کشت گلخانه ای به دلیل قابلیت کنترل شرایط محیطی مناسب رشد گیاهان در فصول مختلف سال و استفاده بهینه از زمین، آب، نهاده های کشاورزی، از بهترین شیوه های تولید کشاورزی است که در صورت برنامه محوری و حمایت اصولی با خود ارزش افزوده مناسب، فرصت های شغلی مستقیم و غیرمستقیم، مهار هزینه های سربار و بهبود شاخص تولیدات را همراه دارد.
رقابتی کردن تولید حوزه کشاورزی با شیوه های سنتی حاکم بر این بخش امکانپذیر نیست و نیاز است با تغییر شیوه های تولید باز به گلخانه ای و جایگزینی محصولات کم آب بر به صورت هدفمند مولفه های این تغییرات در استان مرکزی نهادینه شود.
استان مرکزی به دلیل شرایط اقلیمی ظرفیت های مناسبی را در حوزه کشاورزی دارد و در حال حاضر بیش از 36 هزار بهره بردار از حوزه کشاورزی در این خطه ارتزاق می کنند که با خشکسالی های دهه اخیر و بروز تنش های آبی و طیف بزرگی از مشکلات دیگر بخشی از آنان با چالش های اساسی و بیکاری مواجه شده اند و به ناچار به مهاجرت و مشاغل کاذب روی آورده اند.
توسعه کشت گلخانه ای با حمایت هدفمند از شاغلان این بخش در شرایط کنونی یکی از راهکارهایی است که می تواند توسعه بخش کشاورزی است زیرا محصول تولید شده تامین کننده هزینه های صرف شده نمی باشد و این مهم کاهش در آمد خانوارهای روستایی و افزایش مهاجرت روستاییان به شهرها به همراه دارد.
با برنامه ریزی صحیح و استفاده بهینه از نهاده های کشاورزی(خاک، آب، بذر، عوامل محیطی) و مکانیزه کردن فعالیت های کشاورزی می توان تهدیدها و نقاط ضعف فوق را به نقاط قوت تبدیل کرد.
کشت محصول در گلخانه یکی از بهترین روش هایی است که امکان مدیریت درست نهاده های کشاورزی را فراهم کرده و محدودیت های موجود را تا حد زیادی رفع می کند.
مهمترین مزیت هایی که گلخانه ها ایجاد می کنند عبارتند از استفاده از حداقل زمین برای تولید محصول و اشتغال زایی بیشتر، تولید محصول بیشتر در واحد سطح، امکان تولید محصول در خارج از فصل، پیش رس کردن محصول، تنظیم برنامه کشت مطابق با نیاز بازار، افزایش کیفیت محصول در شرایط گلخانه و افزایش کارایی آب است.
به عقیده کارشناسان حوزه کشاورزی، ایجاد گلخانه ها یکی از عوامل مهم افزایش تولید، اشتغال در بخش کشاورزی و جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها و از شاخصه های مهم تحقق اقتصاد مقاومتی اقدام و عمل به شمار می رود.
این کارشناسان معتقد هستند: سرمایه گذاری و توجه هرچه بیشتر به این بخش ضمن کاهش مصرف آب کشاورزی، افزایش کیفیت محصول و کاهش ضایعات محصولات کشاورزی نقش مهمی در کاهش واردات و افزایش صادرات این محصولات به خارج از کشور به همراه دارد.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی در این خصوص گفت:درحال حاضر کشت گل و گیاه زینتی و کشت سبزی و صیفی در سطح 546 هکتار گلخانه های این استان انجام می شود.
علی‌اصغر زارعی افزود: 425 هکتار از عرصه های گلخانه ای استان زیر کشت گل و گیاهان زینتی و 121 هکتار نیز به کشت سبزی و صیفی جات اختصاص یافته است.
وی ادامه داد: شهرستان های محلات، خمین، اراک و ساوه به ترتیب بیشترین سطح زیر کشت گلخانه ای گل و گیاه زینتی و شهرستان های ساوه، اراک، و زرندیه نیز بیشترین سطح زیر کشت گلخانه ای تولید سبزی و صیفی جات در استان مرکزی را به خود اختصاص داده اند.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی بیان کرد: سالانه حدود 26 هزار تن محصولات صیفی از جمله گوجه، توت فرنگی، خیار، فلفل دلمه ای و بادمجان در گلخانه های این استان تولید می شود و در این زمینه برای یک هزار و 500 نفر به صورت مستقیم اشغالزایی شده است.
زارعی یاد آور شد: یک هزار و 25 هکتار از اراضی کشاورزی استان مرکزی زیر کشت تولید گل و گیاهان زینتی قرار دارد که 600 هکتار این اراضی در فضای باز و بقیه در عرصه های گلخانه ای استان کشت می شود و در این زمینه برای پنج هزار و 200 نفر به صورت مستقیم اشتغالزایی شده است.
