به گزارش ایرنا سیستان و بلوچستان با 11.5 درصد وسعت کشور به عنوان بزرگترین استان جزو مناطق خشک و کم آب ایران محسوب می شود که خشکسالی های مداوم چندین ساله مردم این منطقه را با مشکلات متعددی رو به رو کرده است.
به گفته کارشناسان خشکسالی پی در پی در این استان اثرات مخرب فراوانی در حوزه های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و زیست محیطی وارد کرده به طوری که کاهش ذخایر آبی، افزایش کانون های بحرانی ریزگردها و روند شور شدن زمین های زراعی، از بین رفتن مراتع و پوشش گیاهی در منطقه، به وجود آمدن حاشیه نشینی در اطراف شهرها و خشک شدن ذخایر آب زیر زمینی و قنوات از جمله مشکلات این حوزه است.
پدیده خشکسالی 20 ساله در سیستان و بلوچستان، خشکیدن تالاب بین المللی هامون در شمال و جازموریان در جنوب غرب استان، قطع آب رودخانه هیرمند، کاهش سفره های آب زیر زمینی، کمبود نزولات آسمانی، گرمای زیاد و تبخیر بیش از حد نرمال کشور این استان را با مشکلات زیادی در زمینه تامین آب آشامیدنی و کشاورزی رو به رو کرده است.
همچنین در نتیجه خشکسالی و کاهش ذخیره سفره های زیرزمینی، «آب» در سه هزار و 24 روستای سیستان و بلوچستان با جمعیت 347 هزار و 40 نفر به کیمیایی گرانبها تبدیل شده است.
رئیس گروه هشدار و پیش بینی اداره کل هواشناسی سیستان و بلوچستان گفت: بارش های سال زراعی در استان از اول مهرماه تاکنون (فصل پاییز) نسبت به بلند مدت 84.8 درصد کاهش یافته است.
علی ملاشاهی اظهار داشت: بر اساس شاخص های خشکسالی 100 درصد مساحت سیستان و بلوچستان تحت تاثیر درجات مختلف خشکسالی خفیف تا خیلی شدید قرار دارد.
رئیس گروه تحقیقات هواشناسی کاربردی اداره کل هواشناسی سیستان و بلوچستان نیز گفت: این استان با دریافت 16.9 دهم میلی متر بارش از ابتدای سال 96 تا پایان آذرماه با کاهش 64.8 دهم درصدی نسبت به بلند مدت در رتبه دوم کم بارش ترین استان کشور قرار گرفت.
الله بخش ریگی افزود: همچنین از ابتدای مهرماه امسال تا اواخر دی ماه جاری مجموع بارندگی سیستان و بلوچستان 3.4 میلی متر بوده که نسبت به بلند مدت مشابه خود با کاهش 87.4 دهم درصدی روبه رو است.
وی تاکید کرد: تا پایان سال نیز بر اساس برآوردهای انجام شده بارش های سیستان و بلوچستان کمتر از حد نرمال پیش بینی می شود.
مدیر کل دفتر مدیریت بحران استانداری سیستان و بلوچستان گفت: با وجود 19 سال خشکسالی پی در پی در این استان امسال وضعیت بحرانی تر و 100 درصد استان درگیر این پدیده است.
غلامرضا اربابی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: تغییرات اقلیمی سبب شده شهرهای سیستان و بلوچستان نسبت به بلند مدت خود از کاهش منفی 46 درصدی تا 96 درصدی بارندگی را تجربه کنند.
وی افزود: امسال براثر خشکسالی شهرستانهای شمالی استان با 160 روز وزش باد شدید گاهی همراه با گرد و خاک و شهرهای زهک و زابل به ترتیب 13 و چهار روز با توفان رو به رو بودند.
وی شکل گیری حاشیه نشینی در مرکز شهرها، به خطر افتادن منابع آبی در نتیجه آبرسانی به افزون بر هزار روستا با تانکر و افزایش مشکلات تنفسی و ریوی ناشی از وزش باد شدید و توفان و غیره را از جمله مشکلات ناشی از خشکسالی در سیستان و بلوچستان ذکر کرد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای سیستان و بلوچستان نیز گفت: ذخیره آب در پشت سدهای این استان از ابتدای سال آبی 96-97 با کاهش 13 درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته روبه رو بوده است.
اتابک جعفری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: از ابتدای مهرماه امسال همزمان با شروع سال آبی جدید 817 میلیون متر مکعب آب در پشت هفت سد مخزنی سیستان و بلوچستان ذخیره شده است.
وی افزود: این مقدار آب نسبت به مدت مشابه سال قبل با 938 میلیون متر مکعب، کاهش 13 درصدی را نشان می دهد.
وی بیان کرد: میزان حجم ذخیره آب در پشت سدهای سیستان و بلوچستان هزار و 967 میلیون متر مکعب است که هم اینک تنها 42 درصد ظرفیت آنها ذخیره سازی و حدود 58 درصد نیز خالی است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای سیستان و بلوچستان بر صرفه جویی در مصرف آب آشامیدنی و کشاورزی توسط مردم تاکید کرد.
جعفری خاطر نشان کرد: از مجموع 22 سد در دست بهره برداری در سیستان و بلوچستان، هفت سد مخزنی و 15 سد تغذیه ای است.
وی بیان کرد: مهمترین سدهای در دست ساخت سیستان و بلوچستان شامل سد مخزنی کهیر(کنارک) با حجم 314 میلیون متر مکعب، سد تغذیه ای گوهرکوه(خاش) با حجم 10 میلیون متر مکعب و سد شهری کور (مهرستان) با حجم 103 میلیون متر مکعب است.
