ظاهر امر دعوتی از امام بود که به سوی خراسان روند اما باطن آن، اجرای سیاستی بود که مامون آن را در پیش گرفته بود. اجبار اجبار است دیگر، حالا شاید شکل و شمایلش تغییر کند و امام علیه السلام هم در این اجبار قرار گرفته بودند. ناچار باید مدینه، شهر رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم را وداع می گفتند و به سوی مرو می رفتند و همین اتفاق هم افتاد و امام علیه السلام راه غربت را در پیش گرفتند.
ایشان از آن روی رضا خوانده شد که در آسمان خوشایند و در زمین مورد خشنودی پیامبران و خدا و امامان (ص) پس از او بود؛ همچنین گفته شده: از آن روی که همگان، خواه مخالفان و خواه همراهان به او خشنود بودند و بالاخره چنین آمده است: از آن روی او را رضا خوانده اند که مأمون به او خشنود شد.
کنترل و نظارت بر رفتار امام، لطمه به قداست آن حضرت و پیشگیری از اعتراض و ناآرامی به وسیله علویان از جمله اهدافی بود که مامون در ازدواج امام علیه السلام با دخترش تعقیب می کرد.
عظمت راهپیمایی اربعین اگر در زلزله خودش را تجلی ندهد، اگر این اربعین در اخلاق خودش را نشان ندهد، اگر این اربعین در سیاست و وفاداری با آرمان های امام(ره) خودش را نشان ندهد، اگر این اربعین در اخلاق و رفتار اجتماعی ما خودش را نشان ندهد، اگر این اربعین در تعاملات اجتماعی- سیاسی ما (که هتاکی ها بی ادبی ها نسبت به خدمتگذاران و طبیتعا حرمت شکنی نسبت به بیت امام نشانی از آنهاست) خودش را نشان ندهد، سودی ندارد.