به گزارش ایرنا براساس آمارها امسال حدود سه میلیون مسافر و گردشگر از کهگیلویه و بویراحمد دیدن کردند که بخش عمده ان طبیعت گردان بودند و مقصد تعداد زیادی از آنان روستاهای اطراف بود.
یک هزار و 674 روستای دارای سکنه در کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد و حدود 48 درصد از جمعیت 713 هزار نفری کهگیلویه و بویراحمد معادل بیش از 335 هزار نفر در روستاهای این استان زندگی می کنند.
تعدادی از این روستاها براساس بررسی های صورت گرفته قابلیت توسعه گردشگری روستایی را دارند ولی چگونه می توان این صنعت را در استان رونق داد؟
** 13 روستای کهگیلویه و بویراحمد در طرح هدف گردشگری قرار دارند
رئیس گروه فنی و طراحی دفتر فنی بنیاد مسکن کشور که به تازگی به کهگیلویه و بویراحمد سفر کرده است گفت: 300 روستای دارای شرایط لازم ایران در طرح روستای هدف گردشگری و دارای بافت با ارزش قرار گرفته است.
نعمت الله پهلوانیان افزود: از سال گذشته تاکنون در 36 روستای هدف گردشگری و دارای بافت با ارزش روستایی کشور با اخذ اعتبارات مورد نیاز عملیات اجرایی آغاز شده است.
وی بیان کرد: برای مطالعه این تعداد روستاهای هدف گردشگری و دارای بافت با ارزش یک میلیارد و 200 میلیون ریال اعتبار نیاز است.
پهلوانیان اظهار داشت: در بخش گردشگری روستایی برنامه ششم توسعه، توجه به روستاهای دارای قابلیت گردشگری جایگاه ویژه ای دارد، برهمین اساس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی کشور نسبت به شناسایی روستاهای مستعد گردشگری و دارای بافت با ارزش اقدام کرده است.
معاون عمران روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی کهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: 13 روستای دارای شرایط لازم استان امسال در طرح روستای هدف گردشگری قرار گرفته است.
غلامرضا امیدوار افزود: روستاهای امام زاده ضامن و چم بلبل در باشت، بی بی حیکمه، کریک، زی زی، برم الوان بهمئی و دره آخوند چرام امسال در طرح روستای هدف گردشگری قرار گرفته اند.
وی اظهار داشت: هم اکنون عملیات اجرایی طرح هادی در روستاهای هدف گردشگری دیل، سربیشه و مارین آغاز شده است.
امیدوار ادامه داد: در سال گذشته بیش از 6 میلیارد ریال برای فاز اول این طرح هزینه شد.
امیدوار با اشاره به اهداف طرح هادی روستایی با هدف گردشگری بیان کرد: فراهم کردن شرایط توسعه و عمران روستاها با توجه به زمینه های زیست بوم و ظرفیت های بالفعل و بالقوه در ابعاد فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی به ویژه گردشگری از اهداف اجرای طرح هادی روستایی است.
وی گفت: از ابتدای اجرای طرح هادی در سال 1366 تاکنون، این طرح در 400 روستای بالای 20 خانوار این استان اجرا شده است.
امیدوار ابراز داشت: برای اجرای طرح‌های هادی با توجه به جمعیت و وسعت روستاها بین پنج تا 15 میلیارد ریال اعتبار هزینه می‌شود.
وی افزود: طرح هادی 801 روستای این استان تاکنون تهیه شده که 722 روستا بالای 20 خانوار جمعیت دارد.
در برنامه ششم توسعه 18 روستای هدف گردشگری برای این استان تصویب شده است.
**نقش گردشگری در توسعه
اعظم صفرآبادی استاد مدیریت جهانگردی می گوید: گردشگری موتور محرکه رشد و توسعه به ویژه در کشورهای در حال توسعه است و اغلب به عنوان وسیله ای به منظور توسعه اقتصادی مناطق در نظر گرفته می شود.
به اعتقاد وی تناسب بین مزایای گردشگری، محدوده توسعه فعالیت گردشگری را مشخص و از عوامل پایدار این صنعت است.
صفرآبادی معتقد است که توسعه گردشگری در یک منطقه همواره متاثر از توان ها و قابلیت های محلی است. بنابراین، در جوامع علاقه مند به توسعه گردشگری برای دستیابی به پایداری گردشگری، سنجش توان های محیطی از یک سو و انتخاب گونه مناسب گردشگری از اهمیت ویژه در آمایش سرزمین برخوردار است.
