روح و جان ایرانیان از دیرباز با هنر و هنرهای دستی عجین شده است، به طوری که با مطالعه در مناطق تاریخی و میراثی که از گذشتگان برجای مانده به ردی از هنرهای بومی در هر منطقه برخورد می شود که مختص به آن منطقه جغرافیایی است.
فرقی ندارد که خلق و تولید صنایع دستی توسط زنان این سرزمین شکل گیرد یا مردان خالق اثر هنری باشند، نکته قابل توجه این است که هنر اصلی جدانشدنی در کالبد ایرانیان به شمار می رود.
مصالح و مواد تشکیل دهنده صنایع دستی بیشترطبیعی و حاصل تولید مردم هر خطه است و بهره گیری از ظرفیت مواد اولیه در هر خطه ای به رونق تولید و خودکفایی مردم منطقه منجر می شود و این، کاربردی ترین مولفه هنرهای دستی است.
احیا و رمزگشایی از صنایع دستی منسوخ شده به عنوان سرمایه فرهنگی و تاریخی برای این مهم امری ضروری و نیازمند همکاری مسئولان متولی در این زمینه است.
استان مرکزی به گواه تاریخ رد پایی از تمدن هفت هزار ساله ایران را در گذر زمان در آغوش خود دارد که حفظ و احیای آن امری ضروری است و از این رهگذر، احیای صنایع دستی منسوخ شده به عنوان تبلور و تجسم عینی از هویت مردمان این دیار در دستور کار قرار دارد.
هنرمندان استان مرکزی در 110 رشته صنایع دستی فعالیت دارند و با تولید محصولاتی از این قبیل می توانند تصویر زیباتری از استان را به دنیا نشان دهند و ناگفته های فرهنگی و هنری این خطه را با بهترین شیوه و با زبان هنرهای ظریف ارائه دهند.
یک سوم از 295 رشته صنایع دستی فعال کشور در این خطه حیات هنری دارند و از جمله دست بافت های داری، گلیم کف ساده، گل برجسته و لباف بافی، کیسه و کرباس بافی، قدک بافی، کار بافی جاجیم بافی، آثار چوبی خراطی، ساز سازی، گره چینی و منبت مس چکشی، قلم زنی و رودوزی سنتی مروارید دوزی، بخارا دوزی، تفرشی دوزی و سکه دوزی در این استان رونق دارد.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: 11 رشته منسوخ شده صنایع دستی این استان با به کارگیری استادکاران ماهر در پنج سال اخیر احیا شده است.
«قاسم کاظمی» رشته های احیا شده را شامل سفالگری، رودوزی سنتی، گره چینی چوب، جاجیم بافی، قدک بافی نیم ور، زره بافی، قدک بافی نراق، آینه کاری، ساخت ساز سنتی، میناکاری و تفرش دوزی عنوان کرد.
وی اظهار داشت: میراث فرهنگی استان مرکزی برای احیای صنایع دستی منسوخ شده دوره های آموزشی توسط 11مربی و استادکاران ماهر در طول سال برگزار می کند.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: طرح احیا گلیم گل برجسته «بند ریحان» امسال در دستور کار صنایع دستی استان قرار دارد تا نشان ملی این صنعت دستی اخذ شود.
کاظمی افزود: قالی در زمره فعالیت صنعت، معدن و تجارت است و میراث فرهنگی اجازه ورود به این عرصه را ندارد ولی برای احیا قالی بند ریحان، مذاکره ای با استادکار آن در شهرستان خمین انجام شده است تا قالی بند ریحان در قالب گلیم گل برجسته احیا شود.
وی اظهار داشت: صنایع دستی دارای ماهیتی مستقل و بومی است که توان اشتغالزایی دارد و با توجه به اینکه نیاز به سرمایه اندکی دارد، رونق آن در استان مد نظر است.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: 2 هزار هنرمند صنایع دستی استان از مجموع هشت هزار هنرمند تحت پوشش خدمات بیمه هستند.