وی افزود: سالانه حدود 250 میلیون شاخه گل شاخه بریده و 142 میلیون گیاهان فصلی و نشانی در استان مرکزی تولید می شود و این استان رتبه دوم را در زمینه تولید گل های شاخه بریده و رتبه نخست تولید گیاهان فصلی و نشایی در کشور به خود اختصاص داده است.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی خاطر نشان کرد: ایجاد اشتغال دائم برای کشاورزان، افزایش زمینه صادارت محصولات گلخانه ای، کاهش 10 برابری مصرف آب در کشت های گلخانه ای نسبت به کشت در فضای باز، افزایش 12 تا 15 برابر تولید محصول، ایجاد اشتغال برای 12 نفر در هر هکتار از اراضی گلخانه ای و امکان آمارگیری آسان از جمله مزایای کشت گلخانه ای است.
زارعی، با یادآوری وجود سه مجتمع گلخانه ای دولتی و 2 مجتمع گلخانه ای خصوصی در استان مرکزی گفت: ایجاد مجتمع های گلخانه ای نقش مهمی در رفع مشکلات گلخانه ها، تولید محصولات کشاورزی در خارج از فصول کشت و برنامه ریزی برای صادرات محصولات این واحدها برعهده دارد.
وی، توسعه اراضی و تولید محصولات گلخانه را از برنامه های اولویت دار وزارت جهاد کشاورزی عنوان کرد و افزود: به منظور توسعه اراضی زیر کشت و افزایش تولید محصولات گلخانه ای 80 درصد اعتبار مورد نیاز ایجاد واحدهای گلخانه ای به صورت تسهیلات و آب، برق و گاز مورد نیاز این واحدها نیز با نرخ دولتی در اختیار متقاضیان قرار می گیرد.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی نبود تمایل واحدهای گلخانه ای برای ایجاد تعاونی، نبود هماهنگی کافی در زمینه تولید و صادرات محصولات، بالا بودن نرخ تسهیلات بانکی، نبود استاندار کافی در تولید محصولات گلخانه ای برای صادرات محصولات را از جمله مشکلات واحدهای گلخانه ای استان عنوان کرد.
زارعی گفت: رعایت استانداردهای لازم در زمینه تولید محصولات گلخانه ای ضمن کاهش هزینه، تولید افزایش صادرات و درآمدهای اقتصادی برای این واحدها و استان را به همراه دارد.
وی ادامه داد: همچنین واحدهای گلخانه ای می توانند با ایجاد تعاونی و مجتمع های گلخانه ای ضمن برخورداری از نهاده های با کیفیت و ارزان قیمت، واحدهای بسته بندی، فرآوری محصولات و صنایع تبدیلی را در این مجتمع ها ایجاد کنند.
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهاد کشاورزی استان مرکزی نیز در این خصوص ایجاد واحدهای صنایع تبدیلی و تکمیلی درجوار مجتمع های گلخانه ها را برای افزایش تولید و فرآوری محصولات این واحدها از اولویت های جهاد کشاورزی استان عنوان کرد و گفت: مجوز ایجاد واحدهای فرآوری و بسته بندی محصولات در بیشتر مجتمع هایی گلخانه ای که به بهره برداری رسیده، صادر شده است.
رضا باجلانی افزود: واحد فرآوری آلوئه ورا در مجتمع گلخانه ای آوه به بهره برداری رسیده است و پیش بینی می شود در آینده نزدیک بهره برداری از یک واحد بسته بندی محصولات گلخانه ای درمجتمع گلخانه ای امان آباد اراک نیز آغاز شود.
وی با یادآوری، وجود بیش از 200 واحد فرآوری و بسته بندی محصولات کشاورزی در استان مرکزی ادامه داد: سالانه بیش ازیک میلیون و800 هزار تن محصولات کشاورزی در این واحدها فرآوری شده می شود.
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهاد کشاورزی استان مرکزی خاطر نشان کرد: با وجود این واحدها هم اکنون مشکلی در زمینه فرآوری محصولات کشاورزی در استان وجود ندارد و مهمترین مشکل واحد های صنایع تبدیلی و تکمیلی فروش محصولات است.
باجلانی گفت: با توجه به کاهش قدرت خرید مردم در بازارهای داخلی، نوسانات اقتصادی و وجود برخی موانع بر سر راه تولید و صادرات بیشتر واحد های صنایع تبدیلی پایین تر از ظرفیت اسمی در حال فعالیت هستند.
وی، نبود تشکل های قوی در زمینه بازاریابی در عرصه بین المللی را یکی از عوامل کاهش صادرات و کاهش تولید صنایع تبدیلی استان دانست و گفت: در بیشتر سفارتخانه های خارجی معاونت اقتصادی برای ارزیابی بازار و محصولات مورد نیاز سایر کشورها وجود دارد در صورتی که این مهم در برخی از سفارتخانه های کشور هنوز جدی نیست.
