اوایل اسفندماه بود که کووید ۱۹ به‌عنوان ورود مهمان ناخوانده وارد کشور شد و سبک زندگی فردی، اجتماعی و اقتصادی کشور را دستخوش تغییر کرد و طبق نظر کارشناسان بهداشتی برای قطع زنجیره انتقال این ویروس چاره‌ای جز کاهش ارتباطات انسانی و تعطیلی گسترده اغلب اصناف نبود، تصمیمی که اقتصاد خرد کشور برای آن آمادگی نداشته و زیان‌های انباشته کمر صنوف را شکسته است.
تها مجموعه اجتماعی و بهداشتی کشور نیست که با تبعات ناشی از شوک شیوع کرونا دست و پنجه نرم می‌کند، بلکه پیکر نحیف اقتصاد شبکه اقتصاد خرد کشور و استان نیز توان این ضربه سنگین را ندارد و تازیانه رکود، تعطیلی و مشکلات مالی و تامین هزینه‌های جانبی کمر کسب و کارهای کوچک را شکسته و آنان را زمین‌گیر کرده است و اکنون شاغلان این بخش، کارافرینان و فعالان اقتصادی چشم به‌راه هستند تا دست یاریگری به مددشان بیاید و گوشه‌ای از جراحات عمیق ناشی از فلج شدن اصناف را مرهم گذارد.
برآوردهای اولیه بیانگر آن است که بیش از ۵۰ هزار صنف در استان مرکزی زیر آوار سنگین کرونا قد خم کرده‌اند.
اصناف پشتوانه اقتصادی هر جامعه هستند که این روزها در کشور ایران و استان مرکزی حال و روز اورزانسی پیدا کرده‌اند و اگر دلسوزانه حمایت نشوند بسیاری از آنان با تداوم شیوع ویروس کرونا از گردونه کسب و کار خرد خارج می‌شوند و عواقب خطرناک آن تهدیدی جدی برای اقتصاد خواهد بود.
چین نخستین کشوری بود که درگیر ویروس کرونا شد در کنار راهبردهای مقابله‌ای و تعطیلی کسب و کارها آن هم برای مقطع خاص، با تصویب اقدامات حمایتی از جمله بخشودگی مالیاتی، عوارض و سیاست های تشویقی بانکی تا حدودی توانست خسارت‌ها را در حوزه اقتصاد خرد جبران کند و اجازه نداد که شاغلان اصناف کوچک زیر تاخت و تاز کرونا له شوند.
حمایت اصولی از کسب و کارهای خرد از سوی تصمیم سازان کشور باید از هم‌اکنون کلید بخورد و معطوف به دروان پساکرونا نشود چرا که غفلت در این زمینه جبران‌پذیر نیست و باید حوزه مدیریت بحران کرونا به‌موقع واکسن فلج اصناف را ارایه کند و تا دیر نشده اجازه ندهد کرونا تیشه بر ریشه اقتصاد خرد بزند.
هجوم بی‌رحمانه کرونا و پای لنگان اصناف
رییس اتاق اصناف استان مرکزی گفت: میزان خسارت وارد به اصناف این استان به دلیل شیوع کرونا بسیار سنگین است و دامنه پیدا و نهان آن در ماه‌های آتی بیشتر آشکار می‌شود.
«جمشید زند» افزود: صنوف مختلفی از جمله پوشاک و نساجی، پیرایشگران مردانه و زنانه، رستوران داران، تالارها، فست فودها و چلوکبابی ها خسارت قابل توجهی را متحمل شده‌اند که ممکن است جبران آن تا مدت ها طول بکشد و شاغلان این بخش را با دشواری‌های جدی مواجه کند.
وی با ابراز نگرانی از وضعیت اقتصاد خرد در استان مرکزی گفت: پرداخت تسهیلات، تمدید اقساط بانکی، اقدام نشدن چک‌های برگشتی، کاهش مالیات و عوارض از جمله قول‌هایی بود که دولت برای حمایت از اصناف ارایه کرده و باید با ساز و کار عملیاتی شاغلان این بخش دلگرم شده و از شوک بزرگی که تعطیلی کسب و کار بر آن‌ها وارد آورده خارج شوند.
رییس اتاق اصناف استان مرکزی گفت: شاغلان در برخی اصناف چک‌هایی دارند که برگشت خورده و با حکم توقیف اموال از سوی طلبکاران مواجه‌اند و تبعات اقتصادی کانون خانواده آنان را نیز درگیر کرده و روز به روز مشکلاتشان عمیق‌تر و پیچیده‌تر می‌شود.
زند، با بیان اینکه هنوز افق برنامه عملیاتی برای حمایت از اصناف روشن نیست،گفت: اقتصاد خُرد ایران از جمله استان مرکزی منتظر واکسینه شدن در مقابل ویروس منحوس فلج اصناف است و نباید زمان را از دست داد.
