پایگاه خبری جماران: مناسبات میان ایران و امریکا در روزهای اخیر، به ویژه پس از درخواست سه‌باره ترامپ برای مذاکره با ایران وارد دور جدیدی از گمانه‌زنی‌ها شده، به نحوی که برخی تحلیل‌گران بر این باورند ترامپ با مطرح کردن این موضوع، اهدافی انتخاباتی دارد.
در همین راستا، یک تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل معتقد است که هرقدر به زمان انتخابات آمریکا نزدیک‌تر شویم و ترامپ نتواند از این سیاست خود نتیجه بگیرد، به شدت در روند مناقشات و رقابت‌های انتخاباتی بازنده خواهد بود.
احمد شیرزاد در گفت و گو با خبرنگار جماران، در پاسخ به این پرسش که چرا شرایط برای مذاکرات میان ایران و آمریکا فراهم نیست، گفت: سیاست آمریکا را تنها می‌توان در سه واژه خلاصه کرد و آن‌هم «سیاست اعمال فشار حداکثری» علیه ایران است. بنابراین آنها از تمام ابزارهایی که دارند برای پیشبرد این سیاست استفاده می‌کنند.
اقدامات آمریکا بیشتر جنبه‌ای روانی دارد
وی افزود: اینکه فکر کنیم آمریکایی‌ها سیاستی گام به گام و مرحله‌ای دارند، این‌طور نیست. آنها از همان ابتدا از تمامی ظرفیت‌های خود برای اعمال فشار بر ایران استفاده کردند. از این رو، شاید در برخی مواقع ظرفیت‌های جدیدی برای آمریکا ایجاد شود تا از آن استفاده کنند، اما بیشتر اقدامات‌شان جنبه‌ای تکراری دارد. برای نمونه، تحریم‌هایی را مجدد اعمال می‌کنند که قبلاً وضع کرده بودند. بنابراین اقدامات آنها بیشتر جنبه‌ای روانی داشته و عمده عملیات آنها نیز روی محور «جنگ روانی» حرکت می‌کند.
این تحلیل‌گر حوزه بین‌الملل بیان کرد: هدف آمریکا این است که با جنگی تبلیغاتی، اقتصاد ما را نشانه‌گیری کند. در نتیجه هرچند ممکن است اقدامات آنها در پاره‌ای موارد نتیجه داده و فضای جنگ روانی بتواند روی بخش‌هایی از اقتصاد ما اثر بگذارد، ولی ایران نیز ظرفیت‌های خودش را دارد و نخستین برنامه‌اش همانطور که اعلام شده، مقاومت است. بدین معنا که ما بتوانیم از این شرایط عبور کنیم. دومین برنامه ایران نیز، به نمایش گذاشتن اهرم‌هایی برای مقابله است.
قرار نیست ایران پای هر حرکتی بایستد و هیچ کاری انجام ندهد
وی بیان کرد: سیاست جدید ایران به تازگی و بعد از اظهارات اخیر رئیس‌جمهور ایران کلید خورده است. زمانی که اعلام شد ایران در صورت ادامه روند فعلی، از انجام برخی تعهدات خود در برجام خودداری خواهد کرد. این مسأله نشان می‌دهد که قرار نیست ایران پای هر حرکتی بایستد و هیچ کاری انجام ندهد. ایران نیز اهرم‌های خود را دارد و نباید فراموش کنیم که حجم اورانیوم غنی‌شده و آب سنگین در کشور دو پارامتر مهم هستند و طرف‌های برجام روی این دو پارامتر بسیار حساس بوده و علاقه ندارند این اتفاق بیفتد.
شیرزاد افزود: یکی از مشکلات اصلی غرب با ایران در پرونده 10 ساله اتمی نیز، بر سر حجم اورانیوم و آب سنگینی بود که ما تولید می‌کردیم و نهایتاً در برجام همه طرفین ماجرا به این نتیجه رسیدند که ایران با توقف تولید این روند، بتواند یک زندگی اقتصادی عادی داشته باشد. اما وقتی آمریکایی‌ها اعلام می‌کنند کسی حق خرید آب سنگین و اورانیوم غنی شده ایران را ندارد، علاوه بر اینکه در چارچوب‌های برجام ایجاد اختلال می‌کند، این حق را برای ایران محفوظ می‌دارد که حرکت مستقل خود را در این زمینه ادامه دهد. همانطور هم که مشاهده کردیم این اقدام با هیچ محکومیتی از سوی طرفین برجام روبه‌رو نشد.
جنگ امروز، جنگ نشان دادن جدیت‌هاست
وی اظهار داشت: هر ناظر بی‌طرفی که این اقدام ایران را مشاهده کند، می‌گوید در چنین شرایطی، هیچ دلیلی وجود ندارد که آنها آب سنگین و اورانیوم غنی شده ایران را نخرند و این کشور نیز این مواد را تولید نکند. لذا این فرآیند نشان می‌دهد که ایران در پیگیری منافع خودش جدی است و ما باید این جدیت را به طرف مقابل خود نیز نشان دهیم. جنگ امروز، جنگ نشان دادن جدیت‌هاست و اینکه کدام طرف در پیگیری سیاست‌های خود ثابت قدم‌تر است.
داستان این‌گونه نیست که ما به محض اینکه تلفن را برداشتیم و به آقای ترامپ زنگ زدیم، همه مشکلات خود را حل شده ببینیم.
