اگر تا چند سال قبل اقتدار و انحصار رسانه ای و خبررسانی ایران در اختیار صدا و سیما، خبرگزاری و تعدادی روزنامه و مجله بود؛ اینک تحولات ارتباطی، نفوذ اینترنت و از همه مهمتر امکان تشکیل گروه های خبررسانی ، 'رسانه داری' را از فرایندی تخصصی در دسترس همگان و شاید سرگرمی آسان تبدیل کرده است.
ظهور فضای مجازی و شبکه های اجتماعی با ایجاد مدلهای نوین تولید، مدیریت و توزیع محتوا و اطلاعات به شکل گیری جدیدی از رسانه انجامیده که تاثیر اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی گوناگونی بر جای می گذارد.
اگر چه در ایران رشد فناوری در مقایسه با کشورهای پیشرفته کمتر است اما دگرگونی در ایجاد محیط رسانه ای جدید فرسنگ ها با مدل پیشین فاصله داشته و همچنان با سرعت در حال تحول است.
در این فضای به وجود آمده اگر رسانه ای اصرار بر ادامه راه پیشین داشته باشد، نتیجه و تاوانی جز نابودی و مرگ خود خواسته تدریجی نخواهد داشت.
بر همین اساس است که سازمان های رسانه ای فارغ از کوچکی یا بزرگی نفوذ و ابعاد، عملکرد و شیوه های پیام رسانی و ارتباط با مخاطب چاره ای جز همزیستی مسالمت آمیز با فناوری های جدید نداشته و چه بسا که می بایست مطابق با فضای نوین تغییر کنند.
شرایط و ویژگی های سبک های نوین و مدرن رسانه ای با یکدیگر دارای تفاوت های فراوانی است.
اگر رسانه های سنتی به دلیل نبود شرایط مطلوب برای دریافت به موقع اخبار، با اطلاعات محدود مواجه بودند، اضطراب اطلاعاتی ناشی از وفور اخبار یک چالش جدی و دغدغه مهم در رسانه های نوظهور است.
در رسانه های سنتی به جز ابزارهای کلاسیک ارتباطات، اشکال دیگر پیام رسانی در تصور ذهنی گردانندگان و حتی مخاطبان قرار نداشت اما ظهور رسانه های دیجیتال و انتشار انواع پیامهای صوتی، نوشتاری و تصویری این فضا را دچار تحول کرده و امکان تعامل سریع، دارای بازخورد فوری و حتی واسطه را برای مخاطبین فراهم ساخته است.
تنوع و تکثر امکانات و تجهیزات مورد استفاده رسانه های دیجیتال و نوظهور در مقایسه با سبک سنتی، قابلیت نفوذ و گسترش بیش از پیش این رسانه ها در جامعه را افزایش داده و نتایج به بار آمده ناشی از نشر پیام و بازخوردهای آن بر اهمیت آن افزوده است.
گاها رسانه های نوظهور در مقایسه با رسانه های سنتی گستره توزیع بزرگتری دارند در حالی که محدوده پخش اخبار و اطلاعات رسانه های سنتی معمولا توسط مقررات داخلی کشورها محدود می شود، رسانه های جدید با استفاده از مزایای اینترنت و ماهواره اطلاعی در گستره بسیار وسیع تری در جهان فعالیت می کنند.
چالش های به وجود آمده ناشی از نفوذ رسانه های نوظهور و برآمده از فناوری های مدرن فقط گریبان رسانه های مکتوب را نگرفته و سازمان و مجموعه های بزرگی همچون صدا و سیما هم از تبعات آن در امان نماند.
ظرفیت و توان بیشتر این رسانه ها در مقایسه با تلویزیون و رادیو برای انتشار به موقع، بدون سانسور و بدون نیاز به تجهیزات هزینه بر و فراوان امکان ارتباط سریع، جهان گستر و دو طرفه متنوع را فراهم آورده است.
مطابق نظر جامعه شناسان، فشردگی زمان یا سرعت گرفتن تاریخ یکی از ویژگی های مهم عصر جدید است که بر اساس آن تکثر و تنوع رسانه ای، رسانه های متکی به فرد به جای مجموعه ای از خبرنگاران، تعاملی شدن و ارتباط دوسویه به جای رسانه های یک طرفه، گستردگی دامنه انتخاب مخاطب، سرعت و استفاده بیشتر از فضای مجازی به راهبرد اساسی و اولویت مهم فعالیت در رسانه های نوظهور تبدیل می شود.
نظریه پردازان انتقادی دهه های 60 و 70 میلادی معتقد بودند در جامعه مدرن افراد منفرد با روابط سرد و رسمی نهادهای بوروکراتیک به یکدیگر مرتبط شده و وجودشان تحت سیطره رسانه های فراگیر مدرن به صورت منفعلانه شکل می گیرد.
اما رسانه های الکترونیکی و مدرن با تغییر و تحولات ناشی از ظهور فناوری های جدید مدعی فضای ارتباطی هستند که در آن هر فردی می تواند در یک نظام ارتباطی فعالانه درگیر شده و با استفاده از این رسانه های نوظهور به نشر عقاید و اطلاعات بپردازد.