کاظمی افزود: سفال برجک و نقاشی پشت شیشه از رشته های منسوخ شده استان مرکزی است که در فهرست ثبت میراث ناملموس قرار گرفته اند.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: تاریخ مصرف برخی رشته های صنایع دستی مانند ندافی و خورجین حیوانات گذشته و متقاضی برای این صنعت دستی وجود ندارد.
قاسم کاظمی افزود: در گذشته حیوانات یکی از ابزار و وسایل مهم کشاورزی به شمار می رفتند و در کنار آن وسایل، ابزار و صنایع دستی رواج داشت اما امروز استفاده از کمباین سبب شده تا این صنایع مانند ندافی و خورجین ویژه حیوانات کاربرد نداشته باشد.
وی اظهار داشت: در قید حیات نبودن برخی استادکاران نیز باعث شده تا امکان احیا صنایع دستی همچون نمد مالی ممکن نباشد و نبود استادان این رشته مربوط به دهه اخیر نیست بلکه مربوط به 40 سال گذشته است.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: سفال زرین فام و سفال سلطان آباد توسط یکی از هنرمندان خوش ذوق در گذر 6 بازار تاریخی اراک در منزل قنبری با حمایت این اداره کل احیا شده است.
کاظمی افزود: استان مرکزی در رشته صنایع دستی شیشه گری سنتی هنرمند ندارد و هنرمندان این رشته به ورامین مهاجرت کرده اند و این رشته در شهرستان ساوه برای احیا نیازمند استادکار است.
وی اظهار داشت: کرباس بافی از رشته هایی سنتی نساجی استان مرکزی به شمار می رود که در کارگاهی توسط میراث فرهنگی استان در روستای صدرآباد ساوه احیا شده و با همکاری استادکاری از تهران و تجهیز کارگاه، آغاز به کار می کند.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: نقاشی پشت شیشه توسط فرزند یکی از استادکاران نقاشی قهوه خانه ای در روستای آهنگران اراک راه اندازی شده و این اداره کل پیگیر ثبت ملی این صنعت کهن دستی است.
کاظمی افزود: 17 هزار صنعتگر در استان مرکزی در صنایع مختلف به صورت غیررسمی فعال هستند که هشت هزار و 500 نفر از آنان مجوز دارند.
وی اظهار داشت: برای فراهم کردن زمینه عرضه، معرفی و فروش صنایع دستی 12 بازارچه صنایع دستی در استان مرکزی با هدف حمایت و معرفی کارآفرینان دایر شده است و چهار بازارچه دیگر نیز راه اندازی می شود.
کاظمی بیان کرد: پروانه تولید انفرادی برای 6 هزار و 855 هنرمند صنایع دستی این استان و صدور و 264 کارت صنایع دستی برای صنعتگران این خطه از فعالیت های انجام شده است.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: حمایت از صنایع دستی موجب گستردگی فرهنگ بومی است و صنعتگران این حوزه سرمایه های ملی محسوب شده که با توسعه صنایع دستی و ایجاد بستر برای صادرات هدفمند، اشاعه هویت ملی و میهنی را رقم می زنند.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان تفرش گفت: تفرشی دوزی از صنایع دستی احیا شده در استان مرکزی است که توسط «زهرا محب علی» هنرمند صنایع دستی این خطه احیا و چرخه تولید صنایع دستی آن در شهرستان تفرش در کارگاه تولیدی فراهم شده است.
«مریم کریم زاده» افزود: این بانوی کارآفرین با رویکرد احیای تفرش دوزی برای 40 هنرمند زن در این شهرستان اشتغال ایجاد کرده است.
«زهرا محب علی» هنرمند صنایع دستی با بهره گیری از هنر تفرشی دوزی و تلفیق با چرم و چوب موفق شد، صنایع دستی منحصر به فردی را تولید و روانه بازار فروش کند.
