توجه به بافت های فرسوده و قدیمی و رفع ناپایداری آنها به موضوعی جدی تبدیل شده به گونه ای که سازمان های ذیربط را به تلاش برای ساماندهی و بازآفرینی این بافت ها سوق داده و لزوم مداخله در این بافت ها را در دوره های مختلف زمانی مطرح کرده است.
بازآفرینی نگرش و اقداماتی جامع و یکپارچه برای حل مشکلات شهری منطقه‌ هدف است که در نهایت به پیشرفت پایدار اقتصادی، کالبدی، اجتماعی و محیطی منجر می شود؛ بازآفرینی شهری بر این مهم تاکید دارد که طرح و اجرای هرگونه روش برای مقابله با مشکلات شهرهای بزرگ و کوچک، باید دارای اهداف بلندمرتبه و راهبردی باشد.
طرح بازآفرینی شهری پایدار یکی از راهکارها برای توانمندسازی اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، ساماندهی کالبدی - زیرساختی و پیشگیری از گسترش بافت های نابسامان شهری است که هدف آن بهبود کیفیت زندگی ، بازیابی هویت شهری و جلوگیری از محرومیت ها و فقر شهری است.
به طور کلی اهداف بازآفرینی شهری، رویکرد و سیاستی جامع و یکپارچه برای هدایت روند رشد و توسعه شهرها، پاسخگویی به چالش های برآمده از تغییرات و نیازهای نسل جدید، کاهش فقر شهری، ارتقای تاب آوری شهری، ارتقای هویت و منزلت مکانی و افزایش حکم روایی محلی است.
اجرای برنامه ملی بازآفرینی پایدار شهری در افق 1400، نوزدهم بهمن ماه امسال با حضور حجت الاسلام حسن روحانی رئیس جمهوری آغاز بکار کرد، رئیس قوه مجریه در این مراسم در سخنانی با بیان اینکه مهمترین اصل دولت در بخش مسکن، حفظ سلامتی و زندگی مردم است و افراد ساکن در بافت های فرسوده باید با شرایط آسان به خانه امن برسند، اظهار داشت: طرح بازآفرینی شهری برنامه اساسی دولت برای مسکن خانه‌ اولی‌ ها، صیانت از جان و سلامت مردم و نوسازی محله های کهنه و فرسوده است.

**اجرای طرح بازآفرینی شهری در گیلان
در همین رابطه معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار گیلان با اشاره به آغاز اجرای برنامه ملی بازآفرینی پایدار شهری در افق 1400 از شناسایی بافت فرسوده در 23 شهر استان و تصویب محدوده بافت فرسوده در این شهرها خبر داد و اظهار کرد: شناسایی بافت های فرسوده در این تعداد از شهرهای گیلان انجام شده و محدوده بافت فرسوده در این شهرها به تصویب رسیده است.
حجت شعبانپور اهداف دولت در احیای بافت فرسوده را رفع فقر شهری، احیای هویت های تاریخی ، توسعه و گسترش تجهیزات و تاسیسات شهری و توسعه زیرساخت ها به جای ایجاد زیرساخت ها عنوان و خاطرنشان کرد: مهم ترین برنامه دولت در احیای بافت فرسوده، مقاوم شدن بناهای فرسوده در حوادث غیر مترقبه و همچنین بازگشایی معابر کم عرض است.
وی توجه به کیفیت زندگی مردم و سرانه سطح فضای سبز، هویت بخشی محلات هدف، رعایت مقررات شهری ، مقاوم سازی و رعایت الگوهای معماری و شهرسازی اسلامی و ایرانی را از جمله اولویت های این طرح نام برد و بیان کرد: قرار است این طرح بصورت آزمونه (پایلوت) در محله خواهر امام رشت با رعایت هویت و حریم های تاریخی مربوطه اجرا شود.
وی در ادامه مهم ترین برنامه دولت در احیای بافت فرسوده را مقاوم شدن بناهای فرسوده در حوادث غیرمترقبه و همچنین بازگشایی معابر کم عرض عنوان و اضافه کرد: گیلان نیز مانند 11 استان کشور یک قطعه زمین به مساحت یک هزار و 355 متر مربع در محله ساغریسازان رشت هم جوار بقعه متبرکه خواهر امام رضا (ع) رشت معرفی کرده و برای بافت فرسوده این شهر و سایر شهر های استان برنامه ویژه ای دارد.

** بازآفرینی شهری و ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی فومن و عضو هیات مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان گیلان نیز در گفت وگو با ایرنا، با اشاره به اجرای طرح بازآفرینی شهری و ضرورت توجه به این طرح بیان داشت: طرح بازآفرینی شهری، ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان را به همراه دارد.
