در کنار کودکان، لازم است والدین و معلمان بدانند در برابر آسیب‌های اجتماعی چه واکنشی نشان دهند که این یکی از توصیه‌های کمیته بین‌المللی حقوق کودکان در ژنو است.
به گزارش جماران؛ شبکه یاری کودکان کار در شهریور سال ١٣٨٢ با تشکیل کارگاهی در یونیسف با حضور سازمان‌های دولتی و غیردولتی آغاز به کار کرد. در پایان این کارگاه پیشنهادی برای انجمن‌های کار برای تشکیل شبکه‌ای با نام «شبکه یاری کودکان کار» ارایه شد. این شبکه با اخذ مجوز از وزارت کشور به‌طور ویژه با ٣٨ عضو انجمن و با پوشش ٢٠ هزار کودک به کار خود ادامه می‌دهد. دکتر فاطمه قاسم‌زاده، رئیس هیأت‌مدیره شبکه یاری کودکان کار درباره تأسیس این شبکه گفت: به‌طور کلی دو نوع شبکه با عنوان‌های شبکه اختصاصی و شبکه‌های عام از وزارت کشور مجوز اخذ می‌کنند. پیش از این در آیین‌نامه‌های غیردولتی شبکه پیش‌بینی نشده بود. شبکه یاری کودکان از سال ٨٢ با هدف حمایت از کودکان کار تأسیس شد. به مدت ١٤سال این شبکه به‌طور مستقل فعالیت می‌کرد که به تازگی و با اخذ مجوز از وزارت کشور به همراه ٧ انجمن دیگر که قادر به کسب مجوزهای لازم برای تشکیل شبکه هستند، اقداماتی درباره حمایت از کودکان کار انجام می‌دهد. این شبکه با تصمیمات هیأت‌مدیره به کار خود ادامه می‌دهد.
حمایت از کودکان؛ منع کودکان از کار؛ کاهش کار کودکان
وی ادامه داد: همه اعضا و انجمن‌های عضو در شبکه کنونی، پیش از این برای حمایت از کودکان اقداماتی کرده‌اند و درحال حاضر نیز هر کدام به‌طور مستقل اهداف خود را دنبال می‌کنند، اما هدف تمامی انجمن‌ها یکی و آن هم در وهله نخست حمایت از کودکان، سپس منع کودکان از کار و بعد از آن کاهش کار کودکان است که در کنار آن بتوانند به آموزش نیز بپردازند. قاسم‌زاده همچنین بیان کرد: این شبکه سه هدف کلی را دنبال می‌کند: برقراری ارتباط بین سازمان‌ها و انجمن‌های کودکان کار، ایجاد هماهنگی بین انجمن‌ها و مدیریت فعالیت‌های گروهی در چارچوب‌های معین با کمیته‌های آموزش، پژوهش و حقوقی است. رئیس هیأت‌مدیره شبکه یاری کودکان کار با اشاره به ارتقای همه انجمن‌های حاضر در شبکه با عنوان هدف کلی گفت: هر انجمن جدا از اهدافی که خود دنبال می‌کند، درنهایت به ارتقای وضع کنونی آنها نیز کمک خواهد شد. در چند‌سال اخیر به این نتیجه رسیده‌ایم، اگر همه انجمن‌ها از صفر شروع کنند از تجارب دیگر انجمن‌ها نیز بی‌بهره نخواهند بود، زیرا در این سال‌ها تجربیات زیادی از آنِ این شبکه شده است. وی افزود: دو نوع شبکه‌ای که مشغول فعالیت هستند و از آنها نام برده شد، شبکه‌های اختصاصی که خود ما نیز نمونه‌ای از آن هستیم، سازمان‌هایی هستند که به دنبال اهداف خاص فعالیت می‌کنند که به‌عنوان مثال می‌توان شبکه یاری کودکان را نام برد. شبکه‌های عام نیز انجمن‌هایی با مخاطبان مختلف هستند و راجع به مسائل کلی بحث می‌کنند، ازجمله شبکه حامیان جامعه مدنی (حجم) یا شبکه نیکوکاری سازمان‌های غیردولتی و خیریه‌ها که در ارتباط با موضوعات عام‌تر و شیوه‌های جذب داوطلب به مذاکره می‌پردازند.