وی اظهار داشت: این بانوی کارآفرین در یک سال اخیر با همکاری میراث فرهنگی و آموزش فنی و حرفه ای دوره های آموزش مقدماتی و تخصصی ویژه بانوان تفرش را برگزار کرده است.
این بانوی هنرمند نیز معتقد است: تفرش دوزی یا سوزن دوزی درویشی از هنرهای ظریف و از رودوزی های سنتی ایران است که به وسیله سوزن انجام می شود.
«زهرا محب علی» افزود: در گذشته درویش دوزی در شهرهای قزوین، مشهد، گناباد، سنندج و اراک رایج بود اما مرکز آن، شهرستان تفرش بوده و به همین دلیل به آن تفرش دوزی می گویند و به عبارتی می توان گفت، شهرستان تفرش زادگاه و خاستگاه این هنر چشم نواز است.
وی اظهار داشت: اهل تفرش هستم و با بازنشستگی همسرم دوباره به تفرش نقل بازگشتم و اکنون 2 سال است که در تفرش به آموزش صنایع دستی مشغول هستم.
وی توضیح داد: در این مدت بانوان متقاضی تفرشی دوزی را در مدارس و مساجد تفرش و برخی روستاها به صورت رایگان با هدف توانمندسازی آموزش داده ام.
وی اظهار داشت: ضروری است برای جذب سلیقه متقاضیان، صنایع دستی تولید شود که کاربردی و از حوزه تزئین خارج شود به همین منظور تولیدات در تفرشی دوزی در 2 بخش مدرن و سنتی در یک کارگاه آغاز شد.
این کارآفرین خوش ذوق تفرشی گفت: تفرش دوزی سنتی شامل جانماز، سجاده، سفره نان، رویه بالش و کوسن است و در تفرشی دوزی مدرن، تلفیق چوب و چرم برای تولید قاب تلفن همراه، سرویس زیورآلات، کیف و کمربند را شامل می شود.
محب علی افزود: اکنون تعدادی از شاگردانم موفق به گرفتن مجوز مشاغل خانگی از میراث فرهنگی شهرستان تفرش شده اند و به تولید صنایع دستی تفرش دوزی مشغول هستند.
وی اظهار داشت: سفارش تولید محصولات صنایع دستی از جمله تفرشی دوزی با بهره گیری از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی دنبال می شود.
محب علی افزود: مشتریانی از استان های تهران، کرج، اصفهان، مشهد، شیراز، مازندران و زاهدان در شبکه های اجتماعی به سفارش تفرشی دوزی مبادرت می کنند.
وی اظهار داشت: انتشار صنایع دستی تفرشی دوزی در شبکه های اجتماعی باعث شده تا سفارش هایی از ترکیه و ایتالیا نیز دریافت شود.
این بانوی کارآفرین گفت: حمایت از مشاغل خانگی با پرداخت تسهیلات ارزان قیمت، همکاری نهادها متولی در آموزش دختران و بانوان علاقه مند و فراهم کردن زمینه فروش محصولات صنایع دستی از جمله مطالبات زنان هنرمند شهرستان تفرش است.
استاد هنر گره چینی استان مرکزی با 20 سال فعالیت در این رشته گفت: مهارت فنی در این رشته را نزد استادان خطه هنرپرور اصفهان فرا گرفته ام و با همکاری اداره کل میراث فرهنگی استان مرکزی این هنر احیا شد.
محمد نوری افزود: 30 مهارت آموز در حال آموزش اصول و شیوه های گره چینی در استان مرکزی هستند و پس از گذراندن 2 سال، کارت مهارت را از اداره کل میراث فرهنگی استان اخذ می کنند.
وی اظهار داشت: ساخت 12 لنگه به سفارش عتبات عالیات استان البرز برای حرم شاهزاده محمدحسن علی النقی (ع) دراین استان حال انجام است.
وی، گره عربی کُند، شمسه هشت پر و قلم زنی را از ویژگی های شاخص برای ساخت این درها با بهره گیری از هنر گره چینی عنوان کرد و افزود: این سفارش در مجموع 16 تا 17 مترمربع وسعت دارد و انجام آن حدود سه ماه به طول می انجامد.
