به گزارش ایرنا، آثار ثبت شده در فهرست میراث جهانی سازمان علمی، تربیتی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) از جاذبه هایی به شمار می روند که گردشگران خارجی در سفر به کشورهای مختلف را برای بازدید به وسوسه می اندازند.
ثبت یک اثر تاریخی یا طبیعی در میراث جهانی یونسکو می تواند ضمن شناخت بیشتر هموطنان و جهانیان از یک اثر و منطقه با جذب هرچه بیشتر گردشگران داخلی و خارجی، موجب اشتغالزایی و رونق اقتصادی یک شهر، منطقه و حتی یک استان شود.
استان قزوین با وجود برخورداری از صدها جاذبه تاریخی و طبیعی شاخص، هنوز سهمی از آثار میراث جهانی ندارد و این خلاء موجب شده تا این دیار کهن با وجود داشتن استعدادهای لازم در حوزه گردشگری آنطور که باید مورد استقبال گردشگران خارجی و همچنین داخلی قرار نگیرد.
در استان قزوین چهار مجموعه شامل باغستان سنتی قزوین، بافت تاریخی شهر قزوین، قلعه سمیران طارم و منظر تاریخی و طبیعی الموت قابلیت ثبت در فهرست میراث جهانی را دارا هستند که مورد آخر در فهرست انتظار برای بررسی توسط یونسکو قرار دارد.
الموت متشکل از 2 بخش الموت غربی و شرقی واقع در شهرستان قزوین منطقه ای پررمز و راز با مناظر بی بدیل طبیعی همچون کوهستان و قلل مرتفع، جنگلها و چشمه سارها، درختان تاریخی و دارای آثار ارزشمند تاریخی همچون قلعه حسن صباح از افراد برجسته فرقه اسماعیلیان در دوره سلجوقی در شمال شرق استان قزوین است.
با این حال موانعی پیش روی ثبت جهانی این مجموعه وجود دارد که روند تکمیل پرونده منظر تاریخی و طبیعی الموت را برای ارسال به یونسکو با کندی روبرو ساخته است که رفع آنها با تصمیم و اراده جدی مدیران استانی ضروری به نظر می رسد.

** اجرا نشدن احکام قلع و قمع مانع ثبت جهانی الموت است
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: بدلیل این که استان قزوین دارای اثر ثبتی در فهرست یونسکو نیست، کمتر مورد توجه گردشگران خارجی که به ایران سفر می کنند، قرار می گیرد.
محمدعلی حضرتی افزود: در سال های قبل شاهد ورود قطار گردشگران اروپایی به کشور و بازدید آنها از استان های مختلف بودیم اما چون قزوین اثر ثبتی در یونسکو نداشت، این قطار در استان توقف نکرد.
وی با بیان اینکه قزوین شایستگی اینکه حداقل چهار مجموعه ثبتی در یونسکو داشته باشد را دارد،افزود: متاسفانه با وجود برخورداری از جاذبه های تاریخی و طبیعی فراوان و شاخص به دلایل گوناگون هنوز اثری از این استان در یونسکو به ثبت نرسیده و این مساله به حوزه گردشگری قزوین آسیب و زیان وارد کرده است.
حضرتی با بیان اینکه ارسال پرونده منظر تاریخی و طبیعی الموت به یونسکو جهت بررسی به منظور ثبت در فهرست میراث جهانی در دستور کار دارد،افزود: تاکنون این پرونده حدود 80 در صد پیش رفته است اما 20 درصد آن باقی مانده و تا مسایلی چون ساخت و سازهای غیرمجاز در حریم بافت های تاریخی حل و نهایی نشود نمی توانیم این پرونده را به یونسکو ارسال کنیم.
وی یادآور شد: منظر تاریخی و طبیعی الموت شامل قلعه های تاریخی همچون قلعه حسن صباح و لمبسر و نویذر ، کاروانسرای پیچ بن تا پل انبوه، بافت تاریخی روستاها و مناظر طبیعی است که در انتظار بررسی نمایندگان یونسکو به منظور ثبت در فهرست میراث جهانی است.
وی با بیان اینکه یونسکو ضوابطی برای ثبت آثار جهانی دارد که باید رعایت شوند،افزود: ساخت و سازهای غیرمجاز در حریم بافت های تاریخی از جمله قله حسن صباح ما را در این خصوص دچار مشکل ساخته است.
مدیرکل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری قزوین گفت: حکم قلع و قمع برای سازه هایی که در درون بافت تاریخی الموت از جمله قلعه حسن صباح قرار گرفته اند، صادر شده اما بدلیل مقاومت های محلی و برخی ملاحظات اجتماعی هنوز اجرایی نشده اند که این مساله مانع از ثبت جهانی این مجموعه در یونسکو می شود.
وی با بیان اینکه برخی ساکنان محلی درآمد خوبی از باغ های گیلاس اطراف قلعه حسن صباح دارند،افزود: آنها نیازی به ایجاد تغییرات در بافت مسکونی خود برای ثبت جهانی این قلعه و الموت احساس نمی کنند و به نوعی منافع کوتاه مدت را به منفعت بلند مدت ترجیح داده اند.
