بعد از ماجرای قتل خاشقجی که برای بیش از یک ماه عربستان سعودی و ولیعهد این کشور را با بحرانی بی سابقه روبرو کرد، در روزهای گذشته خبری دیگر در مورد این کشور بحران ساز شده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، به نظر می رسد که حاشیه دست از سر عربستان و حاکمانش بر نمی دارد! بعد از ماجرای قتل «جمال خاشقجی» که برای بیش از یک ماه عربستان سعودی و ولیعهد کشور «محمد بن سلمان» را با بحرانی بی سابقه روبرو کرد، در روزهای گذشته خبری دیگر در مورد این کشور بحران ساز شده است. یک دختر 17 ساله سعودی به نام «رهف محمد القنون» در روزهای گذشته خود را به فرودگاه بانکوک رسانده و پس از اینکه به منظور مقاومت در برابر بازگرداندن به عربستان در یکی از اتاق های هتل فرودگاه بانکوک خود را محبوس کرد، خبرساز شد. وی در آنجا اعلام کرده بود که به دلیل دست برداشتن از اعتقادات دینی خود، در صورت بازگردانده شدن به عربستان توسط خانواده اش کشته خواهد شد.
رهف که این روزها نام خانوادگی خود را نیز کنار گذاشته، پس از فرار به تایلند توانست توجه جهانیان را به خود جلب کند. پیش تر، وقتی که وی بنا داشت به استرالیا برود پاسپورتش از سوی دولت عربستان توقیف شده بود.
زندگی رهف
«رهف محمد القنون» یک نوجوان عربستانی است که توسط مقامات تایلندی در تاریخ 6 ژانویه 2019 در حال عبور از فرودگاه بانکوک، از کویت به استرالیا، با هدف پناهندگی و با ادعای فرار از خانواده اش، که او می گوید او را مورد آزار و تهدید به مرگ قرار گرفته داده اند، بازداشت شده است. پس از درخواست کمک در رسانه اجتماعی توییتر، تحت حفاظت کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد قرار گرفت و توانست پناهندگی بگیرد. در 11 ژانویه او از سئول به تورنتو پرواز کرد و به او در کانادا پناهندگی داده شد.
اوایل زندگی
القنون در تاریخ 11 مارس سال 2000 متولد شد. پدرش فرماندار شهر «السلیمی» در استان «حائل» بود. او 9 خواهر و برادر دارد.
القنون می گوید خانواده اش مانع تحصیل او شدند، ماه ها او را در خانه زندانی کردند و او را تحت سوء استفاده فیزیکی و روحی قرار داده اند و تهدید کرده اند که او را بکشند زیرا او از اسلام پیروی نمی کند.
مهاجرت
رهف هنگامی که با خانواده اش به کویت رفته بود، از فرصت استفاده کرده و به تایلند گریخت تا از آنجا به استرالیا رفته و پناهنده شود.
دولت تایلند در ابتدا می خواست او را به دلیل نداشتن ویزا و مدارک اقامتی به کشورش بازگرداند، اما تحت فشار بین المللی از استرداد او صرف نظر کرد. رهف گفته بود اگر به کشورش برگردد به دست خانواده خودش کشته می شود.
این پناهجوی جوان در نهایت نتوانست به استرالیا برود، اما با پادرمیانی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد در تاریخ 7 ژانویه، پرونده اش در کانادا پذیرفته شد.
در مدت اقامت رهف در تایلند، پدر او برای دیدنش به تایلند رفت، اما او حاضر به دیدن پدرش نشد.
خانواده رهف پس از رسیدن او به کانادا نامه ای به او نوشته و گفته اند که دیگر او را عضو این خانواده نمی دانند. رهف نیز در واکنش به این نامه اعلام کرد که از این پس نام خود را به «رهف محمد» تغییر داده و دیگر از نام خانوادگی «القنون» استفاده نمی کند.
گماردن محافظ شخصی
دولت کانادا برای حفظ امنیت رهف محافظ شخصی تعیین کرده است.
«ماریو کالا» مدیر اجرایی خدمات مهاجران در کانادا اعلام کرده که تدابیر امنیتی لازم برای حفاظت از رهف در کانادا در نظر گرفته شده است و دولت کانادا تیم حفاظتی را برای این نوجوان عربستانی در نظر گرفته است.
ماریو کالا افزود: «ما باید اطمینان حاصل کنیم که او هیچ وقت تنها نماند. ما دیدارهای بیشتری خواهیم داشت تا ببینیم چه کارهای دیگری باید انجام دهیم. البته ما هیچ تهدیدی مشاهده نکرده ایم اما در شبکه های اجتماعی مواردی از تهدید بوده که باید آن را ارزیابی کنیم.»