باجلانی گفت: برخی از تولیدکنندگان استان مرکزی فقط در زمینه تولید فعالیت دارند و از علم تجارت در بازارهای جهانی سر رشته ای ندارند و فعال شدن معاونت اقتصادی سفارتخانه ها و آشنایی تولیدکنندگان با بازارهای جهانی و تولیدات مورد نیاز کشورهای هدف، تاثیر بسزایی در افزایش تولید و صادرات از کشور به خارج را به همراه دارد.
وی، وجود ضوابط و مقررات اداری، کمبود تولیدات صادرات محور، به روز نبودن تجهیزات و دستگاه های واحدهای صنایع تبدیلی را از دیگر عوامل کاهش حضور تولیدات استان مرکزی در بازارهای جهانی عنوان کرد و ادامه داد: نیاز است در سال اقتصاد مقاومتی تولید و اشتغال با تسهیل قوانین و مقررات و کمک به افزایش کیفی محصولات به خصوص بسته بندی و اخذ استانداردهای جهانی مورد نیاز زمینه تسهیل در امر صادرات که افزایش تولید و اشتغال را به همراه دارد فراهم شود.
رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و تره بار و گل فروشان اراک نیز در این خصوص گفت: 10 گلخانه تولید گل و گیاه های زینتی در این شهرستان فعالیت دارند.
محمد علی محمدی افزود: اخذ مالیات های سنگین، هزینه آب، برق و گاز و اجاره بهای زمین از جمله مشکلات این واحدها است.
وی ادامه داد: با توجه به رتبه نخست شهرستان محلات و وجود برخی مشکلات در زمینه تولید گل و گیاهان زینتی شهرستان اراک هم اکنون 2 واحد از واحدهای گلخانه ای شهرستان اراک در زمینه تولید گل و گیاه های زینتی دارای رتبه هستند.
محمد انصاری مدیر گلخانه تولید سبزی و صیفی جات شهرستان خنداب، نبود ثبات قیمت در تولیدات محصولات کشاورزی را یکی از مشکلات تولیدکنندگان این بخش عنوان کرد و گفت: سال گذشته به دلیل کاهش قیمت گوجه فرنگی و نبود صرفه اقتصادی برای عرضه محصولات به بازار برخی از گلخانه داران مجبور شدند محصولات خود را بیرون بریزند.
وی، نبود همکاری برخی از دستگاه های خدمت رسان با واحدهای تولیدی و گلخانه ای را از دیگر مشکلات این حوزه عنوان کرد و افزود: با توجه به زمان بر بودن تولید محصولات کشاورزی در واحدهای گلخانه ای و نبود امکان پرداخت هزینه خدمات زیر بنایی در فاصله زمانی تولید نیاز است دستگاه های خدمت رسات همکاری های لازم را تا فصل تولید و عرضه محصولات به بازار با این واحدها داشته باشند.
انصاری گفت: تهیه کود و سم با قیمت آزاد از جمله عوامل افزایش هزینه تولید در واحدهای گلخانه ای است در صورتی که می توان با اختصاص تله های نوری توسط جهاد کشاورزی به این واحدها زمینه کاهش هزینه و افزایش تولید را فراهم کرد.
وی ظرفیت تولید سالانه این واحد گلخانه ای را 200 تن محصول گوجه و خیار عنوان کرد و گفت: در این واحد گلخانه ای برای پنج نفر به صورت مستقیم و 15 نفر به صورت غیر مستقیم اشتغالزایی شده است.
این گلخانه دار استان مرکزی ادامه داد: به دلیل شرایط معمولی و نبود پرده شید (سامانه مکانیزه پرده شید برای ذخیره و مصرف بهینه انرژی و سایبان در گلخانه ها مورد استفاده قرار می گیرد) در این واحد گلخانه، امکان کشت گل و گیاهان زینتی و برخی میوه ها همانند توت فرنگی و گوجه زینتی که اشتغال و افزایش درآمد چند برابری برای این واحد را به همراه دارد وجود ندارد.
انصاری گفت: تجهیز این گلخانه به پرده شید نیازمند 600 میلیون ریال اعتبار است که با توجه به سود بالای تسهیلات پرداختی بانک ها امکان نصب این پرده در این واحد گلخانه ای وجود ندارد.
وی ادامه داد: نصب پرده شید در این واحد گلخانه ای ضمن افزایش سه تا چهار برابری تولید محصولات کشاورزی، درآمدهای اقتصادی و اشتغالزایی نقش مهمی در کاهش مصرف انرژی در این واحد تولیدی برعهده دارد.
علیرضا دارابی یکی از تولیدکنندگان گل و گیاه زینتی گلخانه ای استان مرکزی گفت: با وجود قرار گرفتن این واحد تولیدی در مرکز شهر اراک، برای گرم کردن این واحد از سامانه گرمایشی نفتی و مایع استفاده می شود.
وی ادامه داد: تجهیز این واحد گلخانه ای به سیستم گاز سوز نیازمند پرداخت یک میلیارد و 400 میلیون ریال حق انشعاب دارد که با توجه به مشکلات اقتصادی امکان تجهیز این واحد تولیدی به سیستم های گرمایشی گاز طبیعی وجود ندارد.
