پایگاه خبری جماران: امام خمینی (س) در روز 13 خرداد 1366 در پاسخ به نامه ی حجت الاسلام و المسلمین سید احمد خمینی به ایشان درباره ی درخواست کمک مالی شورای مدیریت حوزه علمیه قم برای پیشبرد امور مربوط به حوزه، بر لزوم پرهیز از تشریفات در حوزه‌های علمیه و همچنین تأیید امانت داری سیداحمد خمینی، تاکید کردند
به گزارش جماران؛ نامه ی وارده توسط سید احمد خمینی و پاسخ امام خمینی را در ادامه میخوانید:
نامه حجت الاسلام و المسلمین احمد خمینی به امام خمینی:
[بسم الله الرحمن الرحیم. پدر و مراد بزرگوار. پس از سلام، زمانی که شورای مدیریت حوزه علمیه قم خدمت حضرتعالی رسیده بودند تقاضای کمک برای پیشبرد امور مربوط به حوزه را کرده بودند،
حضرتعالی فرموده بودید: مسئله را به احمد بگویید تا او دنبال کند. قرار بر این شد که شورا در نامه‌ای به حضرتعالی مقدار احتیاجشان را بنویسند، آنان پس از بررسی، نامه‌ای برای حضرتعالی نوشتند ... که در صورت عدم پرداخت پول از طرف شخص جنابعالی از بنیاد مستضعفان به آنها کمک گردد. نامه مذکور خدمتتان تقدیم شد. حضرتعالی فرمودید: «چنین کاری را انجام نمی‌دهید و از طرف شماها به بنیاد چیزی گفته نشود هرچه پول و ساختمان زیاد گردد درس و معنویت کم می‌شود.» و چند بار دیگر هم تقاضای برادرانمان را عنوان نمودم باز فرمودید: «من خیال می‌کردم آقایان پنجاه هزار تومان احتیاج دارند». خدمتتان عرض کردم: اگر چنین بود خودشان می‌پرداختند .... برای آقایان شورا مسئله حل نشده است و عقیده‌شان این است که: «تو (احمد) نخواسته‌ای نظر مبارک حضرت امام را که با این مسئله موافق بوده است به مسئولین حوزه ابلاغ کنی و یا شما یاد امام نیاورده‌ای که حضرت امام در این قضیه پول مورد احتیاج شورا را بپردازند ... به حضرت امام عرض کن که اگر مسئله‌ای را به شما محول می‌کند، بعد موافقت کنند که موجب اینگونه حرفها نشود.» ... ۱۲/۳/۶۶ - احمد خمینی]
پاسخ امام خمینی(س):
بسمه تعالی
نظر من همان است که قبلاً کِراراً گفته‌ام: من با این تشریفات مخالفم، و برای حوزه علمیه مضر می‌دانم. اساسْ اسلام و تحصیل است که با این نحو زیاده روی ها منافی است. و من از بعض آقایان تعجب می‌کنم که تو را زیر سؤال بردند. من باید عرض کنم به آقایان‌که تا این تاریخ هیچ موردی، حتی این مورد، نبوده است که احمد برخلاف گفته یا نوشته من بدون اطلاع من تصرفی بکند. بلی، بعضی اوقات در سخنرانیهای اینجانب احمد و دیگران، حتی اشخاصی از رادیو و تلویزیون، نظراتی می‌دهند که مورد قبول می‌شود. از خداوند تعالی توفیق همگان را خواستارم.
و به احمد نصیحت می‌کنم که جدیت در جلب رضای خداوند حاضر ناظر نماید، و از طعن و لعن دیگران نهراسد.(صحیفه امام- جلد 20- صفحه 277)
13 خرداد ۶۶
در همین زمینه رئیس شورای فرهنگی نهاد ریاست جمهوری به خبرنگار جماران گفت: ایشان همواره تاکید می کردند که حوزه علمیه و حوزه علمیه ای ها حتما باید در زندگی شان ساده زیست باشند، خودمانی و مردمی باشند و حتی با طبقه ضعفا بیشتر حشر و نشر داشته باشند تا این که مرارت های زندگی برای طبقات متوسط و ضعیف جامعه سنگین و سخت نباشد.