وی، راهکار حمایت همه جانبه از اصناف را برآورد خسارت اولیه از سوی صاحبان این صنوف می‌داند که دولت نیز با بسته حمایتی و مشوق های مالی و خدماتی می تواند به کارآفرینان این حوزه کمک کمک کند.
نگاه ویژه به اقتصاد خرد تکلیف لایه‌های تصمیم‌ساز
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت: اگرچه در راستای پروتکل بهداشتی مقابله با کرونا فعالیت اصناف محدود و شمار زیادی از آن‌ها تعطیل شده اما با توجه به مشکلات اقتصادی که پیش از این بوده بسیاری از کسب و کارهای خرد توان تحمل شوک ایجاد شده را ندارند و باید لایه‌های تصمیم‌ساز در سطوح کلان و میانی به داد کسبه برسند و اجازه ندهند که این بیماری شبکه فعالیت‌های خرد را فلج کند.
«سیدمهدی مقدسی» افزود: واقعیت این است که ویروش کرونا آسیب‌های جدی به صنوف و واحدهای تولیدی وارد کرده و دولت و سایر نهادهای اثرگذار در رویه تصمیمات کشور باید این حوزه را ویژه ببینند و با برنامه حمایتی اصولی اجازه ندهند ساختار اقتصاد خرد کشور بشکند.
وی اظهار داشت: این آسیب‌ها به واحدهای تولیدی و اصناف به واسطه تعطیلی صنوف از اوایل اسفندماه برای حفظ جان هم وطنان به وجود آمد و باید برای چرخش تولید به آنان کمک‌های ویژه صورت گیرد.
عضو کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی با اشاره به مصوبات دولت در زمینه کمک به اصناف در خصوص معافیت های مالیات و پرداخت تسهیلات بیان کرد: دولت باید این مصوبات را در اسرع وقت اجرایی کند و مشمول مرور زمان شدن این مصوبات خسارت صنوف را مضاعف می‌کند.
مقدسی افزود: حمایت نکردن از چرخه تولید، اقتصاد و صنوف به نابودی آنان منجر می‌شود، زیرا بسیاری از شرکت‌ها و کارخانجات تعطیل و شدت آسیب‌ها درحال افزایش است.
مرثیه کرونا برای یک‌هزار و ۴۰۰ واحد تولید و عرضه پوشاک اراک
رییس اتحادیه پوشاک اراک نیز گفت: خسارت وراد شده یک هزار و ۴۰۰ واحد عرضه و فروش پوشاک اراک بر اثر تعطیلی فعالیت و شیوع کرونا به طور میانگین ۲۰۰ تا یک میلیارد ریال است و این موضوع مصیبتی فلج‌کننده است.
«جعفر مددی» افزود: کسب و کارهای وابسته به تولید و توزیع پوشاک مشکلات پیچیده‌ای را پس از شیوع کرونا تجربه کردند زیرا پوشاک خریداری شده برای فروش عید نوروز فصلی است و با وارد شدن به بهار و گرم شدن هوا مشتری ندارد و روی دست مغازه‌داران مانده است.
وی اظهار داشت: فروشگاه و مغازه‌های عرضه پوشاک بیش از یک ماه است که فعالیتی نداشته‌اند و کرکره مغازه‌ها به خاطر کرونا در روزهای واپسین سال که همیشه اوج فروش بوده پایین کشیده شد و اکنون کسبه مانده‌اند با کوهی از مشکل، نداشتن خرجی زن و فرزند، کرایه‌های سنگین محل کسب و چک‌هایی که به‌دلیل نبودن مشتری وصول نمی‌شود و اعتبارشانرا زیر سوال برده است.
رییس اتحادیه پوشاک اراک گفت: اصناف در همه شرایط از جمله سیل، زلزله و دفاع مقدس یاری‌رسان هموطنان بوده‌اند و اکنون که با ویروس کرونا زمین‌گیر شده‌اند انتظار است که دولت به یاریشان بشتابد و نگذارد که زیر بار مشکلات خم شوند.
کرونا و آواری از مشکل بر سر آرایشگاه‌ها
رییس اتحادیه آرایشگران زنانه اراک نیز گفت: مدیران واحدهای آرایشگری در روزهای کرونا متحمل خسارات زیادی شدند چرا که برای مشتریان نوروزی به میزان قابل توجهی از مواد آرایشی و بهداشتی را با قیمت گزاف بو با پرداخت چک تهیه کرده‌اند که هیچ کدام از آن‌ها در حضور کرونا و صندلی خالی آرایشگاه‌ها مصرف نشد و اکنون بسیاری از این اقلام تاریخ مصرفشان رو به اتمام است و ارایشگران بدون درامد حتی قادر نیستند چک‌هایشان را پاس کنند.
«مهین صوفی» افزود: یک هزار آرایشگاه در اراک وجود دارد که ۸۰ درصد آن‌ها متعلق به زنان سرپرست خانوار است که نان‌آوری خود و خانواده را برعهده دارند و اکنون با شیوع کرونا و بسته شدن آرایشگاه‌ها به صورت جدی دغدغه نان دارند.
