به گزارش ایرنا، شاید باورش سخت باشد، اما یکی از نخستین گام های سیاسی و غیر ورزشی در جام جهانی پیش رو را شرکت تولید لوازم ورزشی «نایک» برداشت؛ شرکتی که سال هاست در عرصه فروش محصولات ورزشی فعال است و شعبه های متعددی در سراسر جهان دارد.
نایک، به عنوان یک شرکت ورزشی اعلام کرده است که بنا بر تصمیم آمریکا در خصوص تحریم های ایران، از دادن کفش های ورزشی به ورزشکاران ایرانی خودداری می کند.
این کمپانی در حالی این موضع غیر ورزشی و سیاسی را در پیش گرفته که بسیاری از فوتبالیست های ایرانی از کفش های این شرکت استفاده نمی کنند و قراردادی با این شرکت ندارند و تنها «سامان قدوس» به دلیل داشتن قرارداد در سوئد از اسپانسرینگ نایک بهره می برد و این قرارداد نیز مربوط به قوانین بین المللی استهکلم است که نایک در این زمینه دچار خطای استراتژیک شده است.
این رفتار غیر ورزشی در حالی رخ می دهد که کفش های نایک سال ها در ایران به صورت رسمی به فروش می رسد. حتی مدل THE JORDAN BRAND X که جدیدترین تولید این شرکت است، پای برخی از بسکتبالیست های ایرانی هم دیده شده است.
با این اوصاف، نایک در معرفی محصولات فوتبال تابستانی جام جهانی 2018 از گزاره جهانی و عمومی' WEARING WHITE WHILE THE WORLD WATCHES' استفاده کرده است تا اعلام کند به «فوتبال سفید» اعتقاد دارد.
این رفتار سیاسی در حالی شکل گرفته است که اساسنامه فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) کشورهای عضو را متعهد کرده است که «حقوق شناخته شدۀ بین المللی بشر را محترم شمرده و برای حفاظت از اینگونه حقوق تلاش نماید».
در ذیل ماده 4 مقررات کلی اساسنامه فیفا آمده است: «عدم تبعیض نژادی، تساوی جنسیتی و موضع گیری در برابر آن، تبعیض قائل شدن به هر شکلی علیه کشوری، فردی حقیقی یا گروهی از افراد با در نظر گرفتن اصلیت نژادی، جنسی، معلولیتی، گویشی، مذهبی، سیاسی یا دلایل دیگر به شدت ممنوع و از طریق اخراج یا تعلیق قابل مجازات است».
در همین زمینه، در بند پنجم این بخش از قوانین فیفا به صراحت اعلام شده است: «فدراسیون بین المللی فوتبال می بایست روابط دوستانه را بهبود بخشد».
به هر حال، قدرت و هژمونی اجتماعی فوتبال بالاتر از تحریم های سیاسی نایک و شرکت های آمریکایی دیگر است که بخواهند پدیده جهانی مانند فوتبال را مورد چالش قرار دهد.
آمریکای ترامپی انگار از میزبانی روسیه در جام جهانی 2018 ناخشنود است و هنوز خاطرات جنگ سرد را برای خود مرور می کند و تلاش دارد با تحریم بخشی از کالاهای ورزشی، این روزها را دوباره برای خود زنده نگه دارد، هر چند در جنگ سرد آمریکا نتوانست با آن همه هزینه به دستاوردهای لازم برسد.
رشته ورزشی فوتبال یکی از بازرترین ورزش های قاره های پنجگانه جهان به حساب می آید که رویکرد آن برد و باخت همراه با بازی جوانمردانه است که بازی جوانمردانه را باید با عنوان آرمان جهانی این ورزش پر طرفدار شناخت.
تاریخ معاصر نشان می دهد که نگاه سیاسی به جام جهانی فوتبال از زمان جنگ دوم جهانی آغاز شد و کشورهای متخاصم نیز ابزاری به نام فوتبال را برای رسیدن به یک جایگاه سیاسی در سطح بین المللی دنبال می کردند.
رویکرد سیاسی به ورزش در دوره های مختلف به گونه ای بوده است که زمانی تحریم های ورزشی به محدودیت تعداد حضور ورزشکاران در رویدادهای بین المللی ختم می شود و زمانی این تحریم نیز به تامین تجهیزات می انجامید.
اما جام جهانی به سرعت به وضعیت آرمانی خود به عنوان بزرگترین رویداد ورزشی دنیای مدرن و پیشرفته دست یافت و میزبانی دو قاره اروپا و آمریکا از سال 1958 درآمدهای سرشاری برای کشورهای میزبان داشت تا این که در سال 2002 طلسم نسخه جدید میزبانی جام جهانی با انتخاب کره جنوبی و ژاپن شکست شد.
از سال 1930 که 19 کشور در مسابقات جام جهانی حضور یافتند، تنها هفت کشور به عنوان برندگان جام جهانی فوتبال مطرح شدند و جام جهانی فوتبال تیغ دو لبه ای شد که یک روی آن شادی و یک روی آن ناراحتی شدید بود؛ اما برگزارکنندگان جام جهانی آن را راهکاری برای شادابی می دانستند.
این سیاست بازی ها در عالم ورزش که سابقه دیرینه دارد و همیشه یک طرف آن آمریکا بوده، گاهی به بروز پدیده های سیاسی دیپلماسی ورزشی نیز ختم شده است تا کشورهای تحریم کننده در ورزش نتوانند آرمان های راستین ورزش را به زمین بزنند.
حتی خود ورزشی ها و ورزشکاران آمریکایی نیز از «دیپلماسی پینگ پنگ» برای نزدیک شدن جمهوری خلق چین و ایالات متحده آمریکا بهره گرفتند که جواب مثبت نیز داد.
اکنون قدرت هژمونی اجتماعی فوتبال به گونه ای است که در جام جهانی بیش از 2 میلیارد نفر که دسترسی به امکانات صوتی و تصویری دارند از این بازی ها لذت می برند. بازی هایی که گریه و شادی تیم های بازنده و برنده و هواداران آن نیز خود حکایتی است.
ورزشی که محل بروز پدیده های جدید جوان یا پایان ستاره های فوتبال است و هر کدام برای خود یک جهان خاطرات دارد.
جام جهانی 2018 از روز پنجشنبه 24 خرداد ماه با دیدار تیم های عربستان سعودی و روسیه آغاز می شود و تیم ملی فوتبال کشورمان نیز در گروه «بی» با تیم های مراکش، اسپانیا و پرتغال همگروه است.
گزارش: از محمود رئیسی
2097/6021
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.