کتاب چکیده تجارب دیگران در موضوعات مختلف است در صورت نهادینه شدن عادت مطالعه دانایی، فهم مشترک و قدرت تصیم و درک صحیح در جامعه بالا رفته و سطخ کیفی تری از ایده پرداری و مهارت های اثربخش را رقم بزند.
ترویج فرهنگ کتابخوانی مستلزم گفتمان هدفمند و جاذب در لایه های مردمی است و تامین منابع و ایجاد انگیزه در افراد جامعه، تقویت ارزش و مزایای دانامحوری در امور، حمایت از نویسندگان و اهل قلم متعهد، تکیه بر رفتارهای دانش محور و استفاده از توان جمعی و ظرفیت خانواده و نهادهای فرهنگ ساز است.
اهمیت کتاب و کتابخوانی، پرورش و تربیت خواندن از روزهای اول زندگی و کودکی و در محیط خانه و خانواده شروع می‌شود و تا آخرین مراحل و عالی ترین تحصیلات دانشگاهی ادامه پیدا می‌کند.
پدران و مادران باید عادت کتابخوانی را در فرزندان خود به وجود آورند و همچنین مربیان تربیتی به خردسالان و کودکان آموزشی که لازم و کافی است را ارایه دهند تا آنان را به کتاب خواندن ترغیب کنند.
اما عادت کردن به کتابخوانی به تنهایی کافی نیست و باید به این مهم به عنوان غذای روح و زیرساخت توسعه در بخش های مختلف اندیشیده شود و فرصت های طلایی فراغت به نحو بهینه و هدفمند با مطالعه جهت دار پر شود وتداوم عادت خواندن به عنوان یکی از ستون های رفتاری در نظام آموزشی، عرصه های عمومی و خصوصی تبدیل شود.
کتاب و کتابخوانی به گروه خاصی و ویژه‌ای تعلق ندارد و هر فرد بسته به تربیت فرهنگی و دانشی باید با کتاب زندگی کند و مطالعه را به عنوان یکی از محرک های پایه در جاده رشد و دانایی زندگی خود ببیند و برای این امر نیاز است که نهادهای خانواده و آموزش در جامعه و رسانه ها نگاه عمیق و موثری را در این راستا در لایه های جامعه ایجاد کنند.
آمارهای متعددی که از سوی مراجع رسمی و غیررسمی در ایران در حوزه سرارنه کتابخوانی منتشر شده خود نشانگر آن است که حال مطالعه در ایران خوب نیست و واقعیت این است که در خوشبینامه ترین آمارها نیز ایران در گود رقابت با کشورهای توسعه یافته عقب مانده است.
میزان کم مطالعه بسیاری از صاحب نظران در حوزه ی فرهنگ را نگران کرده چرا که توسعه پایدار هر کشوری در گرو شهروندان آگاه است و یکی از مهمترین عوامل افزایش آگاهی نیز افزایش میزان مطالعه در کشور است.
کارشناسان فرهنگی، در توصیف این وضعیت نگران کننده، علت های مختلفی را بیان کرده اند که گران بودن کتاب، فقدان وقت کافی برای مطالعه، سرگرم شدن افراد به مسایل جانبی و گستره روز افزون فضای مجازی را شامل می شود.
برای ترویج فرهنگ مطالعه باید برنامه های اولویت دار با همکاری دستگاه های فرهنگی در کشور اجرایی شود و یکی از برنامه‌های اجتماعی دعوت و تشویق عموم جامعه به کتابخوانی است ‌زیرا در کشور ما حتی تاب آوری در کتابخوانی هم کاهش یافته است از همین رو باید مهارت های اجتماعی و فردی را برای همگان در اماکن عمومی، پارک ها، مراکز تفریحی و سیستم حمل و نقل عمومی منعکس کرد.
کتاب و کتابخوانی عنصری تاثیرگذار در بهبود علم و آگاهی جامعه بشری است و همواره در کانون توجه پیشگامان علم و توسعه قرار دارد، گنجینه ای ارزشمند که می تواند، افزون بر ماندگار ساختن پیشینه فرهنگی برای آیندگان، اخلاق و روح انسان ها را با ارزش ها و هنجارهای جامعه آشنا کند.
معاون پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک گفت: برای توسعه فرهنگ مطالعه باید نگاه فرهنگی مورد توجه سیاستگذاران عرصه فرهنگی قرار گیرد.