وی، دریافت مالیات از واحدهای گلخانه ای را از دیگر مشکلات این بخش عنوان کرد و ادامه داد: با وجود اینکه تولیدات بخش کشاورزی از پرداخت مالیات معاف می باشند ولی هم اکنون از این بخش ها مالیات دریافت می شود.
دارابی خاطر نشان کرد: وجود قوانین و مقررات اداری برای صادرات گل و گیاهان زینتی به خارج کشور و نبود استانداردهای لازم برای انجام فعالیت های قرنطینه ای صادرات این محصولات از دیگر مشکلات واحدهای گلخانه تولید گل و گیاه زینتی در استان مرکزی است و می طلبد مسئولان برای تسهیل در امر صادرات و حضور این محصولات در بازارهای جهانی توجه ویژه داشته باشند.
رضا رضایی یکی از تولید کنندگان گل و گیاهان زینتی شهرستان خمین نیز کمبود آب در شهرک گلخانه ای گل و گیاه لیلیان این شهرستان را یکی از مشکلات این واحدها عنوان کرد و گفت: بر اساس مجوزهای صادره حدود 12 لیتر بر ثانیه آب به این شهرک اختصاص یافته است در صورتی که هم اکنون به دلیل کمبود آب و خشکسالی حدود 2 و پنج دهم لیتر آب به این مجتمع ارایه می شود.
وی ادامه داد: زمین هایی واگذار شده به گلخانه داران این شهرک 99 ساله است که این مهم گلخانه داران را برای دریافت تسهیلات با مشکل مواجه کرده است.
این تولید کننده گل و گیاه زینتی شهرستان خمین گفت: این حوزه مشکل فروش و نبود ثبات در بازاررا داردو در فصل سرد سال که قیمت گل و گیاه زینتی مناسب است به دلیل کوتاه بودن طول روز امکان تولید گسترده وجود ندارد و در ماه های گرم سال که تولید بالا است قیمت فروش پایین است.
رضایی گفت: مسئولان می توانند با زمینه سازی صادرات گل و گیاهان زینتی و با فراهم کردن صادرات در فصل گرم سال که امکان گسترده تولید وجود دارد با ایجاد ثبات در قیمت این محصول زمینه افزایش درآمد برای استان و این واحدها را فراهم کنند.
وی، گرانی نهاده ها را از دیگر مشکلات گلخانه داران استان مرکزی عنوان کرد و افزود: با وجود افزایش 30 درصدی قیمت برخی کودهای مورد نیاز این واحدها، قیمت محصولات تولیدی این واحدها تا 20 درصد کاهش یافته است.
این تولید کننده گل و گیاه زینتی تنفس تسهیلات پرداختی به گلخانه داران استان مرکزی را حدود یک سال عنوان کرد و گفت: به تولید رسیدن واحدهای گلخانه ای حدود 6 ماه زمان نیاز دارد که زمان باقی مانده برای فروش و کسب درآمد در این واحدها کوتاه و برخی از واحدها را برای تهیه مبلغ مورد نیاز اقساط با مشکل مواجه کرده است.
استان مرکزی به عنوان دومین قطب صنایع مادر تخصصی، چهارمین قطب صنعت کشور محسوب می شود و در زمینه تنوع تولیدات صنعتی رتبه نخست کشور را به خود اختصاص داده است.
این استان با وجود صنعتی بودن در زمره 10 استان نخست کشور در بخش کشاورزی است که 90 هزار بهره بردار شامل 20 درصد شاغلان استان در این حوزه فعال هستند.
670 هزار هکتار اراضی باغی و کشاورزی در استان مرکزی وجود دارد که یک و 2 دهم درصد تولیدات کشاورزی مازاد بر نیاز استان به سایر مناطق ارسال می شود.
استان مرکزی با تولید حدود 54 هزار تن گوشت سفید، 53 هزار تن تولید گوشت قرمز، 320 هزار تن شیر، حدود 41 هزار تن تولید تخم مرغ از جایگاه ویژه ای در تولیدهای بخش کشاورزی و دامداری در سطح کشور برخوردار است.
استان مرکزی رتبه اول صادرات ماهیان زینتی را به خود اختصاص داده و حدود 90 درصد صادرات این ماهیان از این استان انجام می شود.
این استان رتبه چهارم تولید بچه ماهی قزل آلا، رتبه اول در تنوع تولید گل و گیاهان زینتی، رتبه دوم تولید گل ها شاخه بریده، رتبه سوم در تولید گل و گیاهان زینتی، رتبه دوم سطح زیر کشت و تولید انار کشور، رتبه ششم تولید پسته، مقام هشتم تولید گل محمدی، مقام نهم در تولید انگور، رتبه سوم در تولید لوبیا و رتبه پنجم در تولید جو را به خود اختصاص داده است.
استقرار ایستگاه انار ساوه، پژوهشکده گل و گیاهان زینتی محلات، ایستگاه ملی تحقیقات لوبیای خمین، وجود شعبه ششم تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، وجود ایستگاه تحقیقات ماهیان زینتی و مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی نیز از ظرفیت های علمی و تحقیقاتی استان مرکزی است.