دکتر مصطفی احمدوند استادیار گروه مدیریت توسعه روستایی دانشگاه یاسوج نیز معتقد است که گردشگری روستایی منبع بــاارزشــی بــرای اشتغال زایی و ایجاد درآمد است و می تواند وسیله مهمی برای توسـعه اجتماعی و اقتصادی جوامع روستایی و حمایت از محیط زیست و فرهنگ روستایی باشد.
** چالش های توسعه گردشگری روستایی در کهگیلویه و بویراحمد
شناسایی موانع و چالش های توسعه گردشگری روستایی یکی از اولویت های سیاستگذاری استان است.
احمدوند استادیار گروه مدیریت توسعه روستایی دانشگاه یاسوج معتقد است: هشت مانع توسعه گردشگری روستایی شامل موانع اجتماعی، رفاهی، تسهیلاتی، فرهنگی، ارتباطی، مردمی، و اقتصادی وجود دارد.
به اعتقاد احمدوند، اساسی ترین و مهمترین موانع توسعه صنعت گردشگری روستایی، نبود اطـلاع رسـانی وسایل ارتباط جمعی، نهادهای دولتی ذیربط در روستاها، سازمان مشخص و افراد متخصص در روستاهای هدف، تابلوها و علائم راهنمایی به طرف روستا برای راهنمایی مسافران و در آخر نبود تابلوها و بروشورهای تبلیغاتی از جمله مشکلات موجود برای جذب گردشگران است.
به باور وی دومین دسته از موانع توسعه گردشگری روستایی «موانع اجتماعی» است که مولفه های برقرار نبودن روابط مطلوب با مسافران، نبود فرهنــگ گردش پذیری، تضاد و اختلاف بین مـردم روستا با مسافران و محیط ناامن برای مسافران را شامل می شود.
احمدوند می گوید: گروه سوم که «موانع رفاهی» نامگذاری شده اند شامل متغیرهـای نبـود تسـهیلات و امکانـات درمـانی ، سـرویس بهداشـتی و امـاکن اقامتی اجاره ای ، رسـتوران، قهوه خانه و کافه بـرای جذب گردشگران می شوند.
وی معتقد است: چهارمین مانع مؤثر، نبود توسـعه گردشـگری روســتایی «موانــع تســهیلاتی» بــوده که شامل فقدان مکانی بـرای پـارک ماشـین مسـافران، سـرویس بـرای رفـت و آمـد و خانـه بهداشـت در روسـتا می شود.
احمدوند می گوید: مانع پنجم با توجه به مفهوم متغیرهـای اسـتخراج شده، «موانع فرهنگی» است که مؤلفه هـای تشکیل دهنده آن شامل نبود کـلاس آموزشی بـرای آشنایی روستاییان با گردشگری، مشابه نبودن افـراد روستایی و مسافران از لحاظ اجتماعی، قومی و غیـره و اســتفاده خصوصــی روســتاییان از فضــای روســتا است.
به گفته وی یکی دیگر از موانع شناخته شده، «موانع ارتبـاطی» است که نقـش گسـترده ای در توسـعه گردشگری در روستاها دارد.
احمدوند می گوید: مـانع هفـتم کـه «موانـع مردمـی» بوده و شـامل راغب نبودن روستاییان به آمدن مسافر و نبود مشـارکت محلی و تبلیغات برای جـذب گردشگر است.
به اعتقاد وی باید در بُعد سازمانی، ایستگاه ها یا واحدهای خصوصی گردشگری در روستاهای هدف ایجاد شود، تا ضمن راهنمایی، به سازمان دهی، اطلاع رسانی و نصب و تجهیز تابلوهای راهنما همت گمارند.
احمدوند باور دارد که باید در بُعد اجتماعی نیز با برگزاری کارگاه های آموزشی و جشنواره های گردشگری جامعه میزبان را آماده پذیرش گردشگران کنند.
وی می گوید: باید برای توسعه زیرساخت های گردشگری، از سیاست های حمایتی و تشویقی بهره گیری شود و برهمین اساس، خدمات رسانی بهینه در زمینه امور زیربنایی نظیر راه های ارتباطی، آب، برق و تأسیسات ورزشی و بهداشتی نیز می تواند مؤثر واقع شود.
** آمایش منطقه ای جاذبه های گردشگری با تأکید بر توان های اکوتوریسم
اعظم صفرآبادی یک کارشناس اکوتوریسم در پژوهشی به دنبال ارزیابی نقش برنامه ریزی و آمایش جاذبه های گردشگری روستایی و اکوتوریسم در 153 نقطه روستایی بالای 100 خانوار در کهگیلویه و بویراحمد بوده است.