سید مسعود موسوی خاطرنشان کرد: اجرای این طرح در ارتقای کیفیت و پایداری ساخت و سازها، بهبود وضعیت اجتماعی ساکنان و احیای میراث فرهنگی و تاریخی شهرها نقش مهمی دارد.
وی با بیان اینکه برخی فضاهای شهری با مرور زمان دچار مشکلات و معضلاتی می شوند، تصریح کرد: ممکن است فضاهایی که زمانی فرصت بوده اند، تبدیل به تهدید شوند که اجرای طرح بازآفرینی شهری برای جلوگیری از این تهدیدها نقش مهمی دارد.
به گفته این عضو هیات مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان گیلان، همچنین با توجه به فرسودگی بافت ها در برخی محلات، تعلق خاطری که در آن بافت ها در گذشته بود، اکنون از بیرون به درون کشیده شده و تنگی معابر دسترسی، فرسودگی زیرساخت های آب، برق و گاز از جمله مشکلات در بافت های فرسوده است.
موسوی ادامه داد: مشکل دیگر اینکه ساکنان این بافت ها، توان توسعه درون زا به صورت خودجوش را ندارند بنابراین لزوم مداخله و اینکه به آنان کمک شود، احساس شده که طرح بازآفرینی شهری نیز در این همین راستاست.
این استاد دانشگاه طرح بازآفرینی را گام بلند در راستای بهبود کیفیت زندگی مردم دانست و خاطرنشان کرد: این طرح برای شهروندانی که به صورت خودجوش نمی توانند بافت های فرسوده خود را توسعه دهند، بسیار کمک کننده است.
موسوی با اشاره به توسعه ساخت و سازها و رونق صنعت ساختمان با طرح بازآفرینی اظهار کرد: اجرای این طرح موجب اشتغالزایی مستقیم و غیرمستقیم در صنعت ساختمان می شود و فرصت بی نظیری در این حوزه است.

** رسالت بازآفرینی شهری، بهبود کیفیت زندگی مردم است
رئیس کمیسیون عمران و توسعه شهری شورای اسلامی کلانشهر رشت نیز در این باره به خبرنگار ایرنا بیان داشت: بازآفرینی شهری نگاه مشخصی به بهبود کیفیت زندگی شهروندان با تکیه بر هویت های تاریخی و اجتماعی یک شهر دارد.
رضا رسولی اظهار داشت: بایستی بپذیریم که طرح بازآفرینی شهری یک مدل شهرسازی است که اگر تکیه بر احیاء بافت های ناکارآمد شهری دارد، به دلیل رسالت مهم این طرح یعنی بهبود کیفیت زندگی مردم است.
وی طرح بازآفرینی شهری را مختص به برخی محلات ندانست و آن را یک مدل شهرسازی که همه شهر را تحت تاثیر قرار می دهد، ذکر و تصریح کرد: این طرح یک مدل پروژه محور نیست بلکه پروسه ای است که تقریبا بر تمام تحرکات شهری و سیستم مدیریت شهری نظارت می کند و یا اثر می گذارد.
رسولی خاطرنشان کرد: در کلانشهر رشت که به عنوان بافت ناکارآمد نگرانش هستیم، شامل حدود یک هزار هکتار بافت فرسوده است که شش محله و سکونتگاه های غیررسمی را شامل می شود.
وی بیان داشت: طرح بازآفرینی شهری به صورت پایلوت در رشت آغاز، سندی ارائه و مصوبه اولیه ای در شورای عالی بازآفرینی شهری گرفته شد اما امروز به عنوان یک طرح در وزارت راه و شهرسازی مطرح و دبیرخانه ای تشکیل شده و بر روی شهرهای مختلف ایران با تمرکز در این کلانشهر کار می کند.
رسولی درباره سؤالی مبنی بر تحقق ارتقای فرهنگ شهروندی در اجرای طرح بازآفرینی شهری اظهار کرد: در مورد اثر متقابل فرهنگ و اقلیم یک فرضیه وجود دارد که شهرسازی بخشی از اقلیم هر منطقه را تشکیل می دهد و نمی توان گفت که کدام، بر دیگری غالب است یعنی اقلیم فرهنگ را یا فرهنگ اقلیم را تشکیل می دهد اما این دو بر هم اثر متقابل دارند.
وی گفت: بازآفرینی شهری می خواهد با تغییر در فیزیک و روح حاکم بر شهر، بر فرهنگ و مراودات اجتماعی آن شهر اثر بگذارد نه عکس آن، بنابراین اگر اتفاق فرهنگی و اجتماعی می افتد بیشتر در واقع اتفاقاتی است که می خواهد آن هویت تاریخی و گفتمان قالب در آن شهر را بر مبنای آن هویت تاریخی و اجتماعی شکل دهد نه اینکه یک کار فرهنگی موضعی یا مقطعی اتفاق بیفتد.
