از دهه های قبل اهمیت این موضوع در ایران نیز بخوبی احساس شده اما نکته این است که مصرف‌کنندگان آمار در بسیاری از مواقع تعاریف و مفاهیم آمارهای مورد نیاز خود را نمی‌دانند و به همین دلیل بهره‌برداری کافی از آمارهای موجود را به عمل نمی آورند و یا اینکه به مراکز معتبر برای استفاده از آمارهای معتبر رجوع نمی کنند.
تاکنون در کشور عمده آمارگیری ها و سرشماری ها به روش سنتی و بر مبنای آمارهای ثبتی نبوده است هر چند که در آخرین سرشماری نفوس و مسکن کشور، بخشی از فعالیت ها با استفاده از تبلت و به صورت آنلاین انجام شد و نتایج آن نیز اعلام گردید اما کماکان روش تولید و جمع آوری آمار و اطلاعات به شیوه های سنتی است.
** لزوم حرکت از روش آمارگیری سنتی به نوین
یکی از سیاستهای مرکز آمار ایران در سالهای پیش رو حرکت از روشهای سنتی تولید آمار به سمت روش های نوین و استفاده از ابزارهای مدرن و بروز برای تسریع در فعالیت ها و سرشماری ها می باشد.
درباره ضرورتهای حرکت به سمت نظام نوین آماری به سراغ معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان یزد رفتیم تا نظر وی را در این خصوص جویا شویم.
محمد حمید فخرالدین در این گفت و گو با تشریح وضعیت فعالیت های رسمی آمارگیری در ایران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: اولین آمارگیری رسمی در سال 1262 و 1270 مربوط به دوران ناصرالدین شاه و درباره شهر تهران است.
وی افزود: سرشماری های بعدی در سالهای 1301 و1311 در تهران، به استقرار تعاریف مشخص و چارچوب های علمی تری انجامید.
معاون سازمان مدیریت یزد اضافه کرد: در سال 1314، به منظور هماهنگی بین وزارتخانه ها، شورای عالی آمار تشکیل شد و در خردادماه سال 1318، اولین قانون سرشماری به تصویب مجلس شورای ملی وقت رسید.
فخرالدین در اجرای این قانون با بیان اینکه سرشماری جمعیت از دهم اسفندماه همان سال در شهر تهران و در سالهای 1319 و 1320 در 32 شهر کشور به تدریج به اجرا درآمد، تصریح کرد: در اسفندماه سال1331، سازمان همکاری آمار عمومی تشکیل شد.
وی ادامه داد: این سازمان در اجرای قانون آمار و سرشماری مصوب سال 1334 به وزارت کشور وابسته شد و نام آن به «اداره کل آمار عمومی» تغییر نام یافت و در سال 1335 نخستین سرشماری عمومی نفوس و مسکن انجام شد.
این مسئول خاطرنشان کرد: نیاز روزافزون دستگاه های برنامه ریزی کشور به آمار و اطلاعات و ضرورت همکاری بسیار نزدیک سازمان اصلی تولیدکننده آمار با دستگاه برنامه ریزی، موجب شد تا بر اساس قانون سال 1344، اداره آمار عمومی از وزارت کشور جدا و با نام «مرکز آمار ایران» به سازمان برنامه ریزی بودجه وابسته شود.
معاون سازمان مدیریت یزد با بیان اینکه قانون مرکز آمار ایران در سال 1354 به تصویب رسید ، تصریح کرد: از زمان تأسیس اداره احصائیه در سال 1304 تاکنون که حدود 93 سال می گذرد که جمع آوری و تولید آمار به روش سنتی صورت گرفته است.
** روشهای مرسوم آمارگیری
فخرالدین با اشاره به سه روش آمارگیری مرسوم گفت: سرشماری ها ، اجرای طرحهای نمونه گیری و روش آمارهای ثبتی از روشهای آمارگیری محسوب می شود.
وی با انتقاد از برخی روشهای آمارگیری سنتی و مشخص نبودن مرجعیت آماری کشور تأکید کرد: اصلاح قوانین و مقررات آمار کشور ضروری است چون این موارد ، پاسخگوی مسائل امروز نیست و همه موافق این تغییر هستند.