1955/6013/خبرنگار:مهدی عظیمی***انتشاردهنده:مژگان حیدری
انتهای پیام رقابتی کردن تولید حوزه کشاورزی با شیوه های سنتی حاکم بر این بخش امکانپذیر نیست و نیاز است با تغییر شیوه های تولید باز به گلخانه ای و جایگزینی محصولات کم آب بر به صورت هدفمند مولفه های این تغییرات در استان مرکزی نهادینه شود.
استان مرکزی به دلیل شرایط اقلیمی ظرفیت های مناسبی را در حوزه کشاورزی دارد و در حال حاضر بیش از 36 هزار بهره بردار از حوزه کشاورزی در این خطه ارتزاق می کنند که با خشکسالی های دهه اخیر و بروز تنش های آبی و طیف بزرگی از مشکلات دیگر بخشی از آنان با چالش های اساسی و بیکاری مواجه شده اند و به ناچار به مهاجرت و مشاغل کاذب روی آورده اند.
توسعه کشت گلخانه ای با حمایت هدفمند از شاغلان این بخش در شرایط کنونی یکی از راهکارهایی است که می تواند توسعه بخش کشاورزی است زیرا محصول تولید شده تامین کننده هزینه های صرف شده نمی باشد و این مهم کاهش در آمد خانوارهای روستایی و افزایش مهاجرت روستاییان به شهرها به همراه دارد.
با برنامه ریزی صحیح و استفاده بهینه از نهاده های کشاورزی(خاک، آب، بذر، عوامل محیطی) و مکانیزه کردن فعالیت های کشاورزی می توان تهدیدها و نقاط ضعف فوق را به نقاط قوت تبدیل کرد.
کشت محصول در گلخانه یکی از بهترین روش هایی است که امکان مدیریت درست نهاده های کشاورزی را فراهم کرده و محدودیت های موجود را تا حد زیادی رفع می کند.
مهمترین مزیت هایی که گلخانه ها ایجاد می کنند عبارتند از استفاده از حداقل زمین برای تولید محصول و اشتغال زایی بیشتر، تولید محصول بیشتر در واحد سطح، امکان تولید محصول در خارج از فصل، پیش رس کردن محصول، تنظیم برنامه کشت مطابق با نیاز بازار، افزایش کیفیت محصول در شرایط گلخانه و افزایش کارایی آب است.
به عقیده کارشناسان حوزه کشاورزی، ایجاد گلخانه ها یکی از عوامل مهم افزایش تولید، اشتغال در بخش کشاورزی و جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها و از شاخصه های مهم تحقق اقتصاد مقاومتی اقدام و عمل به شمار می رود.
این کارشناسان معتقد هستند: سرمایه گذاری و توجه هرچه بیشتر به این بخش ضمن کاهش مصرف آب کشاورزی، افزایش کیفیت محصول و کاهش ضایعات محصولات کشاورزی نقش مهمی در کاهش واردات و افزایش صادرات این محصولات به خارج از کشور به همراه دارد.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی در این خصوص گفت:درحال حاضر کشت گل و گیاه زینتی و کشت سبزی و صیفی در سطح 546 هکتار گلخانه های این استان انجام می شود.
علی‌اصغر زارعی افزود: 425 هکتار از عرصه های گلخانه ای استان زیر کشت گل و گیاهان زینتی و 121 هکتار نیز به کشت سبزی و صیفی جات اختصاص یافته است.
وی ادامه داد: شهرستان های محلات، خمین، اراک و ساوه به ترتیب بیشترین سطح زیر کشت گلخانه ای گل و گیاه زینتی و شهرستان های ساوه، اراک، و زرندیه نیز بیشترین سطح زیر کشت گلخانه ای تولید سبزی و صیفی جات در استان مرکزی را به خود اختصاص داده اند.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی بیان کرد: سالانه حدود 26 هزار تن محصولات صیفی از جمله گوجه، توت فرنگی، خیار، فلفل دلمه ای و بادمجان در گلخانه های این استان تولید می شود و در این زمینه برای یک هزار و 500 نفر به صورت مستقیم اشغالزایی شده است.
زارعی یاد آور شد: یک هزار و 25 هکتار از اراضی کشاورزی استان مرکزی زیر کشت تولید گل و گیاهان زینتی قرار دارد که 600 هکتار این اراضی در فضای باز و بقیه در عرصه های گلخانه ای استان کشت می شود و در این زمینه برای پنج هزار و 200 نفر به صورت مستقیم اشتغالزایی شده است.
