هر چند در سالیان اخیر با دور شدن از اصل شادی و آداب و رسوم مرتبط با این آئین کهن ، چهره غالب این جشن حتی از ترقه گذشته و بجای شادی و مهمانی و دورهمی های دوستانه به میدان جنگ پرتاب نارنجک ، تی ان تی و بمب های دست ساز شده است اما احیا و بازگشت به اصل از هر آئین باستانی می تواند این بیراهه رفتن ها را متوقف کند.
چهارشنبه سوری ، جشن بهاری است که پیش از رسیدن نوروز برگزار می شود و ایرانیان با اتحاد و همبستگی و ابراز شادی از سالی که گذشته می گذرند و با انجام مراسمی خاص به شادی و سرور برمی خیرند.
تمامی آئین ها و یادمان هایی که مردم ایران زمین در هنگامه های گوناگون برپا می داشتند و بخشی از آنها همچون همین چهارشنبه سوری در فرهنگ این سرزمین پایدار شده است ریشه در منش، اخلاق و خرد نیاکان ما دارد و در همه آنها ، اعتقاد به پرودگار ، امید به زندگی، پاکسازی محیطی، نبرد با اهریمنان در قالب نهادها، نمایش ها و آئین های گوناگون نمایشی گنجانده شده است.
بنا بر آمار موجود 43 درصد گروه سنی درگیر با چهارشنبه سوری جوانان و نوجوانان هستند که بیانگر دربرگیری چهارشنبه سوری در این گروه سنی است که بنا بر گفته پژوهشگران اجتماعی ، این گروه سنی با انجام کارهای مخاطره آمیز در این روز در واقع بدنبال شادی گمشده خود هستند و هیجان انباشت شده خود را به شیوه ای که منجر به آسیب خود و دیگران می شود ابراز می کنند.
در حالی که با داشتن طرح و برنامه برای برگزاری صحیح آئین چهارشنبه سوری می توان از فرصت این آئین به بهتری نحو بهره گرفت تا ضمن فراهم کردن فضایی برای جشن و سرور در این جوانان آنها را از حوادث و آسیب های احتمالی مصون نگه داشت.
مجتبی ترکارانی جامعه شناس و استاد دانشگاه در گفت و گو با ایرنا می گوید: چهارشنبه سوری ظرفیتی است که می تواند به یک جشن عمومی و ملی ایرانی ها در فضای باز و حوزه عمومی تبدیل شود.
وی با اشاره به اینکه در جامعه فعلی ما مراسم عمومی شادی بخش کمی وجود دارد اظهار کرد: با توجه به غلبه روحیه یاس و ناامیدی و رواج مشکلات روحی و روانی در جامعه به مراسم های عمومی شادی بخش به شدت نیازمندیم.
این جامعه شناس یادآور شد: بر خلاف بسیاری ازجشن های آیینی که معمولا در فضای بسته یا در روابط محدود خانوادگی با به نوعی بهم پیوستگی از طریق رسانه ها ویا فضای مجازی صورت می گیرد ، چهارشنبه سوری با آیین ها و نمادهایش و مراسم زنده و فراگیرش در کوچه و خیابان در کنار کارکرد شادی بخشی که دارد در پیوستگی فرهنگی و انتقال عناصر کارامدفرهنگ باستانی به دنیای مدرن امروز موثر است.
ترکارانی گفت:به نظر می رسد در سالهای اخیر نگاه و روش سختگیرانه در سیاست فرهنگی و انتظامی و حتی رسانه ای ما رواج یافته تا مراسم چهارشنبه سوری را از یک رسم آیینی که لزوما با خطر و مشکل همراه نیست به یک مساله امنیتی و اجتماعی بدل شود.
رئیس انجمن جامعه شناسی لرستان افزود: این نوع نگاه به یک آئین باستانی جوانان را به نوعی ماجراجویی و مقابله و کارهای خطرناک سوق داده است در حالی که با آموزش جوانان و ایجاد بسترهای مناسب برای شادی عمومی در مکانهایی از شهر می توان از این فرصت به عنوان راهی برای تخلیه انرژی جوانان استفاده کرد و به آنها شادی و رضایت بخشید.
