خاطرات آیت الله هاشمی از وقایع جنجالی سال 1377؛ یازدهم آذر: از درخواست معمر قذافى تا گزارش هادی نژادحسینیان از سازمان ملل و گلایه های سید محمد خاتمی

پایگاه خبری جماران: «در جستجوی مصلحت»، عنوان جدیدترین کتاب خاطرات روزنوشت اکبر هاشمی رفسنجانی است که امسال منتشر می شود.

این کتاب شامل خاطرات هاشمی از وقایع جنجالی سال 1377 است. روزنوشت های این سال از آن روز اهمیت دارد که ناگفته هایی را از دولت نوپای سیدمحمد خاتمی و وقایعی همچون دستگیری غلامحسین کرباسچی،  کتک زدن وزرای کشور و فرهنگ و ارشاد اسلامی وقت، استیضاح وزیر کشور و قتل های زنجیره ای را روایت می کند؛ وقایعی که هنوز پرونده آنها باز است.

جماران برای نخستین بار و به صورت اختصاصی روزنوشت های برهه ای حساس از این سال یعنی آذرماه 1377 را منتشر می کند.

بخش یازدهم این روزنوشت ها در پی می آید:

چهار‌شنبه 11 آذر 1377   - 12  شعبان  1419 - 2 دسامبر 1998

آقاى سعد [مصطفی] مجبر، معاون وزیر امورخارجه لیبى آمد. از کمک‌هاى من از گذشته و حال، براى توسعه روابط با لیبى تشکر کرد و گفت، آقاى [معمر] قذافى، [رهبر لیبی]، به خاطر احتمال خطر در مسیر، نمى‌تواند به ایران بیاید؛ چون یک بار در ایتالیا، هواپیمایى را به تصور اینکه حامل آقاى قذافى است، هدف قرار داده‌ و ساقط کرده‌اند و پرونده‌اش پس از سال‌ها به نتیجه نرسیده است. خواست که از ایران، در سطح بالا، کسانى براى تفاهم و مذاکره، به لیبى بروند.

آقاى [هادی] نژادحسینیان، [نماینده دایم ایران در سازمان ملل] آمد. گزارشى از تلاش‌هایش در سازمان ملل داد و فضاى بین‌المللى را مناسب خواند و گفت، براى حذف مسأله حقوق بشر از پرونده ایران، باید فشار را از روى بهایى‌ها برداریم و به آقاى [موریس] کاپیتورن، [گزارشگر ویژه حقوق بشر در ایران]، اجازه آمدن به ایران بدهیم. به ایشان گفتم،  دادگاهی را که در آمریکا، سران ایران را محکوم به پرداخت بیش از 200 میلیون دلار کرده است، پیگیرى کند.

اخوى محمد، [معاون اجرایی رییس‌جمهور] و آقاى سیروس ناصرى، [نماینده ایران در دفتر سازمان ملل در ژنو] آمدند. گزارشى از پیگیرى دریافت خسارات از صندوق پرداخت خسارت به آسیب‌دیدگان در جنگ عراق علیه کویت دادند که تاکنون 60 میلیون دلار، براى خسارت ایرانى‌هایى که آن زمان در کویت بوده و خسارت دیده‌اند، دریافت و به آنها پرداخت شده و میلیاردها دلار هم براى خسارات دولت مطرح شده است. آقاى ناصرى، از 

فضاى موجود در وزارت امورخارجه انتقاد کرد و گفت باندى و تنگ‌نظرانه است و مى‌خواهد به عنوان ادامه تحصیل، از آنجا برود.

ظهر، عفت در دفترم بود و از داده نشدن پاسپورت به خانم نقاش، ناراحت بود.

براى ناهار به دفتر آقاى [سیدمحمد] خاتمى، [رییس‌جمهور] رفتم. ساعتى در مورد مسایل مهم، مذاکره‌کردیم. بسیار از حوادث اخیر، ناراحت و کلافه است و گفت، اگر مى‌دانستم وضع چنین مى‌شود، در انتخابات شرکت نمى‌کردم. از مسأله‌اى که براى آمریکایى‌های مسافر به ایران پیش‌آمد[12]، بسیار عصبانى است؛ به خصوص از وزارت اطلاعات که آنها را عامل نشر شایعات و اخبار و تخریب‌ها مى‌داند. گفت، نامه‌اى را که آقاى [مصطفی] پورمحمدى، معاون وزیر اطلاعات، براى رهبرى نوشته، دیده است. وزیر امورخارجه را بى‌عرضه مى‌داند که نظارت درستى نکرده و از رهبرى هم گله دارد.