وی ارائه آمار بروز ، بهنگام ، یکپارچه و باکیفیت را با روش آمارگیری سنتی میسر ندانست و اظهار داشت: لازمه رسیدن به این ویژگی ها توجه به آمارگیری های نوین با بهره گیری از ابزار نوین است که می توان با روشهای نظام آماری ثبتی مبنا به آنها دست یافت.
معاون سازمان مدیریت یزد با اشاره به چشم انداز نظام ملی آمار ایران شامل یکپارچگی ، پاسخگویی ، کارایی ، پویایی و مورد اعتماد عموم مردم بودن ادامه داد: در این راستا مأموریت نظام آماری کشور تولید و انتشار آمارهای رسمی مورد نیاز ذینفعان داخلی و بین المللی با رعایت اصول بنیادین آمارهای رسمی و بکارگیری فناوری ها و روش های مدرن به ویژه روش ثبتی مبنا خواهد بود.
** مرجعیت آمارهای رسمی ، مرکز آمار است
فخرالدین ، مرجعیت آمارهای رسمی را مرکز آمار دانست و گفت: این مرکز می تواند اهداف نظام ملی آماری کشور همچون یکپارچگی ، افزایش پاسخگویی و رشد اعتماد عمومی و افزایش کیفیت داده با نتایج آنها را محقق کند
وی با اشاره به مزیت های نظام آماری ثبتی افزود: در این روش ، اطلاعات در حد ریز داده های ارائه شده توسط دستگاهها در مرکز آمار کدگذاری ، دسته بندی و تحلیل می شود که این اطلاعات از سطح ریزداده ها محرمانه خواهد بود. در نتیجه در نظام نوین آماری هم به محرمانگی اطلاعات که یکی از اصول جمع آوری و تولید آمار است توجه جدی صورت گرفته است.
این مسئول یادآور شد: برای استقرار آمارهای ثبتی ، نیاز به چهار ثبت اصلی یعنی جمعیت، فعالیت، کسب و کار و املاک و مستغلات است.
** سامانه ساترا، گامی مهم در اشتراک گذاری اطلاعات دستگاهها
این کارشناس حوزه آمار گفت: در دستیابی به این آمارها ، استانهای مختلف تلاش های زیادی داشته اند و در یزد یکی از عمده ترین فعالیتهای این بخش ، طراحی سامانه ساترا بوده که قادر است اطلاعات دستگاهها را به اشتراک بگذارد.
معاون سازمان مدیریت یزد با بیان اینکه کشورهای اروپایی از 20 سال قبل به سمت نظام آماری ثبتی مبنا رفته اند، ادامه داد: اگر بخواهیم با زبان بین المللی با دنیا سخن بگوییم باید از این روش استفاده کنیم در مرکز آمار ایران هدف گذاری شده است تا سال 1405 ، زیرساختهای استفاده از روش آمارگیری ثبتی مبنا در کشور فراهم شود.
فخرالدین با اشاره به اینکه در سرشماری سال 1395نیز با همین نگاه بخشی از آمارگیری ها به صورت تبلتی و آنلاین و در سریع ترین زمان انجام شد، خاطرنشان کرد : فرهنگ سازی ، آماده سازی دستگاهها ، شناسایی اقلام مورد نیاز آنها و مشخص کردن روشهای تولید و اشتراک گذاری مهمترین وظایف برای اجرای روش آمارگیری ثبتی مبناست.
** اطلاعات ریز داده های در نظام نوین آماری محرمانه است
وی یکی از مشکلات موجود اجرای طرح های آماری را بی پاسخی طرحهای آمارگیری و نمونه گیری دانست که عمدتا ناشی از سنتی بودن روش اجرا و عدم اطلاع و بی توجهی به محرمانه بودن آمارهاست، این در حالی است که در نظام نوین آماری بسیاری از این مشکلات با تولید داده ها در حد ریزداده ها توسط دستگاه های اجرایی و اتصال داده های تولید شده به مکان و هویت افراد و کسب و کار آنها و به اشتراک گذاری و در عین حال رعایت محرمانگی اطلاعات حل شده و آمارهای به روز، شفاف و با کیفیت تولید خواهد شد.