صفرآبادی می گوید: منطقه از توان های طبیعی و اکوتوریستی متعدد و متنوعی در مسیر توسعه گردشگری برخوردار است اما توزیع خدمات و تأسیسات در کانون های جاذب روستایی نامتعادل است.
** آیـا روسـتاهـای کهگیلویـه و بویراحمـد از مزایای ناشی از اکوتوریسم به صورت یکسان بهره می برند؟
صفرآبادی می گوید: با توجه به سطح بندی که بـر اسـاس جاذبـه طبیعی و خدمات زیرساخت های مربوطــه انجام شده اسـت از روستاهای مـورد مطالعـه چهار روستا در سطح قطب گردشگری، 50 روستا در سطح مرکز گردشگری و تعداد 62 روستا در سطح نقطه گردشگری ارزیابی شـده اسـت.
وی عنوان می کند: این روستاها شامل بوستان، بهره عنا، سرآبیز و آبـدگاه در شهرستان باشت، پوله، شهنیز، حسین آبادعلیا، سـفیدار مرکــزی سـرآبتاوه، مهریــان، بلهــزار، منصــورخانی، آبمـــورد دم لـــوداب در شهرســـتان بویراحمـــد، سرآسیاب یوسفی، گچبلند، شهرک ولیعصر، قلعه ممبی در شهرستان بهمئـی، جنـگزدگـان، دیـل، بابـاکلان، مظفرآباد در شهرستان گچسـاران، جـاورده، شـوتاور، ایدنک، جانخانی، قلعه دختر، طولیـان، چنگلـوا، راک، لیراب، درغک در شهرستان کهگیلویه، سواری، مندان، برآفتاب سرفاریاب، بردیان، کره شهبازی در شهرسـتان چرام، کریک، دروهان نقاره خانه، موگر، بادنگان علیـا، میمنــد در شهرســتان دنــا هســتند.
صفرآبادی معتقد است همــه روسـتاهای مـورد مطالعـه از مزایـای ناشـی از سـود گردشگری و اکوتوریسم به صورت یکسان بهره منـد نیستند.
روستاهای واقع در شهرستان کهگیلویه بـا 10 قطب گردشگری در رتبه اول، شهرستان بویراحمد با 9 قطـب گردشگری در رتبه دوم قراردارند.
روستاهای شهرستان های چـرام و دنـا هر کدام با پنج قطب گردشگری در رتبه سوم و روستاهای شهرستان های باشت، بهمئی و گچساران هر کدام با چهار قطب گردشگری در رتبه چهارم هستند.
**وضــعیت زیرســاخت هــای مــرتبط بــا توســعه اکوتوریسم در روسـتاهای اسـتان
از مجموع 153 روستای بررسی شده تعداد 62 روستا در سطح نقطه گردشگری قرار گرفته اند و 50 روستا در سـطح مرکز گردشـگری قـرار دارنـد.
داده هـای مربـوط بـه توان های طبیعت گردی در روسـتاهای مـورد مطالعـه حاکی از قابلیت های بالای روستاهای مذکور است بـا این حال نبود دسترسی بـه زیرسـاخت هـای مناسـب باعث قرار گرفتن این روستاها در سطح مرکز و نقطه گردشگری شده است.
اعظم صفرابادی می گوید: 112 روسـتای مـورد مطالعـه در کهگیلویه و بویراحمد از زیرسـاخت هـای مناسـب برای توسـعه اکوتوریسم برخوردار نیستند.
با توجه به سـطح بنـدی جاذبـه طبیعـی و خـدمات زیرساختی، 41 روستا در سطح قطب گردشـگری، 50 روستا در سطح مرکز گردشگری و تعداد 62 روستا در سطح نقطه گردشـگری ارزیـابی شـده اسـت.
به باور صفرآبادی در بـین شهرســتان هــای اســتان، 2 شهرســتان کهگیلویــه و بویراحمــد بــا 10 و 9 قطب گردشگری رتبه اول و دوم از نظـر سـطح بنـدی جاذبه های گردشـگری و زیرسـاختی را دارا هسـتند.
**راه حل چیست؟
اعظم صفرابادی می گوید: 2 شهرستان کهگیلویه و بویراحمد از نظر برنامه ریزی برای جذب گردشـگران روستایی و اکوتورسیم در بازه زمانی نزدیک از تـوان مناسب برخوردار هستند و با زمینه سـازی بـرای جـذب در ایـن مناطق و توجـه بـه بهـره منـد بـودن از زیرساخت های لازم آسـیب پـذیری کمتـری از سـوی گردشگران به محیط های طبیعی و انسانی وارد خواهد شد.
