به گزارش ایرنا سیستان و بلوچستان سرزمین گنج های پنهان به دلیل موقعیت ویژه و استثنایی و برخورداری از هزار و 100 کیلومتر مرز خاکی با کشورهای پاکستان و افغانستان و افزون بر 310 کیلومتر مرز ساحلی در دریای عمان و استقرار در کنار آبهای آزاد بین المللی خارج از تنگه هرمز و نزدیکی مناطق ساحلی استان با کشورهای حوزه خلیج فارس و دریای عمان و شبه قاره هند و کشورهای آفریقایی از منظر ژئوپلیتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی دارای اهمیت فراوانی است به طوری که شرایط ممتاز را برای تصدی نقش بازرگانی ملی و ترانزیت خارجی میان اروپا و آسیای مرکزی با آبهای شرقی و جنوبی و شاخ آفریقا داراست.
اقلیم مناسب کشت محصولات سود آور صادراتی نظیر خرما، مرکبات، موز، انبه و غیره و دشتهای هموار و زمین مستعد برای کشاورزی در شمال و جنوب سیستان و بلوچستان با تولید محصولات خارج از فصل، اراضی و اقلیم مناسب در سواحل جنوبی برای توسعه فعالیت های شیلاتی و صیادی، اراضی مستعد پرورش میگو و توسعه صنایع وابسته، وجود هشت بندر صیادی، بیش از 2 هزار فروند شناور صیادی، کارخانه های کنسرو سازی، عمل آوری و بسته بندی ماهی و میگو و واحدهای شناورسازی از دیگر قابلیت های این استان پهناوراست.
قرار گرفتن سیستان و بلوچستان در کمربند فلزایی و معدنی جهان که از یوگسلاوی تا پاکستان ادامه دارد و در این راستا وجود معادن نسبتا غنی گشوده و ناگشوده فلزی و سهم بالای استان در برخورداری از این معادن با ذخایرمعدنی نظیر کرومیت، مس، منگنز، سرب و روی ، قلع، تنگستن، آنتی موان، طلا و کانسارهای غیر فلزی نظیر تالک، منیزیت، گل سفید، سیلیس، فلدسپات، کائولن و سنگهای ساختمانی بویژه گرانیت و همچنین پتانسیلهای معدنی حوزه تفتان و امکان استقرار کارخانجات چینی و کاشی و سرامیک در محدوده تفتان بخشی از قابلیت ها و توانمندیهای این استان است.
به گفته کارشناسان سیستان و بلوچستان با وجود امکانات بالقوه عظیم که می توانست در صورت بهره برداری برنامه ریزی شده پیامدهای مثبتی برای توسعه استان و کشور در برداشته باشد به دلیل اینکه استان در روند توسعه اقتصادی در حاشیه قرار گرفته بود دچار بسیاری از محرومیت های ریشه دار و عقب ماندگی تاریخی شد.
در دوران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در سیستان و بلوچستان با وجود همه تلاش های صورت گرفته محرومیت این استان آنقدر گسترده بود که تلاش های بیش از 30 ساله نتوانست آن را در ردیف استان های برخوردار قرار دهد.
در این میان با روی کار آمدن دولت یازدهم و رویکرد آن مبتنی بر باز تعریف نقش و جایگاه استان در تقسیم کار ملی و ارتقای نقش این منطقه راهبردی کشور در همکاری های منطقه ای و بین المللی با توجه به دسترسی استان به آبهای آزاد به ویژه در حوزه تجارت، بازرگانی و ترانزیت کالا بوده است.
چند هدف از جمله «تقویت مناسبات اقتصادی فراملی کشور با بهره گیری از موقعیت جغرافیایی، سیاسی و اقتصادی استان، تقویت پیوند و تعامل ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی استان با سطح ملی، بکارگیری قابلیت ها و استعدادهای موجود و ایجاد مزیت های جدید در استان به منظور ارتقای نقش و سهم استان در اقتصاد ملی و اصلاح ساختارها و تقویت بخش رسمی اقتصاد استان» در نگاه دولت به سیستان و بلوچستان نهفته است.
به گفته کارشناسان دولت یازدهم با وجود تمامی محدودیت های مالی با نگاه ویژه به مناطق کمتر توسعه یافته به ویژه استان سیستان و بلوچستان و اجرای طرح هالی عظیمی همچون انتقال خط گاز از ایرانشهر به زاهدان و سایر شهرهای استان، احداث راه آهن چابهار - زاهدان، توسعه بندر شهید بهشتی چابهار، انتقال آب با لوله به 46 هزار هکتار از زمین های دشت سیستان، اجرای آبیاری تحت فشار در سطح 100 هزار هکتار از زمین های کشاورزی استان، مطالعه برای پی جویی و اکتشاف در سطح 86 هزار کیلومتر مربع در استان برای مواد معدنی فلزی زمینه ارتقای شاخص های زیربنایی این استان را فراهم کرد.
با اجرایی شدن شمار زیادی از مصوبات سفر ریاست جمهوری به سیستان و بلوچستان دستاوردهای ملموسی برای توسعه استان قابل حصول خواهد بود به طوری که علاوه بر فراهم شدن زمینه پیشرفت و آبادانی این استان و مردم مرزدار آن از مواهب توسعه ای آن بهره مند می شوند.
در سفر رئیس جمهوری به سیستان و بلوچستان در مجموع 77 وعده و تفاهم نامه شامل ( 23 وعده و 54 تفاهم نامه ) به تصویب رسید که در مجموع تحقق هر 2 آنها 90 درصد است.
