ایرانیان قدیم که تاریخ آنان مملو از جشن های مختلف است و همگی بر پایه نگاه پیشینیان آنان و هر کدام با فلسفه و جوهری خاص شکل گرفته، هرگز فکر نمی کردند، نسل های آینده آنان با تغییر در این مراسم ها، سلامتی روح و جسم خویش و سایر همنوعانشان را به خطر بیندازند.
چهارشنبه سوری از جشن های مرسوم ایرانیان باستان است، زیرا آتس نزد آنان نماد روشنی، پاکی، طراوت، سازندگی، زندگی، تندرستی بود.
بیان جمله «زردی من از تو، سرخی تو از من» در آیین چهارشنبه سوری، نشانگر مراسمی برای تطهیر و پاک‌سازی مذهبی در ایران باستان بوده و واژه «سوری» به معنی «سرخ» به آن اشاره دارد؛ به بیان دیگر مردم خواهان آن هستند که آتش تمام رنگ پریدگی و زردی، بیماری و مشکلاتشان را بگیرد و به جای آن سرخی و گرمی و نیرو به آن‌ها بدهد.
بر این اساس، از گذشته های دور تاکنون در همه شهرها و روستاهای کشور در شب آخرین چهارشنبه سال یعنی نزدیک غروب آفتاب روز سه شنبه، اکثر مردم بیرون از خانه، جلو در و یا در فضایی مناسب، آتشی را روشن کرده و اهل خانه، زن و مرد و کودک از روی آتش می پرند و با گفتن عبارت 'زردی من از تو، سرخی تو از من'، بیماری، ناراحتی و نگرانی سال کهنه را به آتش می سپارند تا سال نو را با آسودگی و شادی آغاز نمایند.
با این حال، امروزه این مراسم با گرفتن پیرایه های بیمورد و خطرناک به خود، دستخوش تغییر شده و هر ساله در ایام پایانی سال باعث بروز اتفاقات همراه با خسارات جانی و مالی شده و این مراسم که در اصل روزی برای صلح و شادی ایرانیان و مقدمه ای برای آغاز خوش و با نشاط سال نو بود، به عاملی برای نگرانی خانواده ها و بعضا معلولیت یا از دست دادن عزیزی تبدیل شده است.
یک پژوهشگر علوم اجتماعی در گنبدکاووس با تحلیل جامعه شناختی مراسم چهارشنبه سوری می گوید که این مراسم باستانی به دلیل کم توجهی به حوزه فرهنگ سازی و آموزش در سال های گذشته، به چهارشنبه سوزی تبدیل شده است.
دکتر علیرضا قربانی تغییر را لازمه زندگی اجتماعی انسان و امری اجتناب ناپذیر در مسیر تکامل یک جامعه پویا می داند و می گوید: چند سالی است که بعضی تغییرات باعث شده که آیین چهارشنبه سوری در مسیر آسیب، تخریب، نزاع و درگیری و به طور کلی تبدیل به ناهنجاری اجتماعی قرار گرفته که باید آن را از منظرهای مختلف مورد بررسی قرار داد.
وی با بیان اینکه نوجوانان و جوانان همواره خواهان تخلیه هیجانات خود هستند، گفت: کمبود تفریحات سالم اعم از ورزشی و غیر ورزشی، کمبود فضای شادی و شادمانی، کنجکاوی و جلب توجه می تواند بخشی از تخلیه هیجانات ادین گروه را در چهارشنبه پایان سال توجیه کند.
دکتر قربانی اضافه کرد: چهارشنبه سوری اگرچه فرصتی برای بروز یک خواسته درست است اما متاسفانه به شکل غیر منطقی در حال بروز و ظهور بوده و می توان با فرهنگ سازی و آموزش صحیح به این خواسته نسل جوان در مسیر درست جامه عمل پوشاند.
وی با ابراز گله مندی از کم توجهی مسئولان و متولیان حوزه فرهنگ و آموزش نسبت به آسیب های چهارشنبه سوری، تصریح کرد: با اینکه هدفگذاری، برنامه ریزی، اجرا و نظارت از مولفه های فرهنگ سازی است اما به دلیل کم توجهی به این حوزه، هرساله شاهد حوادث و خسارت های جسمی و مالی در چهارشنبه پایان سال هستیم و این دور باطل همچنان ادامه دارد.
این پژوهشگر علوم اجتماعی معتقد است که خانواده، نظام تعلیم و تربیت، رسانه ها و دست اندرکاران امور فرهنگی می بایست در طول سال با آموزش های مستمر و تدریجی، نسل آینده را با عناصر فرهنگ خودی که مملو از آموزه های اخلاقی و انسانی است، آشنا نمایند.
دکتر قربانی می گوید با وضعیت فعلی به وجود آمده در جامعه، مراسم چهارشنبه سوری قابل حذف نیست اما می توان با فرهنگ سازی و آموزش، خسارت های این مراسم باستانی را به حداقل رساند.
مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری گنبدکاووس نیز با اشاره به قدمت مراسم چهارشنبه سوری در فرهنگ مردم ایران زمین، معقتد است که باید این مراسم را از چهارشنبه سوزی به چهارشنبه مهربانی تبدیل کرد.