گروهى را مأمور بررسی قتل فروهرها کرده؛ به [وزارت] اطلاعات بدبین است. در مورد استفاده از چراغ سبز آمریکا، 

براى دخالت ایران در عراق صحبت‌کردیم. قرار شد در شوراى عالى امنیت ملی بررسى شود، تا به‌گونه‌اى براى تثبیت حق خسارت‌مان از عراق در جنگ هشت ساله، استفاده کنیم.

در مورد شوراى ویژه براى هاى‌تک، قرار شد اصل آن را در مجمع [تشخیص مصلحت نظام]، تصویب کنیم و خصوصیات را به خود رهبرى و رییس‌جمهور محول کنیم. در مورد مرکز تحقیقات استراتژیک [مجمع] صحبت شد. گفتم، به زودى فعال مى‌شود.

از انتقادهاى روزنامه‌هاى کیهان و رسالت، در مورد لایحه بودجه و مسأله گران‌شدن بنزین ناراحت بود و آنها را تحریک‌کننده در این مورد و مسأله آمریکایى‌ها مى‌داند و از تحرک وسیع ائمه جمعه و حزب‌اللهى‌ها در مسأله آمریکا، برداشت‌کرده‌که مرکزى این مزاحمت‌ها را سازماندهى مى‌کند. در مورد قیمت نفت، ایشان هم قبول دارد که راه اقدام، پایین‌آوردن شدید تولید است. قرار شد در این جهت تلاش کنند. این روزها، مواد غذایى مثل تخم مرغ، گوشت، قند و شکر، به سرعت گران مى‌شود و براى دولت، باعث دردسر عجیبى شده است.

عصر آقاى [رحیم] فخاری، از شرکت صنعتى پارس[تلفن‌کار] ‌که ابزار مخابرات مى‌سازند، آمد. از حمایت صنعت اظهار قدردانى کرد و گفت، صنعتگران امروز می‌فهمند که چه خدمت بزرگى به صنعت کشورکردید و غبطه آن ایام را مى‌خورند. گفت، امروز فضاى کشور و به خصوص صنعت و عمران، سوت و کور است و خواستار خصوصى‌شدن بخشى از مخابرات شد.

آقاى على ناصر محمد ، رییس‌جمهور سابق یمن جنوبى، با جمعى از همکارانش در مرکز تحقیقات استراتژیک در سوریه آمد. پس از ریاست‌جمهورى به سوریه منتقل شده و آنجا این مرکز را به کمک سوریه تأسیس‌کرده است. در مصر و یمن هم شعبه دارد. تعدادی از نشریات‌شان را آورده بود. سپس در مذاکره خصوصى گفت، شیخ زاید، ‌‌[حاکم امارات] و قاسمى، [حاکم شارجه]، از او خواسته‌اند که به ما بگوید، خواستار تحسین روابط با ایران‌اند. گفت، آنها ناراحت‌اند که آمریکا با متشنج‌کردن محیط منطقه، هزینه‌هاى لشکرکشى‌اش را به‌دوش آنها می‌گذارد و آنها من را دوستدار کشورهاى اسلامى مى‌دانند و معتقدند که سفر من به عربستان سعودی، خیلى کارساز بوده و آقاى خاتمى، ادامه دهندة سیاست‌هاى من است.گفتم، به آنها بگوید، ایران، خیر آنها را مى‌خواهد و بهتر است، براى مسأله جزایر [ابوموسی و تنب بزرگ و کوچک]، به جاى این بیانیه‌ها، با ایران مذاکره کنند و انتظار نداشته باشند، اختلافات مرزى سریعاً حل شود؛ باید مدت‌ها با مذاکره مشغول باشیم و در بقیه امور همکارى‌کنیم. ایران، نمى‌تواند در مورد جزایر کوتاه بیاید؛ به نفس مذاکره، قانع باشند.

آقاى صادق خرازى، [معاون وزیر امورخارجه] آمد. ناراحت بود، از مشکلى که مسأله آمریکایى‌ها براى وزارت امورخارجه به وجود آورده و به خصوص از پى‌نویس آقاى [سیدمحمد] خاتمى، [رییس‌جمهور]، برگزارشى در این خصوص‌که نوعی اتهام و سوءتدبیر ایشان را نشان مى‌دهد. از نمازجمعه این هفته نگران بودکه چون من نیستم، آقاى [احمد] جنتى، شلوغ خواهدکرد.