*** مهمترین مصوبات سفر رئیس جمهوری به سیستان و بلوچستان
تکمیل خط لوله گاز از ایرانشهر به زاهدان، مهار و تثبیت شن های روان، توسعه بندر شهید بهشتی چابهار، فعال شدن بازارچه های مرزی استان، تکمیل جاده چابهار - کنارک - جاسک - بندرعباس که با تغییر(بزرگراه چابهار-شلمچه)، آبرسانی به شهرهای چابهار و کنارک، انتقال آب با لوله به 46 هزار هکتار از اراضی دشت سیستان، اجرای آبیاری تحت فشار برای 100 هزار هکتار، تکمیل راه آهن چابهار-زاهدان، ساخت مجتمع فولاد و پتروشیمی در چابهار، آغاز اکتشاف معادن توسط هشت گروه در سطح استان، ساخت 2 نیروگاه 100 مگاواتی در زابل توسط بخش خصوصی و اختصاص تسهیلات برای استان با شرایط ویژه از صندوق توسعه ملی از جمله مصوبات این سفر بود.
همچنین ساخت بزرگراه های ایرانشهر - بمپور، بم - زاهدان - میرجاوه، باند دوم زاهدان - بیرجند، بزرگراه زاهدان - زابل و زابل - دوست محمد، بهسازی راه اصلی زابل - نهبندان و راه زابل - میلک، ساخت بیمارستان سراوان، کمک به ساخت یا تکمیل پروژه های در دست اجرای هامون، سیب و سوران، قصرقند، مهرستان، دلگان و نیمروز، ساخت خط دوم انتقال آب به زاهدان، آبرسانی به شهر زابل و شهرهای مسیر، آبرسانی به شهر خاش، تکمیل طرح مجتمع آبرسانی از محل طرح تکمیل مجتمع های آبرسانی اولویت دار روستایی، ساخت و توسعه و اصلاح شبکه توزیع آب آشامیدنی زاهدان از محل ماده 10 قانون تنظیم مقررات مالی دولت و ماده 12 قانون مدیریت بحران از دیگر طرح های مصوب در سفر رئیس جمهوری است.
ساخت سیل بند حفاظتی شهر اسپکه، بمپور، نصرت آباد، هیدوچ، سوران و مهرستان، هدایت آبهای سطحی مسیل حاشیه شهر زاهدان و آبهای شهر چابهار، تکمیل سایت مدیریت بحران شهرستان زاهدان، تکمیل و تجهیز انبارهای هلال احمر، تکمیل دیوار حفاظتی دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار و بازسازی تاسیسات منابع آب یادمان شهدای تاسوکی از دیگر مصوبات است.
*** دبیرستاد پیگیری مصوبات سفر رئیس جمهوری در سیستان و بلوچستان گفت: در سفر فروردین سال 93 رئیس جمهوری به استان در مجموع 77 عنوان وعده و تفاهم نامه شامل 23 وعده و 54 تفاهم نامه در قالب 183 پروژه به تصویب رسید که بیشتر این مصوبات از پیشرفت فیزیکی قابل قبولی برخوردار هستند.
ماندانا زنگنه افزود: اجرایی شدن طرح ها به معنی اتمام عملیات ساخت آنها نیست بلکه به این معنی است که از سال 1393 تاکنون عملیات ساخت 90 درصد مصوبات سفر رئیس جمهوری به سیستان و بلوچستان آغاز شده و با پیشرفت های مختلف فیزیکی در حال انجام است.
وی ادامه داد: خط انتقال گاز از ایرانشهر به زاهدان، افتتاح چند مرحله از طرح عظیم انتقال آب با لوله به مزارع کشاورزی دشت سیستان، راه اندازی مرحله نخست طرح توسعه اسکله شهید بهشتی چابهار و کارخانه مس و دهها پروژه بزرگ و کوچک دیگر از جمله این طرح ها هستند.
وی ادامه داد: در مجموع 90 درصد وعده ها و تفاهم های سفر رئیس جمهوری به سیستان و بلوچستان اجرایی شده است.
*** مهمترین وعده های رئیس جمهور به سیستان و بلوچستان
وی خط انتقال گاز از ایرانشهر به زاهدان را یکی از وعده های رئیس جهموری به استان ذکر کرد و افزود: این خط به طول لوله 362 کیلومتر با اعتبار هفت هزار میلیارد ریال اسفندماه سال 95 به بهره برداری رسید.
وی ادامه داد: همچنین عملیات اجرایی طرح انتقال گاز از ایرانشهر به چابهار و زاهدان به زابل نیز همزمان با سفر اسفندماه رئیس جمهوری به استان آغاز شد.
** اجرای طرح های عظیم پتروشیمی در حوزه سواحل مکران
وی گفت: این طرح عظیم و استراتژیک در دولت یازدهم مصوب و عملیاتی شد به گونه ای که چابهار به عنوان قطب جدید پتروشیمی ایران با میزبانی 21 مجتمع پتروشیمی معرفی خواهد شد.
وی با بیان اینکه اعتبار مصوب اولیه این طرح 18 میلیارد دلار است گفت: این پروژه عظیم به تنهایی بیش از 10 برابر کل اعتبارات عمرانی استان قبل و بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی ایران است.
**طرح احداث کارخانه فولاد سازی در چابهار
دبیر ستاد پیگیری مصوبات سفر رئیس جمهوری در سیستان و بلوچستان گفت: این طرح امروز با وجود پیشرفت فیزیکی قابل قبول و افزایش میزان تولید سالانه آن و مشارکت چندین سرمایه گذار داخلی و خارجی ( شرکت posco کره جنوبی ) با اعتباری بیش از 6/1 میلیارد دلار در حال اجراست که بعد از مجتمع های پتروشیمی بزرگترین پروژه صنعتی و اقتصادی تاریخ استان به شمار می آید.
