به گزارش خبرنگار ایرنا به گفته کارشناسان، در روند پرشتاب شهرنشینی، مکان یابی برای دفن بهداشتی زباله های شهری یکی از ضرورت های برنامه ریزی و مدیریت شهری است و عدم مدیریت در این زمینه نشانه­ای از فقدان برنامه­ریزی و عدم توجه به مسائل مختلف زیست محیطی است.
با رشد سریع مناطق شهری، جایگاه های دفن زباله ناکافی به­ نظر می آید و همین امر اثر مستقیمی بر روی هزینه ها در محل­های دور افتاده و کوچک دارد.
حاشیه شهرها از جمله مناطق حساس و آسیب پذیر هستند که هرگونه توسعه شهری در بستر چنین اراضی باید با ملاحظات زیست محیطی ویژه ای همراه باشد. متاسفانه اغلب مناطق دفن زباله در استان فارس در حاشیه شهرها قرار دارند، مناطقی که از آسیب های ناشی از حاشیه نشینی به دور نیست و بسیاری از عوارض انباشت زباله به حاشیه نشینان در این مناطق منتقل خواهد شد.
این در حالی است که نظارت بر دفن بهداشتی زباله یا امحای آن و تمیز نگاه داشتن محیط زیست یکی از چالش ها و مسائل بهداشت محیط است. اصول بهداشت و بهسازی محیط در هر شهر ایجاب می کند که زباله ها در حداقل زمان از منازل و محیط زندگی انسان دور و در اسرع وقت دفع و یا به صورت اصولی و بهداشتی دفن شوند.
گزارش های غیر رسمی حاکی از این است که در برخی از سایت های دفن زباله در استان فارس، لاشه ها و مردار حیوانات، زباله های الکترونیک و زباله های بیمارستانی به صورت فله ای سرازیر می شود، اغلب این سایت ها محل رفت و آمد حیوانات موذی و ولگرد است، حیواناتی که با جامعه انسانی نیز سر و کار دارند و در شهرها و روستاها تردد می کنند.
حتی دیده شده که برخی از دامداران و چوبداران، دام های خود را در این اماکن به چرا می برند تا از کاغذ، پلاستیک، پوست میوه و زباله های تر تغذیه کنند، در حالی که همه این موارد زنگ خطری برای سلامت شهروندان است که باید مسئولان نسبت به آن حساسیت بیشتری نشان دهند.
سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارس در این زمینه می گوید: در بخش نهم از برنامه ششم توسعه با عنوان 'محیط زیست و منابع طبیعی' دولت موظف شده که اقدامات خاصی را برای حفاظت از محیط زیست به عمل آورد که از جمله این اقدامات در حوزه دفن بهداشتی زباله است.
نبی الله مرادی افزود: از این میان می توان به اقداماتی نظیر اجرای برنامه عمل حفاظت، احیا و مدیریت تالاب های کشور، نظارت بر اجرای طرح های جامع مدیریت پسماند، تهیه و اجرای طرح های جامع پیشگیری و اطفای حریق در عرصه های تحت مدیریت سازمان اشاره کرد.
وی، با بیان اینکه اجرای مدیریت صحیح دفع پسماندهای شهری و روستایی یکی از مهمترین اهداف پیش بینی شده در برنامه ششم توسعه است، گفت: هم اینک روزانه نزدیک به 2 هزار و 900 تن زباله عادی در استان فارس تولید می شود که از این میزان فقط یک هزار و 500 تن آن به صورت اصولی و بهداشتی مدیریت و دفن می شود.
مرادی اظهار داشت: از مجموع 2 هزار و 900 تن زباله عادی که روزانه در فارس تولید می‌شود، 2 هزار تن آن در شهرها و مابقی آن در روستاهای این استان تولید می شود.
او گفت: یک هزار تن از این زباله های تولیدی به شیراز تعلق دارد که به شیوه اصولی در سایت برمشور این شهر مدیریت می‌شود ولی مابقی زباله‌های تولیدی فارس از دفن اصولی برخوردار نیست.
این مقام مسئول بیان کرد: از 102 شهر استان فارس 94 شهر دارای سایت دفن زباله هستند اما نحوه مدیریت پسماندها در سایت های دفن زباله به صورت اصولی انجام نمی شود و شایسته است مدیریت کلان شهری با حساسیت بیشتری نسبت به اجرای این امر مهم همت گمارد.