کمپین‌ها روش خوبی برای تبلیغ و اطلاع‌رسانی هستند
دکتر فاطمه قاسم‌زاده در ادامه با معرفی کمپین‌های مختلف در این شبکه گفت: کمپین‌ها روش خوبی برای تبلیغ و اطلاع‌رسانی هستند و ما برای ارتباط بهتر با مردم از آنها استفاده می‌کنیم. پیش از این با استفاده از کمپین‌ها به موفقیت‌های بسیاری رسیده‌ایم. در دوسال گذشته کمپینی با نام «کتابت را به من بده» برای حمایت از کودکان کار با اهدای کتاب به آنها انجام شد. از ابتدای فروردین با تبلیغ در مدارس به آنها اعلام کردیم که با اتمام کلاس‌ها، کتاب‌های درسی را دور نریزند و با اهدای آنها به کودکان کار، ما را یاری کنند که نتیجه آن نه‌تنها اهدای حجم وسیعی از کتاب‌های درسی، بلکه اهدای انواع کتاب‌های داستانی نیز بود که آنها را در کتابخانه‌های انجمن‌ها توزیع کردیم. وی ضمن تأکید بر کمپین‌های دیگر این شبکه در حمایت از کودکان کار گفت: راه‌اندازی دو کمپین دیگر هم از اقدامات ما بوده است که یکی از آنها با نام «هوا را از من نگیر» بود. کمپین دیگر این شبکه، «نه به کار کودک، آری به آموزش باکیفیت و رایگان» کودکان کار بود. کودکان کار با وجود معرفی به مدارس توسط مددکارهای انجمن‌ها، باز هم مجبور به پرداخت مشارکت‌های مردمی می‌شوند. از نظر من نه‌تنها آموزش رایگانی که در اصل ٣٠ قانون اساسی ذکر شده، نداریم، بلکه از آموزش باکیفیتی هم برخوردار نیستیم. چرا کودکان کار باید مشارکت‌های مردمی بپردازند. میلیون‌ها تومان از کودکان کار مهاجر یا ایرانی اخذ می‌شود که این مقدار در کودکان مهاجر در سطوح مختلف مبلغ‌های متفاوتی دارد. جدا از این مسأله، آموزش‌وپرورش آموزش باکیفیتی ندارد. مهارت‌های زندگی باید در آموزش‌وپرورش آموزش داده شود تا از آسیب‌های اجتماعی که جامعه ما در وضع کنونی با هجمه آنها روبه‌رو است، مقابله کنند. در کنار کودکان، لازم است والدین و معلمان بدانند در برابر آسیب‌های اجتماعی چه واکنشی نشان دهند که این یکی از توصیه‌های کمیته بین‌المللی حقوق کودکان در ژنو است. اما تنها آموزش و پرورش بحث آموزش‌های رقابتی و حافظه‌محور را در پیش گرفته است و از کار گروهی و مشارکت کودکان غافل شده‌اند.
درباره «امنیت برای کودکان، آرامش برای کودکان»
دکتر قاسم‌زاده با اشاره به کمپین «امنیت برای کودکان، آرامش برای کودکان» اظهار داشت: با توجه به اتفاقات اخیر و اندوه فراوانی که بر دل همه ما نشسته است و با علم به این‌که راه‌اندازی کمپین راهی مفید برای ارتباط با مردم خواهد بود. کمپین «امنیت برای کودکان، آرامش برای کودکان» را راه‌اندازی کردیم. این کمپین دو هدف اصلی دارد. یکی از آنها تحلیل و تجزیه برای نقش دو عامل «فقر فرهنگی» و «فقر اقتصادی» در بین مجرمان این گونه حوادث است. در مسأله فقر اقتصادی دولت نقش بسزایی در کاهش فقر دارد که یکی از آنها راه‌اندازی شورای اجتماعی شهر تهران بود که با شش آسیب اعتیاد، کودکان کار، طلاق، اشیه نشینی و ... به مقابله بپردازد. در حوزه فرهنگی هم ما خواستار آموزش هستیم. نه‌تنها کودکان در این آموزش دخیل هستند، بلکه والدین، معلمان و افراد دیگر نیز بی تأثیر نخواهند بود. آموزش خود مراقبتی جنسی و سایر آموزش‌های لازم برای کودکان در سطوح مختلف است. دکتر فاطمه قاسم زاده، رئیس هیات‌مدیره شبکه یاری کودکان کار در پایان ضمن امیدواری برای تبلیغات گسترده‌تر در این زمینه خاطرنشان کرد: آگاهی همواره رهایی به همراه می‌آورد.