در این شرایط است که دیگر پیام از یک منبع مجزا و مستقل به صورت یکطرفه برای انبوه انسان ها ارسال نمی شود بلکه در سطحی وسیع افراد به صورت انفرادی با استفاده از رسانه های دیجیتال به تولید پیام یا مشارکت در فرآیندهای ارتباطی پرداخته و بر خلاف ارتباطات عمودی و یک طرفه رسانه های سنتی ، در شبکه های افقی با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند.
شاید آن چه بیش از همه به اولویت رسانه های سنتی تبدیل شده، کارآمدسازی در تقابل یا رقابت با رسانه های دیجیتال و نوظهور است.
استفاده از ظرفیت ذاتی و بنیادین رسانه های سنتی، بازسازی از درون با رویکرد توجه ویژه به وجوه مثبت رسانه های جدید، شناسایی نقاط آسیب پذیر، افزودن بر کیفیت تولید و توجه مضاعف به نیازها و خواسته های مخاطبان اقداماتی است که عمل به آن ها می تواند رسانه های سنتی را از درجا زدن و نابودی نجات دهد.
رسانه های نوظهور آنچنان مصرف رسانه ای و نقش مخاطب را دگرگون کرده اند و رسانه های سنتی آنقدر از رسیدن به این فضای جدید بازمانده اند که برخی صاحب نظران مدعی شده اند عصر حاضر ، مرگ رسانه های یک طرفه و تداوم فعالیت و ارتباط دوسویه میان فرستنده و گیرنده است.
رسانه های نوظهور در عصر جدید دارای سهم انکار نشدنی در تولید اطلاعات و نشر اخبار هستند هرچند از اعتبار؛ وزانت و صحت چندانی برخوردار نیستند.
با وجود وجوه مخرب و غیرانسانی رسانه های نوظهور مانند حذف خرده فرهنگ ها و سلطه فرهنگی توسط قدرتمندان، وجود تاثیر شگرف این رسانه ها در عرصه های مختلف وجودی و اجتماعی انکار نشدنی است.
در این فضای جدید که رسانه های نوظهور عرصه را بر رسانه های سنتی تنگ کرده و بی مهابا و با سرعت در حال گسترش و افزودن بر نفوذ خود هستند، آسیب شناسی دقیق رسانه های سنتی، استفاده از ظرفیت دیجیتالی و فناوری مدرن، بالا بردن کیفیت تولید، توجه بیشتر به افکار عمومی و نیاز مخاطبان و برطرف کردن شکاف دیجیتالی راهکارهایی است که می تواند به تقویت رسانه های سنتی در عصر حاضر کمک کند.
3091/2729/
انتهای پیام ظهور فضای مجازی و شبکه های اجتماعی با ایجاد مدلهای نوین تولید، مدیریت و توزیع محتوا و اطلاعات به شکل گیری جدیدی از رسانه انجامیده که تاثیر اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی گوناگونی بر جای می گذارد.
اگر چه در ایران رشد فناوری در مقایسه با کشورهای پیشرفته کمتر است اما دگرگونی در ایجاد محیط رسانه ای جدید فرسنگ ها با مدل پیشین فاصله داشته و همچنان با سرعت در حال تحول است.
در این فضای به وجود آمده اگر رسانه ای اصرار بر ادامه راه پیشین داشته باشد، نتیجه و تاوانی جز نابودی و مرگ خود خواسته تدریجی نخواهد داشت.
بر همین اساس است که سازمان های رسانه ای فارغ از کوچکی یا بزرگی نفوذ و ابعاد، عملکرد و شیوه های پیام رسانی و ارتباط با مخاطب چاره ای جز همزیستی مسالمت آمیز با فناوری های جدید نداشته و چه بسا که می بایست مطابق با فضای نوین تغییر کنند.
شرایط و ویژگی های سبک های نوین و مدرن رسانه ای با یکدیگر دارای تفاوت های فراوانی است.
اگر رسانه های سنتی به دلیل نبود شرایط مطلوب برای دریافت به موقع اخبار، با اطلاعات محدود مواجه بودند، اضطراب اطلاعاتی ناشی از وفور اخبار یک چالش جدی و دغدغه مهم در رسانه های نوظهور است.
در رسانه های سنتی به جز ابزارهای کلاسیک ارتباطات، اشکال دیگر پیام رسانی در تصور ذهنی گردانندگان و حتی مخاطبان قرار نداشت اما ظهور رسانه های دیجیتال و انتشار انواع پیامهای صوتی، نوشتاری و تصویری این فضا را دچار تحول کرده و امکان تعامل سریع، دارای بازخورد فوری و حتی واسطه را برای مخاطبین فراهم ساخته است.
تنوع و تکثر امکانات و تجهیزات مورد استفاده رسانه های دیجیتال و نوظهور در مقایسه با سبک سنتی، قابلیت نفوذ و گسترش بیش از پیش این رسانه ها در جامعه را افزایش داده و نتایج به بار آمده ناشی از نشر پیام و بازخوردهای آن بر اهمیت آن افزوده است.