صفرآبادی عنوان می کند: با توجه به توان های طبیعی و انســانی بــالا و امکــان معرفــی گونــه هــای مختلــف گردشگری فرهنگی، قومی، عشایری، شیوه معیشت و گذران زندگی، آداب و رسوم و سبک پوشاک و لباس های زنان و مردان، غـذا و نوشـیدنی هـای سـنتی، گیاهـان دارویی و آیـین رفتـاری مـی تـوان بـرای گردشگران داخلی و خارجی در طول سـال جـاذبه ایجاد کرد.
وی بیان می کند: برای جذب گردشگرعلاقه مند به جاذبه های عشـایری، قـومی و فرهنگی در هر 2 شهرستان کهگیلویه و بویراحمد و بـا تاکید بر فصل های خاص می توان برنامه ریزی کرد.
صفرآبادی می گوید: در فصــل های بهــار و تابســتان گردشــگری یــیلاق در شهرسـتان بویراحمـد و در پـاییز و زمسـتان گردشـگری قشـلاقی در شهرسـتان کهگیلویـه بـرای علاقه مندان جذابیت دارد.
وی می افزاید: 50 روســتای بــا تــوان مراکــز گردشگری در فرآیندهـای میـان مـدت در برنامـه ریـزی با هدف گردشـگری قـرار مـی گیـرند تـا بـا توجـه بـه ایجـاد زیرساخت های لازم، شرایط پذیرش بـرای آنها لحاظ شود.
صفرآبادی بیان می کند: 62 نقطه روستایی بـا سـطح پایین تر از نظر سطح بندی باید در فرآیندهای طـولانی مـدت وارد عرصه گردشـگری شـوند زیـرا برخـوردار نبودن از زیرسـاخت هـای گردشـگری با وجود تـوان بـالا در جاذبـه هـای طبیعـی، بـه آسـیب هـای جبـران ناپـذیر زیست محیطی، اجتماعی و فرهنگی در منطقه منجـر خواهد شد.
صفرآبادی برنامه ریزی برای جذب گردشگر و تجهیـز زیرسـاخت هـا در روستاهای در سطح قطــب، مرکز و نقطه گردشگری در بازه زمــانی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت برای توسعه این صنعت در کهگیلویه و بویراحمد را پیشنهاد می دهد.
به باور وی در شهرستان های دنا و بویراحمد در فصل های بهـار و تابســتان گردشــگری عشــایری ییلاقــی و در فصــل زمستان گردشگری ورزش های زمسـتانی مانند کوهنوردی و پیست اسکی می تواند در توسعه این صنعت در استان موثر واقع شود.
با توجـه بـه اقلـیم متفـاوت در فصل های مختلف در شهرستان چرام، در پـاییز و زمسـتان گردشگری قشلاق در دشت هـای چـرام و در فصـل های تابستان و بهار گردشگری ییلاق در مناطق سردسیری طسوج از جمله قابلیت های این منطقه است.
برنامه ریزی برای بهره برداری مناسـب و علمـی از گیاهــان دارویــی مانند آویشــن، بومــادران، پونــه، موسیر کوهی و لالـه هـای واژگـون یکی از دیگر از قابلیت های گردشگری شهرستان چرام است.
سـوغات، صـنایع دسـتی و لبـاس محلی در شهرستان های بویراحمـد، کهگیلویه، چرام، گچساران، باشت، بهمئی و دنا از جمله زمینه های گردشگری خرید در کهگیلویه و بویراحمد است.
شکار و بازدید از مناطق حفاظـت شـده دنا و کوه خامی و کوهنوردی در کوه های کهگیلویه و بویراحمد از زمینه های توسعه صنعت گردشگری در اسـتان است.
غار نوردی، وجود چشــمه هــای آبگــرم در شهرســتان گچساران و طبیعت گردی در کل استان به خصوص مناظر بکـر و دیدنی جنگـل هـا و دشـت هـا در فصـل بهـار و تابستان برای هر گردشگری جذاب خواهد بود.
تأسیس و بازسازی مجموعـه هـای گردشـگری، تفریحــی در حــوزه روســتایی بــا مشــارکت بخــش خصوص در راستای توسعه این صنعت در استان موثر است.
تقویت مشارکت بخش خصوصی و شـهروندان برای رشــد بخــش هــای مختلــف گردشــگری روستایی و جلوگیری از انحصاری بودن این بخش هـا در دست نهادهای دولتی از جمله راهکارهای مناسب برای جذب گردشگر است.
