با توجه به اینکه مشاغل و کسب‌وکارهای کوچک سهم قابل‌توجهی در تولید ملی دارند، بسیاری از کشورها از ظرفیت مشاغل خانگی برای ارتقای اقتصاد خود استفاده کرده‌اند، اما مشاغل کوچک و خانگی همواره در فروش محصولات تولیدی با مشکلاتی مواجه هستند که ایسنا آن را طی یک میزگرد بررسی می‌کند.

به گزارش ایسنا منطقه قزوین، میزگرد «مشکلات فروش محصولات مشاغل خانگی» در ایسنا برگزار شد که در این نشست لیلا بهرامی تولیدکننده روسری با برند «گوهرشاد»، علیرضا طاهری کارشناس سایت «خونگی» و عابدی عضو هیئت‌علمی موسسه آموزش عالی کار استان قزوین از میهمانان این میزگرد رسانه‌ای بودند.

بهرامی در ابتدای این میزگرد با اشاره به کسب‌وکار خود می‌گوید: من مادر دو دختر هستم و ماجرا از چهار سال پیش و روزی شروع شد که با مشکل تهیه لباس مناسب برای دختر هشت‌ساله خودم مواجه شدم؛ از همان زمان این ایده در ذهنم شکل گرفت که کاش لباسی طراحی می‌شد که هم زیبا و هم پوشیده باشد. از همان برهه به‌صورت شخصی شروع به طراحی و دوختن لباس‌ها کردم.

وی ادامه می‌دهد: با توجه به اینکه به‌شدت در حوزه لباس دختران نوجوان دچار خلأ هستیم اکثر خانواده‌ها این خلأ را حس کرده و سؤالشان این بود که این‌گونه لباس‌ها را از کجا می‌توانند تهیه کنند؟ آه و ای‌کاش بر زبانشان می‌نشست وقتی گفته می‌شد که این لباس‌ها دوخته‌شده و تولید انبوه ندارد.

این تولیدکننده خاطرنشان می‌کند: ایده اولیه بزرگ بود و ما هم می‌خواستیم تولیدی بزرگی در حیطه لباس نوجوان داشته باشیم، بنابراین شروع به نوشتن طرح و پرسشنامه کردم تا بتوانم مسئولین دولتی را متقاعد کنم و جذب سرمایه داشته باشیم؛ به خیلی از نهادها مراجعه می‌کردیم ولی یا توجیه نشدند و یا امکان اجرای چنین طرحی را نداشتند؛ به همین دلیل با سرمایه شخصی کار را شروع کردیم و اکنون نیز با همین سرمایه کار با همان سرمایه شخصی اداره می‌شود.

وی در خصوص مشکلات ابتدایی کسب‌وکارشان می‌گوید: در همان حین یکی از دوستانم ایده‌ای در حوزه روسری حریر به همراه ساق دست داشت که قرار شد کار را باهم شروع کنیم؛ و از سال 95 کار به‌صورت جدی شروع شد. اوایل به‌دلیل اینکه تجربه کاری نداشتیم به دلیل برش‌های اشتباه متضرر شدیم.

بهرامی اضافه می‌کند: مجموعه‌ای که با تولید 20 تا 30 روسری در هفته کار خود را شروع کرده بود اکنون به‌جایی رسیده است که ماهیانه چند هزار روسری تولید می‌کند.

این تولیدکننده اشاره می‌کند: سال نخست بستر کسب‌وکار ما صرفاً فضای مجازی بود؛ بعد از مدتی محصولمان کم‌کم معرفی و بعد از گذشت چهار سال در کشور شناخته شد. در حال حاضر نزدیک به 20 شعبه فعال در سراسر کشور داریم که به‌صورت ثابت از ما خرید عمده می‌کنند؛ ارسال محصول به خارج از کشور هم داریم. از جهت فروش نیز مشکلاتی داشتیم و خریداران اوایل به خرید اینترنتی سخت اطمینان می‌کردند که به‌هرحال از مشکلات رایج فروش مجازی است.

وی اشاره می‌کند: با گذشت زمان و به‌واسطه تبلیغات در شبکه‌های مجازی، کانال‌ها و صفحات مطرح محصولمان جا افتاد؛ برای این کار هزینه گزافی پرداخت کردیم و درنهایت این امر منجر به شناخته شدن محصول ما در گستره کشوری شد.

بهرامی می‌گوید: یکی از دغدغه‌هایی که ما داشتیم این بود که مشتری از محصول رضایت داشته باشد و اتفاقاً قریب به‌اتفاق مشتریان بعد از دریافت محصول عنوان می‌کردند که محصول مشابه همان عکس‌های تبلیغاتی است.