وی افزود: سالانه حدود 250 میلیون شاخه گل شاخه بریده و 142 میلیون گیاهان فصلی و نشانی در استان مرکزی تولید می شود و این استان رتبه دوم را در زمینه تولید گل های شاخه بریده و رتبه نخست تولید گیاهان فصلی و نشایی در کشور به خود اختصاص داده است.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی خاطر نشان کرد: ایجاد اشتغال دائم برای کشاورزان، افزایش زمینه صادارت محصولات گلخانه ای، کاهش 10 برابری مصرف آب در کشت های گلخانه ای نسبت به کشت در فضای باز، افزایش 12 تا 15 برابر تولید محصول، ایجاد اشتغال برای 12 نفر در هر هکتار از اراضی گلخانه ای و امکان آمارگیری آسان از جمله مزایای کشت گلخانه ای است.
زارعی، با یادآوری وجود سه مجتمع گلخانه ای دولتی و 2 مجتمع گلخانه ای خصوصی در استان مرکزی گفت: ایجاد مجتمع های گلخانه ای نقش مهمی در رفع مشکلات گلخانه ها، تولید محصولات کشاورزی در خارج از فصول کشت و برنامه ریزی برای صادرات محصولات این واحدها برعهده دارد.
وی، توسعه اراضی و تولید محصولات گلخانه را از برنامه های اولویت دار وزارت جهاد کشاورزی عنوان کرد و افزود: به منظور توسعه اراضی زیر کشت و افزایش تولید محصولات گلخانه ای 80 درصد اعتبار مورد نیاز ایجاد واحدهای گلخانه ای به صورت تسهیلات و آب، برق و گاز مورد نیاز این واحدها نیز با نرخ دولتی در اختیار متقاضیان قرار می گیرد.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی نبود تمایل واحدهای گلخانه ای برای ایجاد تعاونی، نبود هماهنگی کافی در زمینه تولید و صادرات محصولات، بالا بودن نرخ تسهیلات بانکی، نبود استاندار کافی در تولید محصولات گلخانه ای برای صادرات محصولات را از جمله مشکلات واحدهای گلخانه ای استان عنوان کرد.
زارعی گفت: رعایت استانداردهای لازم در زمینه تولید محصولات گلخانه ای ضمن کاهش هزینه، تولید افزایش صادرات و درآمدهای اقتصادی برای این واحدها و استان را به همراه دارد.
وی ادامه داد: همچنین واحدهای گلخانه ای می توانند با ایجاد تعاونی و مجتمع های گلخانه ای ضمن برخورداری از نهاده های با کیفیت و ارزان قیمت، واحدهای بسته بندی، فرآوری محصولات و صنایع تبدیلی را در این مجتمع ها ایجاد کنند.
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهاد کشاورزی استان مرکزی نیز در این خصوص ایجاد واحدهای صنایع تبدیلی و تکمیلی درجوار مجتمع های گلخانه ها را برای افزایش تولید و فرآوری محصولات این واحدها از اولویت های جهاد کشاورزی استان عنوان کرد و گفت: مجوز ایجاد واحدهای فرآوری و بسته بندی محصولات در بیشتر مجتمع هایی گلخانه ای که به بهره برداری رسیده، صادر شده است.
رضا باجلانی افزود: واحد فرآوری آلوئه ورا در مجتمع گلخانه ای آوه به بهره برداری رسیده است و پیش بینی می شود در آینده نزدیک بهره برداری از یک واحد بسته بندی محصولات گلخانه ای درمجتمع گلخانه ای امان آباد اراک نیز آغاز شود.
وی با یادآوری، وجود بیش از 200 واحد فرآوری و بسته بندی محصولات کشاورزی در استان مرکزی ادامه داد: سالانه بیش ازیک میلیون و800 هزار تن محصولات کشاورزی در این واحدها فرآوری شده می شود.
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهاد کشاورزی استان مرکزی خاطر نشان کرد: با وجود این واحدها هم اکنون مشکلی در زمینه فرآوری محصولات کشاورزی در استان وجود ندارد و مهمترین مشکل واحد های صنایع تبدیلی و تکمیلی فروش محصولات است.
باجلانی گفت: با توجه به کاهش قدرت خرید مردم در بازارهای داخلی، نوسانات اقتصادی و وجود برخی موانع بر سر راه تولید و صادرات بیشتر واحد های صنایع تبدیلی پایین تر از ظرفیت اسمی در حال فعالیت هستند.
وی، نبود تشکل های قوی در زمینه بازاریابی در عرصه بین المللی را یکی از عوامل کاهش صادرات و کاهش تولید صنایع تبدیلی استان دانست و گفت: در بیشتر سفارتخانه های خارجی معاونت اقتصادی برای ارزیابی بازار و محصولات مورد نیاز سایر کشورها وجود دارد در صورتی که این مهم در برخی از سفارتخانه های کشور هنوز جدی نیست.
باجلانی گفت: برخی از تولیدکنندگان استان مرکزی فقط در زمینه تولید فعالیت دارند و از علم تجارت در بازارهای جهانی سر رشته ای ندارند و فعال شدن معاونت اقتصادی سفارتخانه ها و آشنایی تولیدکنندگان با بازارهای جهانی و تولیدات مورد نیاز کشورهای هدف، تاثیر بسزایی در افزایش تولید و صادرات از کشور به خارج را به همراه دارد.
