میشاییل کلور برشتولد که پنجشنبه ۹آبانماه در آیین رسمی آغاز هفته فرهنگی آلمان در شیراز حضور یافت، سخنرانی خود را با دو بیتی از حافظ آغاز کرد که بیش از دویست سال پیش یوهان ولفانگ فن گوته، شاعر و متفکر آلمانی را به شاعر شیراز پیوند داده بود.
او که به فارسی دو بیت آغازین غزل "بیا تا گل برافشانیم و می در ساغر اندازیم، فلک را سقف بشکافیم و طرحی نو دراندازیم" را خواند، درک معنای نهفته در این شعر را دلیل علاقه‌مندی گوته به حافظ دانست.
سفیر آلمان در ایران با بیان اینکه بین حافظ و گوته رابطه خویشاوندی معنوی برقرار است، گفت: گوته دویست سال پیش ورای مرزهای زمانی و کشوری، گفتمانی تازه با همزاد تازه یافته خود در شیراز آغاز کرد و این تجربه ادبی، امروز، ما ایرانی‌ها و آلمانی‌ها را امروز گرد هم آورده است.
برشتولد ابراز کرد: هفته فرهنگی آلمان در شیراز به بهانه گذشت دو سده از نگارش دیوان غربی-شرقی گوته برگزار می‌شود؛ اما موضوع فراتر از این است؛ چراکه این دیوان نمادی است از تساهل، تسامح، نزدیک شدن به هم و پذیرش و درک متقابل.
حافظ و گوته بیش از هر چیز آزاداندیش بودند
سفیر آلمان در ایران عنوان کرد: حافظ و گوته تنها، شاعر، ادیب و فیلسوف نبودند؛ بلکه بیش از هر چیز آزاداندیش بودند. آن‌ها در چارچوب‌های تعیین‌شده و الگوی‌های آن زمان زندگی نمی‌کردند.
وی با اشاره به اینکه دوراندیشی و رواداری آن دو شامل همه جنبه‌های زندگی و جامعه می‌شد، فهم حافظ و گوته را الگویی برای بشر عنوان و اضافه کرد که آن‌ها به جای مرزبندی چارچوب فکری تعیین شده را می‌شناختند.
سفیر آلمان در ایران اظهار کرد: جایی که آزاداندیشی حاکم باشد، فرصتی برای ساختارهای تحمیلی وجود ندارد و نقطه تلاقی این دو شاعر نیز دقیقا همین جا بود؛ چراکه گوته از کنار گذاشتن تکبر و سخت‌گیری وسواسی سخن می‌گفت و معتقد بود که باید به ملت‌های غریبه نگاه کنیم، رابطه همسایگی ایجاد کنیم، ملت‌ها باید یکدیگر را درک کنند و اگر نمی‌خواهند همدیگر را دوست داشته باشند، دستکم یاد بگیرند یکدیگر را تحمل کنند.
اشعار گوته و حافظ به روز و موضوع زمان هستند
برشتولد گفت: وقتی امروزه مجبوریم با انزوا، ناسیونالیسم، پوپولیسم و یا محروم‌سازی دیگری زندگی کنیم، آنگاه می‌بینیم اشعار گوته و حافظ به روز و موضوع زمان هستند.
وی با بیان اینکه دنیای گوته به روشنی این امر بدیهی را به ما نشان می‌دهد که چطور می‌توان از طریق دیگری و غریبه به خود رسید، نتیجه‌گیری کرد: بر این اساس ایرانی‌ها و آلمانی‌ها و با تفاهم دوجانبه می‌توانند چالش‌های سخت زندگی را حل کنند.
سفیر آلمان در ایران از شور و شوق شیرازی‌ها برای برگزاری برنامه هفته آلمان در این شهر ابراز خوشحالی کرد و از اینکه شیراز و رویدادهای فرهنگی را مبتنی بر پیوند خواهرخواندگی همزادی و دوقلو بودن وایمار و شیراز دانست.
برشتولد ابراز امیدواری کرد که روابط آلمان و ایران بیش از پیش تقویت شود و دو کشور از دوره‌های پرتلاطم به سلامت گذر کنند و در مسیر اندیشگانی گوته و حافظ قدم گذارند.
در برنامه هفته فرهنگی آلمان در شیراز که توسط سفارت آلمان در ایران و با همکاری شهرداری شیراز رسما از شامگاه پنجشنبه ۹ آبانماه شروع شد و تا ۱۳ آبانماه ادامه دارد، پروفسور آنکه بسه متخصص ادبیات و مجرب‌ترین کارشناس دیوان غربی- شرقی گوته، فلوریان هنکل فون دان اسمارک نویسنده، تهیه‌کننده و برنده جایزه اسکار برای فیلم زندگی دیگران، اشتفان وایدنر نویسنده فیلسوف، مترجم و اسلام‌شناس، کلاوس گالاس نویسنده و مدیر فرهنگی و موسس جشنواره دیوان غربی- شرقی وایمار، دوریس دوری موفق‌ترین کارگردان آلمانی و نویسنده و نیز گروه موسیقی کلنکه حضور دارند.
دیوان غربی– شرقی یا دیوان باختری–خاوری (به آلمانی: West-Östlicher Divan) اثری از یوهان ولفگانگ فون گوته، شاعر، فیلسوف و دانشمند آلمانی است که در سال ۱۸۱۹ منتشر شد. این کتاب به نظم سروده شده است و نویسنده بیشتر در آن از نمادها و عناصر ادبیات شرقی و ایرانی الهام گرفته است.
یوهان ولفگانگ فون گوته (به آلمانی: Johann Wolfgang von Goethe) زادهٔ ۲۸ اوت ۱۷۴۹ در فرانکفورت – درگذشتهٔ ۲۲ مارس ۱۸۳۲ در وایمار؛ شاعر، ادیب، نویسنده، نقاش، محقق، انسان‌شناس، فیلسوف و سیاست‌مدار آلمانی بود.
خواجه شمس‌ُالدّینْ محمّدِ بن بهاءُالدّینْ محمّدْ حافظِ شیرازی (زادهٔ ۷۲۷ هجری قمری – درگذشتهٔ ۷۹۲ هجری قمری در شیراز) است.