برنامه‌ریزی مدون برای فروش و یا صادرات محصولات صورت گیرد

حسین عابدی عضو هیئت‌علمی دانشگاه اظهار می‌کند: محصولات با هزار مشکل تولید و با هزار مشکل دیگر در فروش مواجه می‌شوند؛ به نظر می‌رسد دولت باید برای فروش وارد میدان شده و به تولیدکنندگان از این حیث یاری برساند.

وی در اشاره به تغییر سبک زندگی عنوان می‌کند: امروزه ترکیب سنی، عقاید خانواده‌ها، ذائقه‌ها و سلیقه‌ها نسبت به قبل تغییر پیدا کرده است و فرد کارآفرین باید بتواند خود را با نیازهای عصرجدید، به‌روز کند؛ گاهی هم مردم از محصولات خارجی استقبال می‌کنند که باید به روش‌های متعددی تشویق شوند تا به استفاده از محصولات داخلی گرایش پیدا کنند.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه کشورهایی مانند چین عمده محصولات خود را از کسب‌وکارهای کوچک و خانوادگی تولید می‌کنند، بیان می‌کند: چینی‌ها فروشندگان موفق و مجربی دارند و برای عرضه محصولات تولیدی نیرویی متخصص برای بازاریابی و فروش دارند؛ این در حالی است که در کشورمان به نیروی فروش به‌عنوان کسی می‌نگریم که از همه‌جا مانده و رانده شده است. باید روی نیروی فروش سرمایه‌گذاری کرد.

وی با اشاره به اینکه در کشورهای پیشرفته بازاریاب‌های قدرتمندی وجود دارند، اضافه می‌کند: شیوه برخورد بازاریاب در سایر کشورها به‌گونه‌ای است که مشتری دست‌خالی از فروشگاه بیرون نمی‌آید. کسب‌وکارها باید بتوانند برخی از محصولات را در مراسمات و نمایشگاه‌های مختلف عرضه کنند و در این امر دولت باید پیش‌قدم شود.

بازار متمرکزی برای فروش محصولات خانگی وجود ندارد

عابدی تصریح می‌کند: می‌دانید که محصولات کشاورزی را برای فروش به بازار متمرکزی مثل میدان تره‌بار می‌برند ولی چنین بازاری برای محصولات مشاغل کوچک و خانگی وجود ندارد و شخص باید خودش به‌دنبال فروش محصولاتش باشد. الآن در بسیاری از مشاغل خانگی ازجمله صنایع‌دستی مزیت نسبی داریم و حیف است که این محصولات صادر نشوند؛ چراکه بازارهای اروپایی و پیشرفته دنبال این‌گونه محصولات هستند.

وی با اشاره به ظرفیت‌های موجود استان عنوان می‌کند: در بازار وزیر سعدالسلطنه قزوین، صنایع‌دستی برای توریست‌ها و گردشگران عرضه می‌شود؛ حال باید پرسید شخصی که توریست نیست چگونه باید محصول صنایع‌دستی را خریداری کند؟ باید محصولات صنایع‌دستی و دیگر محصولات را از طریق فضا و شبکه‌های مجازی معرفی کنیم.

این استاد دانشگاه خاطرنشان می‌کند: محصولات تولیدی مشاغل خانگی را هم می‌توان با سازوکارهای موجود صادر کرد؛ یک پیشنهاد این است که شرکت‌های صادرکننده محصولات صنعتی، پتروشیمی و غیره بخشی از صادرات خود را به این محصولات اختصاص دهند.

وی تأکید می‌کند: باید به بازاریابی فرهنگی نیز توجه کنیم؛ باید دید باوجود تهاجم فرهنگی موجود، محصولِ جایگزین برای برخی مُدها داریم یا خیر؛ تنها در صورتی می‌توانیم مقابل محصولاتی که از کشورهای غربی به ایران منتقل و در داخل مد می‌شوند، بایستیم که محصول جایگزین را معرفی و تولید کنیم؛ و این امر مستلزم مطالعه و بررسی دانشگاهی و تخصصی است.

نیازسنجی بازار ضرورت دارد

عابدی با اشاره به اینکه یک کارآفرین برای موفقیت باید نیازها را شناسایی کند، بیان می‌کند: سبک زندگی ما تغییر پیدا کرده و بسیاری از خانواده‌ها کم‌جمعیت و یا تک‌نفره شده‌اند، شاید یک خانواده دیگر نیازی به پلوپز ۱۲ نفره نداشته باشد؛ با توجه به اینکه سن جمعیت کشور رو به میانسالی و پیری می‌رود بهتر است مشاغل و کسب‌وکارها محصولات خود را متناسب با نیازهای جامعه تولید کنند؛ غذای خانگی و سفارش‌های اینترنتی نمونه‌هایی ازاین‌دست کسب‌وکارها هستند و در آینده نیز شاهد مشاغل جدیدی ازاین‌قبیل خواهیم بود.

