حاج عبدالله کشاورز خراسان شمالی با خود کلنجار می رود که سرانجام چاهش را باز و از سفره اش برای سیراب کردن زمین های تشنه اش استفاده کند یا نه؟ زیراکه چاهش بدون جواز است و او حق استفاده از آن را ندارد.
زمان پخش اخبار تلویزیون است و صحبت از چاه های غیرمجاز و همت شرکت آب منطقه ای برای بستن آنان، چند سالی است که نزدیکی های تابستان، موضوع نگرانی از مسدود شدن چاه های غیرمجاز میان اهل خانه مطرح می شود اما، امسال با وجود بارندگی های اخیر باید زودتر چاه را باز کند، هر بار که حرف ها برای بستن چاه های غیرمجاز جدی تر می شود، دلش خالی می شود که مبادا همین آب باریکه هم از او گرفته شود.
از دخترش می خواهد صدای تلویزیون را کمی بیشتر کند.
زیرنویس، مسئولیت مصاحبه شونده را مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان عنوان کرده است. او از چاه های غیرمجاز و غیرقانونی بودن برداشت از آن صحبت می کند و می گوید که این شرکت کمر همت برای بستن آنان محکم کرده است و امسال چاه های بیشتری مسدود می شود.
چند روز پیش نزدیک بود بر سر آب، دعوایشان شود، آب رودخانه کم شده و مطابق معمول هر کدام از کشاورزان تلاش دارند که آب را به زمین خود برسانند که مبادا محصولشان خشک شود. پس از این ماجرا پسرش گفته بود با این اوضاع باید چاه را باز کنیم، گفته بود چاره ای نداریم و اگرنه امسال محصولی نخواهیم داشت.
چاه او یکی از سه هزار و 800 حلقه چاهی است که مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی اعلام کرده که مجوزی ندارند و گفته که پارسال 277 حلقه چاه غیرمجاز مسدود شد و امسال برای مسدود کردن 500 حلقه چاه برنامه ریخته شده است. با وجود این، چاره کارش را باز کردن چاهی می داند که چند سالی است تابستان ها از سفره اش برداشت می کند.
بر اساس اعلام سازمان جهاد کشاورزی استان اکنون 48 درصد از 344 هزار هکتار از زمین های کشاورزی استان با تنش آبی روبه رو است و این امر سبب نگرانی کشاورزان شده است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در این باره گفت: امسال 48 درصد از زمین های آبی باغی و زراعی استان با تنش آبی رو به رو است.
محمدجواد تشکری اظهار داشت: سطح زمین های کشاورزی آبی استان 145 هزار هکتار است که حدود نیمی از آن با تنش آبی روبه رو است.
وی با بیان اینکه 87 درصد از منابع آبی استان معادل 965 میلیون مترمکعب، در بخش کشاورزی به مصرف می رسد افزود: اکنون 60 درصد از منابع آبی کشاورزان استان از منابع آبی سطحی تامین می شود که البته منابع پایداری نیست و با پایین آمدن میزان بارندگی ها بشدت کاهش یافته است.
تشکری خاطرنشان کرد: کشاورزان استان در این سال ها، کم آبی و تنش ها را لمس کرده اند زیراکه در 15 سال گذشته میزان منابع آبی تجدید پذیر استان بیش از یک میلیارد مترمکعب کاهش یافته است.
وی تصریح کرد: در 15 سال گذشته منابع آبی تجدیدپذیر استان 2.4 میلیارد مترمکعب بود اما این رقم اکنون بیش از یک میلیارد مترمکعب کاهش یافته است.