گاها رسانه های نوظهور در مقایسه با رسانه های سنتی گستره توزیع بزرگتری دارند در حالی که محدوده پخش اخبار و اطلاعات رسانه های سنتی معمولا توسط مقررات داخلی کشورها محدود می شود، رسانه های جدید با استفاده از مزایای اینترنت و ماهواره اطلاعی در گستره بسیار وسیع تری در جهان فعالیت می کنند.
چالش های به وجود آمده ناشی از نفوذ رسانه های نوظهور و برآمده از فناوری های مدرن فقط گریبان رسانه های مکتوب را نگرفته و سازمان و مجموعه های بزرگی همچون صدا و سیما هم از تبعات آن در امان نماند.
ظرفیت و توان بیشتر این رسانه ها در مقایسه با تلویزیون و رادیو برای انتشار به موقع، بدون سانسور و بدون نیاز به تجهیزات هزینه بر و فراوان امکان ارتباط سریع، جهان گستر و دو طرفه متنوع را فراهم آورده است.
مطابق نظر جامعه شناسان، فشردگی زمان یا سرعت گرفتن تاریخ یکی از ویژگی های مهم عصر جدید است که بر اساس آن تکثر و تنوع رسانه ای، رسانه های متکی به فرد به جای مجموعه ای از خبرنگاران، تعاملی شدن و ارتباط دوسویه به جای رسانه های یک طرفه، گستردگی دامنه انتخاب مخاطب، سرعت و استفاده بیشتر از فضای مجازی به راهبرد اساسی و اولویت مهم فعالیت در رسانه های نوظهور تبدیل می شود.
نظریه پردازان انتقادی دهه های 60 و 70 میلادی معتقد بودند در جامعه مدرن افراد منفرد با روابط سرد و رسمی نهادهای بوروکراتیک به یکدیگر مرتبط شده و وجودشان تحت سیطره رسانه های فراگیر مدرن به صورت منفعلانه شکل می گیرد.
اما رسانه های الکترونیکی و مدرن با تغییر و تحولات ناشی از ظهور فناوری های جدید مدعی فضای ارتباطی هستند که در آن هر فردی می تواند در یک نظام ارتباطی فعالانه درگیر شده و با استفاده از این رسانه های نوظهور به نشر عقاید و اطلاعات بپردازد.
در این شرایط است که دیگر پیام از یک منبع مجزا و مستقل به صورت یکطرفه برای انبوه انسان ها ارسال نمی شود بلکه در سطحی وسیع افراد به صورت انفرادی با استفاده از رسانه های دیجیتال به تولید پیام یا مشارکت در فرآیندهای ارتباطی پرداخته و بر خلاف ارتباطات عمودی و یک طرفه رسانه های سنتی ، در شبکه های افقی با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند.
شاید آن چه بیش از همه به اولویت رسانه های سنتی تبدیل شده، کارآمدسازی در تقابل یا رقابت با رسانه های دیجیتال و نوظهور است.
استفاده از ظرفیت ذاتی و بنیادین رسانه های سنتی، بازسازی از درون با رویکرد توجه ویژه به وجوه مثبت رسانه های جدید، شناسایی نقاط آسیب پذیر، افزودن بر کیفیت تولید و توجه مضاعف به نیازها و خواسته های مخاطبان اقداماتی است که عمل به آن ها می تواند رسانه های سنتی را از درجا زدن و نابودی نجات دهد.
رسانه های نوظهور آنچنان مصرف رسانه ای و نقش مخاطب را دگرگون کرده اند و رسانه های سنتی آنقدر از رسیدن به این فضای جدید بازمانده اند که برخی صاحب نظران مدعی شده اند عصر حاضر ، مرگ رسانه های یک طرفه و تداوم فعالیت و ارتباط دوسویه میان فرستنده و گیرنده است.
رسانه های نوظهور در عصر جدید دارای سهم انکار نشدنی در تولید اطلاعات و نشر اخبار هستند هرچند از اعتبار؛ وزانت و صحت چندانی برخوردار نیستند.
با وجود وجوه مخرب و غیرانسانی رسانه های نوظهور مانند حذف خرده فرهنگ ها و سلطه فرهنگی توسط قدرتمندان، وجود تاثیر شگرف این رسانه ها در عرصه های مختلف وجودی و اجتماعی انکار نشدنی است.
در این فضای جدید که رسانه های نوظهور عرصه را بر رسانه های سنتی تنگ کرده و بی مهابا و با سرعت در حال گسترش و افزودن بر نفوذ خود هستند، آسیب شناسی دقیق رسانه های سنتی، استفاده از ظرفیت دیجیتالی و فناوری مدرن، بالا بردن کیفیت تولید، توجه بیشتر به افکار عمومی و نیاز مخاطبان و برطرف کردن شکاف دیجیتالی راهکارهایی است که می تواند به تقویت رسانه های سنتی در عصر حاضر کمک کند.
3091/2729/
کپی شد