به گفته وی تبلیغات وسیع فرهنگی در رسانه های فراگیر یعنی صداوسیما در مورد خطرات جانی این مراسم و دادن هشدارهای انتظامی شدید ، به نوعی جوانان را به حرکت های پرخطر در شب چهارشنبه سوری هدایت و احساس ناامنی در میان خانواده ها ایجاد می کند.
این استاد دانشگاه افزود: در حالی که می توان با تدبیر ، خونسردی ، آرامش و بسترسازی مناسب خطرات بالقوه چنین آئین های جمعی را کاهش دادو این مراسم را در ذهن در ذهن کودکان و جوانان وبزرگسالن ایرانی به عنوان یک جشن سالم و شاد و ملی تقویت کرد و به جای ایجاد تقابل با آئین های ملی در سازگاری آئین های ملی و اسلامی در کنار هم تلاش کرد.
رئیس انجمن جامعه شناسی لرستان یادآور شد: ایجاد تقابل و هراس عمومی از چهارشنبه سوری باعث دوشقه شدن جامعه می شود و این روز برای گروهی حامل ترس و وحشت و برای عده ای دیگر صحنه زورآزمایی ولج بازی و تفریح و تفنن می شود.
نادر رحمتی کارشناس آتش نشانی با تاکید براینکه مردم در چهارشنبه سوری می توانند با گذراندن ساعاتی از شب در کنار هم با آرامش و آسایش به سر ببرند بدون اینکه کمترین آسیبی به کسی وارد شود در گفت و گو با ایرنا گفت: بنا بر آمار موجود 70 درصد از قربانیان چهارشنبه سوری در کشور مردان و 21 درصد زنان هستند که 43 درصد از اینها گروه سنی جوانان و نوجوانان هستند.
وی اظهار کرد: 51 درصد آسیب های مربوط به چهارشنبه سوری از طریق ترقه های سیگارتی هستند یعنی بعبارتی مردم با تصور اینکه این نوع ترقه ها بی خطر هستند بیشتر از آنها استفاده می کنند در صورتی که این نوع ترقه بخصوص در رده های سنی کمتر بسیار ایجاد خطر می کند.
این کارشناس آتش نشانی یادآور شد: 36 درصد آسیب های ناشی از چهارشنبه سوری به ناحیه دست ها ، 23 درصد چشم مابقی یعنی 41 درصد به سایر اعضای بدن است.
رحمتی گفت: 26 درصد آسیب های ناشی از چهارشنبه سوری که باعث نقص عضو و مشکلاتی جدی می شود در گروه جوانان و نوجوانان رخ می دهد.
مدیر عامل سازمان آتش نشانی شهرداری الشتر یادآور شد: مسئولان فرهنگی و آموزش و پرورش می توانند این آئین را برای جوانان و نوجوانان توضیح دهند تا آئین چهارشنبه سوری بازسازی شود و از آن بعنوان یک فرصت در راستای وحدت، همدلی و دوستی جوانان و نوجوانان با حضور خانواده های آنها استفاده کرد.
وی افزود:
این کارشناس آتش نشانی با تاکید بر اینکه از حضور نیروهای امدادی، پلیس ، آتش نشانی مردم نباید دچار این تصور شوند که قرار است این نیروها از جشن آنها ممانعت کنند اظهار کرد: حضور این نیروها صرفا به این خاطر است که در صورت بروز حادثه و مشکلی به موقع وارد شوند تا کسی دچار مشکلی نشود.
وی با تاکید بر حضور والدین در کنار فرزندان نیز گفت: حضور بزرگترها در این آیین سمبل و نمادی است تا با انجام کارهای صحیح و برگزاری صحیح این جشن کودکان نیز الگوبرداری می کنند و همان اقدام صحیح آنها را انجام می دهند.
رحمتی با اشاره به اینکه روشن کردن آتش باید در محیط های رو باز صورت گیرد ، گفت: آتش روشن کردن در پارکینگ ، در کنار خودرو، درختان ، مواد شیمیایی و مواد قابل اشتغال نباید انجام شود و برای پریدن از روی آتش باید از پوشیدن لباس های بلند و گشاد خودداری کرد.
