به گزارش ایرنا، در روزگاران نه چندان دور حاشیه شهرهای بیابانی کشور از جمله استان سمنان مملو از تاغزارهایی بود که امروز پس از چند دهه باید آن طبیعت دل انگیز را در کتابها خواند و غبطه خورد، چرا همچنان قاچاقچیان تاغ در این عرصه ها جولان می دهند؟
آیا درست است که وقوع ریزگردها ، پیشروی بیابان و گسترش کانونهای فرسایش بادی را به گردن تغییر اقلیم گذاشت و دست روی دست بگذاریم حال و روز ما اینگونه شود که بیابان دهان بگشاید ما را ببلعد و هزاران تهدید و تخریب دیگر زیست محیطی دیگر.
آیا واقعا نمی توان جلوی اینگونه مشکلات از جمله قاچاق تاغ را گرفت؟ مسوولان از ادوار پیشین تا امروز چه کرده اند؟ تاریخ چه قضاوت می کند، ما امروز گذشته را چگونه نقد می کنیم، آیا ما عرصه های طبیعی را اینگونه از پیشینیان تحویل گرفته ایم؟
قدیمی های سمنان روستایی به نام ' کنعان ' را در جنوب کویر سمنان به یاد دارند، روستایی که به خاطر نبود تاغ و پیشروی شن های روان، زیر خروارها خاک مدفون شد و از آن روستا تنها نامی در اذهان به جا مانده است.
این تهدید به قدری جدی است که نه تنها در سمنان بلکه در شماری از استان های دیگر کشور منجمله منطقه شهداد کرمان می توان روستاهایی را دید که زیر خروارها شن مدفون شدند.
به همین دلیل است که تاغزارها را باید با چنگ و دندان هم شده زنده نگه داشت، تاغ هایی که جلوی بادهای سیاه شن آور را می گیرند، مانع پیشروی کویر و فرسایش بادی و ریزگردها هستند نباید این گونه قاچاق شوند و بیابان و اهالی آن را به مخاطره انداخت.
طبق آمار بیش از سه میلیون هکتار از زمین های بیابانی کشور تاغ کاری شده و این رقم در استان سمنان 600 هزار هکتار است، تاغزارهایی که سال به سال وسعت آن کاهش می یابد.
بنا بر آمار موجود، سالانه حدود 20 تا 25 هزار کیلوگرم چوب از تاغزارها و عرصه بیابانی کشور قاچاق می شود که برخی از کارشناسان 2 عامل فقر و معیشت را از علت های اصلی این مشکل مطرح می کنند.
تاغزارها با کنترل فرسایش بادی ، حفظ زیر ساخت های ریلی و جاده ای، کانال های آبرسانی و قنوات، تاسیسات نظامی و صنعتی و پیشگیری از طوفان شن، از وقوع خسارت های میلیاردی جلوگیری می کند.
کشورمان 32 میلیون هکتار اراضی بیابانی دارد که بیش از هفت میلیون هکتار آن کانون های بحرانی بیابانی است از کل مناطق بیابانی ایران 20 میلیون هکتار در معرض فرسایش بادی قرار دارد که اگر به آن توجه نکنیم قابلیت تبدیل شدن به کانون بحران را دارد.
به گفته مسوولان امر، سالانه 20 تن تاغ از عرصه های بیابانی استان سمنان قاچاق می شود که برای رفع این بحران، بازنگری قوانین مربوط و افزایش نیرو انسانی برای حفاظت از این عرصه ها اجتناب ناپذیر است.
اکنون در بازار هر کیلوگرم ذغال فله ای تاغ بیش از 150 هزار ریال بفروش می رسد.

