اخیرا خانم لیلا حاتمی دریک کنفرانس خبری در فستیوال فیلم برلیناله گفته است، «می‌خواهم از این فرصت استفاده کنم و عصبانیت و ناراحتی شدید خود از نحوه برخورد با معترضان در ایران را اعلام کنم.»
وی که با لحنی احساسی این سخنان را اولین اظهار نظر سیاسی خود اعلام کرد، افزود: «شرم‌آور است که در کشور من شهروندان تنها به بهای جانشان می‌توانند اعتراض خود را بیان کنند».
البته خانم حاتمی به طور دقیق روشن نکرده که منظورش کدام اعتراض و کدام معترضین است. با حدس و گمان دو گزینه را می توان در نظر گرفت:
اول؛ درگیری ها در خیابان هفتم پاسداران تهران. در جریان این درگیری ها عده ای با قمه و روش های کاملا خشونت آمیز به نیروهای انتظامی حمله کرده و مجموعا 5 نفر از آنان را به شهادت رساندند.
در مقابل نیروی انتظامی و نیروهای امنیتی نیز با این عده با احتیاط برخورد کرده و حتی بعضی طیف های سیاسی از این نوع برخورد انتقاد کرده و رفتارهای ضربتی و قاطع را خواستار شدند.
مسئولان عالی سیاسی کشور از جمله رئیس جمهوری و وزیر کشور با اتخاذ مواضعی هوشمندانه هم از خشونت ها ابراز تأسف کردند و هم جامعه دارویش را از این رفتارها مبرا دانستند تا راه تصمیمات و محدودیت های بدتر بسته شود.
اگر منظور خانم حاتمی این قضیه بوده است باید گفت که این حادثه واقعه ای محدود به چند خیابان و یک گروه محدود بوده که اتفاقا به بهای جان نیروهای دولتی تمام شده و نه معترضین! البته اگر بتوان نام همه آنها را معترض نهاد.
اگر منتقدانه نیز نگاه کنیم، این حادثه در قیاس با حوادث سالیان قبل ابعاد خیلی کوچک تری داشت و می توان از ایشان سوال کرد که چرا آن زمان برای اعلام موضع در یک تریبون بین المللی احساس تکلیف نکرده بود و حالا در پی این قضیه اینچنین عرصه را خطیر دیده است؟!
فراموش نکنیم که هر ابراز خشونتی را باید علت یابی کرد، کما اینکه در مورد علل شکل گیری گروههای تکفیری از جمله داعش( که حمایت خارجی هم آنان را پشتیبانی کرد) هم هزاران صفحه کتاب می توان نوشت اما این امر دلیل آن نمی شود که در مقابل خشونت سکوت پیشه کرد.
گزینه دوم احتمالی در مورد منظور ایشان هم وقایع دی ماه گذشته است؛ در آن قضایا هم سرکوبی به معنای رایج رخ نداده و بنا بر سخن درست رئیس جمهور روحانی نیروهای پلیس بدون اسلحه به خیابان آمدند و از معترضین خشمگین که بعضا به تخریب اماکن و آتش زدن پرداختند، کتک هم خوردند. در آن حوادث گرچه متاسفانه شماری از هموطنانمان به طور مشکوکی کشته شدند اما حتی مخالفین نظام سخنی از وقوع سرکوب نگفتند بلکه اتفاقا برای اولین بار تمام مسئولین عالیرتبه کشور و جناح های سیاسی حق اعتراض مردم را به رسمیت شناختند و نخبگان و تحلیلگران جامعه از ابعاد مختلف به تفسیر اعتراضات مردم پرداخته و می پردازند؛ ای کاش در سالهای قبل نیز هنگام مواجهه با اعتراضات شاهد این برخورد بودیم!
با این اوصاف وقتی کسی در یک فستیوال بین المللی سخن از "اعتراض" و "بهای جان" می گویند هر مخاطبی تصور واقعه ای گسترده و وخیم را در ذهن خود می سازد در حالی که در هر دو مورد یاد شده خصوصا مورد اول که به احتمال قوی منظور خانم حاتمی همان است، چنین تصویری با واقعیت قرین نیست و اکنون مسئولان و رسانه ها در حال اتخاذ تصمیمات، تبیین واقعه و آسیب شناسی رفتارها هستند.
لذا با کمال احترام به این هنرمند طراز اول کشور، اظهارات ایشان در این فستیوال سینمایی جهانی را می توان بلاوجه و نسنجیده خواند و به ایشان گفت که ای کاش اظهارنظرهای سیاسی خود را اینگونه آغاز نمی کردید!