این کارشناس آتش نشانی به مردم توصیه کرد: چنانچه شخصی را در نزدیکی و یا در محله خود می شناسید که نسبت به ساخت، انبار، تهیه و توزیع مواد محترقه و آتش زا اقدام می کند حتما گزارش داده شود تا منجر به بروز حوادث احتمالی در منطقه و یا محله مورد نظر نشود.
1920/6060
انتهای پیام چهارشنبه سوری ، جشن بهاری است که پیش از رسیدن نوروز برگزار می شود و ایرانیان با اتحاد و همبستگی و ابراز شادی از سالی که گذشته می گذرند و با انجام مراسمی خاص به شادی و سرور برمی خیرند.
تمامی آئین ها و یادمان هایی که مردم ایران زمین در هنگامه های گوناگون برپا می داشتند و بخشی از آنها همچون همین چهارشنبه سوری در فرهنگ این سرزمین پایدار شده است ریشه در منش، اخلاق و خرد نیاکان ما دارد و در همه آنها ، اعتقاد به پرودگار ، امید به زندگی، پاکسازی محیطی، نبرد با اهریمنان در قالب نهادها، نمایش ها و آئین های گوناگون نمایشی گنجانده شده است.
بنا بر آمار موجود 43 درصد گروه سنی درگیر با چهارشنبه سوری جوانان و نوجوانان هستند که بیانگر دربرگیری چهارشنبه سوری در این گروه سنی است که بنا بر گفته پژوهشگران اجتماعی ، این گروه سنی با انجام کارهای مخاطره آمیز در این روز در واقع بدنبال شادی گمشده خود هستند و هیجان انباشت شده خود را به شیوه ای که منجر به آسیب خود و دیگران می شود ابراز می کنند.
در حالی که با داشتن طرح و برنامه برای برگزاری صحیح آئین چهارشنبه سوری می توان از فرصت این آئین به بهتری نحو بهره گرفت تا ضمن فراهم کردن فضایی برای جشن و سرور در این جوانان آنها را از حوادث و آسیب های احتمالی مصون نگه داشت.
مجتبی ترکارانی جامعه شناس و استاد دانشگاه در گفت و گو با ایرنا می گوید: چهارشنبه سوری ظرفیتی است که می تواند به یک جشن عمومی و ملی ایرانی ها در فضای باز و حوزه عمومی تبدیل شود.
وی با اشاره به اینکه در جامعه فعلی ما مراسم عمومی شادی بخش کمی وجود دارد اظهار کرد: با توجه به غلبه روحیه یاس و ناامیدی و رواج مشکلات روحی و روانی در جامعه به مراسم های عمومی شادی بخش به شدت نیازمندیم.
این جامعه شناس یادآور شد: بر خلاف بسیاری ازجشن های آیینی که معمولا در فضای بسته یا در روابط محدود خانوادگی با به نوعی بهم پیوستگی از طریق رسانه ها ویا فضای مجازی صورت می گیرد ، چهارشنبه سوری با آیین ها و نمادهایش و مراسم زنده و فراگیرش در کوچه و خیابان در کنار کارکرد شادی بخشی که دارد در پیوستگی فرهنگی و انتقال عناصر کارامدفرهنگ باستانی به دنیای مدرن امروز موثر است.
ترکارانی گفت:به نظر می رسد در سالهای اخیر نگاه و روش سختگیرانه در سیاست فرهنگی و انتظامی و حتی رسانه ای ما رواج یافته تا مراسم چهارشنبه سوری را از یک رسم آیینی که لزوما با خطر و مشکل همراه نیست به یک مساله امنیتی و اجتماعی بدل شود.
رئیس انجمن جامعه شناسی لرستان افزود: این نوع نگاه به یک آئین باستانی جوانان را به نوعی ماجراجویی و مقابله و کارهای خطرناک سوق داده است در حالی که با آموزش جوانان و ایجاد بسترهای مناسب برای شادی عمومی در مکانهایی از شهر می توان از این فرصت به عنوان راهی برای تخلیه انرژی جوانان استفاده کرد و به آنها شادی و رضایت بخشید.
به گفته وی تبلیغات وسیع فرهنگی در رسانه های فراگیر یعنی صداوسیما در مورد خطرات جانی این مراسم و دادن هشدارهای انتظامی شدید ، به نوعی جوانان را به حرکت های پرخطر در شب چهارشنبه سوری هدایت و احساس ناامنی در میان خانواده ها ایجاد می کند.