به گفته رسولی ، بایستی مدلی از مدیریت اجتماعی شهرمان درآوریم مبنی بر اینکه قرار است روح حاکم بر شهر چه باشد؟ آیا نشاط، شب نشینی، بهبود زندگی شبانه در شهر، احترام به ادبیات، هنر و تئاتر است، اگر اینگونه است این ویژگی ها گرفته و در همان حوزه هایی که ممکن است به فراموشی سپرده شده باشد، بخواهیم لکه هایی در شهر ایجاد و احیاء اتفاق بیفتد.
رئیس کمیسیون عمران و توسعه شهری شورای اسلامی کلانشهر رشت خاطرنشان کرد: بخش زیادی از نارضایتی در شهرها به خاطر ناکوک رفتار کردن اجزای شهر با یکدیگر است به گونه ای که خیلی وقت ها مشاهده می شود شهروندی در شرایط سطح رفاه خیلی عالی قرار ندارد اما سطح رضایت خوبی دارد.

** در بازآفرینی شهری، باز زنده سازی و بازآفرینی شهرها دنبال می شود
شهردار کلانشهر رشت نیز در این باره با بیان اینکه بازآفرینی شهری از اصلی ترین مبانی شهری است که در دستور کار وزارت راه و شهرسازی به عنوان دبیر و رئیس جمهوری به عنوان رییس قرار گرفته، گفت: در این طرح جدای از تاثیرگذاری در کالبد شهرها، باز زنده سازی و بازآفرینی شهرها دنبال می شود.
مسعود نصرتی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، با بیان اینکه در اجرای این طرح وضعیت اجتماعی در محلات دارای بافت فرسوده و تاریخی بازنگری و وضعیت فرهنگی اجتماعی مجدد بازخوانی می شود، افزود: در این باره بایستی بخش اعظم کارها توسط اهالی محله و نواحی اجرایی شود و نقش شهرداری ها و دولت، نقش کمک کننده و در اصلاح زیرساخت ها باشد و رشت هم به عنوان یک کلانشهر صاحب بافت ارزشمند از این قاعده مستثنی نیست.
وی خاطرنشان کرد: برای سال 97 ، 20 پروژه مشارکتی با اداره کل راه و شهرسازی برنامه ریزی شده که امیدواریم در یک برنامه سه ساله، زیرساخت های اولیه مورد نیاز همزمان و موازی با کارهای فرهنگی اجتماعی و تحقق نگاه محله محوری انجام گیرد.
نصرتی بیان داشت: باید جذابیت را در این محلات فراهم کنیم که سرمایه گذاران بخش خصوصی و مالکان پلاک ها این رغبت را داشته باشند که در پروژه بازآفرینی شهری مشارکت کرده و امتیازهای لازم را برای اجرایی شدن این برنامه که توسط دولت تعیین شده، کسب کنند که البته عوامل انگیزشی هم به حد کافی در نظر گرفته شده است.
وی اظهار داشت: بازآفرینی شهری سعی می کند بر اساس نیازهای نسل امروزی شرایط را طوری فراهم کند که این بازسازی ها و نوسازی به دست بخش خصوصی توسط خود شهروندان انجام گیرد، ما هم هویت بخشی را مجدد به شهر برگردانده باشیم و احساس تعلق بین شهروندان و پویایی احیاء شود.
نصرتی سال آینده را با اجرای طرح بازآفرینی، سال رونق صنعت ساختمان در رشت عنوان و اظهار امیدواری کرد که با ابلاغ هایی که در مرحله صدور قرار دارد، برای تمام استان ها ارائه شود تا موفق به شروع خوبی برای اجرای طرح بازآفرینی شهری در این کلانشهر باشیم.
بافت‌ های فرسوده شهری، محلات فرسوده‌ای در فضای شهری است که مسائل و پیچیدگی‌ های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و شیوه خود را دارد؛ این محلات و بافت ‌ها از یک سو دارای ریشه‌ های سکونتی ارزشمند با غنای فرهنگی، اجتماعی و معماری هستند و از طرف دیگر به دلیل فرسودگی شدید، نبود دسترسی مناسب به خدمات شهری و بهداشتی، وجود مشکلات اجتماعی و امنیتی و آسیب‌پذیری در برابر زلزله، سیل و آتش سوزی و نیز عدم تطابق با زندگی امروز شهری و شهرسازی مدرن دارای مشکلات رو بنایی و زیر ساختی هستند؛ بنابراین طرح بازآفرینی شهری تاکید بر نوسازی بافت های فرسوده در شهرها، گام بلند و مهم دولت تدبیر و امید در راستای بهبود زندگی شهروندان با تکیه بر هویت تاریخی و فرهنگی در شهرهاست.
رشت حدود 700 هزار نفر جمعیت ثابت دارد که به طور متوسط ، این تعداد در طول روز به بیش از یک میلیون و 200 هزار نفر می رسد.
7286/2007
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.