9928/6110
انتهای پیام یک هزار و 674 روستای دارای سکنه در کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد و حدود 48 درصد از جمعیت 713 هزار نفری کهگیلویه و بویراحمد معادل بیش از 335 هزار نفر در روستاهای این استان زندگی می کنند.
تعدادی از این روستاها براساس بررسی های صورت گرفته قابلیت توسعه گردشگری روستایی را دارند ولی چگونه می توان این صنعت را در استان رونق داد؟
** 13 روستای کهگیلویه و بویراحمد در طرح هدف گردشگری قرار دارند
رئیس گروه فنی و طراحی دفتر فنی بنیاد مسکن کشور که به تازگی به کهگیلویه و بویراحمد سفر کرده است گفت: 300 روستای دارای شرایط لازم ایران در طرح روستای هدف گردشگری و دارای بافت با ارزش قرار گرفته است.
نعمت الله پهلوانیان افزود: از سال گذشته تاکنون در 36 روستای هدف گردشگری و دارای بافت با ارزش روستایی کشور با اخذ اعتبارات مورد نیاز عملیات اجرایی آغاز شده است.
وی بیان کرد: برای مطالعه این تعداد روستاهای هدف گردشگری و دارای بافت با ارزش یک میلیارد و 200 میلیون ریال اعتبار نیاز است.
پهلوانیان اظهار داشت: در بخش گردشگری روستایی برنامه ششم توسعه، توجه به روستاهای دارای قابلیت گردشگری جایگاه ویژه ای دارد، برهمین اساس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی کشور نسبت به شناسایی روستاهای مستعد گردشگری و دارای بافت با ارزش اقدام کرده است.
معاون عمران روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی کهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: 13 روستای دارای شرایط لازم استان امسال در طرح روستای هدف گردشگری قرار گرفته است.
غلامرضا امیدوار افزود: روستاهای امام زاده ضامن و چم بلبل در باشت، بی بی حیکمه، کریک، زی زی، برم الوان بهمئی و دره آخوند چرام امسال در طرح روستای هدف گردشگری قرار گرفته اند.
وی اظهار داشت: هم اکنون عملیات اجرایی طرح هادی در روستاهای هدف گردشگری دیل، سربیشه و مارین آغاز شده است.
امیدوار ادامه داد: در سال گذشته بیش از 6 میلیارد ریال برای فاز اول این طرح هزینه شد.
امیدوار با اشاره به اهداف طرح هادی روستایی با هدف گردشگری بیان کرد: فراهم کردن شرایط توسعه و عمران روستاها با توجه به زمینه های زیست بوم و ظرفیت های بالفعل و بالقوه در ابعاد فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی به ویژه گردشگری از اهداف اجرای طرح هادی روستایی است.
وی گفت: از ابتدای اجرای طرح هادی در سال 1366 تاکنون، این طرح در 400 روستای بالای 20 خانوار این استان اجرا شده است.
امیدوار ابراز داشت: برای اجرای طرح‌های هادی با توجه به جمعیت و وسعت روستاها بین پنج تا 15 میلیارد ریال اعتبار هزینه می‌شود.
وی افزود: طرح هادی 801 روستای این استان تاکنون تهیه شده که 722 روستا بالای 20 خانوار جمعیت دارد.
در برنامه ششم توسعه 18 روستای هدف گردشگری برای این استان تصویب شده است.
**نقش گردشگری در توسعه
اعظم صفرآبادی استاد مدیریت جهانگردی می گوید: گردشگری موتور محرکه رشد و توسعه به ویژه در کشورهای در حال توسعه است و اغلب به عنوان وسیله ای به منظور توسعه اقتصادی مناطق در نظر گرفته می شود.
به اعتقاد وی تناسب بین مزایای گردشگری، محدوده توسعه فعالیت گردشگری را مشخص و از عوامل پایدار این صنعت است.
صفرآبادی معتقد است که توسعه گردشگری در یک منطقه همواره متاثر از توان ها و قابلیت های محلی است. بنابراین، در جوامع علاقه مند به توسعه گردشگری برای دستیابی به پایداری گردشگری، سنجش توان های محیطی از یک سو و انتخاب گونه مناسب گردشگری از اهمیت ویژه در آمایش سرزمین برخوردار است.