نوری افزود: ساخت ضریح امامزاده مجاب در شعاع 10 متری ضریح مطهر اباعبدالله الحسین(ع) و درب مسجد توفیق نکا در استان مازنداران از دیگر آثار تولید شده است.
مدیر تعاونی فرش و گلیم نقش برجسته خمین گفت: سال 81 همراه سه شاگرد و راه اندازی سه دار گلیم برجسته با همکاری میراث فرهنگی، احیا این هنر دستی زیبا در دستور کار قرار گرفت.
«زهرا عسگری» افزود: با ارایه آموزش های ابتدایی و مهارتی به بانوان علاقمند در روستاها و شهر خمین آرام آرام این هنر دست توسعه یافت.
وی اظهار داشت: اکنون 40 دار گلیم برجسته در شهرستان خمین دایر شده و 30 خانواده از محل درآمد آن امرار معاش می کنند و با تامین تسهیلات ارزان قیمت امکان برپایی 200 دار گلیم و اشتغال زنان این خطه وجود دارد.
وی تصریح کرد: محصولات تولیدی زنان هنرمند شهرستان خمین به سراسر کشور ارسال می شود و حتی کانادا، چین و اتریش مقصد صنایع دستی این خطه است.
این هنرمند افزود: ارزش هر مترمربع گلیم گل برجسته خمین 6 میلیون ریال است که سالانه به طور متوسط 200 مترمربع تولید و به بازار عرضه می شود.
عسگری افزود: حفظ احیا این هنر زیبا نیازمند تامین امکانات عرضه و فروش صنایع دستی تولیدی است تا هنرمندان با انگیزه بیشتر به فعالیت ادامه دهند و رونق تولید محقق شود.
رضا چاوشی هنرمند میناکار استان مرکزی با هشت سال سابقه کار معتقد است: هنر میناکاری با قابلیت های کاربردی در زندگی روزمره مردم توانسته جایگاه خود را در اشتغالزایی و تولید ثروت بیابد و این اتفاق باید با کمی ظرافت و خلاقیت برای سایر رشته های صنایع دستی به ویژه رشته های منسوخ شده، رخ دهد.
وی افزود: با احیای این رشته صنایع دستی در استان مرکزی اکنون 90 هنرجو سالانه به طور میانگین، سه هزار قطعه اثر نفیس سنتی و دستی را تولید و روانه بازارهای مصرف داخلی و خارجی می کنند.
چاوشی افزود: محصولات میناکاری استان مرکزی به آمریکا، کانادا و کشورهایی اروپایی ارسال می شود و صادرات چمدانی در این حوزه رونق دارد.
علی اکبر محمدی از هنرمندان زره باف استان مرکزی می گوید: تولید زره و ابزار تعزیه برای طیف خاصی مانند تعزیه خوان ها قابل استفاده است اما با رونق هنر شبیه خوانی و همکاری صنایع دستی استان، این صنعت احیا شده است.
وی افزود: 700 تا 800 قطعه در سال محصولات زره بافی شامل لباس، کلاه خود و کاسه کلاخود به سفارش شهرهای مذهبی از جمله قم و مشهد با همکاری 50 هنرجو تولید می شود.
این هنرمند زره باف اظهار داشت: تولیدات زره بافی در هنر تعزیه بیشترین کاربرد را دارد و بعد از انقلاب اسلامی و نیز با ثبت جهانی تعزیه، این هنر رونق گرفت و در نتیجه تولیدات این صنعت فراگیر شد.
محمدی گفت: تولید وسایل و تجهیزات برای فیلم های پرمخاطب از جمله روز رستاخیز، شامل 300 زره جنگی، 500 قبضه و 500 عدد کلاه خود از جمله تولیدات هنرمندان این خطه است.
وی افزود: صادرات محصولات زره بافی به کشور ترکیه نیز بخشی از تلاش هایی است که با احیا این صنعت در استان مرکزی قابل توجه است.