توییتر رهف را نجات داد
رهف در ابتدا در توییتر درخواست پناهندگی و کمک کرده بود.
او اعلام کرده بود که به طور رسمی برای پناهنده شدن به هر کشوری که او را از آسیب و شکنجه خانواده برهاند، استقبال خواهد کرد چرا که ادعا کرده بود ترک مذهب کرده است و مجازات این کار از سوی خانواده او سنگین بود، کاری که می‌توانست برایش در کشور عربستان مجازات اعدام به دنبال داشته باشد.
استقبال مسئولان کانادایی از رهف
هنگامی که رهف محمد وارد فرودگاه بین المللی «پیرسون» تورتنو شد، «کریستیا فریلند» وزیر خارجه کانادا به استقبالش رفت و او را یک «تازه کانادایی شجاع» خواند.
«جاستین ترودو» هم در سخنانی در مورد این ماجرا چنین گفت: «کانادا همواره به صراحت نشان داده که ما برای حقوق بشر و حقوق زنان در سراسر جهان تلاش می کنیم. وقتی که سازمان ملل از ما درخواست کرد که به خانم القنون پناهندگی بدهیم ما نیز پذیرفتیم». سفیر کانادا در تایلند، که در فرودگاه به دیدار القنون رفته بود گفته که وی را سالم و خوشحال دیده و اعلام کرده که رفتن به کانادا انتخاب شخصی رهف بوده است.
نشست خبری و مصاحبه ها در کانادا
وی خود را پرچمدار آزادی زنان و دختران سعودی نامیده است.
رهف در بیانیه ای در یک نشست خبری اعلام کرد: «استرس هایم از بین می رود وقتی می بینم دولت کانادا به من اجازه اقامت داده است.»
او در بیانیه ای این نشست گفت: «بیشترین ترس من از آن بود که اگر آنها (خانواده ام) پیدایم می کردند، سر به نیست می شدم.» او همچنین گفت که حاضر بوده خودکشی کند تا دوباره به دست خانواده اش نیفتد.
رهف در مورد آزارهایی که دیده، گفت: «من پیش از این هم به دلیل آن که موهایم را کوتاه کرده بودم، 6 ماه در خانه زندانی و به دست مادر و برادرم به طور مرتب شکنجه بدنی شدم.»
وی با گفتن این که در کشورش نمی‌توانسته به دلخواه خود ازدواج یا کار کند، اظهار امیدواری کرد که سرگذشت او باعث تشویق زنان سعودی به مبارزه برای آزادی شده و قوانین زن ستیزانه در این کشور تغییر کند.
وی در این کنفرانس خبری تاکید کرده بود که هدفش مبارزه برای آزادی تمامی زنان سراسر جهان به ویژه زنان سعودی است.
رهف پیش از این به شبکه «ای بی سی» استرالیا گفته بود که او نامه خداحافظی نوشته و تصمیم گرفته بود اگر مجبور به بازگشت به عربستان شود به زندگی اش پایان دهد.
او در گفت و گو با شبکه سی بی سی کانادا و روزنامه تورنتو استار هم گفت: «من چیزی برای از دست دادن نداشتم، بنابراین به خطرش می ارزید. با ما (زنان) همچون یک برده، یک شیء رفتار می شود. برای همین هم من می خواهم داستان خودم را برای مردم بگویم، بگویم که بر زنان سعودی چه می گذرد.»
او همچنین در مطلبی در توییتر خبر داد که برای نخستین بار طعم گوشت خوک و شراب قرمز را چشیده است.
معضل فرار دختران سعودی
هنوز خبر فرار رهف داغ بود که مقامات امنیتی سعودی فرار دختر دیگری در عربستانی را از خانه تایید کردند. این دختر که «نجود» نام دارد، به خاطر خشونت های کلامی و جسمی از سوی پدرش از پنجره خانه شان فرار کرده است.
نجود با انتشار یک فایل صوتی بیان کرده که من از خشونت و آزارهای مدام کلامی و رفتاری پدرش فرار کرده ام. وی گفت: او(پدر نجود) امروز ( سه شنبه 25 دی) قصد داشت مرا به خاطر یک موضوع بسیار بی ارزش بسوزاند و من از ترس از پنجره اتاقم به منزل همسایه گریختم.
اما سرنوشت «دینا علی سلوم» دختر 24 ساله سعودی که در آوریل 2017 قصد داشت از فیلیپین به استرالیا فرار کند، چیز دیگری بود. او در فرودگاه مانیل بازداشت، و اجبارا به خانواده اش در عربستان تحویل داده شد. هرچند وی در ویدئویی که در شبکه های اجتماعی منتشر شد، گفته بود: اگر مرا بازگردانند، خانواده ام مرا به قتل می رسانند.