«پیمان عین القضات» افزود: در ایران نگاه اعتقادی به مطالعه امری پسندیده است و به عنوان حرکت ارزشمند به آن توجه می شود اما در عمل کارگزاران فرهنگی و سیاست ها کاربردی نیست و مطالعه کتاب به عنوان حرکتی تزئینی و شعاری دیده می شود.
وی اظهار داشت: دانش آموزان با شمار میلیونی بیشترین آمار را در مطالعه به خود اختصاص می دهند و در طول شبانه روز در دوره های آموزشی مختلف شرکت دارند اما مطالعه غیردرسی در بین همین قشر هم نازل است و عوامل این رفتار و برسی چرایی پایین بودن سطح کتابخوانی در گروه های مختلف جامعه امری ضروری است.
وی تصریح کرد: در آموزش و پرورش مطالعه حرکتی رو به جلو دارد اما منجر به تغییر در رفتار نشده و باید با عینک ریزبینانه و نقد علمی زوایای پنهان این مهم ارزیابی شود.
این استاد دانشگاه گفت: افزایش مطالعه در مدارس، دانشگاه ها و مراکز علمی به کاهش آسیب های اجتماعی منجر نشده و تغییر نگرش در بزهکاری را به دنبال نداشته است.
عین القضات افزود: چالش جدی در حوزه فرهنگ، ترویج مطالعه در سیاست های فرهنگی وجود دارد زیرا تولید محتوا متناسب با نیاز های جامعه شکل نگرفته است.
معاون پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک گفت: یکی از موضوعات مهم در مقوله مطالعه کاهش حجم انتشارات کتاب است که شرایط اقتصادی به آن دامن زده و کم شدن توان خرید افراد برای کتاب موضوعی است که باید در سطوح تصمیم سازی کلان به آن توجه شود و نباید بیشتر مشتریان کتابفروشی ها دانش آموزان و دانشجویان با اهداف آموزشی باشد.
عین القضات افزود: در دهه پنجم انقلاب اسلامی باید سیاست های فرهنگی مطالعه تغییر کند تا خوانش جدید در این حوزه به وجود آید و با تریج الگو و تکنیک مطالعه شاهد افزایش سرانه مطالعه در کشور به ویژه در بین نسل جوان بود.
معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی گفت: مطالعه کتاب و کتابخوانی در سال های 80 تا 90 با اقدامات فرهنگی در مهدهای کودک و مدارس تا اندازه کمی در حال افزایش است.
«مجید طبیب زاده» افزود: آهنگ رشد فرهنگ مطالعه کند است و تا رسیدن به نقطه مطلوب و استاندارد راه زیادی باقی است.
وی اظهار داشت: تلاش های زیادی برای ترمیم فرهنگ مطالعه صورت گرفته و شواهدی از افزایش رغبت جوانان به مطالعه کتاب های مختلف از جمله داستان و رمان با وجود گسترش فضای مجازی وجود دارد.
معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی گفت: فضای مجازی هرچند به ظاهر جایگزین مطالعه شده است اما همین فضا فرصت تبلیغات کتاب را برای دوستداران کتاب فراهم آورده و متولیان فرهنگی باید با تیزبینی از این فرصت برای ترغیب اقشار مختلف به کتابخوانی بهره بگیرند.
طبیب زاده افزود: روستای دوستدار کتاب، جام باشگاه های کتابخوانی، برپایی نمایشگاه، طرح پاییزه، عیدانه و تابستانه کتاب، دوشنبه های کتاب در مهدهای کودک از جمله سیاست های دولت در راستای فرهنگ مطالعه کتابخوانی در استان است.
وی اظهار داشت: سال 93 روستای «ضامنجان» در استان مرکزی مقام برتر کشوری را کسب و به عنوان روستای دوستدار کتاب معرفی شد.
معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی گفت: در اجرای طرح روستای دوستدار کتاب، نگاه مشارکتی به فعالیت فرهنگی از اهداف اجرای طرح است.
طبیب زاده با تاکید بر اینکه ترویج فرهنگ کتابخوانی باید از مدارس آغاز شود، گفت: نظام آموزش و پرورش برای ترغیب دانش آموزان به سمت مطالعه باید گام های اساسی و هدفمندی را بردارد.
وی اظهار داشت: مردم علاقه زیادی به صحبت کردن و برقراری ارتباط شفاهی دارند ولی زمان کمی را برای مطالعه می گذارند و همین گرایش به فرهنگ شفاهی حرکت به سمت کتاب را کندتر کرده است.
معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی، کاهش توان اقتصادی را از دیگر عوامل موثر درپایین بودن سرانه مطالعه عنوان کرد و افزود: قیمت بالای کتاب و ناتوانی مردم در خرید آن یکی دیگر از عوامل کاهش گرایش به سمت کتاب و کتابخوانی است.