**توسعه سواحل مکران
زنگنه گفت: دولت یازدهم با نگاه ویژه رئیس جمهوری و تبعیت از دستورات رهبر معظم انقلاب اقدامات بسیار خوب و قابل ملاحظه ای در این خصوص انجام داده که از جمله آنها در اختیار قرارگرفتن اعتبارات در بخش کمک های فنی و اعتباری به پروژه های صنعتی که در کنارک و چابهار توسط سرمایه گذاران در حال ساخت است.
وی ادامه داد: نکته قابل توجه این که پرداخت این اعتبارات بر خلاف گذشته که پس از اتمام طرح اکثرا محقق نمی شد، همزمان با عملیاتی شدن طرح به صورت کامل در وجه بانک عامل پرداخت می شود.
وی ادامه داد: پرداخت تسهیلات کمک فنی و اعتباری برای ایجاد و توسعه مجتمع های تولیدی صادرات گرا در سواحل مکران برای نخستین بار به بخش خصوصی سیستان و بلوچستان تخصیص یافت که بابت این مهم در 2 سال پیش رو حدود هزار میلیارد ریال به صورت بلاعوض به طرح های معرفی شده استان پرداخت می شود و این ردیف تا پایان برنامه ششم 6 هزار میلیارد ریال خواهد بود.
به گزارش ایرنا جنوب خاور ایران یا استان پهناور و استراتژیک سیستان و بلوچستان در شمال دریای مکران و باختر کشورهای افغانستان و پاکستان قرار گرفته است. سیستان و بلوچستان سرزمین اسطوره ها، حماسه ها، کانون گردهمایی شهرنشینی و پل پیوند آسیای باختری با هند و چین و گذرگاه کاروان های بزرگ بازرگانی از جمله راههای زمینی و دریایی جاده ابریشم بوده است.
در این راستا سواحل مکران سیستان و بلوچستان نیز از اهمیتی بالا و استراتژیک برخوردار است زیرا قرار گرفتن این منطقه در آغاز راه های زمینی از روزگاران کهن جایگاه سیاسی، نظامی و اقتصادی ویژه ای داشته است. استان پهناور سیستان و بلوچستان در مسیر دو کریدور از سه کریدور ترانزیتی بزرگ دنیا قرار دارد که این امر منطقه مکران را به عنوان جاده ترانزیتی طرح توسعه جنوب شرق مطرح می کند. سواحل مکران در جنوب خاور ایران، به دلیل موقعیت و ویژگی های استراتژیک آن از منظر ژئوپلیتیکی،ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی دارای اهمیت فراوانی است. دسترسی به منابع غنی انرژی، تسلط بر مهمترین مسیر انتقال انرژی و کالا در سطح جهان، موقعیت استراتژیک برای دسترسی کشورهای محصور در خشکی در آسیای مرکزی، قفقاز و افغانستان به آبهای آزاد، قابلیت مناسب سواحل مکران برای ایجاد بندرگاهها و ترمینال های وسیع تجاری و تبدیل آن به کانون ورود و خروج کالا از طریق جاده های شمالی جنوبی، جاده شرقی جنوبی و جاده جنوبی غربی بین چابهار و آسیای مرکزی، قفقاز، روسیه و اروپا، قابلیت های بسیار مناسب توریستی آن برای تبدیل شدن به یک پایگاه توریستی زمستانی و امکان ایجاد پایگاههای نظامی در سواحل مکران و گسترش قدرت مانور ایران در آبهای فرا ملی بخشی از این قابلیت ها است.
بدون تردید توسعه و عمران سواحل مکران برای جمهوری اسلامی ایران دارای منافع استراتژیک متعدد و مهمی از نظر اقتصادی، سیاسی و نظامی است زیرا بارور کردن قابلیت های این سواحل مهم منجر به افزایش وزن و منزلت ژئوپلیتیکی ایران در سطح منطقه و حتی جهان می شود.
بندر چابهار یکی از چهار راه های اصلی کریدور جنوبی تجارت جهانی محسوب می شود به طوری که این بندر به علت موقعیت استراتژیک خود و دستیابی به آب های آزاد بین المللی جایگاه ویژه ای در مبادلات بین ایران و سایر نقاط منطقه دارد.
دبیر ستاد پیگیری مصوبات سفر رئیس جمهوری در سیستان و بلوچستان تسریع در اجرای طرح توسعه بندر چابهار با اعتبار بیش از 30 هزار میلیارد ریال، اجرای خط راه آهن چابهار – زاهدان – سرخس با اعتباری بیش از 41 هزار و 230 میلیارد ریال، مطالعه و ساخت ده ها سد در سطح استان، تسریع در ساخت بزرگ راهها و جاده های دسترسی و ترانزیتی استان و افتتاح کارخانه کنستانتره را از جمله دستاوردهای سفر رئیس جمهوری به این استان ذکر کرد.
** تعیین زون انرژی های تجدید پذیر (بادی و خورشیدی) در سیستان و بلوچستان در سه منطقه گراغه - میل نادر و رامشار در راستای تفاهمات سفر رئیس جمهوری
زنگنه ادامه داد: با عنایت به وجود پتانسیل بالای انرژی های بادی و خورشیدی در استان نیاز تعیین زونهای انرژی نو برای تسهیل در امر سرمایه گذاری در این حوزه ضروری به نظر می رسید که این مهم با هماهنگی و تعامل دستگاههای ذیربط از جمله برق، منابع طبیعی، امور اراضی، حفاظت از محیط زیست و نظارت دفتر جذب و حمایت از سرمایه گذاری در سه منطقه شاخص از لحاظ ظرفیت بالای باد و تابش خورشید انجام گرفت.
