به گزارش روز چهارشنبه خبرنگار ایرنا اوایل هفته جاری 10 اثر میراث ناملموس گلستان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید که یکی از آنها، قورچق عروسک قدیمی ترکمن ها بود.
در گذشته این عروسک در همه مناطق ترکمن نشین گلستان ساخته می شد اما داستان، آداب و سنن و بازی هایی مرتبط با این دست ساخته درهر منطقه متفاوت بود هر چند اشتراکاتی نیز داشت.
مادران ترکمن برای حفظ آیین ها و رسوم قوم خود و انتقال آن به نسل بعد از این عروسک دست دوز استفاده می کردند.
آنان عروسک قورچق را با انواع آرایه های قوم ترکمن از جمله نوع لباس، سربند مخصوص زنان متاهل و زیورآلات آراسته و با زبان و شعرهایی که حین ساخت این عروسک ها می خواندند، فرزندان خود را با فرهنگ جامعه ترکمن آشنا می کردند.
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان با اشاره به ثبت قورچق ،گفت: این عروسک به عنوان اسباب بازی کودکان ترکمن با ابزار و امکانات محدود محلی ساخته می شود.
ابراهیم کریمی اظهار داشت: در گذشته علاوه بر قورچق دخترانه، شکل مردانه این اسباب بازی هم برای بازی پسران ساخته می شد.
وی افزود: مطابق مطالعات و پژوهش های انجام شده حداقل 150 سال از عمر این عروسک و تولید نمونه اولیه آن در گلستان می گذرد.
یکی از ویژگی های این عروسک، بی چهره بودن قورچق است. براساس باورهای بومی آفرینش فقط در شان خداوند است و اگر انسانی دست به آفرینش بزند (ساخت عروسک) باید همراه با نقص باشد، بی چهره بودن عروسک می تواند آن را شبیه به همه کند و در عین حال هیچ صورتی نداشته باشد.
مادران و زنان ترکمن، حاملان و مجریان این عنصر ناملموس هستند که توانسته اند پس از سالیان دراز روش ساخت عروسک را به نسل های بعدی منتقل نمایند و به این ترتیب فرهنگ و سنت متداول در بین قوم خود را حفظ نمایند.
تاکنون 786 اثر گلستان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
برج قابوس بلندترین برج آجری دنیا و یکی از آثار ارزشمند معماری دوره اسلامی در شهرستان گنبدکاووس تنها اثر ثبت جهانی شده، گلستان است.
این هفته همچنین مراسم آیینی و مذهبی حسن و حسین گالیکش، فن و مهارت چلنگری، بازی محلی دوفرگالیکش، غذای سنتی ساک گرگان، هودی لالایی مادران ترکمن ، استاد غلام آق به عنوان مفاخر حامل میراث فرهنگی هنرمند عرصه 'زیورآلات ترکمن'، استاد مهدی ملک حسینی به عنوان مفاخر حامل میراث ناملموس موسیقی قوم کتول در حوزه 'بید خوانی کتولی'، موسیقی آیینی بیدخوانی قوم کتول و بانو ایمن باجی سیاه دوز منطقه شاهکوه به عنوان میراث فرهنگی گلستان در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت رسید.
ترکمن های گلستان بیشتر در شهرستان های گنبد کاووس، کلاله، آق قلا، گمیشان، مراوه‌تپه و بندرترکمن ساکن هستند.
3091/1648
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.