سیدسجاد حسینی می گوید: جشن چهارشنبه سوری علاوه بر روشن کردن آتش و پریدن از روی آن، مراسم و آداب جانبی مانند 'کوزه شکنی، فال گوش نشینی و فال گرفتن، پختن آش نذری، آب پاشی و قاشق زنی' هم دارد که می تواند مورد توجه خانواده ها قرار گیرد تا نسل جوان کمتر سراغ مواد محترقه برود.
وی توصیه کرد که والدین علاوه بر بیان فلسفه چهاشنبه سوری برای فرزندان خود، آتش را البته به دور از خودروها و مواد قابل اشتغال روشن کرده و آتش بازی کودکان و نوجوانان همراه با نظارت بزرگترها باشد.
حسینی، پرهیز از پارک کردن خودرو در کوچه های کم عرض، قرار ندادن مایعات و مواد آتش زا از جمله نفت، بنزین و کبریت در دسترس کودکان، بازرسی مستمر انبارها و زیرزمین یا هر مکانی که احتمال مخفی کردن مواد محترقه توسط کودکان و نوجوانان وجود دارد و نظارت بر رفتار فرزندان و پرهیز از پوشیدن لباس گشاد هنگام پریدن از روی آتش یا نزدیک بودن به آن را از دیگر توصیه های خود برای چهارشنبه آخر سال اعلام کرد و گفت: در صورت بروز حادثه، مراتب به شماره 125 آتش نشانی اطلاع داده شود.
دکتر سلیمان علاقی رییس نظام پزشکی گنبدکاووس نیز معتقد است که برای برگزاری کم حادثه مراسم چهارشنبه سوری پایان سال باید مکانی مناسب در خارج از شهر پیش بینی و با رعایت نکات ایمنی این مراسم با حضور خانواده ها و جوانان و نوجوانان برگزار شود.
وی گفت: مراسم آتش بازی در بیشتر کشورها با کمترین یا بدون هیچ حادثه ای برگزار می شود و ما نیز می توانیم با برنامه ریزی درست چنین مراسمی را برگزار نماییم.
دکتر رضا صابری مدیر شبکه بهداشت و درمان گنبدکاووس نیز از آمادگی کامل مراکز درمانی و اورژانس این شهرستان در ایام پایانی سال بویژه مراسم چهارشنبه سوری خبر داد و گفت: درسال گذشته براثر این مراسم 12 نفر دچار مصدومیت شدند که 9 نفر آنان بصورت سرپایی مداوا و سه نفر نیز در بیمارستان بستری شدند.
معاون استاندار گلستان و فرماندار ویژه گنبدکاووس نیز پیشنهاد برگزاری مراسم چهارشنبه سوری در یک یا چند نقطه خارج شهر را خوب می داند اما معتقد است که تجمعات انسانی به خودی خود، ضریب حوادث احتمالی را افزایش می دهد.
عبدالقدیر کریمی می گوید برای برگزاری چنین مراسم هایی باید از قبل فرهنگ سازی و برنامه ریزی شود تا حوادث احتمالی آن به حداقل ممکن برسد.
فرمانده انتظامی گنبدکاووس نیز با اشاره به حوادث چهارشنبه آخر سال، از خانواده ها و شهروندان خواست با رعایت مقررات و نظم عمومی، مراقبت بیشتری از فرزندان خود داشته باشند.
سرهنگ محمود علی فر با تشریح اقدامات انجام شده برای کاستن از خطرات احتمالی اسیب های ناشی برگزرای نادرست آیین چهارشنبه سوری، از کشف تعداد 124 هزار عدد انواع مواد محترقه از برخی افراد و واحدهای صنفی متخلف در اسفند امسال در این شهرستان خبر داد.
وی گفت: کشف این تعداد مواد محترقه در راستای طرح ارتقای امنیت اجتماعی و ماموریت های نظارتی و مقابله ای پلیس برای پیشگیری و کاهش حوادث چهارشنبه آخر سال صورت گرفته است.
وی با اشاره به حوادث ناگوار حداقل یک دهه اخیر در اثر استفاده نادرست از مواد محترقه درایام پایانی سال بویژه مراسم چهارشنبه سوری، تصریح کرد: باید تلاش کرد، این حوادث و آسیب های ناشی از آن با آموزش و فرهنگ سازی به حداقل برسد.
وی گفت: بر اساس ماده 618 قانون مجازات اسلامی 'هر کسی که با هیاهو، جنجال، حرکات غیرمتعارف یا تعارض با افراد، مخل نظم و آرامش عمومی گردد و یا مردم را از فعالیت باز دارد، به حبس از سه ماه تا یک سال و 74 ضربه شلاق محکوم می شود'.
سرهنگ علی فر خاطرنشان کرد: براساس این ماده قانونی، پلیس در راستای اجرای ماموریت ها و شرح وظایف خود، علاوه بر گشت زنی ها و نظارت های مستمر، با متخلفان و برهم زنندگان نظم و آرامش عمومی نیز بشدت برخورد می کند.
فرمانده انتشمی گنبدکاووس با ذکر برخی توصیه ها به خانواده ها برای مراقبت از فرزندان، نخریدن مواد محترقه و پرهیز از انجام امور خطرناک و پرحادثه در ایام پایانی سال، ابراز امیدواری کرد که درسایه همکاری خانواده ها و شهروندان، استبال از سال جدید بدون حادثه ناگوار عملی شود.
شهرستان گنبدکاووس با 350 هزار نفر جمعیت درشرق استان گلستان واقع است.
1860/3039/
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.