وی ادامه داد: سه زون انرژی های نو شامل میل نادر و رامشار برای انرژی بادی و گراغه برای انرژی خورشیدی برای حدود هزار و 500 مگاوات تولید برق مشخص شده که مقرر است پیگیری تعیین تکلیف حضور یا انصراف سرمایه گذاران که موافقت اصولی آنها از سوی سانا صادر شده است انجام پذیرد.
وی افزود: همچنین این محدوده ها به سانا (سازمان انرژیهای نو ایران) اعلام تا از این پس موافقت اصولی سرمایه گذاران بر این اساس و با هماهنگی استان صادر شود.
به گزارش ایرنا سیستان و بلوچستان با توجه به موقعیت ژئوپلتیک خاص خود در تمامی زمینه ها به ویژه انرژی های تجدید پذیر توانمندی و ظرفیت های بسیار ایده آلی دارد که قرار گرفتن در مسیر بادهای پر قدرت سیستان و انرژی تابشی خورشید با بیش از 6 کیلووات ساعت بر مترمربع در روز، گوشه ای از سرازیر شدن نعمات خدادادی بر این سرزمین است که با بهره گیری از آنها می توان بهترین شرایط را در منطقه به وجود آورد.
علاوه بر این، انرژی زمین گرمایی آتش فشان نیمه خاموش تفتان و بزمان، انرژی امواج اقیانوسی دریای بزرگ چابهار با ارتفاع بیش از 12 متر در فصل مونسون و انرژی بیومس منطقه کشاورزی و گاوداری های زابل، بمپور و باهوکلات ظرفیت و توانمندی بالا و قدرتمندی برای ایران اسلامی محسوب می شود.
مطالعات نشان داده است که سیستان و بلوچستان به ویژه منطقه فلات سیستان بالاترین پتانسیل استفاده از انرژی باد را داراست از این رو شواهد تاریخی نشان دهنده بهره برداری گذشتگان از این انرژی لایزال در مناطق روستایی باستانی منطقه است که هنوز آثاری از آن موجود است.
سیستان و بلوچستان اگرچه نعمت هایی نظیر نفت، گاز و جنگل های انبوه ندارد، اما نعمت های خدادادی همچون باد و تابش خورشید به این استان هدیه شده و این نعمت ها استان را به مجموعه ای بی نظیر از انرژی های نو در ایران تبدیل کرده است.
با وجود ظرفیت های فراوان سیستان و بلوچستان در زمینه انرژی های نو این استان می تواند بستر مناسبی در زمینه سرمایه گذاری داخلی و خارجی فراهم کند به طوری که سرمایه گذاری در این بخش با توجه به نیاز کشورهای افغانستان و پاکستان به واردات برق از ایران سوددهی فراوان را برای فعالان اقتصادی به دنبال دارد.
به گفته کارشناسان، این استان با داشتن ظرفیت های فراوان در انرژی باد و سایر انرژی های تجدید پذیر می تواند هاب انرژی منطقه شود به طوری که به عنوان پهناورترین استان کشور با برخورداری از انواع انرژی های نو و تجدید پذیر مانند انرژی بادی و خورشیدی و غیره به گنجینه ای با ارزش تبدیل شده که سرمایه گذاران می توانند با برخورداری از مزیت های فراوان این نوع انرژی زمینه را برای تولید برق فراهم کنند.
همچنین با توجه به نیاز هزاران مگاواتی انرژی الکتریکی 2 کشور افغانستان و پاکستان، استان سیستان و بلوچستان می تواند با داشتن ظرفیت های فراوان در انرژی نو به ویژه انرژی باد تامین کننده نیاز این 2 کشور به انرژی باشد.
سیستان و بلوچستان کلکسیونی از انرژی های لایزال و خدادادی تجدید شونده است به طوری که کریدورهای بادی استان شامل کریدور بادهای پر قدرت سیستان، کریدر بادهای تفتان -سراوان و کریدر بادهای بزمان - دلگان است.
بادهای مداوم و پرقدرت، ثابت بودن جهت وزش باد، نزدیکی به شبکه سراسری انتقال برق کشور، وجود جاده دسترسی به منطقه، زمین های بدون معارض و قابل واگذاری، زمین های صاف با زبری زیر سه درصد، همجواری با کشورهای متقاضی برق، زمین های وسیع با قابلیت احداث بیش از 10 هزار مگاوات نیروگاه و وزش تقریبا پیوسته باد در نیمی از فصل بهار و کل فصل تابستان یعنی فصول پر مصرف برق از مهمترین ویژگی های مهم منطقه میل نادر سیستان است.
*سیستان و بلوچستان با وسعتی حدود 187 هزار و 502 کیلومترمربع (معادل 5/11 درصد مساحت کشور) و بیش از 2 میلیون و 700 هزار نفر جمعیت پهناورترین استان کشور محسوب می شود که به علت همجواری با 2 کشور افغانستان و پاکستان، در اختیار داشتن تنها بندر اقیانوسی کشور، نزدیکی مناطق ساحلی استان با کشورهای حوزه خلیج فارس و دریای عمان وشبه قاره هند و کشورهای آفریقایی با اهمیت ژئوپلیتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی و هزار مزیت دیگر فرصت های فراوانی را برای رونق و توسعه منطقه و کشور در اختیار دارد.
این استان از 2 حوزه سیستان در شمال استان شامل شهرستان های زابل، هیرمند، زهک، هامون و نیمروز و بلوچستان در جنوب با شهرستان های خاش، ایرانشهر، سراوان، سیب و سوران، مهرستان، دلگان، فنوج، قصرقند، نیکشهر، سرباز و کنارک تشکیل شده است.