وی گفت: با ساخت این سدها ظرفیت ذخیره سازی سدهای سیستان و بلوچستان به 2 میلیارد و 400 میلیون متر مکعب افزایش خواهد یافت.
کارشناس قنوات سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان گفت: خشکسالی های پی درپی چند سال اخیر به ویژه امسال سبب خشک شدن حدود هزار رشته قنات در این استان کویری شده است.
مهدی خاشی قلعه نو به خبرنگار ایرنا افزود: هم اینک هزار و 925 رشته قنات با 2 هزار و 327 کیلومتر طول در سیستان و بلوچستان وجود دارد.
وی افزود: بر اساس برآوردهای سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان براثر کاهش بارندگی افزون بر نیمی از قنات های این استان خشک و بقیه نیز با کاهش بارندگی در معرض خطر هستند.
وی ادامه داد: سیستان و بلوچستان جزو استان های قنات خیز کشور محسوب می شود به گونه ای که رتبه 6 کشور در تعداد و رتبه چهارم در وابستگی به آب قنات را دارد.
کارشناس قنوات سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان گفت: برای جلوگیری از آسیب های جدی به قنوات این استان ضروری است شرکت آب منطقه ای مجوز افزایش طول قنوات را صادر و از برداشت آب از چاههای غیر مجاز به طور جدی جلوگیری کند.
خاشی قلعه نو نصب کنتور حجمی هوشمند بر روی چاههای مجاز و نظارت مستمر بر عملکرد این چاهها را از دیگر اقدامات ضروری برای جلوگیری از آسیب جدی به قنوات سیستان و بلوچستان ذکر کرد.
وی ادامه داد: همچنین باید از حفر چاه در بالا دست قنوات جلوگیری شود.
مدیرعامل آب و فاضلاب روستایی سیستان و بلوچستان نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: از مجموع پنج هزار و 594 روستای استان 2 هزار و 52 روستا با جمعیت یک میلیون و 42 هزار و 693 نفر از شبکه آبرسانی برخوردارند.
عبدالاحد ریگی اظهارداشت: سه هزار و 24 روستای استان با 347 هزار و 40 نفر جمعیت فاقد هرگونه سامانه آبرسانی هستند که آب آشامیدنی مورد نیاز ساکنان این روستاها بوسیله تانکر آبرسانی سیار از سوی این شرکت، چاههای حفر شده و موتور آب تامین می شود.
وی روستاهای بالای 20 خانوار غیر برخوردار از آب آشامیدنی سالم سیستان و بلوچستان را هزار و 442 روستا ذکر کرد.
مدیر عامل آب و فاضلاب روستایی استان گفت: هم اینک هزار و 208 روستای استان با تانکر آبرسانی می شوند.
وی طول شبکه آبرسانی روستایی استان را هشت هزار و 634 کیلومتر ذکر کرد و گفت: هم اینک 162 هزار و 141 نفر از روستاییان استان از اشتراک آب برخوردارند.
وی همچنین حجم مخازن آب سیستان و بلوچستان در بخش روستایی را 197 هزار و 783 متر مکعب ذکر کرد.
ریگی گفت: با توجه به نیاز روستایی سیستان و بلوچستان به آب سالم ضروری است توجه ویژه به این بخش صورت گیرد.
وی ادامه داد: این شرکت برای رفع مشکل روستاهای فاقد شبکه آبرسانی ساخت 19 مجتمع آبرسانی را در دست دارد.
مدیرعامل آب و فاضلاب روستایی سیستان و بلوچستان اظهار داشت: حدود 63 درصد روستاهای استان از آب آشامیدنی بهداشتی بهره مند هستند که کمترین این شاخص مربوط به شهرستان چابهار با 21 درصد است.
مدیرکل راه و شهرسازی سیستان و بلوچستان نیز گفت: 441 هزار و 625 نفر از جمعیت این استان در حاشیه شهرها سکونت دارند.
مسعود مالکی اظهار داشت: در پنح شهرستان زاهدان، زابل، ایرانشهر، چابهار و کنارک سیستان و بلوچستان تاکنون پنج هزار و 900 هکتار اراضی حاشیه نشینی شناسایی شده است.
وی ادامه داد: جمعیت ساکن در حاشیه شهرهای سیستان و بلوچستان به طور میانگین 41 درصد جمعیت این شهرها را شامل می شوند.
مدیرکل راه و شهرسازی سیستان و بلوچستان گفت: از آنجایی که شیوع فقر و نابسامانی محیطی و پایین بودن کیفیت زندگی از ویژگی عمومی حاشیه شهرهاست این مناطق می توانند آبستن هر گونه حوادث و رفتارهای سوء فرهنگی، اجتماعی، اخلاقی و امنیتی باشند.
با خشک شدن تالاب بین المللی هامون و حاکم شدن خشکسالی بر استان سیستان و بلوچستان بسیاری از مشاغل مردمی نیز تعطیل شد که برخی از روستاها به سبب همین خشکسالی و نبود راهی برای امرار معاش تخلیه شده و ساکنان این روستاها به حاشیه شهرها مهاجرت کرده اند.
بهره گیری از موقعیت مناسب جغرافیایی و ظرفیت ها و توانمندی های مختلف سیستان و بلوچستان از جمله تجارت و توسعه ترانزیت، تصویب و راه اندازی منطقه آزاد سیستان و بهره گیری از توان منطقه آژاد چابهار می تواند معضل خشکسالی را جبران کند.
7316**6081 خبرنگار: عصمت جهانی ** انتشار دهنده: حیدر سرایانی
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.