6991/3075
گزارش از: معصومه ابراهیمی
انتهای پیام فرقی ندارد که خلق و تولید صنایع دستی توسط زنان این سرزمین شکل گیرد یا مردان خالق اثر هنری باشند، نکته قابل توجه این است که هنر اصلی جدانشدنی در کالبد ایرانیان به شمار می رود.
مصالح و مواد تشکیل دهنده صنایع دستی بیشترطبیعی و حاصل تولید مردم هر خطه است و بهره گیری از ظرفیت مواد اولیه در هر خطه ای به رونق تولید و خودکفایی مردم منطقه منجر می شود و این، کاربردی ترین مولفه هنرهای دستی است.
احیا و رمزگشایی از صنایع دستی منسوخ شده به عنوان سرمایه فرهنگی و تاریخی برای این مهم امری ضروری و نیازمند همکاری مسئولان متولی در این زمینه است.
استان مرکزی به گواه تاریخ رد پایی از تمدن هفت هزار ساله ایران را در گذر زمان در آغوش خود دارد که حفظ و احیای آن امری ضروری است و از این رهگذر، احیای صنایع دستی منسوخ شده به عنوان تبلور و تجسم عینی از هویت مردمان این دیار در دستور کار قرار دارد.
هنرمندان استان مرکزی در 110 رشته صنایع دستی فعالیت دارند و با تولید محصولاتی از این قبیل می توانند تصویر زیباتری از استان را به دنیا نشان دهند و ناگفته های فرهنگی و هنری این خطه را با بهترین شیوه و با زبان هنرهای ظریف ارائه دهند.
یک سوم از 295 رشته صنایع دستی فعال کشور در این خطه حیات هنری دارند و از جمله دست بافت های داری، گلیم کف ساده، گل برجسته و لباف بافی، کیسه و کرباس بافی، قدک بافی، کار بافی جاجیم بافی، آثار چوبی خراطی، ساز سازی، گره چینی و منبت مس چکشی، قلم زنی و رودوزی سنتی مروارید دوزی، بخارا دوزی، تفرشی دوزی و سکه دوزی در این استان رونق دارد.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: 11 رشته منسوخ شده صنایع دستی این استان با به کارگیری استادکاران ماهر در پنج سال اخیر احیا شده است.
«قاسم کاظمی» رشته های احیا شده را شامل سفالگری، رودوزی سنتی، گره چینی چوب، جاجیم بافی، قدک بافی نیم ور، زره بافی، قدک بافی نراق، آینه کاری، ساخت ساز سنتی، میناکاری و تفرش دوزی عنوان کرد.
وی اظهار داشت: میراث فرهنگی استان مرکزی برای احیای صنایع دستی منسوخ شده دوره های آموزشی توسط 11مربی و استادکاران ماهر در طول سال برگزار می کند.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: طرح احیا گلیم گل برجسته «بند ریحان» امسال در دستور کار صنایع دستی استان قرار دارد تا نشان ملی این صنعت دستی اخذ شود.
کاظمی افزود: قالی در زمره فعالیت صنعت، معدن و تجارت است و میراث فرهنگی اجازه ورود به این عرصه را ندارد ولی برای احیا قالی بند ریحان، مذاکره ای با استادکار آن در شهرستان خمین انجام شده است تا قالی بند ریحان در قالب گلیم گل برجسته احیا شود.
وی اظهار داشت: صنایع دستی دارای ماهیتی مستقل و بومی است که توان اشتغالزایی دارد و با توجه به اینکه نیاز به سرمایه اندکی دارد، رونق آن در استان مد نظر است.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: 2 هزار هنرمند صنایع دستی استان از مجموع هشت هزار هنرمند تحت پوشش خدمات بیمه هستند.