شهرستان های زاهدان و میرجاوه نیز در مرکز این استان واقع شده اند.
این استان دارای 19 شهرستان و حدود 9 هزار روستا و آبادی است که 6 هزار و 500 روستای آن دارای سکنه هستند.
7316**6081 خبرنگار: عصمت جهانی ** انتشار دهنده: حیدر سرایانی
انتهای پیام اقلیم مناسب کشت محصولات سود آور صادراتی نظیر خرما، مرکبات، موز، انبه و غیره و دشتهای هموار و زمین مستعد برای کشاورزی در شمال و جنوب سیستان و بلوچستان با تولید محصولات خارج از فصل، اراضی و اقلیم مناسب در سواحل جنوبی برای توسعه فعالیت های شیلاتی و صیادی، اراضی مستعد پرورش میگو و توسعه صنایع وابسته، وجود هشت بندر صیادی، بیش از 2 هزار فروند شناور صیادی، کارخانه های کنسرو سازی، عمل آوری و بسته بندی ماهی و میگو و واحدهای شناورسازی از دیگر قابلیت های این استان پهناوراست.
قرار گرفتن سیستان و بلوچستان در کمربند فلزایی و معدنی جهان که از یوگسلاوی تا پاکستان ادامه دارد و در این راستا وجود معادن نسبتا غنی گشوده و ناگشوده فلزی و سهم بالای استان در برخورداری از این معادن با ذخایرمعدنی نظیر کرومیت، مس، منگنز، سرب و روی ، قلع، تنگستن، آنتی موان، طلا و کانسارهای غیر فلزی نظیر تالک، منیزیت، گل سفید، سیلیس، فلدسپات، کائولن و سنگهای ساختمانی بویژه گرانیت و همچنین پتانسیلهای معدنی حوزه تفتان و امکان استقرار کارخانجات چینی و کاشی و سرامیک در محدوده تفتان بخشی از قابلیت ها و توانمندیهای این استان است.
به گفته کارشناسان سیستان و بلوچستان با وجود امکانات بالقوه عظیم که می توانست در صورت بهره برداری برنامه ریزی شده پیامدهای مثبتی برای توسعه استان و کشور در برداشته باشد به دلیل اینکه استان در روند توسعه اقتصادی در حاشیه قرار گرفته بود دچار بسیاری از محرومیت های ریشه دار و عقب ماندگی تاریخی شد.
در دوران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در سیستان و بلوچستان با وجود همه تلاش های صورت گرفته محرومیت این استان آنقدر گسترده بود که تلاش های بیش از 30 ساله نتوانست آن را در ردیف استان های برخوردار قرار دهد.
در این میان با روی کار آمدن دولت یازدهم و رویکرد آن مبتنی بر باز تعریف نقش و جایگاه استان در تقسیم کار ملی و ارتقای نقش این منطقه راهبردی کشور در همکاری های منطقه ای و بین المللی با توجه به دسترسی استان به آبهای آزاد به ویژه در حوزه تجارت، بازرگانی و ترانزیت کالا بوده است.
چند هدف از جمله «تقویت مناسبات اقتصادی فراملی کشور با بهره گیری از موقعیت جغرافیایی، سیاسی و اقتصادی استان، تقویت پیوند و تعامل ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی استان با سطح ملی، بکارگیری قابلیت ها و استعدادهای موجود و ایجاد مزیت های جدید در استان به منظور ارتقای نقش و سهم استان در اقتصاد ملی و اصلاح ساختارها و تقویت بخش رسمی اقتصاد استان» در نگاه دولت به سیستان و بلوچستان نهفته است.
به گفته کارشناسان دولت یازدهم با وجود تمامی محدودیت های مالی با نگاه ویژه به مناطق کمتر توسعه یافته به ویژه استان سیستان و بلوچستان و اجرای طرح هالی عظیمی همچون انتقال خط گاز از ایرانشهر به زاهدان و سایر شهرهای استان، احداث راه آهن چابهار - زاهدان، توسعه بندر شهید بهشتی چابهار، انتقال آب با لوله به 46 هزار هکتار از زمین های دشت سیستان، اجرای آبیاری تحت فشار در سطح 100 هزار هکتار از زمین های کشاورزی استان، مطالعه برای پی جویی و اکتشاف در سطح 86 هزار کیلومتر مربع در استان برای مواد معدنی فلزی زمینه ارتقای شاخص های زیربنایی این استان را فراهم کرد.
با اجرایی شدن شمار زیادی از مصوبات سفر ریاست جمهوری به سیستان و بلوچستان دستاوردهای ملموسی برای توسعه استان قابل حصول خواهد بود به طوری که علاوه بر فراهم شدن زمینه پیشرفت و آبادانی این استان و مردم مرزدار آن از مواهب توسعه ای آن بهره مند می شوند.
در سفر رئیس جمهوری به سیستان و بلوچستان در مجموع 77 وعده و تفاهم نامه شامل ( 23 وعده و 54 تفاهم نامه ) به تصویب رسید که در مجموع تحقق هر 2 آنها 90 درصد است.
*** مهمترین مصوبات سفر رئیس جمهوری به سیستان و بلوچستان
تکمیل خط لوله گاز از ایرانشهر به زاهدان، مهار و تثبیت شن های روان، توسعه بندر شهید بهشتی چابهار، فعال شدن بازارچه های مرزی استان، تکمیل جاده چابهار - کنارک - جاسک - بندرعباس که با تغییر(بزرگراه چابهار-شلمچه)، آبرسانی به شهرهای چابهار و کنارک، انتقال آب با لوله به 46 هزار هکتار از اراضی دشت سیستان، اجرای آبیاری تحت فشار برای 100 هزار هکتار، تکمیل راه آهن چابهار-زاهدان، ساخت مجتمع فولاد و پتروشیمی در چابهار، آغاز اکتشاف معادن توسط هشت گروه در سطح استان، ساخت 2 نیروگاه 100 مگاواتی در زابل توسط بخش خصوصی و اختصاص تسهیلات برای استان با شرایط ویژه از صندوق توسعه ملی از جمله مصوبات این سفر بود.