1968/ 6197
انتهای پیام تاکنون در کشور عمده آمارگیری ها و سرشماری ها به روش سنتی و بر مبنای آمارهای ثبتی نبوده است هر چند که در آخرین سرشماری نفوس و مسکن کشور، بخشی از فعالیت ها با استفاده از تبلت و به صورت آنلاین انجام شد و نتایج آن نیز اعلام گردید اما کماکان روش تولید و جمع آوری آمار و اطلاعات به شیوه های سنتی است.
** لزوم حرکت از روش آمارگیری سنتی به نوین
یکی از سیاستهای مرکز آمار ایران در سالهای پیش رو حرکت از روشهای سنتی تولید آمار به سمت روش های نوین و استفاده از ابزارهای مدرن و بروز برای تسریع در فعالیت ها و سرشماری ها می باشد.
درباره ضرورتهای حرکت به سمت نظام نوین آماری به سراغ معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان یزد رفتیم تا نظر وی را در این خصوص جویا شویم.
محمد حمید فخرالدین در این گفت و گو با تشریح وضعیت فعالیت های رسمی آمارگیری در ایران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: اولین آمارگیری رسمی در سال 1262 و 1270 مربوط به دوران ناصرالدین شاه و درباره شهر تهران است.
وی افزود: سرشماری های بعدی در سالهای 1301 و1311 در تهران، به استقرار تعاریف مشخص و چارچوب های علمی تری انجامید.
معاون سازمان مدیریت یزد اضافه کرد: در سال 1314، به منظور هماهنگی بین وزارتخانه ها، شورای عالی آمار تشکیل شد و در خردادماه سال 1318، اولین قانون سرشماری به تصویب مجلس شورای ملی وقت رسید.
فخرالدین در اجرای این قانون با بیان اینکه سرشماری جمعیت از دهم اسفندماه همان سال در شهر تهران و در سالهای 1319 و 1320 در 32 شهر کشور به تدریج به اجرا درآمد، تصریح کرد: در اسفندماه سال1331، سازمان همکاری آمار عمومی تشکیل شد.
وی ادامه داد: این سازمان در اجرای قانون آمار و سرشماری مصوب سال 1334 به وزارت کشور وابسته شد و نام آن به «اداره کل آمار عمومی» تغییر نام یافت و در سال 1335 نخستین سرشماری عمومی نفوس و مسکن انجام شد.
این مسئول خاطرنشان کرد: نیاز روزافزون دستگاه های برنامه ریزی کشور به آمار و اطلاعات و ضرورت همکاری بسیار نزدیک سازمان اصلی تولیدکننده آمار با دستگاه برنامه ریزی، موجب شد تا بر اساس قانون سال 1344، اداره آمار عمومی از وزارت کشور جدا و با نام «مرکز آمار ایران» به سازمان برنامه ریزی بودجه وابسته شود.
معاون سازمان مدیریت یزد با بیان اینکه قانون مرکز آمار ایران در سال 1354 به تصویب رسید ، تصریح کرد: از زمان تأسیس اداره احصائیه در سال 1304 تاکنون که حدود 93 سال می گذرد که جمع آوری و تولید آمار به روش سنتی صورت گرفته است.
** روشهای مرسوم آمارگیری
فخرالدین با اشاره به سه روش آمارگیری مرسوم گفت: سرشماری ها ، اجرای طرحهای نمونه گیری و روش آمارهای ثبتی از روشهای آمارگیری محسوب می شود.
وی با انتقاد از برخی روشهای آمارگیری سنتی و مشخص نبودن مرجعیت آماری کشور تأکید کرد: اصلاح قوانین و مقررات آمار کشور ضروری است چون این موارد ، پاسخگوی مسائل امروز نیست و همه موافق این تغییر هستند.