کاظمی افزود: سفال برجک و نقاشی پشت شیشه از رشته های منسوخ شده استان مرکزی است که در فهرست ثبت میراث ناملموس قرار گرفته اند.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: تاریخ مصرف برخی رشته های صنایع دستی مانند ندافی و خورجین حیوانات گذشته و متقاضی برای این صنعت دستی وجود ندارد.
قاسم کاظمی افزود: در گذشته حیوانات یکی از ابزار و وسایل مهم کشاورزی به شمار می رفتند و در کنار آن وسایل، ابزار و صنایع دستی رواج داشت اما امروز استفاده از کمباین سبب شده تا این صنایع مانند ندافی و خورجین ویژه حیوانات کاربرد نداشته باشد.
وی اظهار داشت: در قید حیات نبودن برخی استادکاران نیز باعث شده تا امکان احیا صنایع دستی همچون نمد مالی ممکن نباشد و نبود استادان این رشته مربوط به دهه اخیر نیست بلکه مربوط به 40 سال گذشته است.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: سفال زرین فام و سفال سلطان آباد توسط یکی از هنرمندان خوش ذوق در گذر 6 بازار تاریخی اراک در منزل قنبری با حمایت این اداره کل احیا شده است.
کاظمی افزود: استان مرکزی در رشته صنایع دستی شیشه گری سنتی هنرمند ندارد و هنرمندان این رشته به ورامین مهاجرت کرده اند و این رشته در شهرستان ساوه برای احیا نیازمند استادکار است.
وی اظهار داشت: کرباس بافی از رشته هایی سنتی نساجی استان مرکزی به شمار می رود که در کارگاهی توسط میراث فرهنگی استان در روستای صدرآباد ساوه احیا شده و با همکاری استادکاری از تهران و تجهیز کارگاه، آغاز به کار می کند.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: نقاشی پشت شیشه توسط فرزند یکی از استادکاران نقاشی قهوه خانه ای در روستای آهنگران اراک راه اندازی شده و این اداره کل پیگیر ثبت ملی این صنعت کهن دستی است.
کاظمی افزود: 17 هزار صنعتگر در استان مرکزی در صنایع مختلف به صورت غیررسمی فعال هستند که هشت هزار و 500 نفر از آنان مجوز دارند.
وی اظهار داشت: برای فراهم کردن زمینه عرضه، معرفی و فروش صنایع دستی 12 بازارچه صنایع دستی در استان مرکزی با هدف حمایت و معرفی کارآفرینان دایر شده است و چهار بازارچه دیگر نیز راه اندازی می شود.
کاظمی بیان کرد: پروانه تولید انفرادی برای 6 هزار و 855 هنرمند صنایع دستی این استان و صدور و 264 کارت صنایع دستی برای صنعتگران این خطه از فعالیت های انجام شده است.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: حمایت از صنایع دستی موجب گستردگی فرهنگ بومی است و صنعتگران این حوزه سرمایه های ملی محسوب شده که با توسعه صنایع دستی و ایجاد بستر برای صادرات هدفمند، اشاعه هویت ملی و میهنی را رقم می زنند.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان تفرش گفت: تفرشی دوزی از صنایع دستی احیا شده در استان مرکزی است که توسط «زهرا محب علی» هنرمند صنایع دستی این خطه احیا و چرخه تولید صنایع دستی آن در شهرستان تفرش در کارگاه تولیدی فراهم شده است.
«مریم کریم زاده» افزود: این بانوی کارآفرین با رویکرد احیای تفرش دوزی برای 40 هنرمند زن در این شهرستان اشتغال ایجاد کرده است.
«زهرا محب علی» هنرمند صنایع دستی با بهره گیری از هنر تفرشی دوزی و تلفیق با چرم و چوب موفق شد، صنایع دستی منحصر به فردی را تولید و روانه بازار فروش کند.
وی اظهار داشت: این بانوی کارآفرین در یک سال اخیر با همکاری میراث فرهنگی و آموزش فنی و حرفه ای دوره های آموزش مقدماتی و تخصصی ویژه بانوان تفرش را برگزار کرده است.