همچنین ساخت بزرگراه های ایرانشهر - بمپور، بم - زاهدان - میرجاوه، باند دوم زاهدان - بیرجند، بزرگراه زاهدان - زابل و زابل - دوست محمد، بهسازی راه اصلی زابل - نهبندان و راه زابل - میلک، ساخت بیمارستان سراوان، کمک به ساخت یا تکمیل پروژه های در دست اجرای هامون، سیب و سوران، قصرقند، مهرستان، دلگان و نیمروز، ساخت خط دوم انتقال آب به زاهدان، آبرسانی به شهر زابل و شهرهای مسیر، آبرسانی به شهر خاش، تکمیل طرح مجتمع آبرسانی از محل طرح تکمیل مجتمع های آبرسانی اولویت دار روستایی، ساخت و توسعه و اصلاح شبکه توزیع آب آشامیدنی زاهدان از محل ماده 10 قانون تنظیم مقررات مالی دولت و ماده 12 قانون مدیریت بحران از دیگر طرح های مصوب در سفر رئیس جمهوری است.
ساخت سیل بند حفاظتی شهر اسپکه، بمپور، نصرت آباد، هیدوچ، سوران و مهرستان، هدایت آبهای سطحی مسیل حاشیه شهر زاهدان و آبهای شهر چابهار، تکمیل سایت مدیریت بحران شهرستان زاهدان، تکمیل و تجهیز انبارهای هلال احمر، تکمیل دیوار حفاظتی دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار و بازسازی تاسیسات منابع آب یادمان شهدای تاسوکی از دیگر مصوبات است.
*** دبیرستاد پیگیری مصوبات سفر رئیس جمهوری در سیستان و بلوچستان گفت: در سفر فروردین سال 93 رئیس جمهوری به استان در مجموع 77 عنوان وعده و تفاهم نامه شامل 23 وعده و 54 تفاهم نامه در قالب 183 پروژه به تصویب رسید که بیشتر این مصوبات از پیشرفت فیزیکی قابل قبولی برخوردار هستند.
ماندانا زنگنه افزود: اجرایی شدن طرح ها به معنی اتمام عملیات ساخت آنها نیست بلکه به این معنی است که از سال 1393 تاکنون عملیات ساخت 90 درصد مصوبات سفر رئیس جمهوری به سیستان و بلوچستان آغاز شده و با پیشرفت های مختلف فیزیکی در حال انجام است.
وی ادامه داد: خط انتقال گاز از ایرانشهر به زاهدان، افتتاح چند مرحله از طرح عظیم انتقال آب با لوله به مزارع کشاورزی دشت سیستان، راه اندازی مرحله نخست طرح توسعه اسکله شهید بهشتی چابهار و کارخانه مس و دهها پروژه بزرگ و کوچک دیگر از جمله این طرح ها هستند.
وی ادامه داد: در مجموع 90 درصد وعده ها و تفاهم های سفر رئیس جمهوری به سیستان و بلوچستان اجرایی شده است.
*** مهمترین وعده های رئیس جمهور به سیستان و بلوچستان
وی خط انتقال گاز از ایرانشهر به زاهدان را یکی از وعده های رئیس جهموری به استان ذکر کرد و افزود: این خط به طول لوله 362 کیلومتر با اعتبار هفت هزار میلیارد ریال اسفندماه سال 95 به بهره برداری رسید.
وی ادامه داد: همچنین عملیات اجرایی طرح انتقال گاز از ایرانشهر به چابهار و زاهدان به زابل نیز همزمان با سفر اسفندماه رئیس جمهوری به استان آغاز شد.
** اجرای طرح های عظیم پتروشیمی در حوزه سواحل مکران
وی گفت: این طرح عظیم و استراتژیک در دولت یازدهم مصوب و عملیاتی شد به گونه ای که چابهار به عنوان قطب جدید پتروشیمی ایران با میزبانی 21 مجتمع پتروشیمی معرفی خواهد شد.
وی با بیان اینکه اعتبار مصوب اولیه این طرح 18 میلیارد دلار است گفت: این پروژه عظیم به تنهایی بیش از 10 برابر کل اعتبارات عمرانی استان قبل و بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی ایران است.
**طرح احداث کارخانه فولاد سازی در چابهار
دبیر ستاد پیگیری مصوبات سفر رئیس جمهوری در سیستان و بلوچستان گفت: این طرح امروز با وجود پیشرفت فیزیکی قابل قبول و افزایش میزان تولید سالانه آن و مشارکت چندین سرمایه گذار داخلی و خارجی ( شرکت posco کره جنوبی ) با اعتباری بیش از 6/1 میلیارد دلار در حال اجراست که بعد از مجتمع های پتروشیمی بزرگترین پروژه صنعتی و اقتصادی تاریخ استان به شمار می آید.
**توسعه سواحل مکران
زنگنه گفت: دولت یازدهم با نگاه ویژه رئیس جمهوری و تبعیت از دستورات رهبر معظم انقلاب اقدامات بسیار خوب و قابل ملاحظه ای در این خصوص انجام داده که از جمله آنها در اختیار قرارگرفتن اعتبارات در بخش کمک های فنی و اعتباری به پروژه های صنعتی که در کنارک و چابهار توسط سرمایه گذاران در حال ساخت است.