وی تصریح می‌کند: باید برگزاری جشنواره‌ها و نمایشگاه‌ها افزایش پیدا کند تا محصولات صنایع کوچک عرضه شوند؛ این در حالی است که در نمایشگاه‌ها اغلب محصولات صنعتی عرضه می‌شوند.

علیرضا طاهری کارشناس سایت «خونگی» که یکی از سایت‌های فروش محصولات خانگی است، می‌گوید: مجموعه «خونگی» در ابتدا به‌دنبال این بود که ابتدابه‌ساکن برند ساده‌ای به وجود آورده سپس به‌عنوان یک واسطه بین تولیدکننده و مصرف‌کننده نهایی در بازار باشد.

مسائل مربوط به فروش؛ در دو قسمت تولیدکننده و بازار موردبررسی قرار گیرد

وی عنوان می‌کند: مشکل اولیه تولیدکنندگان تأمین سرمایه است؛ هم‌چنین محصولات مشاغل خانگی در کیفیت و رقابت با مجموعه‌های صنعتی دست پایین‌تر را دارند؛ معمولاً پیدا کردن بازار در محصولات خانگی بسیار سخت‌تر از دیگر محصولاتی است که دارای برند بوده و یا تولیدات صنعتی دارند.

انواع بازار؟

این کارشناس خاطرنشان می‌کند: از انواع بازار می‌توان به بازارهای فیزیکی، مجازی، مزایده و واسطه اشاره کرد؛ بازار واسطه نیز به بازارهای فیزیکی و مجازی تقسیم‌بندی می‌شوند.

وی اضافه می‌کند: در بازار، واسطه‌ها می‌توانند نقش مخرب و یا مؤثر داشته باشند؛ نقش مؤثر واسطه‌ها خرید کلی است و این واسطه‌ها حتی می‌توانند بازار نهایی ِتولیدکننده‌ها باشند.


برندسازی واسطه‌ها آسیب‌زاست

طاهری تصریح می‌کند: گاهی مشاهده می‌شود برخی افراد از ایده دیگر تولیدکنندگان استفاده کرده و محصولات بدون برند را با نام تجاری شناخته‌شده دیگری به فروش می‌رسانند؛ درنتیجه برندها از حوزه واسطه‌گری دچار ضربه می‌شوند و به همین جهت ضرورت دارد تا هر تولیدکننده‌ای برای محصول تولیدی خود حتماً برند تعریف کند.

وی با اشاره به اینکه مصرف‌کننده از دیگر عوامل بازار است، اظهار می‌کند: یکی از مشکلات مهم و اساسی عدم تحقیقات در حوزه بازار است؛ متأسفانه در این زمینه اطلاعات دقیقی از مصرف‌کننده نهایی نداریم و من نیز طی جستجو در مقالات علمی دانشگاهی چنین موردی را نیافتم؛ باید تحقیقات بازار درزمینهٔ کالا، قیمت‌گذاری، تبلیغات فروش، لجستیک و رساندن محصول به دست مصرف‌کننده انجام شود.

این کارشناس تصریح می‌کند: همه این موارد باید به ارائه راهکار منجر شود؛ هدایت، حمایت و نظارت بر این مشاغل ازجمله این راهکارها است که بر اساس آن می‌توان مشاغل را به سامان رساند.

مدیریت زنجیره تأمین، از دیگر مشکلات کسب‌وکارهای کوچک است

وی با اشاره به اینکه مدیریت زنجیره تأمین یکی از مشکلات کسب‌وکارهای کوچک است، می‌گوید: یک زنجیره تأمین از ابتدا تا تولید محصول، عرضه و درنهایت رسیدن محصول به مصرف‌کننده را شامل می‌شود.

طاهری یادآور می‌شود: سایت «خونگی» برای حل مشکلات صاحبان مشاغل مشاوره ارائه می‌دهد؛ معمولاً افرادی که اقدام به راه‌اندازی مشاغل کوچک می‌کنند، از آموزش‌های سطح پایینی برخوردارند؛ عموماً صاحبان این مشاغل نسبت به فضای مجازی کم‌اطلاع و یا بی‌اطلاع هستند و می‌توان گفت بیش از ۸۰ درصد افراد با این امر آشنا نیستند.

گره‌کور مشاغل خانگی با هدایت تحقیقات بازار به‌سوی دانشگاه باز می‌شود

وی اشاره می‌کند: هنوز افکارسنجی درست و دقیقی در مورد رفتار مصرف‌کننده نهایی صورت نگرفته است و این مشکل با سوق دادن پایان‌نامه و تحقیقات دانشگاهی به‌سوی مصرف‌کننده حل خواهد شد؛ به گفته برخی اساتید این مطالبه از سوی دانشگاه نیز صورت نگرفته است.