حجت الاسلام و المسلمین سید رضا اکرمی با اشاره به سیره پیامبر اسلام (صل الله علیه و آله) گفت: در قرآن مجید آیه ای ارزشمند و گرامی داریم که پیغمبر اکرم(ص) می فرمایند: «و ما انا من المتکلفین»؛ یعنی من هیچ وقت خودم را به زحمت نمی اندازم، و برای خودم تشریفات قائل نیستم؛ به قول امروزی ها گارد نمی گیرم و آن را جز استراتژی خودم نمی دانم که قیافه بگیرم، حرف های درشت بزنم، وعده های تند بدهم و امثال این ها و من خاکی و انسان مردمی و خودمانی هستم.
وی با بیان این که در قرآن مجید در ارتباط با پیامبر عظیم الشان(ص) تعابیر «منکم»، و «الیکم»، «معهم»، و «منهم» داریم، گفت: این ها یعنی پیغمبر(ص) از خود مردم، در بین مردم، از مردم و برای مردم است و این بیانگر این است که پیغمبر اکرم در زندگی هیچ گونه تشریفات نداشت و به تشریفات بها نمی داد؛ در زندگی امام علی (علیه السلام) هم داریم چه در دوران حکومت و چه در دوران خانه نشینی هم همین روش را ظرف 30 سال نشان داد و مثلا در شهر الانبار وقتی عده ای با روش خاص به استقبال او آمدند از آن ها انتقاد کرد و فرمود، این نوع برخورد بر عظمت و امتیازات من نمی افزاید.
حجت الاسلام و المسلمین اکرمی تاکید کرد: امام راحل که جز همین خانواده و خاندان نبوی و علوی است، در رابطه با حوزه های علمیه و طلاب و مدرسین می فرمایند، حوزه علمیه و حوزه های علمیه ای ها حتما باید در زندگی شان ساده زیست، خودمانی و مردمی باشند و حتی با طبقه ضعفا بیشتر حشر و نشر داشته باشند، تا این که مرارت های زندگی برای طبقات متوسط و ضعیف جامعه سنگین و سخت نباشد.
وی با بیان عظمت کار حضرت امام در ارتباط با تاسیس جمهوری اسلامی ادامه داد: امام راحل از بس مردمی و متواضع بود، و برای مردم احترام و ارزش قائل بود، موفق شد کاری کند که علمای اسلامی در طول ده قرن نتوانستند در دوران غیبت چنین کاری را انجام دهند، و آن کار یعنی تاسیس جمهوری اسلامی و ده سال مدیریت آن.
اکرمی در پایان اضافه کرد: به نظر می آید چه به مناسبت مراسم سالگرد امام و یا به مناسبت های مختلف که از امام تجلیل می کنیم و امام را تکریم می کنیم، وصیت نامه امام در برابر دیدگان ماست و همیشه از آن استفاده می کنیم و امام را واقعا به شخصیت ایمانی اخلاقی و انسانی و وجدانی معرفی می کنیم؛ البته این موضوع شدت و ضعف دارد؛ بعضی بیشتر به این موضوع بها می دهند و بعضی کمتر بها می دهند، آن هایی که اهل مطالعه و انصاف اند، به نظرم می آید امام را تکریم و تجلیل می کنند.
اگر خدای نکرده روحانیت از زیّ روحانی خارجی شوند، جامعه را از دست می دهند
همچنین حجت الاسلام و المسلمین حسین ابراهیمی عضو جامعه روحانیت مبارز در همین زمینه در گفت و گو با خبرنگار جماران، در ارتباط با این جمله از امام خمینی «...من با این تشریفات مخالفم، و برای حوزۀ علمیه مضر می دانم. اساس اسلام و تحصیل است که با این نحو زیاده روی ها منافی است...»، گفت: یکی از دغدغه های حضرت امام نسبت به روحانیت و حوزه های علمیه این است که اشرافی گری و تشریفات نباید باشد و ساده زیستی باید جزئی از زندگی روحانیت باشد؛ از دیگر دغدغه های امام این بود که خدا نکند روزی بیاید که به خاطر عمل روحانیت مردم از دین بیزار شوند.
وی افزود: اگر اشرافی گری و تشریفات آمد طبیعی است مردمی که روحانیت را با ساده زیستی و زهد و تقوا شناخته اند، دچار مشکل شوند و اگر خدای نکرده روحانیت از این زیّ روحانی خارجی شوند، خلل و مشکلی به وجود می آید و جامعه را از دست می دهند.