وی ادامه داد: نکته قابل توجه این که پرداخت این اعتبارات بر خلاف گذشته که پس از اتمام طرح اکثرا محقق نمی شد، همزمان با عملیاتی شدن طرح به صورت کامل در وجه بانک عامل پرداخت می شود.
وی ادامه داد: پرداخت تسهیلات کمک فنی و اعتباری برای ایجاد و توسعه مجتمع های تولیدی صادرات گرا در سواحل مکران برای نخستین بار به بخش خصوصی سیستان و بلوچستان تخصیص یافت که بابت این مهم در 2 سال پیش رو حدود هزار میلیارد ریال به صورت بلاعوض به طرح های معرفی شده استان پرداخت می شود و این ردیف تا پایان برنامه ششم 6 هزار میلیارد ریال خواهد بود.
به گزارش ایرنا جنوب خاور ایران یا استان پهناور و استراتژیک سیستان و بلوچستان در شمال دریای مکران و باختر کشورهای افغانستان و پاکستان قرار گرفته است. سیستان و بلوچستان سرزمین اسطوره ها، حماسه ها، کانون گردهمایی شهرنشینی و پل پیوند آسیای باختری با هند و چین و گذرگاه کاروان های بزرگ بازرگانی از جمله راههای زمینی و دریایی جاده ابریشم بوده است.
در این راستا سواحل مکران سیستان و بلوچستان نیز از اهمیتی بالا و استراتژیک برخوردار است زیرا قرار گرفتن این منطقه در آغاز راه های زمینی از روزگاران کهن جایگاه سیاسی، نظامی و اقتصادی ویژه ای داشته است. استان پهناور سیستان و بلوچستان در مسیر دو کریدور از سه کریدور ترانزیتی بزرگ دنیا قرار دارد که این امر منطقه مکران را به عنوان جاده ترانزیتی طرح توسعه جنوب شرق مطرح می کند. سواحل مکران در جنوب خاور ایران، به دلیل موقعیت و ویژگی های استراتژیک آن از منظر ژئوپلیتیکی،ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی دارای اهمیت فراوانی است. دسترسی به منابع غنی انرژی، تسلط بر مهمترین مسیر انتقال انرژی و کالا در سطح جهان، موقعیت استراتژیک برای دسترسی کشورهای محصور در خشکی در آسیای مرکزی، قفقاز و افغانستان به آبهای آزاد، قابلیت مناسب سواحل مکران برای ایجاد بندرگاهها و ترمینال های وسیع تجاری و تبدیل آن به کانون ورود و خروج کالا از طریق جاده های شمالی جنوبی، جاده شرقی جنوبی و جاده جنوبی غربی بین چابهار و آسیای مرکزی، قفقاز، روسیه و اروپا، قابلیت های بسیار مناسب توریستی آن برای تبدیل شدن به یک پایگاه توریستی زمستانی و امکان ایجاد پایگاههای نظامی در سواحل مکران و گسترش قدرت مانور ایران در آبهای فرا ملی بخشی از این قابلیت ها است.
بدون تردید توسعه و عمران سواحل مکران برای جمهوری اسلامی ایران دارای منافع استراتژیک متعدد و مهمی از نظر اقتصادی، سیاسی و نظامی است زیرا بارور کردن قابلیت های این سواحل مهم منجر به افزایش وزن و منزلت ژئوپلیتیکی ایران در سطح منطقه و حتی جهان می شود.
بندر چابهار یکی از چهار راه های اصلی کریدور جنوبی تجارت جهانی محسوب می شود به طوری که این بندر به علت موقعیت استراتژیک خود و دستیابی به آب های آزاد بین المللی جایگاه ویژه ای در مبادلات بین ایران و سایر نقاط منطقه دارد.
دبیر ستاد پیگیری مصوبات سفر رئیس جمهوری در سیستان و بلوچستان تسریع در اجرای طرح توسعه بندر چابهار با اعتبار بیش از 30 هزار میلیارد ریال، اجرای خط راه آهن چابهار – زاهدان – سرخس با اعتباری بیش از 41 هزار و 230 میلیارد ریال، مطالعه و ساخت ده ها سد در سطح استان، تسریع در ساخت بزرگ راهها و جاده های دسترسی و ترانزیتی استان و افتتاح کارخانه کنستانتره را از جمله دستاوردهای سفر رئیس جمهوری به این استان ذکر کرد.
** تعیین زون انرژی های تجدید پذیر (بادی و خورشیدی) در سیستان و بلوچستان در سه منطقه گراغه - میل نادر و رامشار در راستای تفاهمات سفر رئیس جمهوری
زنگنه ادامه داد: با عنایت به وجود پتانسیل بالای انرژی های بادی و خورشیدی در استان نیاز تعیین زونهای انرژی نو برای تسهیل در امر سرمایه گذاری در این حوزه ضروری به نظر می رسید که این مهم با هماهنگی و تعامل دستگاههای ذیربط از جمله برق، منابع طبیعی، امور اراضی، حفاظت از محیط زیست و نظارت دفتر جذب و حمایت از سرمایه گذاری در سه منطقه شاخص از لحاظ ظرفیت بالای باد و تابش خورشید انجام گرفت.
وی ادامه داد: سه زون انرژی های نو شامل میل نادر و رامشار برای انرژی بادی و گراغه برای انرژی خورشیدی برای حدود هزار و 500 مگاوات تولید برق مشخص شده که مقرر است پیگیری تعیین تکلیف حضور یا انصراف سرمایه گذاران که موافقت اصولی آنها از سوی سانا صادر شده است انجام پذیرد.