وی اظهار داشت: بسیاری از ارایشگاه‌ها مکان اجاره‌ای دارند و صنف آرایشگر چه با درآمد بالا و چه با درآمد سطح پایین با ادامه روند تعطیلی دیگر توان ایستادن روی پای خود را ندارند و بی‌صدا ورشکست شده و برای همیشه تومار فعالیتشان پیچیده خواهد شد.
تالارهای بی‌مشتری و قصه پردرد مشاغل پذیرایی استان مرکزی از کرونا
رییس اتحادیه رستوران، تالارپذیرایی و چلوکبابی‌های اراک گفت: ۸۹ واحد صنفی پذیرایی در اراک مجوز فعالیت دارند که با شیوع ویروس کرونامشمول مصوبات ستاد مقابله با کووید ۱۰ شده و بیش از یک ماه است که هیاهو و آمد و شد روزانه آنان به سکوت و انجماد کرونایی تبدیل شده است.
«محمدعلی ملکی نژاد» افزود: اوج فعالیت کاری تالارهای پذیرایی و مشاغل خدمات غذا نوروز و تابستان است اما کرونا با آمدنش موجب شده مراسم ها لغو شود و حتی مبالغ دریافتی برای جشن‌ها که صرف پیش‌خرید خدمات کار شده به مشتریان عودت داده شد و دست شاغلان این بخش خالی و مشکلاتشان طاقت‌فرسا است.
وی اظهار داشت: قصه کارگران شاغل در رستوران‌ها و واحدهای پذیرایی نیز خود معضل دیگری است چرا که هر یک از این واحدها بین ۱۰ تا ۱۵ کارگر دارند و با تعطیلی به دلیل کرونا درآمد و اینده شغلی این افراد در هاله‌ای از ابهام است و توان پرداخت ریالی به آنان وجود ندارد.
رییس اتحادیه رستوران، تالارپذیرایی و چلوکبابی های اراک گفت: اغلب مکان فعالیت این صنوف استیجاری است و باید از محل درآمد اجاره بها را پرداخت کنند که تعطیل شدن کسب و کار امکان تامین اجاره را از آنان گرفته است.
ملکی نژاد افزود: همچنین برخی از مدیران خدمات پذیرایی و غذا محل کسب و منزل اجاره‌ای دارند و امکان تامین اجاره بها را در شرایطی که درآمد صفر است ندارند و انتظار می‌رود دولت این مشکلات را به خوبی دیده و چاره‌ای بیاندیشد.
وی اظهار داشت: دولت با پرداخت تسهیلات با نرخ کم از این صنف حمایت کند و مالکان در صورت توان با بخشش اجاره بها یاری رسان هموطنان خود در شرایط سخت باشند.
اوجی که با کرونا در فرود ماند
رییس اتحادیه آرایشگران و پیرایشگران اراک نیز گفت: ۶۸۰ واحد آرایشگاه مردانه در اراک وجود دارد که هر واحد با شیوع ویروس کرونا ۳۰۰ میلیون ریال دچار خسارت شده است.
«حسن رمضی» افزود: اسفندماه اوج کار صنف آرایشگری است و آرایشگران روی درآمد این ایام حساب ویژه باز می‌کنند اما در واپسین روزهای پارسال همه امید آرایشگران با کرونا به یاس تبدیل شد و نه تنها رونق کاری محقق نشد بلکه با تعطیلی محل کسب اکنون برای تامین مایحتاج ساده زندگی هم درآمدی ندارند.
وی اظهار داشت: تعطیلی آرایشگاه‌های به‌عنوان مشاغل پرخطر باعث شد تا شاغلان این بخش توان پرداخت اجاره مکان و منزل خود را هم نداشته باشند و اکنون کاسه چه کنم در دست دارند.
رییس اتحادیه آرایشگران و پیرایشگران اراک نیز گفت:برابر آمار موجود ۸۰ درصد شاغلان واحدهای پیرایش مردانه اراک مستاجر هستند و دولت باید در روزهای سخت به کمک آنان بیایدو گره از مشکلاتشان بگشاید.
حال و روز اصناف خرد استان این روزها خوب نیست و با توجه به اینکه تهدید کرونا سابقه نداشته بخشی از غافلگیری مردم و مسئولان قابل پذیرش است اما با گذشت نزدیک به ۲ ماه از شیوع این ویروس اکنون باید همه توان کارشناسی، منابع و امکانات بسیج شده و تا کشتی اقتصاد خرد به گل ننشسته کاری شود.
۵۷ هزار صنف مختلف زیر نظر ۱۷۳ اتحادیه صنفی در نقاط مختلف استان مرکزی فعالیت دارند.
تاکنون یک‌هزار و ۴۶۸ نفر در استان مرکزی به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند و ۱۳۹ نفر نیز بر اثر این بیماری جان خود را از دست داده‌اند.