ابراهیمی تصریح کرد: باید دانست که آن چه مردم را به روحانیت خوشبین کرده است و به واسطه آن به ندای روحانیت در طول تاریخ پاسخ داده اند، این است که روحانیت مثل مردم زندگی کرده اند، ساده زندگی کرده اند و در کنار مردم بوده اند، با مشکلات مردم آشنا بوده اند و برای رفع مشکلات مردم اقدام کرده اند و خودشان زندگی مردمی داشته اند و اگر این حالت را از دست بدهند و اشرافیت و فاصله طبقاتی به وجود آید طبیعی است که روحانیت آن جایگاه خودش را از دست می دهد و یکی از دغدغه های امام همین بوده است و به روحانیتسفارش می کردند که زیّ طلبگی و روحانی بودن را حفظ کنند؛ حتی تعبیر حضرت امام بود که این روحانی نماها را از حوزه های علمیه اخراج کنند. این ها از توصیه های حضرت امام است و دادگاه ویژه روحانیت که حضرت امام رضوان الله تعالی علیه آن را تاسیس کردند برای همین است که از این لباس سوء استفاده نشود و زیّ روحانیت حفظ شود.
وی در پاسخ به این سوال که آیا در حال حاضر حوزه های علمیه از لحاظ تشریفات مطابق دیدگاه امام اداره می شوند؟ گفت: نمی خواهم بگویم که همه رعایت می کنند، اما عمدتا و عموما ساده ترین جایگاه در نظام جمهوری اسلامی واقعا حوزه های علمیه است و زندگی روحانیون ساده ترین زندگی است. امروز حقوق یک روحانی، یعنی شهریه هایی که حوزه های علمیه می دهند از پانصد تا ششصد هزار تومان بالاتر نمی رود، و هیچ کس با این پول نمی تواند زندگی کند و می توان گفت روحانیت شرایط زندگیشان سخت ترین شرایط است. آنها با این که بیش از همه فحش ها را گوش می کنند اما با وضعیت بسیار ساده ای زندگی می کنند، البته ممکن است کسی در گوشه و کنار سوءاستفاده کند و در این صورت است که باز هم دادگاه ویژه سراغ آن ها می رود و جلوی آن را می گیرد. در نهایت من معتقدم صنفی که با ساده ترین زندگی سازگاری پیدا کرده است روحانیت است.
وی ادامه داد: من معتقدم ساده زیستی کاملا رعایت می شود و اگر جایی رعایت نشود مستثناء است؛ اما به طور کلی هم حوزه های علمیه ساده است و هم روحانیت نسبت به بقیه اقشار ساده زندگی می کنند.
حجت الاسلام و المسلمین حسین ابراهیمی در ارتباط با سرعت رشد علمی حوزه ها گفت: از نظر فقه نیز من معتقدم حوزه ها رشد خوبی داشته و فقه جواهری که حضرت امام بر آن تاکید داشتند انصافا در حوزه ها تحولات خوبی به وجود آورده، به ویژه با هدایت های مقام معظم رهبری حوزه ها متحول شده است و امروز تا حدودی به روز است و می تواند بخشی از مشکلات جامعه را حل کند البته تا آن هدف اصلی فاصله داریم و حوزه ها باید بیشتر تلاش کنند و روحانیت بیش از این باید در صحنه ها حضور داشته باشند تا بتوانند پاسخگوی مشکلات جامعه باشند.
وی در پایان گفت: من معتقدم خوشبختانه با هدایت های مقام معظم رهبری حوزه ها تلاش های خوبی دارند و حوزه به سمت تخصصی شدن پیش می رود و موسسات و حوزه های خوبی در تخصص های مختلف شکل گرفته و کار می کنند، به ویژه مدیر حوزه های علمیه آیت الله اعرافی انصافا فرد خوش فکر و نواندیشی است که ما معتقدیم دستورالعمل هایی که تهیه می شود و راهنمایی هایی که انجام می شود مبتنی بر رهنمودهای مقام معظم رهبری است و ما منتظر تحولات بهتری در آینده حوزه های علمیه هستیم.