وی افزود: همچنین این محدوده ها به سانا (سازمان انرژیهای نو ایران) اعلام تا از این پس موافقت اصولی سرمایه گذاران بر این اساس و با هماهنگی استان صادر شود.
به گزارش ایرنا سیستان و بلوچستان با توجه به موقعیت ژئوپلتیک خاص خود در تمامی زمینه ها به ویژه انرژی های تجدید پذیر توانمندی و ظرفیت های بسیار ایده آلی دارد که قرار گرفتن در مسیر بادهای پر قدرت سیستان و انرژی تابشی خورشید با بیش از 6 کیلووات ساعت بر مترمربع در روز، گوشه ای از سرازیر شدن نعمات خدادادی بر این سرزمین است که با بهره گیری از آنها می توان بهترین شرایط را در منطقه به وجود آورد.
علاوه بر این، انرژی زمین گرمایی آتش فشان نیمه خاموش تفتان و بزمان، انرژی امواج اقیانوسی دریای بزرگ چابهار با ارتفاع بیش از 12 متر در فصل مونسون و انرژی بیومس منطقه کشاورزی و گاوداری های زابل، بمپور و باهوکلات ظرفیت و توانمندی بالا و قدرتمندی برای ایران اسلامی محسوب می شود.
مطالعات نشان داده است که سیستان و بلوچستان به ویژه منطقه فلات سیستان بالاترین پتانسیل استفاده از انرژی باد را داراست از این رو شواهد تاریخی نشان دهنده بهره برداری گذشتگان از این انرژی لایزال در مناطق روستایی باستانی منطقه است که هنوز آثاری از آن موجود است.
سیستان و بلوچستان اگرچه نعمت هایی نظیر نفت، گاز و جنگل های انبوه ندارد، اما نعمت های خدادادی همچون باد و تابش خورشید به این استان هدیه شده و این نعمت ها استان را به مجموعه ای بی نظیر از انرژی های نو در ایران تبدیل کرده است.
با وجود ظرفیت های فراوان سیستان و بلوچستان در زمینه انرژی های نو این استان می تواند بستر مناسبی در زمینه سرمایه گذاری داخلی و خارجی فراهم کند به طوری که سرمایه گذاری در این بخش با توجه به نیاز کشورهای افغانستان و پاکستان به واردات برق از ایران سوددهی فراوان را برای فعالان اقتصادی به دنبال دارد.
به گفته کارشناسان، این استان با داشتن ظرفیت های فراوان در انرژی باد و سایر انرژی های تجدید پذیر می تواند هاب انرژی منطقه شود به طوری که به عنوان پهناورترین استان کشور با برخورداری از انواع انرژی های نو و تجدید پذیر مانند انرژی بادی و خورشیدی و غیره به گنجینه ای با ارزش تبدیل شده که سرمایه گذاران می توانند با برخورداری از مزیت های فراوان این نوع انرژی زمینه را برای تولید برق فراهم کنند.
همچنین با توجه به نیاز هزاران مگاواتی انرژی الکتریکی 2 کشور افغانستان و پاکستان، استان سیستان و بلوچستان می تواند با داشتن ظرفیت های فراوان در انرژی نو به ویژه انرژی باد تامین کننده نیاز این 2 کشور به انرژی باشد.
سیستان و بلوچستان کلکسیونی از انرژی های لایزال و خدادادی تجدید شونده است به طوری که کریدورهای بادی استان شامل کریدور بادهای پر قدرت سیستان، کریدر بادهای تفتان -سراوان و کریدر بادهای بزمان - دلگان است.
بادهای مداوم و پرقدرت، ثابت بودن جهت وزش باد، نزدیکی به شبکه سراسری انتقال برق کشور، وجود جاده دسترسی به منطقه، زمین های بدون معارض و قابل واگذاری، زمین های صاف با زبری زیر سه درصد، همجواری با کشورهای متقاضی برق، زمین های وسیع با قابلیت احداث بیش از 10 هزار مگاوات نیروگاه و وزش تقریبا پیوسته باد در نیمی از فصل بهار و کل فصل تابستان یعنی فصول پر مصرف برق از مهمترین ویژگی های مهم منطقه میل نادر سیستان است.
*سیستان و بلوچستان با وسعتی حدود 187 هزار و 502 کیلومترمربع (معادل 5/11 درصد مساحت کشور) و بیش از 2 میلیون و 700 هزار نفر جمعیت پهناورترین استان کشور محسوب می شود که به علت همجواری با 2 کشور افغانستان و پاکستان، در اختیار داشتن تنها بندر اقیانوسی کشور، نزدیکی مناطق ساحلی استان با کشورهای حوزه خلیج فارس و دریای عمان وشبه قاره هند و کشورهای آفریقایی با اهمیت ژئوپلیتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی و هزار مزیت دیگر فرصت های فراوانی را برای رونق و توسعه منطقه و کشور در اختیار دارد.
این استان از 2 حوزه سیستان در شمال استان شامل شهرستان های زابل، هیرمند، زهک، هامون و نیمروز و بلوچستان در جنوب با شهرستان های خاش، ایرانشهر، سراوان، سیب و سوران، مهرستان، دلگان، فنوج، قصرقند، نیکشهر، سرباز و کنارک تشکیل شده است.
شهرستان های زاهدان و میرجاوه نیز در مرکز این استان واقع شده اند.
این استان دارای 19 شهرستان و حدود 9 هزار روستا و آبادی است که 6 هزار و 500 روستای آن دارای سکنه هستند.
7316**6081 خبرنگار: عصمت جهانی ** انتشار دهنده: حیدر سرایانی
کپی شد