وی، وجود ضوابط و مقررات اداری، کمبود تولیدات صادرات محور، به روز نبودن تجهیزات و دستگاه های واحدهای صنایع تبدیلی را از دیگر عوامل کاهش حضور تولیدات استان مرکزی در بازارهای جهانی عنوان کرد و ادامه داد: نیاز است در سال اقتصاد مقاومتی تولید و اشتغال با تسهیل قوانین و مقررات و کمک به افزایش کیفی محصولات به خصوص بسته بندی و اخذ استانداردهای جهانی مورد نیاز زمینه تسهیل در امر صادرات که افزایش تولید و اشتغال را به همراه دارد فراهم شود.
رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و تره بار و گل فروشان اراک نیز در این خصوص گفت: 10 گلخانه تولید گل و گیاه های زینتی در این شهرستان فعالیت دارند.
محمد علی محمدی افزود: اخذ مالیات های سنگین، هزینه آب، برق و گاز و اجاره بهای زمین از جمله مشکلات این واحدها است.
وی ادامه داد: با توجه به رتبه نخست شهرستان محلات و وجود برخی مشکلات در زمینه تولید گل و گیاهان زینتی شهرستان اراک هم اکنون 2 واحد از واحدهای گلخانه ای شهرستان اراک در زمینه تولید گل و گیاه های زینتی دارای رتبه هستند.
محمد انصاری مدیر گلخانه تولید سبزی و صیفی جات شهرستان خنداب، نبود ثبات قیمت در تولیدات محصولات کشاورزی را یکی از مشکلات تولیدکنندگان این بخش عنوان کرد و گفت: سال گذشته به دلیل کاهش قیمت گوجه فرنگی و نبود صرفه اقتصادی برای عرضه محصولات به بازار برخی از گلخانه داران مجبور شدند محصولات خود را بیرون بریزند.
وی، نبود همکاری برخی از دستگاه های خدمت رسان با واحدهای تولیدی و گلخانه ای را از دیگر مشکلات این حوزه عنوان کرد و افزود: با توجه به زمان بر بودن تولید محصولات کشاورزی در واحدهای گلخانه ای و نبود امکان پرداخت هزینه خدمات زیر بنایی در فاصله زمانی تولید نیاز است دستگاه های خدمت رسات همکاری های لازم را تا فصل تولید و عرضه محصولات به بازار با این واحدها داشته باشند.
انصاری گفت: تهیه کود و سم با قیمت آزاد از جمله عوامل افزایش هزینه تولید در واحدهای گلخانه ای است در صورتی که می توان با اختصاص تله های نوری توسط جهاد کشاورزی به این واحدها زمینه کاهش هزینه و افزایش تولید را فراهم کرد.
وی ظرفیت تولید سالانه این واحد گلخانه ای را 200 تن محصول گوجه و خیار عنوان کرد و گفت: در این واحد گلخانه ای برای پنج نفر به صورت مستقیم و 15 نفر به صورت غیر مستقیم اشتغالزایی شده است.
این گلخانه دار استان مرکزی ادامه داد: به دلیل شرایط معمولی و نبود پرده شید (سامانه مکانیزه پرده شید برای ذخیره و مصرف بهینه انرژی و سایبان در گلخانه ها مورد استفاده قرار می گیرد) در این واحد گلخانه، امکان کشت گل و گیاهان زینتی و برخی میوه ها همانند توت فرنگی و گوجه زینتی که اشتغال و افزایش درآمد چند برابری برای این واحد را به همراه دارد وجود ندارد.
انصاری گفت: تجهیز این گلخانه به پرده شید نیازمند 600 میلیون ریال اعتبار است که با توجه به سود بالای تسهیلات پرداختی بانک ها امکان نصب این پرده در این واحد گلخانه ای وجود ندارد.
وی ادامه داد: نصب پرده شید در این واحد گلخانه ای ضمن افزایش سه تا چهار برابری تولید محصولات کشاورزی، درآمدهای اقتصادی و اشتغالزایی نقش مهمی در کاهش مصرف انرژی در این واحد تولیدی برعهده دارد.
علیرضا دارابی یکی از تولیدکنندگان گل و گیاه زینتی گلخانه ای استان مرکزی گفت: با وجود قرار گرفتن این واحد تولیدی در مرکز شهر اراک، برای گرم کردن این واحد از سامانه گرمایشی نفتی و مایع استفاده می شود.
وی ادامه داد: تجهیز این واحد گلخانه ای به سیستم گاز سوز نیازمند پرداخت یک میلیارد و 400 میلیون ریال حق انشعاب دارد که با توجه به مشکلات اقتصادی امکان تجهیز این واحد تولیدی به سیستم های گرمایشی گاز طبیعی وجود ندارد.
وی، دریافت مالیات از واحدهای گلخانه ای را از دیگر مشکلات این بخش عنوان کرد و ادامه داد: با وجود اینکه تولیدات بخش کشاورزی از پرداخت مالیات معاف می باشند ولی هم اکنون از این بخش ها مالیات دریافت می شود.