این استاد دانشگاه ادامه داد: در سیاست نخست ایران که به مقاومت و تداوم گذشت زمان به نفع کشور برمی‌گردد، ما هرقدر بتوانیم روند فشارهای آمریکا را کندتر کرده و زمان را طولانی‌تر کنیم، به نفع خود عمل کرده‌ایم. به دلیل اینکه همه بازی‌ها و برنامه‌های ترامپ بدین خاطر است که در انتخابات آینده بگوید دموکرات‌ها یک توافق بد انجام دادند و او موفق شده با اعمال فشار بر ایران به یک توافق خوب دست پیدا کند. بنابراین، هرچه به زمان انتخابات آمریکا نزدیک‌تر شویم و ترامپ نتواند از این سیاست خود نتیجه بگیرد، به شدت در روند مناقشات و رقابت‌های انتخاباتی بازنده خواهد بود.
ترامپ می‌خواهد از اهرم ایران برای تبلیغات بعدی خود استفاده کند
وی گفت : طرف‌های مقابل ترامپ استدلال خواهند کرد که وی نه‌تنها نتوانسته به یک توافق بهتر دست پیدا کند، بلکه همان توافقی را هم که پیشتر توسط دموکرات‌ها امضاء شده بود، از دست داده است. بنابراین به نظر می‌رسد اقدامی که ایران انجام داد، بیشتر از آنکه بخواهد روی اروپایی‌ها موثر واقع شود، در مناسبات داخل آمریکا موثر می‌افتد و یک فشار تبلیغاتی بسیار پرقدرت را علیه ترامپ ایجاد خواهد کرد. البته این روند به تدریج ایجاد می‌شود.
شیرزاد افزود: به همین دلیل، دیده می‌شود که ترامپ در یک مصاحبه، سه بار این جمله را تکرار می‌کند که تلفنش آماده است تا ایرانی‌ها به او زنگ بزنند. لذا این بدان معناست که ترامپ قصد دارد ما را وارد یک شوی تبلیغاتی کرده و از اهرم ایران برای تبلیغات بعدی خود استفاده کند. از این رو، به نفع ایران است که وارد منازعه و مناقشه با آمریکا نشود و سیاست خود را ادامه دهد. حرف ایران روشن است. طرف ایرانی می‌گوید ما یک بار با آمریکا وارد مذاکره شده و به یک توافق روشن و جامع دست پیدا کردیم؛ بنابراین آمریکا اول باید امضای خود را محترم بشمرد و تنها در این حالت است که می‌توان برای مذاکرات بعدی آماده شد.
هیچ رویارویی نظامی میان ایران و آمریکا اتفاق نخواهد افتاد
وی با بیان اینکه روند فعلی میان ایران و آمریکا با شیبی ملایم ادامه پیدا خواهد کرد، گفت: می‌توان با اطمینان گفت که هیچ رویارویی نظامی میان ایران و آمریکا اتفاق نخواهد افتاد، زیرا هر دو طرف به شدت محتاط هستند و هم طرف ایرانی به هیچ وجه دنبال ماجرایی نبوده و هم طرف آمریکایی می‌داند بازی با ایران شوخی بردار نیست. به همین دلیل، به نظر می‌رسد که اتفاق پیش‌بینی نشده‌ای رخ نخواهد داد و تهدیدات نظامی، بیشتر سمت و سوی ایجاد تنش روانی دارد و صرفاً اقتصاد را هدف گرفته است.
این تحلیل‌گر مسائل بین الملل بیان کرد: ما باید در زمینه مدیریت اقتصادی کشور جدی‌تر و بهتر عمل کنیم و بتوانیم تمامی ظرفیت‌های ممکن عوامل اقتصادی را به صحنه بیاوریم. همچنین باید از بخش خصوصی برای ورود به عرصه دعوت و تکالیفش را مشخص کنیم. جامعه نیز باید از بخش خصوصی بخواهد که در این فضای تنش‌آلود، رفتاری مناسب داشته باشد. بدون شک، در چنین شرایطی شاید نتوان همه مسائل را حل و فصل کرد، اما قابل مدیریت کردن است.
نباید تبدیل به کالایی قابل خرید و فروش در انتخابات آمریکا شویم
وی ادامه داد: فشار روانی آمریکا بدین منظور صورت می‌گیرد تا جامعه، حکومت را به یک مذاکره خفت آمیز وادار کند. در حالی که این نوع مذاکره، مشکلات کوتاه مدت و بلندمدت ما را حل نخواهد کرد و داستان این‌گونه نیست که ما به محض اینکه تلفن را برداشتیم و به آقای ترامپ زنگ زدیم، همه مشکلات خود را حل شده ببینیم. بلکه هیأت مشاوران ترامپ این دستاورد خود را به مخالفین خود خواهند فروخت و می‌گویند که بالاخره توانستند با این مقدار اعمال فشار از ایران امتیاز بگیرند. در نتیجه به این فکر می‌افتند که می‌توانند با فشار بیشتر، امتیازات بیشتری از ایران بگیرند. بنابراین نه تنها سطح تنش‌ها میان دو کشور کاهش پیدا نخواهد کرد، بلکه مشکلات ایران افزون خواهد شد.
شیرزاد بیان کرد: ما اگر بتوانیم همین روند فعلی را مدیریت کرده و از عوارض آن بکاهیم و در عین حال بتوانیم با عوامل مختلف در صحنه اقتصادی کار کنیم، می‌توانیم شرایط قابل تحمل‌تری را پشت سرگذاریم، تا اینکه بخواهیم با کسانی که غیرمنطقی حرف می‌زنند وارد یک ماجراجویی شده و تبدیل به کالایی قابل خرید و فروش در انتخابات آمریکا شویم.