این بانوی هنرمند نیز معتقد است: تفرش دوزی یا سوزن دوزی درویشی از هنرهای ظریف و از رودوزی های سنتی ایران است که به وسیله سوزن انجام می شود.
«زهرا محب علی» افزود: در گذشته درویش دوزی در شهرهای قزوین، مشهد، گناباد، سنندج و اراک رایج بود اما مرکز آن، شهرستان تفرش بوده و به همین دلیل به آن تفرش دوزی می گویند و به عبارتی می توان گفت، شهرستان تفرش زادگاه و خاستگاه این هنر چشم نواز است.
وی اظهار داشت: اهل تفرش هستم و با بازنشستگی همسرم دوباره به تفرش نقل بازگشتم و اکنون 2 سال است که در تفرش به آموزش صنایع دستی مشغول هستم.
وی توضیح داد: در این مدت بانوان متقاضی تفرشی دوزی را در مدارس و مساجد تفرش و برخی روستاها به صورت رایگان با هدف توانمندسازی آموزش داده ام.
وی اظهار داشت: ضروری است برای جذب سلیقه متقاضیان، صنایع دستی تولید شود که کاربردی و از حوزه تزئین خارج شود به همین منظور تولیدات در تفرشی دوزی در 2 بخش مدرن و سنتی در یک کارگاه آغاز شد.
این کارآفرین خوش ذوق تفرشی گفت: تفرش دوزی سنتی شامل جانماز، سجاده، سفره نان، رویه بالش و کوسن است و در تفرشی دوزی مدرن، تلفیق چوب و چرم برای تولید قاب تلفن همراه، سرویس زیورآلات، کیف و کمربند را شامل می شود.
محب علی افزود: اکنون تعدادی از شاگردانم موفق به گرفتن مجوز مشاغل خانگی از میراث فرهنگی شهرستان تفرش شده اند و به تولید صنایع دستی تفرش دوزی مشغول هستند.
وی اظهار داشت: سفارش تولید محصولات صنایع دستی از جمله تفرشی دوزی با بهره گیری از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی دنبال می شود.
محب علی افزود: مشتریانی از استان های تهران، کرج، اصفهان، مشهد، شیراز، مازندران و زاهدان در شبکه های اجتماعی به سفارش تفرشی دوزی مبادرت می کنند.
وی اظهار داشت: انتشار صنایع دستی تفرشی دوزی در شبکه های اجتماعی باعث شده تا سفارش هایی از ترکیه و ایتالیا نیز دریافت شود.
این بانوی کارآفرین گفت: حمایت از مشاغل خانگی با پرداخت تسهیلات ارزان قیمت، همکاری نهادها متولی در آموزش دختران و بانوان علاقه مند و فراهم کردن زمینه فروش محصولات صنایع دستی از جمله مطالبات زنان هنرمند شهرستان تفرش است.
استاد هنر گره چینی استان مرکزی با 20 سال فعالیت در این رشته گفت: مهارت فنی در این رشته را نزد استادان خطه هنرپرور اصفهان فرا گرفته ام و با همکاری اداره کل میراث فرهنگی استان مرکزی این هنر احیا شد.
محمد نوری افزود: 30 مهارت آموز در حال آموزش اصول و شیوه های گره چینی در استان مرکزی هستند و پس از گذراندن 2 سال، کارت مهارت را از اداره کل میراث فرهنگی استان اخذ می کنند.
وی اظهار داشت: ساخت 12 لنگه به سفارش عتبات عالیات استان البرز برای حرم شاهزاده محمدحسن علی النقی (ع) دراین استان حال انجام است.
وی، گره عربی کُند، شمسه هشت پر و قلم زنی را از ویژگی های شاخص برای ساخت این درها با بهره گیری از هنر گره چینی عنوان کرد و افزود: این سفارش در مجموع 16 تا 17 مترمربع وسعت دارد و انجام آن حدود سه ماه به طول می انجامد.