این استاد دانشگاه افزود: در حالی که می توان با تدبیر ، خونسردی ، آرامش و بسترسازی مناسب خطرات بالقوه چنین آئین های جمعی را کاهش دادو این مراسم را در ذهن در ذهن کودکان و جوانان وبزرگسالن ایرانی به عنوان یک جشن سالم و شاد و ملی تقویت کرد و به جای ایجاد تقابل با آئین های ملی در سازگاری آئین های ملی و اسلامی در کنار هم تلاش کرد.
رئیس انجمن جامعه شناسی لرستان یادآور شد: ایجاد تقابل و هراس عمومی از چهارشنبه سوری باعث دوشقه شدن جامعه می شود و این روز برای گروهی حامل ترس و وحشت و برای عده ای دیگر صحنه زورآزمایی ولج بازی و تفریح و تفنن می شود.
نادر رحمتی کارشناس آتش نشانی با تاکید براینکه مردم در چهارشنبه سوری می توانند با گذراندن ساعاتی از شب در کنار هم با آرامش و آسایش به سر ببرند بدون اینکه کمترین آسیبی به کسی وارد شود در گفت و گو با ایرنا گفت: بنا بر آمار موجود 70 درصد از قربانیان چهارشنبه سوری در کشور مردان و 21 درصد زنان هستند که 43 درصد از اینها گروه سنی جوانان و نوجوانان هستند.
وی اظهار کرد: 51 درصد آسیب های مربوط به چهارشنبه سوری از طریق ترقه های سیگارتی هستند یعنی بعبارتی مردم با تصور اینکه این نوع ترقه ها بی خطر هستند بیشتر از آنها استفاده می کنند در صورتی که این نوع ترقه بخصوص در رده های سنی کمتر بسیار ایجاد خطر می کند.
این کارشناس آتش نشانی یادآور شد: 36 درصد آسیب های ناشی از چهارشنبه سوری به ناحیه دست ها ، 23 درصد چشم مابقی یعنی 41 درصد به سایر اعضای بدن است.
رحمتی گفت: 26 درصد آسیب های ناشی از چهارشنبه سوری که باعث نقص عضو و مشکلاتی جدی می شود در گروه جوانان و نوجوانان رخ می دهد.
مدیر عامل سازمان آتش نشانی شهرداری الشتر یادآور شد: مسئولان فرهنگی و آموزش و پرورش می توانند این آئین را برای جوانان و نوجوانان توضیح دهند تا آئین چهارشنبه سوری بازسازی شود و از آن بعنوان یک فرصت در راستای وحدت، همدلی و دوستی جوانان و نوجوانان با حضور خانواده های آنها استفاده کرد.
وی افزود:
این کارشناس آتش نشانی با تاکید بر اینکه از حضور نیروهای امدادی، پلیس ، آتش نشانی مردم نباید دچار این تصور شوند که قرار است این نیروها از جشن آنها ممانعت کنند اظهار کرد: حضور این نیروها صرفا به این خاطر است که در صورت بروز حادثه و مشکلی به موقع وارد شوند تا کسی دچار مشکلی نشود.
وی با تاکید بر حضور والدین در کنار فرزندان نیز گفت: حضور بزرگترها در این آیین سمبل و نمادی است تا با انجام کارهای صحیح و برگزاری صحیح این جشن کودکان نیز الگوبرداری می کنند و همان اقدام صحیح آنها را انجام می دهند.
رحمتی با اشاره به اینکه روشن کردن آتش باید در محیط های رو باز صورت گیرد ، گفت: آتش روشن کردن در پارکینگ ، در کنار خودرو، درختان ، مواد شیمیایی و مواد قابل اشتغال نباید انجام شود و برای پریدن از روی آتش باید از پوشیدن لباس های بلند و گشاد خودداری کرد.
این کارشناس آتش نشانی به مردم توصیه کرد: چنانچه شخصی را در نزدیکی و یا در محله خود می شناسید که نسبت به ساخت، انبار، تهیه و توزیع مواد محترقه و آتش زا اقدام می کند حتما گزارش داده شود تا منجر به بروز حوادث احتمالی در منطقه و یا محله مورد نظر نشود.
1920/6060
کپی شد