حضرتی با بیان اینکه ساخت و سازهای نامتناسب نسبت به شرایط طبیعی و تاریخی الموت در برخی مناطق از جمله روستای گازرخان در مجاورت قلعه حسن صباح مانعی برای ثبت جهانی الموت است، اظهار کرد: امیدواریم با اجرای احکام قلع و قمع و ایجاد برخی اصلاحات و همچنین بهبود نمای خانه های روستایی از جمله گل اندود کردن بتوان شرایط لازم را برای ثبت جهانی الموت در یونسکو فراهم کرد.
حضرتی گفت: با ثبت جهانی الموت این منطقه در دنیا بیشتر شناخته می شود و می تواند موجی از گردشگران خارجی را روانه خود کند که این مساله رونق گردشگری و اشتغال در این دیار تاریخی را به همراه خواهد داشت.

** رعایت نشدن الزامات تعیین شده برای ثبت جهانی الموت
رییس سابق پژوهشکده باستانی شناسی کشور و مدیر پایگاه میراث فرهنگی در الموت نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: همه آثار تاریخی دارای ارزشند ولی وقتی در سطح جهانی مطرح می شوند مسولیت دولت ها در قبال حفظ و نگهداری آنها افزایش می یابد و اعتبارات خاصی نیز از سوی دولت و مجامع جهانی به آنها تعلق می گیرد ضمن اینکه ثبت در یونسکو به شناخته شدن اثر مربوطه به جهانیان منجر می شود.
حمیده چوبک، رعایت نشدن الزامات تعیین شده توسط این نهاد را از مشکلات پیش روی ثبت جهانی الموت در یونسکو دانست و افزود: به دلیل بی توجهی به رعایت ضوابط و مقررات از گذشته تاکنون متاسفانه هنوز پرونده ثبت این مجموعه در فهرست آثار جهانی معطل باقی مانده است.
وی با بیان اینکه برخی استان های کشور هرکدام چندین اثر در فهرست جهانی دارند اما قزوین با وجود آثار فراوان از این امکان بی بهره است،افزود: الموت شایستگی های لازم را برای ثبت در این فهرست دارد اما این مساله کافی نیست و یونسکو به صرف داشتن ارزش در یک بنا و مجموعه اقدام به ثبت آن نمی کند بلکه تحقق این موضوع نیازمند رعایت یکسری الزمات و قواعد است که آن را در منطقه الموت شاهد نبوده ایم.
مدیر پایگاه میراث فرهنگی الموت با بیان اینکه وقتی اثر در فهرست ملی ثبت می شود به منظور حفظ اثر هرگونه فعالیت ساختمانی در عرصه و حریم آن تابع ضوابط و مقرراتی می شود که این ضوابط و مقررات به همه دستگاه های اجرایی و نهادهای حاکمیتی ابلاغ می شود،افزود: قلعه حسن صباح در سال 80 به ثبت ملی درآمد و عرصه و حریم آن تعیین و ابلاغ شد و دستگاه ها موظف به کنترل آن بودند اما در عمل شاهد چنین کاری نبودیم و بعضی دستگاه ها نسبت به این موضوع سهل انگاری کردند.
وی اضافه کرد: منابع طبیعی در مجاورت قلعه حسن صباح، زمین هایی که متعلق به اشخاص نبود را برای ایجاد باغ واگذار کرد و جهاد کشاورزی نیز نظارت خاصی به این موضوع نداشته است و همچنین شاهد ساخت واحدهای مسکونی در بافت تاریخی و حریم قلعه بوده ایم که باید از سوی بنیاد مسکن رسیدگی و نظارت می شد.
چوبک اظهار کرد: باید جلوی توسعه باغ های گیلاس در این منطقه گرفته شود چرا که آبیاری درختان آنها موجب سستی و رانش بخشی از دیواره های کوه پایین دست قلعه حسن صباح شده و یا حداقل آبیاری این باغ ها به شیوه قطره ای انجام بشود.
وی همچنین گفت: با وضعیت یاد شده و این چشم انداز، بازرس یونسکو در صورت بازرسی از محل بررسی پرونده الموت برای ثبت جهانی را نخواهد پذیرفت.
مدیرپایگاه میراث فرهنگی الموت با بیان اینکه باید دستگاه های متولی مردم محلی را نسبت به مزایای جهانی شدن این مجموعه آگاه کنند،افزود: بدون همکاری ساکنان محلی امکان ثبت الموت در یونسکو وجود ندارد.
وی با بیان اینکه در طول سال ها فعالیت خود در الموت از حمایت استانداران برخوردار بوده ایم،افزود: اما این حمایت اکنون باید پررنگ تر شود تا بنوانیم پرونده ثبت جهانی الموت را به سرانجام خوشی برسانیم.