دکتر مصطفی احمدوند استادیار گروه مدیریت توسعه روستایی دانشگاه یاسوج نیز معتقد است که گردشگری روستایی منبع بــاارزشــی بــرای اشتغال زایی و ایجاد درآمد است و می تواند وسیله مهمی برای توسـعه اجتماعی و اقتصادی جوامع روستایی و حمایت از محیط زیست و فرهنگ روستایی باشد.
** چالش های توسعه گردشگری روستایی در کهگیلویه و بویراحمد
شناسایی موانع و چالش های توسعه گردشگری روستایی یکی از اولویت های سیاستگذاری استان است.
احمدوند استادیار گروه مدیریت توسعه روستایی دانشگاه یاسوج معتقد است: هشت مانع توسعه گردشگری روستایی شامل موانع اجتماعی، رفاهی، تسهیلاتی، فرهنگی، ارتباطی، مردمی، و اقتصادی وجود دارد.
به اعتقاد احمدوند، اساسی ترین و مهمترین موانع توسعه صنعت گردشگری روستایی، نبود اطـلاع رسـانی وسایل ارتباط جمعی، نهادهای دولتی ذیربط در روستاها، سازمان مشخص و افراد متخصص در روستاهای هدف، تابلوها و علائم راهنمایی به طرف روستا برای راهنمایی مسافران و در آخر نبود تابلوها و بروشورهای تبلیغاتی از جمله مشکلات موجود برای جذب گردشگران است.
به باور وی دومین دسته از موانع توسعه گردشگری روستایی «موانع اجتماعی» است که مولفه های برقرار نبودن روابط مطلوب با مسافران، نبود فرهنــگ گردش پذیری، تضاد و اختلاف بین مـردم روستا با مسافران و محیط ناامن برای مسافران را شامل می شود.
احمدوند می گوید: گروه سوم که «موانع رفاهی» نامگذاری شده اند شامل متغیرهـای نبـود تسـهیلات و امکانـات درمـانی ، سـرویس بهداشـتی و امـاکن اقامتی اجاره ای ، رسـتوران، قهوه خانه و کافه بـرای جذب گردشگران می شوند.
وی معتقد است: چهارمین مانع مؤثر، نبود توسـعه گردشـگری روســتایی «موانــع تســهیلاتی» بــوده که شامل فقدان مکانی بـرای پـارک ماشـین مسـافران، سـرویس بـرای رفـت و آمـد و خانـه بهداشـت در روسـتا می شود.
احمدوند می گوید: مانع پنجم با توجه به مفهوم متغیرهـای اسـتخراج شده، «موانع فرهنگی» است که مؤلفه هـای تشکیل دهنده آن شامل نبود کـلاس آموزشی بـرای آشنایی روستاییان با گردشگری، مشابه نبودن افـراد روستایی و مسافران از لحاظ اجتماعی، قومی و غیـره و اســتفاده خصوصــی روســتاییان از فضــای روســتا است.
به گفته وی یکی دیگر از موانع شناخته شده، «موانع ارتبـاطی» است که نقـش گسـترده ای در توسـعه گردشگری در روستاها دارد.
احمدوند می گوید: مـانع هفـتم کـه «موانـع مردمـی» بوده و شـامل راغب نبودن روستاییان به آمدن مسافر و نبود مشـارکت محلی و تبلیغات برای جـذب گردشگر است.
به اعتقاد وی باید در بُعد سازمانی، ایستگاه ها یا واحدهای خصوصی گردشگری در روستاهای هدف ایجاد شود، تا ضمن راهنمایی، به سازمان دهی، اطلاع رسانی و نصب و تجهیز تابلوهای راهنما همت گمارند.
احمدوند باور دارد که باید در بُعد اجتماعی نیز با برگزاری کارگاه های آموزشی و جشنواره های گردشگری جامعه میزبان را آماده پذیرش گردشگران کنند.
وی می گوید: باید برای توسعه زیرساخت های گردشگری، از سیاست های حمایتی و تشویقی بهره گیری شود و برهمین اساس، خدمات رسانی بهینه در زمینه امور زیربنایی نظیر راه های ارتباطی، آب، برق و تأسیسات ورزشی و بهداشتی نیز می تواند مؤثر واقع شود.
** آمایش منطقه ای جاذبه های گردشگری با تأکید بر توان های اکوتوریسم
اعظم صفرآبادی یک کارشناس اکوتوریسم در پژوهشی به دنبال ارزیابی نقش برنامه ریزی و آمایش جاذبه های گردشگری روستایی و اکوتوریسم در 153 نقطه روستایی بالای 100 خانوار در کهگیلویه و بویراحمد بوده است.