طاهری تأکید می‌کند: صنعت و دانشگاه باید باهم آشتی کنند و بسیاری مشکلات را می‌توان به‌واسطه تحقیقات علمی و دانشگاهی حل کرد.

عابدی اشاره می‌کند: افرادی هستند که قطعه خودرو در داخل کشور تولید می‌کند و همان قطعه را برچسب خارجی می‌زنند تا بتواند آن را

کشور به فروش برسانند؛ این‌گونه تولیدکنندگان به دلیل استفاده و اقبال مصرف‌کننده از کالای خارجی، محصول تولیدی خود را به گمرک برده و ترخیص می‌کنند تا مجدداً وارد کشور شوند! همه این‌ها را انجام می‌دهد تا یک برند خارجی بر محصولش حک‌شده و بتواند راحت‌تر آن را به فروش برساند.

وی اضافه می‌کند: مدیران می‌توانند با برنامه‌ریزی‌های ساده‌ای محصولات کسب‌وکارهای کوچک را معرفی کنند؛ برای مثال در مسابقات و جشنواره‌ها جوایزی مانند لوازم‌خانگی اهدا می‌شود که مدیران می‌توانند با اهدای محصولات شرکت‌های داخلی و کسب‌وکارهای کوچک در معرفی این محصولات نقش ویژه‌ای ایفا کنند.

مدیران هنوز نسبت به مصرف محصول خارجی گرایش دارند

این استاد دانشگاه اظهار می‌کند: در جلسات گاهی مشاهده می‌شود که مسئولین فلش مموری چینی هدیه می‌دهند و این امر خلاف فرهنگ‌سازی مصرف کالای باکیفیت داخلی است. مدیران میانی، اجرایی و کلان هنوز نسبت به مصرف محصول خارجی گرایش دارند و به کسب‌وکارهای کوچک و خانگی توجه ندارند؛ درحالی‌که نیاز به محصولات داخلی بیشتر از محصول بی‌کیفیت خارجی است و مصرف‌کننده نیز آگاهی ندارد.

وی عنوان می‌کند: اجازه بدهید یک مثال جالب برای شما بگویم. در حال حاضر هزاران حاجی در موسم حج دارند از حوله‌های چینی استفاده می‌کنند! سؤال این است که چرا حوله‌های موردنیاز حجاج از یک تولیدکننده داخلی تأمین نشده است؟ بخش عمده‌ای از محصولات داخلی بدین طریق به فروش برسند و بدین منظور باید ظرفیت‌ها شناسایی شوند.

عابدی می‌گوید: چند نوع مصرف‌کننده داریم؛ مصرف‌کننده نهایی، صنعتی و سازمانی. اطلاع‌رسانی و انعقاد قرارداد و بها دادن به این محصولات ضرورت دارد و محصولات کسب‌وکارهای خانگی و کوچک می‌توانند جایگزین محصولات خارجی باشند.


در زنجیره تأمین و عرضه مشکل داریم

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه در زنجیره تأمین و عرضه مشکل داریم و این امر بیشتر در صنعت خودرو مشاهده می‌شود، بیان می‌کند: دولت بایستی با ارائه یارانه از کسب‌وکارهای کوچک حمایت کند. بخشی از حمایت‌های مالی می‌تواند به‌واسطه مصرف‌کنندگان سازمانی صورت گیرد. یک حمایت دیگر می‌تواند این باشد که دولت به افرادی که خریدار محصول هستند تسهیلات ارائه دهد و یا بخشی از محصولات را صادر کند تا تولیدکننده ارز حاصل از آن را در بازار آزاد بفروشد؛ این امر منجر به این می‌شود که صادرکنندگان برای فعالیت در این حوزه ترغیب شوند.

وی اشاره می‌کند: استفاده از نیروهای آموزش‌دیده و رایزنی از طریق وابسته‌های بازرگانی ایران در کشورهای مختلف می‌تواند منجر به فروش بخشی از این محصولات شود.

این استاد دانشگاه ادامه می دهد: اطمینان مردم به این محصولات نیز بایستی افزایش یابد. یک راه این است که نظام بازرسی دقیقی در بازار ایجاد شود تا کالاهای باکیفیت در بازار عرضه و کالاهای معیوب از آن خارج شوند.

عابدی با اشاره به اینکه خانم‌ها بیشترین نقش را در رفتار خرید دارند، می‌گوید: باید بتوانیم تقاضا و درخواست مردم را تولید کنیم؛ به همین منظور باید تحقیق صورت گیرد تا مشاغل و محصولات متناسب با نیاز تولید و عرضه شوند.

گزارش از سیده زهرا حسینی فلاح خبرنگار ایسنا منطقه قزوین
انتهای پیام
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.