*کاهش سطح کشتزارها
تشکری اظهار داشت: در این سال ها سطح زمین های زراعی استان به علت کم آبی ها کاهش یافته است به طوری که سطح گندم آبی از 60 هزار هکتار به 49 هزار هکتار و سطح گندم دیم از 110 هزار هکتار به 99 هزار هکتار رسیده است.
وی با بیان اینکه در یک دهه گذشته میزان بارندگی ها در استان سالانه 260 میلی متر بود اما اکنون این رقم به 230 میلی متر رسیده است.
وی گفت: این در حالی است که در این سال ها سطح باغ های استان از 32 هزار هکتار به 42 هزار هکتار رسیده و این افزایش سطح با افزایش میزان مصرف روبه رو بوده است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهادکشاورزی خراسان شمالی گفت: بخشی از این توسعه باغ ها مربوط به تغییر کاربری زمین زراعی به باغ و بخشی مربوط به ایجاد باغ در زمین های شیبدار بوده است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی درباره راهکارها و اقدامات برای کمک به حل مشکل کم آبی گفت: یکی از برنامه های جهاد کشاورزی استان برای مدیریت مصرف آب در بخش کشاورزی اجرای سیستم های نوین آبیاری در این بخش است و تاکنون بیش از 30 هزار هکتار از زمین های کشاورزی استان به شیوه نوین آبیاری می شوند.
وی افزود: با اقدامات انجام شده، راندمان آب کشاورزی در پنج سال گذشته از 37 درصد به 42 درصد رسیده است و در تلاش هستیم تا میزان بهره وری آب در این بخش در برنامه ششم توسعه به 60 درصد ارتقا یابد.
وی تصریح کرد: اکنون به ازای مصرف هر یک مترمکعب آب، 550 گرم گندم تولید می شود و تلاش داریم تا این رقم در برنامه ششم توسعه به 800 گرم ارتقا یابد البته براساس برنامه ریزی انجام شده قرار است به ازای مصرف هر یک مترمکعب آب، 1.01 کیلوگرم محصول کشاورزی تولید شود.

* جلوی برداشت ها گرفته نشود، درگیر بحران می شویم
تشکری در باره نگرانی های کشاورزان از مسدود شدن چاه های کشاورزی اظهار داشت: اگر اکنون برای اضافه برداشت از سفره های زیر زمینی آب چاره اندیشی نشود در آینده با بحران شدیدتر و بدتر روبه رو می شویم و به یقین ادامه روند کنونی در استفاده از سفره های زیر زمینی آب، تهدید برای آینده است باید زودتر از بحران خارج شویم تا در آینده دچار فاجعه نشویم.
وی خاطرنشان کرد: وضعیت کم آبی اکنون، تهدید برای تمام استان است و از مردم و کشاورزان انتظار می رود در این باره همکاری و تعامل داشته باشند.

* حق آبه هایی که به ناحق ایجاد شده
تشکری اظهار داشت: کشاورزی که حق آبه ندارد و تلاش دارد با اضافه برداشت و یا برداشت از چاه های غیرمجاز برای خود حق آبه ایجاد کند در حقیقت به سایر کشاورزان اجحاف کرده است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی یکی از راهکارها را کاهش میزان سطح کشت عنوان کرد و گفت: باید متناسب با منابع آبی بتدریج سطح کشت کاهش یابد البته در سطح کشور نیز تلاش شده است تا برای کاهش سطح کشت محصولات پرآب طلب اقدام شود.

