پایگاه خبری جماران: شهروندان ایرانی نیازهای متفاوت و دسترسی‌‌هایی متفاوت‌‌تر به امکانات و خدمات فرهنگی دارند. در سویی از جغرافیای محرومیت فرهنگی انسان ایرانی، عده‌ای از شهروندان نیازمندِ دسترسی به کمترین امکانات فرهنگی‌اند و شهروندانی دیگر، برخوردار و دارای حق انتخاب از میان پیشنهادهای متنوع مصرف فرهنگی!
دسترسی گروهی از شهروندان در یک سوی شکاف طبقاتی و اطلاعاتی به امکان انتخاب‌های متنوع اما به منزله رشد کتابخوانی در سوی برخوردار این شکاف طبقاتی نیست. چرا که محرومیت فرهنگی علیرغم دسترسی، گاهی خودخواسته است و طیفی از غنی و فقیر در حوزه محرومیت فرهنگی جای می‌گیرند. در نهایت ساعات زندگی هر دو شهروندِ برخوردار و محروم، خالی از زمانی برای خواندن و پرداختن به کتاب و روزنامه اما با امکان متفاوت در دسترسی است. به این معنی که دسترسی به کتاب می‌تواند احتمال میزان مطالعه(شامل محتوای الکترونیک و چاپی) را افزایش دهد اما بهبود شاخص‌های مرتبط با آنرا به قطعیت نمی‌رساند. این همان نقطه‌ای است که کوچک بودن شاخص میزان مطالعه شهروندان کشورهایی چون ایران در مقایسه با شهروندان کشورهای برخودارتر را به تهدیدی در محیط جهانی‌شده امروز بدل کرده است.
میزان مطالعه شهروندان هر شهر و یا کشور، شاخصی است که می‌‌توان میزان بهره‌‌وری از کالاهای فرهنگی و سپس توسعه‌یافتگی را با آن سنجید و از این ره‌‌آورد به رویشِ جامعه دانایی‌‌محور و بهبود کیفیت زندگی انسان در آن جامعه امیدوار بود. گستردگی فعالیت‌‌های ترویجی کتابخوانی، نه تنها باید با تکیه بر ویژگی‌‌‌های شهروندانی با تنوع ایرانِ بزرگ و گونه‌‌گونی‌‌‌های فرهنگی، قومی و مذهبی‌‌اش صورت پذیرد بلکه شهروندان نیز باید دارای انگیزه برای افزایش آگاهی و گریز از محرومیت‌های خودخواسته و یا ناخواسته شوند.
انسان امروز باید توان آنرا داشته باشد که ارزش‌‌های فرهنگ خود را تشخیص دهد و انتخاب کند. این انتخاب فرهنگی تا آن اندازه مهم است که سازمان جهانی یونسکو دهه‌ها پیش در بیانیه‌ای اعلام کرد تنها "از طریق فرهنگ است که انسان توان بروز خود را می‌یابد، به خودآگاهی می‌رسد، کمال نایافتگی‌اش را تشخیص میدهد، دستاوردهایش را مورد پرسش قرار میدهد، به جستجوی خستگی‌‌ناپذیر معانی نو و آفرینش آثار می‌پردازد و بدینگونه بر محدودیت‌هایش غلبه می‌کند."
مردمانی که بیشتر کتاب می‌خوانند؛تلاش بهتری در ایجاد محیط مناسب زندگی برای خودشان و دیگران دارند و اگرچه رنج دانایی می‌کشند اما به آشتی‌پذیری نیز اقبال بیشتری دارند.
برانگیختن شوق مطالعه و بنیان کردن جنبش کتابخوانی در جهان ناآرام کنونی، آرمانی شوق‌‌انگیز است که کمترین ارزش و سود آن افزایش دانایی است و دانایی اگر چه دردناک باشد اما ما را به آشتی و همدلی می‌رساند و امیدمان را به انسانی زیستن و رهایی از تاریکی محرومیت روشن‌تر می‌کند.
۲۴ آبان روز ملی کتاب و کتابخوانی فرخنده است.