صفرآبادی می گوید: منطقه از توان های طبیعی و اکوتوریستی متعدد و متنوعی در مسیر توسعه گردشگری برخوردار است اما توزیع خدمات و تأسیسات در کانون های جاذب روستایی نامتعادل است.
** آیـا روسـتاهـای کهگیلویـه و بویراحمـد از مزایای ناشی از اکوتوریسم به صورت یکسان بهره می برند؟
صفرآبادی می گوید: با توجه به سطح بندی که بـر اسـاس جاذبـه طبیعی و خدمات زیرساخت های مربوطــه انجام شده اسـت از روستاهای مـورد مطالعـه چهار روستا در سطح قطب گردشگری، 50 روستا در سطح مرکز گردشگری و تعداد 62 روستا در سطح نقطه گردشگری ارزیابی شـده اسـت.
وی عنوان می کند: این روستاها شامل بوستان، بهره عنا، سرآبیز و آبـدگاه در شهرستان باشت، پوله، شهنیز، حسین آبادعلیا، سـفیدار مرکــزی سـرآبتاوه، مهریــان، بلهــزار، منصــورخانی، آبمـــورد دم لـــوداب در شهرســـتان بویراحمـــد، سرآسیاب یوسفی، گچبلند، شهرک ولیعصر، قلعه ممبی در شهرستان بهمئـی، جنـگزدگـان، دیـل، بابـاکلان، مظفرآباد در شهرستان گچسـاران، جـاورده، شـوتاور، ایدنک، جانخانی، قلعه دختر، طولیـان، چنگلـوا، راک، لیراب، درغک در شهرستان کهگیلویه، سواری، مندان، برآفتاب سرفاریاب، بردیان، کره شهبازی در شهرسـتان چرام، کریک، دروهان نقاره خانه، موگر، بادنگان علیـا، میمنــد در شهرســتان دنــا هســتند.
صفرآبادی معتقد است همــه روسـتاهای مـورد مطالعـه از مزایـای ناشـی از سـود گردشگری و اکوتوریسم به صورت یکسان بهره منـد نیستند.
روستاهای واقع در شهرستان کهگیلویه بـا 10 قطب گردشگری در رتبه اول، شهرستان بویراحمد با 9 قطـب گردشگری در رتبه دوم قراردارند.
روستاهای شهرستان های چـرام و دنـا هر کدام با پنج قطب گردشگری در رتبه سوم و روستاهای شهرستان های باشت، بهمئی و گچساران هر کدام با چهار قطب گردشگری در رتبه چهارم هستند.
**وضــعیت زیرســاخت هــای مــرتبط بــا توســعه اکوتوریسم در روسـتاهای اسـتان
از مجموع 153 روستای بررسی شده تعداد 62 روستا در سطح نقطه گردشگری قرار گرفته اند و 50 روستا در سـطح مرکز گردشـگری قـرار دارنـد.
داده هـای مربـوط بـه توان های طبیعت گردی در روسـتاهای مـورد مطالعـه حاکی از قابلیت های بالای روستاهای مذکور است بـا این حال نبود دسترسی بـه زیرسـاخت هـای مناسـب باعث قرار گرفتن این روستاها در سطح مرکز و نقطه گردشگری شده است.
اعظم صفرابادی می گوید: 112 روسـتای مـورد مطالعـه در کهگیلویه و بویراحمد از زیرسـاخت هـای مناسـب برای توسـعه اکوتوریسم برخوردار نیستند.
با توجه به سـطح بنـدی جاذبـه طبیعـی و خـدمات زیرساختی، 41 روستا در سطح قطب گردشـگری، 50 روستا در سطح مرکز گردشگری و تعداد 62 روستا در سطح نقطه گردشـگری ارزیـابی شـده اسـت.
به باور صفرآبادی در بـین شهرســتان هــای اســتان، 2 شهرســتان کهگیلویــه و بویراحمــد بــا 10 و 9 قطب گردشگری رتبه اول و دوم از نظـر سـطح بنـدی جاذبه های گردشـگری و زیرسـاختی را دارا هسـتند.
**راه حل چیست؟
اعظم صفرابادی می گوید: 2 شهرستان کهگیلویه و بویراحمد از نظر برنامه ریزی برای جذب گردشـگران روستایی و اکوتورسیم در بازه زمانی نزدیک از تـوان مناسب برخوردار هستند و با زمینه سـازی بـرای جـذب در ایـن مناطق و توجـه بـه بهـره منـد بـودن از زیرساخت های لازم آسـیب پـذیری کمتـری از سـوی گردشگران به محیط های طبیعی و انسانی وارد خواهد شد.