نوری افزود: ساخت ضریح امامزاده مجاب در شعاع 10 متری ضریح مطهر اباعبدالله الحسین(ع) و درب مسجد توفیق نکا در استان مازنداران از دیگر آثار تولید شده است.
مدیر تعاونی فرش و گلیم نقش برجسته خمین گفت: سال 81 همراه سه شاگرد و راه اندازی سه دار گلیم برجسته با همکاری میراث فرهنگی، احیا این هنر دستی زیبا در دستور کار قرار گرفت.
«زهرا عسگری» افزود: با ارایه آموزش های ابتدایی و مهارتی به بانوان علاقمند در روستاها و شهر خمین آرام آرام این هنر دست توسعه یافت.
وی اظهار داشت: اکنون 40 دار گلیم برجسته در شهرستان خمین دایر شده و 30 خانواده از محل درآمد آن امرار معاش می کنند و با تامین تسهیلات ارزان قیمت امکان برپایی 200 دار گلیم و اشتغال زنان این خطه وجود دارد.
وی تصریح کرد: محصولات تولیدی زنان هنرمند شهرستان خمین به سراسر کشور ارسال می شود و حتی کانادا، چین و اتریش مقصد صنایع دستی این خطه است.
این هنرمند افزود: ارزش هر مترمربع گلیم گل برجسته خمین 6 میلیون ریال است که سالانه به طور متوسط 200 مترمربع تولید و به بازار عرضه می شود.
عسگری افزود: حفظ احیا این هنر زیبا نیازمند تامین امکانات عرضه و فروش صنایع دستی تولیدی است تا هنرمندان با انگیزه بیشتر به فعالیت ادامه دهند و رونق تولید محقق شود.
رضا چاوشی هنرمند میناکار استان مرکزی با هشت سال سابقه کار معتقد است: هنر میناکاری با قابلیت های کاربردی در زندگی روزمره مردم توانسته جایگاه خود را در اشتغالزایی و تولید ثروت بیابد و این اتفاق باید با کمی ظرافت و خلاقیت برای سایر رشته های صنایع دستی به ویژه رشته های منسوخ شده، رخ دهد.
وی افزود: با احیای این رشته صنایع دستی در استان مرکزی اکنون 90 هنرجو سالانه به طور میانگین، سه هزار قطعه اثر نفیس سنتی و دستی را تولید و روانه بازارهای مصرف داخلی و خارجی می کنند.
چاوشی افزود: محصولات میناکاری استان مرکزی به آمریکا، کانادا و کشورهایی اروپایی ارسال می شود و صادرات چمدانی در این حوزه رونق دارد.
علی اکبر محمدی از هنرمندان زره باف استان مرکزی می گوید: تولید زره و ابزار تعزیه برای طیف خاصی مانند تعزیه خوان ها قابل استفاده است اما با رونق هنر شبیه خوانی و همکاری صنایع دستی استان، این صنعت احیا شده است.
وی افزود: 700 تا 800 قطعه در سال محصولات زره بافی شامل لباس، کلاه خود و کاسه کلاخود به سفارش شهرهای مذهبی از جمله قم و مشهد با همکاری 50 هنرجو تولید می شود.
این هنرمند زره باف اظهار داشت: تولیدات زره بافی در هنر تعزیه بیشترین کاربرد را دارد و بعد از انقلاب اسلامی و نیز با ثبت جهانی تعزیه، این هنر رونق گرفت و در نتیجه تولیدات این صنعت فراگیر شد.
محمدی گفت: تولید وسایل و تجهیزات برای فیلم های پرمخاطب از جمله روز رستاخیز، شامل 300 زره جنگی، 500 قبضه و 500 عدد کلاه خود از جمله تولیدات هنرمندان این خطه است.
وی افزود: صادرات محصولات زره بافی به کشور ترکیه نیز بخشی از تلاش هایی است که با احیا این صنعت در استان مرکزی قابل توجه است.
6991/3075
گزارش از: معصومه ابراهیمی
کپی شد