سرپرست محیط زیست فارس افزود: از میان 94 شهر یاد شده فقط 34 شهر توانسته اند مجوز محیط زیست را کسب کنند و مجوزهای دریافت شده نیز تنها به سبب محل قرارگیری این سایت‌ها بوده اما اصول فنی و مهندسی به هیچ وجه در آنها رعایت نشده است.
سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارس، در باره شرایط اولیه ای که هر سایت دفن زباله برای جلوگیری از مشکلات احتمالی باید دارا باشد، گفت: سایت دفن زباله باید کاملا محصور و پوشیده باشد تا حیات وحش، سگ‌های ولگرد و همچنین دام هایی که ممکن است وارد چرخه تغذیه مردم شوند به آن دسترسی نداشته باشند تا نتوانند زمینه انتقال آلودگی‌ها را به وجود آورند.
مرادی افزود: حتما باید لایه نفوذ ناپذیر زیر نقطه دفن زباله‌ها تعبیه شود تا بتوان با مدیریت صحیح شیرآبه‌ها از ورود آنها به آب‌های زیرزمینی که برای مصارف آشامیدنی و کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرند، جلوگیری کرد در غیر این صورت ممکن است باعث بروز بیماری در افراد شود.
او گفت: علاوه بر این، محل قرارگیری سایت دفن زباله، نباید آنچنان دور باشد که هزینه‌های حمل و نقل زیادی به همراه داشته باشد و نه آن قدر در نزدیکی شهرها قرار بگیرد که احتمال آلودگی‌ها را افزایش دهد.
سرپرست محیط زیست فارس ادامه داد: در این میان بحث گاز متصاعد شده از زباله‌ها که باعث آلودگی هوا می‌شود نیز مطرح است، یک سایت دفن زباله مناسب باید شرایط مدیریت این گازها و استفاده از آنها در نیروگاه‌های بیوگازسوز را دارا باشد که در سایت برمشور شیراز این کار انجام می‌شود.
وی با بیان اینکه شرایط‌ مورد اشاره در هیچ کدام از سایت‌های دفن زباله فارس وجود ندارد و صرفا سایت‌های مجوزدار تا حدی محصور شده اند، گفت: تقریبا در هشت مورد از سایت‌های دفن استان، زباله‌ها روزانه با یک لایه خاک پوشانده می‌شوند ولی در بقیه سایت‌ها حتی این کار نیز انجام نمی شود.
سرپرست محیط زیست فارس با اشاره به اینکه این نهاد در مبحث مدیریت پسماند در استان صرفا وظیفه نظارتی بر عهده دارد، اظهار داشت: اگر مشکلی در این زمینه وجود داشته باشد به دستگاه‌های مربوطه تذکرهای لازم را می‌دهیم.
مرادی بیان کرد: این اداره کل حتی در مواردی که شرایط دفن زباله به وضعیت حادی رسیده که به تهدیدی علیه بهداشت عمومی بدل شده است از طریق مراجع قضایی برای برخوردهای قانونی نیز اقدام کرده است و در این مورد چندین پرونده شکایت از برخی دهیاری‌ها و شهرداری‌های استان همچنان در دستگاه قضایی وجود دارد.
مرادی با بیان اینکه بهبود شرایط دفن زباله در فارس به یک عزم عمومی از سوی مردم و مسئولان نیاز دارد، گفت: یک طرف این مساله مردم هستند که باید در الگوی مصرف خود تغییرات اساسی به وجود آورند و سوی دیگر دستگاه‌های مرتبطی که باید نسبت به مدیریت صحیح پسماندها اقدامات لازم را انجام دهند.

** قانون مدیریت پسماند به صورت کامل اجرایی شود
معاون اجرایی و خدمات شهری شهرداری شیراز نیز بر لزوم دفن بهداشتی زباله ها تاکید کرد و بیان داشت: در حال حاضر 70 درصد پسماندها در کشور ما جزو زباله های تر و فساد پذیر است و این در حالی است که گاز حاصل از دفن پسماندها نیز آسیب هایی را به کسانی که در این محل ها فعالیت دارند، وارد می کند.
رمضان امینی افزود: اگر چه تمام تلاش ما برای اجرای طرح تفکیک در مبدا زباله است اما تجهیزات دسته بندی (سورتینگ) در مقصد برای پردازش زباله را نیز افزایش داده ایم و تا پایان سال 96 تمام زباله ها پردازش می شوند و تنها آن دسته از زباله هایی که دیگر قابلیت بازیافت و استفاده دیگری ندارند، دفن می شوند.
