، تغذیه ی خوب و دستمزد مکفی تامین می کردند.
با توجه به اینکه در ایران باستان هیچ وقت بهره برداری به آن سان که در روم مرسوم بوده رایج نبوده و نهادینه نگشته، اهمیت این موضوع آشکار می شود.
این پژوهشگر یادآور شد: از طرفی برآوردن چنین بنای شاخصی با ابزار و ادوات ابتدایی آن زمان به مدت زمان طولانی نیاز داشته که مدت زمان ساخت، خود بیانگر وجود ثبات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و مدیریتی در آن زمان بوده است.
عظیمی در ادامه گفت: اکنون پس از گذشت پنج دهه شایسته است که اقدام های علمی جدید برای حفظ و مرمت سنگ های مختلف معبد صورت پذیرد. همچنین با تهیه و چاپ دفترک های راهنمای 2 یا سه زبانه و کارت پستال و پوستر به معرفی معبد آناهیتا در سطح ملی و بین مللی اقدام شود.

** شواهد نشان می دهد محوطه تاریخی کنگاور معبد آناهیتا بوده است
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان کنگاور نیز معتقد است؛ هرچند در مورد ماهیت این بنا اختلاف نظر وجود دارد ولی نظریه معروف ‌تر بنا را معبدی برای الهه آناهیتا می‌داند.
منوچهر پاشایی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: نخستین حفاری‌های باستان ‌شناسان در این مجموعه در سال 1347 انجام شده است و طبق تحقیقات اولیه، بنا را مکانی برای پرستش الهه آناهیتا در دوره اشکانی دانستند.
وی اظهار داشت: در سال 1354 کاوش‌های بعدی و پیدا شدن سنگ‌ کنگره‌ای مشابه 'تاق گرا' در سرپل ذهاب این نظریه را مطرح می کند که ممکن است این بنا باقی ‌مانده یکی از کاخ های خسرو پرویز در دوره ساسانی باشد که البته وجود شواهد دیگر به نظریه اول قوت بیشتری می‌بخشد.
پاشایی ادامه داد: نتیجه کاوش‌ها نشان می دهد این معبد در دوران سلجوقی، ایلخانی، صفویه و قاجار به منظورهای دیگر مورد استفاده قرار می‌گرفته و از هر کدام از این دوران‌های تاریخی اثری در معبد به‌ جا مانده است.
وی در ادامه گفت: طی 2 سال اخیر در معبد آناهیتا، طراحی و اجرای مسیر گردشگری، ساماندهی محوطه، احداث ساختمان معرفی، پاک سازی سنگ نوشته ها، مرمت حمام سلجوقی، آموزش سنگ تراشی و... انجام شده است.
در قرن یکم بعد از میلاد مسیح، 'ایزیدورخاراکسی' جغرافیدان یونانی اولین کسی که در کتاب خود به معبد آناهیتا اشاره کرده و آن را 'معبد آرتمیس' نامیده است.
از قرن نهم تا چهاردهم مورخان اسلامی از این منطقه دیدن کرده و مشاهدات خود را در گزارش‌هایشان مبنی بر اینکه اینجا معبد آناهیتا است، ثبت کرده‌اند.
بدون شک معبد آناهیتا به لحاظ ارزش تاریخی از جمله برجسته ‌ترین آثار و میراث‌های فرهنگی سرزمین ایران است. همچنین ویژگی‌های منحصر به فرد این محوطه تاریخی می‌تواند در جذب گردشگر داخلی و خارجی و رونق اقتصادی منطقه هم تاثیرگذار باشد.
این اثر سال‌هاست در انتظار ثبت در فهرست جهانی یونسکو قرار دارد. یکی از موانع ثبت این اثر در فهرست جهانی یونسکو، کامل نشدن پژوهش در مورد سابقه بنا و قطعی نشدن نظریه‌های مربوط به سابقه تاریخی آن است.
شهر کنگاور در 94 کیلومتری شمال شرقی کرمانشاه در مسیر راه اصلی همدان - کرمانشاه واقع شده است.
8066/7447
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.