مدیرکل کتابخانه های عمومی استان مرکزی گفت: 52 هزار و 365 نفر در 73 کتابخانه نهادی و 10 کتابخانه مشارکتی استان عضو هستند که 31 هزار نفر آنان زن و 21 هزار و 309 نفر را مردان شامل می شود.
حجت الاسلام «عباس دانشی» افزود: 86 هزار و 100 نفر در سال جاری به کتابخانه های استان مراجعه و 50 هزار و 881 جلد کتاب را به امانت برده اند.
مدیرکل کتابخانه های عمومی استان مرکزی گفت: چهاردرصد جمعیت استان مرکزی عضو کتابخانه های نهادی و مشارکتی استان هستند.
حجت الاسلام دانشی افزود: عملیات اجرایی کتابخانه مرکزی استان سال 87 آغاز شد و تاکنون با صرف 80 میلیارد ریال اعتبار 30 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
وی اظهار داشت: مجموعه استان در تلاش است تا پایان دولت دوازدهم کتابخانه مرکزی استان را تکمیل و بهره برداری برساند.
مدیرکل کتابخانه های عمومی استان مرکزی گفت: کتابخانه مرکزی تهران هرماه منابع جدید، مجلات و نشریات به روز را براساس درجه کتابخانه برای استان ارسال می کند.
حجت الاسلام دانشی افزود: 15 کتابخانه به منظور افزایش روحیه بشاش مراجعان به کتابخانه در یک سال اخیر با هشت میلیارد ریال اعتبار مرمت و بازسازی شده است که تا پایان امسال مرمت هشت کتابخانه در برنامه این اداره کل قرار دارد.
مدیرکل کتابخانه های عمومی استان مرکزی گفت: تفاهم نامه ای با آموزش و پرورش، اوقاف و امور خیریه و کانون پرورش فکری استان با هدف ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی منعقد شده است.
حجت الاسلام دانشی افزود: ضروری است تا پیوند فرهنگی توسعه گرا بین نهادهای کتاب های عمومی و آموزش و پرورش با هدف افزایش رغبت به مطالعه در بین آحاد جامعه برقرار شود.
وی اظهار داشت: گسترش فرهنگ مطالعه در بین طیف های مختلف جامعه تنها برعهده یک سازمان فرهنگی نیست و این مهم نیازمند همکاری و تعامل دستگاه های فرهنگی است.
وی ادامه داد: توسعه کتابخانه در استان در شهرهای کارچان و آوه در اولویت برنامه این اداره کل قرار دارد تا پایان دولت دوازدهم تعدادی کتابخانه در استان بهره برداری می شود.
مدیرکل کتابخانه های عمومی استان مرکزی گفت: 55 هزار و 123 قطعه لوح فشرده در بخش سخت افزاری کتابخانه ها در استان وجود دارد که شازند با 11 هزار و 290 قطعه بیشترین و تفرش با یک هزار و 160 قطعه کمترین در این بخش را شامل می شوند.
حجت الاسلام دانشی افزود: 160 کتابدار در 83 کتابخانه نهادی و مشارکتی استان مرکزی وجود دارد و استان در زمینه نیروی انسانی کمبودی ندارد.
وی اظهار داشت: توسعه زیرساخت ها در ارایه امکانات بهتر و جذب افراد علاقه مند به مطالعه در استان مرکزی از جمله اولویت های اداره کل کتابخانه استان مرکزی در برنامه ششم توسعه است و تلاش برای تکمیل و راه اندازی کتابخانه مرکزی از جمله برنامه های استان است.
مدیرکل کتابخانه های عمومی استان مرکزی گفت: در هرجامعه نقش خیران در ایجاد و راه اندازی مکان های عام المنعفه دیده می شود و تقویت این روحیه در ایجاد و راه اندازی کتابخانه ها می تواند این اداره کل را در توسعه فضای کتابخانه ای یاری دهد.
حجت الاسلام دانشی افزود: بسیاری از کتابخانه های تاریخی کشور توسط خیران راه اندازی شده و تاریخ گواه این مدعا است که افراد اهل علم و مطالعه برای ماندگاری کار نیک خود مجموعه کتاب های نفیس و کتابخانه خود را در اختیار عموم قرار داده اند.
از 20 تا 26 آبان ماه به عنوان هفته کتاب و کتابخوانی نامگذاری شده است.
گزارش از معصومه ابراهیمی
6991/6013/
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.