معاون اجرایی و خدمات شهری شهرداری شیراز ادامه داد: سایت دفن پسماندهای شیراز بیش از 2 هزار هکتار وسعت دارد که در بیش از یک هزار و 200 هکتار از آن به عنوان کمربند سبز حفاظتی درختکاری و فضای سبز ایجاد شده تا به نحوی آلودگی ناشی از دفن زباله را به حداقل برسانیم و در کنار آن برای اولین بار در کشور آب مورد نیاز این فضای سبز با احداث 17 کیلومتر لوله کشی از محل پساب تصفیه خانه فاضلاب شیراز تامین می شود.
امینی گفت: زمانی که در کشور قانونی تصویب می شود، ظرف مدت 15 رور قابلیت اجرا دارد اما در حالی که بیش از یک دهه از قانون مدیریت پسماند سپری می شود بخش اعظم آن بدون اجرا مانده است از جمله بخشی که مربوط به تعهدات تولید کنندگان در مقابل پسماند های ناشی از کالای آنهاست و آنها وظیفه دارند هزینه آن را بدهند، همچنین در بحث پسماندهای ویژه الکتریکی نیز که به محیط زیست و سلامت مردم آسیب می رساند تاکنون اقدامی صورت نگرفته است.
وی افزود: از دیگر مواردی که در این قانون آمده اما هنوز اجرایی نشده افزایش قیمت خریداری برق تولیدی از پسماند و تضمین خرید این برق است.
معاون اجرایی و خدمات شهری شهرداری شیراز افزود: با توجه به اقداماتی که ظرف چند سال اخیر صورت گرفته امروز شهر شیراز در حوزه مدیریت پسماند در کشور پیشرو است و حتی در این زمینه با برخی از شهرهای اروپایی برابری می کند.
امینی بیان کرد:هم اینک تمام ناوگان حمل زباله در این کلانشهر مکانیزه شده و نیروهای ما همگی دارای شناسنامه کاری سلامت هستند و حتی می دانیم خودروهای حمل زباله در هر زمانی کجا هستند و چند لیتر سوخت در باک آنها وجود دارد.
معاون اجرایی و خدمات شهری شهرداری شیراز ادامه داد: در حال حاضر در زمینه افزایش تفکیک از مبدا علاوه بر مخازن مربوط به مواد بازیافتی که میان منازل و مجتمع های مسکونی توزیع شده است در 50 نقطه شهر نیز کانکس های ویژه جمع آوری مواد بازیافتی ایجاد شده که در قبال دریافت این مواد، مواد شوینده بهداشتی به مردم داده می شود.
معاون خدمات شهری شهرداری شیراز افزود: برای راه اندازی دستگاه زباله سوز از سوی بخش خصوصی، آنها زمانی پای کار می آیند که سالانه 500 تا 600 میلیارد ریال سودآوری داشته باشد و تا حمایت های دولت از خرید تضمینی برق قطعی نشود سرمایه گذار پای کار نمی آید.
امینی گفت: شهرداری شیراز در ارتباط با موضوع زباله، راهکارهای کنترل شیرابه و گاز حاصل از دفن بی‌هوازی را هم اجرایی کرده است و امروز ادعا داریم که در بحث دفع زباله‌های تولیدی شهروندان، مشابه با شهرهای پیشرفته جهان عمل کرده ایم.
معاون اجرایی و خدمات شهری شهرداری شیراز بیان کرد: زباله جمع‌آوری شده در شیراز به کودهای کمپوست، ورمی کمپوست و کود سبز تبدیل و یا به سایت‌های بازیافت انتقال داده می‌شود و تنها بخش اندکی از زباله که پسماندهای الکترونیک را نیز شامل می‌شود، باقی می‌ماند.
امینی گفت: شهرداری شیراز هم اینک جور بسیاری از دهستان‌ها و شهرهایی نظیر صدرا را برای دفع زباله بر دوش می‌کشد و ما تلاش می‌کنیم دستگاه‌های مسئول را موظف کنیم که حداقل ماشین‌آلات جمع‌آوری زباله را به سیستم‌های روز مجهز کرده و از ماشین‌های روباز استفاده نکنند.
وی ادامه داد: شهرستان های لامرد، لارستان، جهرم، داراب، کازرون، ارسنجان، استهبان، آباده و بسیاری دیگر از مناطق استان فارس در انباشت، جمع آوری و دفن زباله با مشکلاتی مواجه هستند که می طلبد مسئولان شهری توجه بیشتری به موضوع دفن زباله و مساله محیط زیست شهری در این مناطق داشته باشند.
گزارش از: نیکنام خشنودی ** انتشار دهنده: پرویندخت پاردسویی شیرازی
6113 /6118
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.