* 543 حلقه چاه غیرمجاز مسدود می شود
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی با اشاره به مشکل برداشت آب از چاه های غیرمجاز گفت: امسال 543 حلقه چاه غیرمجاز در استان مسدود می شود.
سیدابراهیم علوی اظهار داشت: با مسدود شدن 543 حلقه چاه غیرمجاز استان از برداشت پنج میلیون و 100 هزار مترمکعب آب جلوگیری و در مصرف آن صرفه جویی می شود.
وی با بیان اینکه اکنون میزان اضافه برداشت از چاه های مجاز استان معادل سه برابر میزان برداشت از چاه های غیر مجاز است افزود: سالانه حدود 105 میلیون مترمکعب آب از منابع چاه های مجاز به صورت غیرقانونی و اضافه از آنچه در پروانه ذکر شده، برداشت می شود که باید مدیریت شود.
علوی در باره وضعیت منابع آبی زیر زمینی استان گفت: با کاهش میزان بارندگی بویژه کاهش میزان بارش برف، سطح منابع آبی زیرزمینی نیز تحت تاثیر قرار گرفته و دشت های استان اکنون شرایط مناسب ندارند.
وی تصریح کرد: اکنون چهار دشت از 11 دشت استان، ممنوعه بحرانی است به این معنا که کمبود آب سفره ها با علائمی چون تغییر کیفیت و شور شدن آب و یا نشست زمین خودنمایی کرده است.
وی خاطرنشان کرد: چهار دشت نیز ممنوعه و سه دشت هم آزاد است.
علوی گفت: برای تعادل بخشی و احیای آبخوان های زیرزمینی، پروژه های تعادل بخشی آب در دستور کار است که مهم ترین این طرح ها، بستن چاه های غیرمجاز و جلوگیری از اضافه برداشت از چاه های مجاز است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی تصریح کرد: اکنون با شناسایی 200 چاه غیرمجاز، شمار چاه هایی که بدون مجوز مورد استفاده بهره برداران کشاورزی قرار گرفته به سه هزار و 800 حلقه رسیده است.

* کاهش میزان آبدهی رودخانه ها
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی با اشاره به کاهش میزان بارندگی ها در استان گفت: میزان آبدهی رودخانه های استان در بالادست سدها به نسبت سال گذشته 31 درصد کاهش یافته است.
علوی اظهار داشت: سال آبی گذشته 61 میلیون مترمکعب آب به مخزن سدهای استان وارد شد اما این رقم در سال زراعی جاری به 41 میلیون مترمکعب رسیده است.
وی با بیان اینکه میزان آبدهی در سایر رودخانه های استان نیز نسبت به سال قبل کاهش یافته است، درباره وضعیت بارندگی ها در سال گذشته خاطرنشان کرد: سطح ذخایر برف استان در سال گذشته سه هزار و 600 کیلومتر مربع بود که این سطح در مقایسه با زمستان سال ماقبل آن به یک ششم رسیده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی تصریح کرد: سطح برف در سال های قبل، 18 هزار و 500 کیلومتر مربع بود و ضخامت برف نیز در زمستان گذشته 70 سانتیمتر بوده است که این رقم نیز به 15 سانتیمتر یعنی به کمتر از یک پنجم کاهش یافته است.
وی افزود: به علت کاهش چشمگیر بارش برف، چشمه ها و قنات ها تغذیه نشد و به تبع آن میزان آبدهی رودخانه ها کاهش یافته است.

* ذخایر سدها 20 درصد کاهش یافت
علوی با بیان اینکه میزان بارش ها در سال آبی جاری در مقایسه با پارسال 20 درصد کاهش یافته است اظهار داشت: اکنون 71.5 درصد مخزن سدهای استان خالی است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی با بیان اینکه اکنون تنها 28.5 درصد از مخزن سدهای استان پر است گفت: اکنون از ظرفیت 226.5 مترمکعبی سدهای استان تنها 64.5 میلیون مترمکعب در سدهای استان آب ذخیره است اما این رقم در سال گذشته حدود 80 میلیون متر مکعب بوده است.

* پمپ های آب دل می زنند
این روزها کفگیر چاه ها هم به ته دیگ خورده و حاج عبدالله پمپ آب را که روشن می کند، دل نگران است که کی پمپ آب دل می زند، مبادا ساعتی دیگر آب چاه تمام شود و مزرعه اش تشنه بماند، مبادا به سراغ چاهش بیایند و خروار خروار خاک بر دهان تشنه اش بریزند.
خراسان شمالی 344 هزار هکتار عرصه کشاورزی دارد و 88 درصد از منابع آبی استان در بخش کشاورزی مصرف می شود.
7185/ 6042
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.