وی ارائه آمار بروز ، بهنگام ، یکپارچه و باکیفیت را با روش آمارگیری سنتی میسر ندانست و اظهار داشت: لازمه رسیدن به این ویژگی ها توجه به آمارگیری های نوین با بهره گیری از ابزار نوین است که می توان با روشهای نظام آماری ثبتی مبنا به آنها دست یافت.
معاون سازمان مدیریت یزد با اشاره به چشم انداز نظام ملی آمار ایران شامل یکپارچگی ، پاسخگویی ، کارایی ، پویایی و مورد اعتماد عموم مردم بودن ادامه داد: در این راستا مأموریت نظام آماری کشور تولید و انتشار آمارهای رسمی مورد نیاز ذینفعان داخلی و بین المللی با رعایت اصول بنیادین آمارهای رسمی و بکارگیری فناوری ها و روش های مدرن به ویژه روش ثبتی مبنا خواهد بود.
** مرجعیت آمارهای رسمی ، مرکز آمار است
فخرالدین ، مرجعیت آمارهای رسمی را مرکز آمار دانست و گفت: این مرکز می تواند اهداف نظام ملی آماری کشور همچون یکپارچگی ، افزایش پاسخگویی و رشد اعتماد عمومی و افزایش کیفیت داده با نتایج آنها را محقق کند
وی با اشاره به مزیت های نظام آماری ثبتی افزود: در این روش ، اطلاعات در حد ریز داده های ارائه شده توسط دستگاهها در مرکز آمار کدگذاری ، دسته بندی و تحلیل می شود که این اطلاعات از سطح ریزداده ها محرمانه خواهد بود. در نتیجه در نظام نوین آماری هم به محرمانگی اطلاعات که یکی از اصول جمع آوری و تولید آمار است توجه جدی صورت گرفته است.
این مسئول یادآور شد: برای استقرار آمارهای ثبتی ، نیاز به چهار ثبت اصلی یعنی جمعیت، فعالیت، کسب و کار و املاک و مستغلات است.
** سامانه ساترا، گامی مهم در اشتراک گذاری اطلاعات دستگاهها
این کارشناس حوزه آمار گفت: در دستیابی به این آمارها ، استانهای مختلف تلاش های زیادی داشته اند و در یزد یکی از عمده ترین فعالیتهای این بخش ، طراحی سامانه ساترا بوده که قادر است اطلاعات دستگاهها را به اشتراک بگذارد.
معاون سازمان مدیریت یزد با بیان اینکه کشورهای اروپایی از 20 سال قبل به سمت نظام آماری ثبتی مبنا رفته اند، ادامه داد: اگر بخواهیم با زبان بین المللی با دنیا سخن بگوییم باید از این روش استفاده کنیم در مرکز آمار ایران هدف گذاری شده است تا سال 1405 ، زیرساختهای استفاده از روش آمارگیری ثبتی مبنا در کشور فراهم شود.
فخرالدین با اشاره به اینکه در سرشماری سال 1395نیز با همین نگاه بخشی از آمارگیری ها به صورت تبلتی و آنلاین و در سریع ترین زمان انجام شد، خاطرنشان کرد : فرهنگ سازی ، آماده سازی دستگاهها ، شناسایی اقلام مورد نیاز آنها و مشخص کردن روشهای تولید و اشتراک گذاری مهمترین وظایف برای اجرای روش آمارگیری ثبتی مبناست.
** اطلاعات ریز داده های در نظام نوین آماری محرمانه است
وی یکی از مشکلات موجود اجرای طرح های آماری را بی پاسخی طرحهای آمارگیری و نمونه گیری دانست که عمدتا ناشی از سنتی بودن روش اجرا و عدم اطلاع و بی توجهی به محرمانه بودن آمارهاست، این در حالی است که در نظام نوین آماری بسیاری از این مشکلات با تولید داده ها در حد ریزداده ها توسط دستگاه های اجرایی و اتصال داده های تولید شده به مکان و هویت افراد و کسب و کار آنها و به اشتراک گذاری و در عین حال رعایت محرمانگی اطلاعات حل شده و آمارهای به روز، شفاف و با کیفیت تولید خواهد شد.
1968/ 6197
کپی شد