دارابی خاطر نشان کرد: وجود قوانین و مقررات اداری برای صادرات گل و گیاهان زینتی به خارج کشور و نبود استانداردهای لازم برای انجام فعالیت های قرنطینه ای صادرات این محصولات از دیگر مشکلات واحدهای گلخانه تولید گل و گیاه زینتی در استان مرکزی است و می طلبد مسئولان برای تسهیل در امر صادرات و حضور این محصولات در بازارهای جهانی توجه ویژه داشته باشند.
رضا رضایی یکی از تولید کنندگان گل و گیاهان زینتی شهرستان خمین نیز کمبود آب در شهرک گلخانه ای گل و گیاه لیلیان این شهرستان را یکی از مشکلات این واحدها عنوان کرد و گفت: بر اساس مجوزهای صادره حدود 12 لیتر بر ثانیه آب به این شهرک اختصاص یافته است در صورتی که هم اکنون به دلیل کمبود آب و خشکسالی حدود 2 و پنج دهم لیتر آب به این مجتمع ارایه می شود.
وی ادامه داد: زمین هایی واگذار شده به گلخانه داران این شهرک 99 ساله است که این مهم گلخانه داران را برای دریافت تسهیلات با مشکل مواجه کرده است.
این تولید کننده گل و گیاه زینتی شهرستان خمین گفت: این حوزه مشکل فروش و نبود ثبات در بازاررا داردو در فصل سرد سال که قیمت گل و گیاه زینتی مناسب است به دلیل کوتاه بودن طول روز امکان تولید گسترده وجود ندارد و در ماه های گرم سال که تولید بالا است قیمت فروش پایین است.
رضایی گفت: مسئولان می توانند با زمینه سازی صادرات گل و گیاهان زینتی و با فراهم کردن صادرات در فصل گرم سال که امکان گسترده تولید وجود دارد با ایجاد ثبات در قیمت این محصول زمینه افزایش درآمد برای استان و این واحدها را فراهم کنند.
وی، گرانی نهاده ها را از دیگر مشکلات گلخانه داران استان مرکزی عنوان کرد و افزود: با وجود افزایش 30 درصدی قیمت برخی کودهای مورد نیاز این واحدها، قیمت محصولات تولیدی این واحدها تا 20 درصد کاهش یافته است.
این تولید کننده گل و گیاه زینتی تنفس تسهیلات پرداختی به گلخانه داران استان مرکزی را حدود یک سال عنوان کرد و گفت: به تولید رسیدن واحدهای گلخانه ای حدود 6 ماه زمان نیاز دارد که زمان باقی مانده برای فروش و کسب درآمد در این واحدها کوتاه و برخی از واحدها را برای تهیه مبلغ مورد نیاز اقساط با مشکل مواجه کرده است.
استان مرکزی به عنوان دومین قطب صنایع مادر تخصصی، چهارمین قطب صنعت کشور محسوب می شود و در زمینه تنوع تولیدات صنعتی رتبه نخست کشور را به خود اختصاص داده است.
این استان با وجود صنعتی بودن در زمره 10 استان نخست کشور در بخش کشاورزی است که 90 هزار بهره بردار شامل 20 درصد شاغلان استان در این حوزه فعال هستند.
670 هزار هکتار اراضی باغی و کشاورزی در استان مرکزی وجود دارد که یک و 2 دهم درصد تولیدات کشاورزی مازاد بر نیاز استان به سایر مناطق ارسال می شود.
استان مرکزی با تولید حدود 54 هزار تن گوشت سفید، 53 هزار تن تولید گوشت قرمز، 320 هزار تن شیر، حدود 41 هزار تن تولید تخم مرغ از جایگاه ویژه ای در تولیدهای بخش کشاورزی و دامداری در سطح کشور برخوردار است.
استان مرکزی رتبه اول صادرات ماهیان زینتی را به خود اختصاص داده و حدود 90 درصد صادرات این ماهیان از این استان انجام می شود.
این استان رتبه چهارم تولید بچه ماهی قزل آلا، رتبه اول در تنوع تولید گل و گیاهان زینتی، رتبه دوم تولید گل ها شاخه بریده، رتبه سوم در تولید گل و گیاهان زینتی، رتبه دوم سطح زیر کشت و تولید انار کشور، رتبه ششم تولید پسته، مقام هشتم تولید گل محمدی، مقام نهم در تولید انگور، رتبه سوم در تولید لوبیا و رتبه پنجم در تولید جو را به خود اختصاص داده است.
استقرار ایستگاه انار ساوه، پژوهشکده گل و گیاهان زینتی محلات، ایستگاه ملی تحقیقات لوبیای خمین، وجود شعبه ششم تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، وجود ایستگاه تحقیقات ماهیان زینتی و مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی نیز از ظرفیت های علمی و تحقیقاتی استان مرکزی است.
1955/6013/خبرنگار:مهدی عظیمی***انتشاردهنده:مژگان حیدری
کپی شد