زندگی سخت زنان در عربستان
قصه فرار دختران عربستانی تبدیل به یک معضل اجتماعی در این کشور شده که نیازمند یک راه حل سیاسی فوری است، زیرا این موضوع تبدیل به سریالی شده که سرکوب حقوق زنان در این جامعه و قوانین سختگیرانه در این کشور را نمایان می سازد.
عربستان سعودی از جمله کشورهایی است که به دلیل قوانین سختگیرانه در مورد زنان شناخته می‌شود. این کشور بارها به دلیل گزارش های مبنی بر تبعیض علیه زنان و مجازات سختگیرانه مورد انتقاد قرار گرفته است.
در عربستان زنان از حداقل حقوق اجتماعی هم محروم هستند و محدودیت در رفت و آمد و ازدواج اجباری و محرومیت از حقوق و آزادی های اولیه نمونه هایی از این نابرابری اجتماعی است.
دیده بان حقوق بشر در گزارشی از وضعیت زنان عربستان آورده است: قید و بندها در تمام طول زندگی بر دست و پای زنان سعودی است. حکومت عربستان زن را در هر سن و سالی که باشد، کم سن و سال می بیند و نیازمند اجازه.
رهف پیش از این اعلام کرده بود که در عربستان با او محترمانه رفتار نمی شد و او نمی‌توانست خودش باشد.
او همچنین گفته بود که در عربستان به جز معدود زنان خوش شانسی که خانواده روشنفکری دارند دیگر زنان تحت قیمومیت مردان خانواده هستند. آنها نمی توانند مستقل باشند و برای انجام هر کاری به مجوز مردان خانواده نیاز دارند. هر زنی که فکر فرار کند هم مجازات سنگینی در انتظارش است.
تنش میان عربستان و کانادا بر سر حقوق زنان
انتظار می رود اعطای پناهندگی به این نوجوان 17 ساله روابط اتاوا با ریاض را بیش از پیش تیره کند. روابط دو کشور پیش از این پرتنش شده بود.
پس از آنکه دولت کانادا در پیامی توییتری در 5 اوت 2018 خواستار آزادی فوری وبلاگ نویس سعودی «رائف بدوی» و خواهرش «سمر بدوی» به دلیل نگرانی های حقوق بشری شد، عربستان سعودی کانادا را به دخالت در امور داخلی خود متهم کرد و سفیر کانادا در این کشور را «عنصری نامطلوب» خوانده و از این کشور اخراج کرد و نیز سفیر خود را از اتاوا فراخواند.
در پاسخ به انتقاد کانادا، دولت عربستان سعودی تمام روابط تجاری و سرمایه گذاری جدید در کانادا را معلق نموده و سفیر کانادا را اخراج کرد؛ همچنین «دنیس هورک» را به عنوان «عنصر نامطلوب» نامگذاری کرده و به او 24 ساعت مهلت داد تا این کشور را ترک کند. عربستان سعودی همچنین گفت که فرستاده خود به کانادا را به‌طور موقت فرامی خواند.
دولت عربستان سعودی تمام تجارت های جدید را با کانادا متوقف کرد و دستور داد که کارکنان همه تملکات کانادایی از جمله سهام، اوراق قرضه و پول نقد را به فروش برسانند، حتی اگر این به قیمت زیان بار بودن این کار تمام شود. عربستان سعودی به دانشجویانی که در کانادا از بورس تحصیلی این کشور استفاده می‌کنند نیز دستور داد تا به یک کشور دیگر منتقل شوند، در غیر این صورت با خطر از دست دادن کمک مالی مواجه خواهند شد.
عربستان سعودی در روز 8 اوت اعلام کرد که برنامه های پزشکی خود را در کانادا متوقف می کند و تمام بیماران سعودی را که در بیمارستان های کانادا تحت مراقبت هستند، به بیمارستان های دیگر کشورها منتقل می کند.
شرکت هواپیمایی دولتی عربستان اعلام کرد که از 13 اوت، تمامی پروازهای ورودی و خروجی فرودگاه بین المللی ملک خالد در ریاض و فرودگاه بین المللی ملک عبدالعزیز به کانادا به حالت تعلیق در خواهد آمد.
فریلند وزیر خارجه در تاریخ 6 اوت در یک کنفرانس مطبوعاتی به اخراج سفیر هوراک واکنش نشان داد: «کانادا همیشه برای حقوق بشر در کانادا و در سراسر جهان خواهد ایستاد و حقوق زنان حقوق بشر است.»