چوبک گفت: یکی از الزامات یونسکو برای ثبت جهانی الموت داشتن موزه ای به منظور جمع آوری و نمایش یافته های مربوط به کاوش های انجام شده در سال های گذشته است که در این خصوص مکانی در روستای گازرخان درنظر گرفته شده اما با وجود پیگیری های مختلف هنوز تحویل داده نشده است.
وی اظهار کرد: امیدواریم در کنار میراث فرهنگی، برای به سرانجام رساندن ثبت الموت در فهرست میراث جهانی شاهد همکاری و تعامل بیشتر بین استانداری، منابع طبیعی،جهاد کشاورزی،بنیاد مسکن، راه و شهرسازی، دادگستری و بخشداری الموت باشیم.

** اظهارات رئیس سازمان جهاد کشاورزی قزوین
فاطمه خمسه رئیس سازمان جهاد کشاورزی قزوین نیز در خصوص آسیب باغ های گیلاس در مجاورت قلعه حسن صباح به این بنای تاریخی گفت: تاکنون در این خصوص گزارشی به دست ما نرسیده است.
وی با بیان اینکه اگر زمین های مناسب کشاورزی و باغداری در اختیار منابع طبیعی قرار داشته باید برای ماندگاری ساکنان روستاها و در راستای اشتغالزایی و درآمدزایی به افراد متقاضی واگذار می شده است،افزود: حال اینکه آیا در این واگذاری ها حریم بافت تاریخی رعایت شده یا خیر را مطلع نیستم.
وی از پیگیری این موضوع خبر داد و گفت: مساله را پیگیری و مورد رسیدگی قرار خواهیم داد.

**بدون همراهی مردم، ثبت الموت در فهرست میراث جهانی ممکن نیست
بخشدار الموت شرقی نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: بدون شک اجرای یک طرح و یا پیشبرد یک هدف که منجر به توسعه پایدار در منطقه ای شود به همکاری مردم محلی نیازمند است وگرنه به موفقیت دست نمی یابد و ابتر باقی می ماند.
محمدرسول امانی با بیان اینکه دست اندازی به حریم بافت های تاریخی مشکلی است که مانع ثبت جهانی منظر تاریخی و طبیعی الموت شده است،افزود: در تلاش هستیم تا با توجیه مردم محلی و جلب همکاری آنان و ایجاد هم افزایی بین دستگاه ها پرونده ثبت الموت برای ارسال به یونسکو را زودتر تکمیل کنیم.
وی با بیان اینکه مردم محلی در اطراف قلعه حسن صباح درآمد خوبی از باغ های گیلاس دارند که برایشان ملموس است،افزود: اما درآمد حاصل از ثبت جهانی الموت و ورود گردشگران که می تواند منجر به ایجاد شغل و درآمد بیشتر برای آنان شود، برایشان ناملموس است.
بخشدار الموت شرقی گفت: با شوراهای محلی صحبت کرده ایم و آنها را نسبت به این موضوع آگاه کرده ایم که در صورت همکاری و ثبت الموت، شاهد ایجاد بازارچه های فروش محصولات کشاورزی و صنایع دستی و اقامت سراها و در نهایت رونق اقتصادی مردم منطقه خواهیم بود.
وی اظهار کرد: یونسکو ضوابط خاصی دارد، برای مثال اگر نمای خانه های روستایی شیروانی و نمای آن موزاییکی باشد ثبت اثر را نمی پذیرد بنابراین باید با همکاری مردم محلی و تدبیر دستگاه های مسئول اقدام به یکسری اصلاحات کنیم تا این پرونده به سرانجام مطلوب برسد.
امانی با بیان اینکه برای ثبت جهانی الموت باید دستگاه های متولی استان تعامل و هم افزایی بیشتری داشته باشند، گفت: متولی امور گردشگری تنها یک دستگاه بنام میراث نیست و در این خصوص باید شاهد ورود منابع طبیعی، محیط زیست، بنیاد مسکن و راه و شهرسازی باشیم چرا که تا زیرساخت ها و شرایط لازم برقرار نباشد نمی توانیم به اهداف این حوزه دست پیدا کنیم.
وی اظهار کرد: اگر راه و دسترسی مناسب، امنیت، تلفن و اینترنت، برق و آب،اقامتگاه استاندارد و مجتمع های پذیرایی در یک منطقه وجود نداشته باشد که هرکدام مربوط به یک دستگاه هستند نمی توان انتظار خاصی برای جذب گردشگر داشت.
امانی در خصوص مسایل و مشکلات روستای گازرخان که در مجاورت قلعه حسن صباح قرار دارد نیز گفت: پارکینگی برای خودروهای مسافران با 2 میلیارد ریال اعتبار در نظر گرفته شده و راه دسترسی مردم محلی از مسیر دیگر نیز قرار است ایجاد شود و با مجموع اقدامات صورت گرفته، امیدواریم شاهد همکاری بیشتر مردم این روستا با دستگاه ها در جهت پیشبرد پرونده ثبت جهانی منظر الموت از جمله قلعه حسن صباح باشیم.
3013/6012
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.