صفرآبادی عنوان می کند: با توجه به توان های طبیعی و انســانی بــالا و امکــان معرفــی گونــه هــای مختلــف گردشگری فرهنگی، قومی، عشایری، شیوه معیشت و گذران زندگی، آداب و رسوم و سبک پوشاک و لباس های زنان و مردان، غـذا و نوشـیدنی هـای سـنتی، گیاهـان دارویی و آیـین رفتـاری مـی تـوان بـرای گردشگران داخلی و خارجی در طول سـال جـاذبه ایجاد کرد.
وی بیان می کند: برای جذب گردشگرعلاقه مند به جاذبه های عشـایری، قـومی و فرهنگی در هر 2 شهرستان کهگیلویه و بویراحمد و بـا تاکید بر فصل های خاص می توان برنامه ریزی کرد.
صفرآبادی می گوید: در فصــل های بهــار و تابســتان گردشــگری یــیلاق در شهرسـتان بویراحمـد و در پـاییز و زمسـتان گردشـگری قشـلاقی در شهرسـتان کهگیلویـه بـرای علاقه مندان جذابیت دارد.
وی می افزاید: 50 روســتای بــا تــوان مراکــز گردشگری در فرآیندهـای میـان مـدت در برنامـه ریـزی با هدف گردشـگری قـرار مـی گیـرند تـا بـا توجـه بـه ایجـاد زیرساخت های لازم، شرایط پذیرش بـرای آنها لحاظ شود.
صفرآبادی بیان می کند: 62 نقطه روستایی بـا سـطح پایین تر از نظر سطح بندی باید در فرآیندهای طـولانی مـدت وارد عرصه گردشـگری شـوند زیـرا برخـوردار نبودن از زیرسـاخت هـای گردشـگری با وجود تـوان بـالا در جاذبـه هـای طبیعـی، بـه آسـیب هـای جبـران ناپـذیر زیست محیطی، اجتماعی و فرهنگی در منطقه منجـر خواهد شد.
صفرآبادی برنامه ریزی برای جذب گردشگر و تجهیـز زیرسـاخت هـا در روستاهای در سطح قطــب، مرکز و نقطه گردشگری در بازه زمــانی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت برای توسعه این صنعت در کهگیلویه و بویراحمد را پیشنهاد می دهد.
به باور وی در شهرستان های دنا و بویراحمد در فصل های بهـار و تابســتان گردشــگری عشــایری ییلاقــی و در فصــل زمستان گردشگری ورزش های زمسـتانی مانند کوهنوردی و پیست اسکی می تواند در توسعه این صنعت در استان موثر واقع شود.
با توجـه بـه اقلـیم متفـاوت در فصل های مختلف در شهرستان چرام، در پـاییز و زمسـتان گردشگری قشلاق در دشت هـای چـرام و در فصـل های تابستان و بهار گردشگری ییلاق در مناطق سردسیری طسوج از جمله قابلیت های این منطقه است.
برنامه ریزی برای بهره برداری مناسـب و علمـی از گیاهــان دارویــی مانند آویشــن، بومــادران، پونــه، موسیر کوهی و لالـه هـای واژگـون یکی از دیگر از قابلیت های گردشگری شهرستان چرام است.
سـوغات، صـنایع دسـتی و لبـاس محلی در شهرستان های بویراحمـد، کهگیلویه، چرام، گچساران، باشت، بهمئی و دنا از جمله زمینه های گردشگری خرید در کهگیلویه و بویراحمد است.
شکار و بازدید از مناطق حفاظـت شـده دنا و کوه خامی و کوهنوردی در کوه های کهگیلویه و بویراحمد از زمینه های توسعه صنعت گردشگری در اسـتان است.
غار نوردی، وجود چشــمه هــای آبگــرم در شهرســتان گچساران و طبیعت گردی در کل استان به خصوص مناظر بکـر و دیدنی جنگـل هـا و دشـت هـا در فصـل بهـار و تابستان برای هر گردشگری جذاب خواهد بود.
تأسیس و بازسازی مجموعـه هـای گردشـگری، تفریحــی در حــوزه روســتایی بــا مشــارکت بخــش خصوص در راستای توسعه این صنعت در استان موثر است.
تقویت مشارکت بخش خصوصی و شـهروندان برای رشــد بخــش هــای مختلــف گردشــگری روستایی و جلوگیری از انحصاری بودن این بخش هـا در دست نهادهای دولتی از جمله راهکارهای مناسب برای جذب گردشگر است.
9928/6110
کپی شد