**بیکاری عامل اصلی قاچاق تاغ
مسوول دفتر نماینده ولی فقیه در اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان در گفت و گو با ایرنا افزود: قاچاق چوب و تاغ و گز، قطع درختان، تخلفات زیست محیطی محسوب شده و تصرف منابع طبیعی ریشه در کمبود اشتغال دارد.
حجت الاسلام مصطفی مرادی گفت: اگر در روستاها امکانات به اندازه کافی وجود داشته باشد و زمینه اشتغال جوانان فراهم باشد، بسیاری از معضلات و تخلفات زیست محیطی کاهش می یابد.
وی ادامه داد : بیکاری جوانان و مهاجرت به شهرها از بزرگترین معضلات روستاهاست که مسوولان امر برای این چالش مهم باید اقدام هایی موثر انجام دهند.
وی با اشاره به حضور سفیران انفال در روستاها برای حراست و حفاظت از منابع طبیعی و آگاه سازی مردم برای حفظ این موهبت الهی گفت : بسیاری از مشکلات زیست محیطی به علت ناآگاهی مردم رخ می دهد و وظیفه سفیران انفال تبیین نگاه دین به منابع طبیعی برای استفاده درست از آن است.

** 40 سال برای رشد تاغ زمان نیاز است
یک فعال محیط زیست در گفت و گو با ایرنا افزود : قاچاقچیان تاغ با پرداخت جریمه 100 تا 200 میلیون ریال آزاد می شوند و دوباره به تخریب تاغزارها ادامه می دهند و این درحالی است که برای به ثمر رسیدن یک اصله تاغ 40 سال زمان لازم است تا این درخت بتواند مقابل فرسایش بادی غلبه کند.
جلال دانشمند گفت : قاچاقچیان چوب باید بدانند با اعمالشان علاوه بر این که منابع طبیعی را تخریب می کنند ، شرایط زندگی مردم و دام ها را بحرانی می کنند.
وی اظهارداشت: به موجب قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع مصوب 25 مرداد ماه 1346 صدور هیزم و زغال چوب از کشور ممنوع بوده و هرگونه حمل چوب، ذغال و هیزم جنگلی در نقاط مختلف کشور نیازمند اخذ پروانه حمل از دستگاه های ذی ربط است.
این فعال محیط زیست با بیان این که جریمه قطع و قاچاق درختان تاغ در مقابل آسیب جدی که به محیط زیست می زدند ، بسیار اندک است ، گفت : در فاصله سال های 46 تا 70 جریمه نقدی قاچاق هر اصله تاغ به ازای هر اصله تنها 200 ریال بود که این رقم در فاصله سال های 70 تا 80 به 200 هزار ریال به ازای هر اصله رسید و از سال 80 تاکنون جریمه قاچاق هر اصله تاغ 2 میلیون ریال است.
دانشمند نقش رسانه ها را در تبیین ممنوعیت قطع و قاچاق تاغ ها مهم ارزیابی کرد و افزود : متأسفانه قوانین و جرایم کنونی بازدارندگی لازم را ندارند و باید در مورد آن بازنگری و تجدید نظر شود.
وی تصریح کرد : تاغزارها ، جنگل های دست کاشتی هستند که با هدف جلوگیری از پیشروی بیابان کشت شدند و از بین بردن آن ها تأثیر زیادی در پیش روی کویر و بیابانزایی خواهد داشت برای همین برخورد جدی با سودجویانی با قطع این گونه های با ارزش به بیت المال دست درازی می کنند، ضروری است.
وی ادامه داد : برای انجام این مهم ، علاوه بر قوانین کارآمد با ضمانت اجرایی بالا، همراهی و همدلی مردم به ویژه جوامع مناطق حاشیه جنگلی هم لازم است.

** سرقت تاغ اجرای طرح بیابانزدایی را به تاخیر می اندازد
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان در گفت و گو با ایرنا افزود : 5.2 میلیون هکتار از مساحت استان را بیابان تشکیل می دهد که 1.2 میلیون هکتار آن در معرض فرسایش های بادی است که 470 هزار هکتار آن، مناطق بحرانی در معرض فرسایش محسوب می شود.
علینقی حیدریان گفت: همه برنامه ها برای رویارویی و مقابله با این 470 هزار هکتار است که 20 منطقه کانون بحرانی فرسایش بادی شناخته شده و سرقت گونه گیاهی تاغ اجرای طرح های بیابانزایی را در استان به تاخیر می اندازد.
وی خاطرنشان کرد : اثرگذارترین برنامه این نهاد برای مقابله با بیابانزایی کاشت نهال و به خصوص درخت هایی نظیر تاغ در مناطق در خطر استان است که این کار نیز هم نیاز به صرف هزینه های زیاد و هم نیاز به زمان زیادی است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان با بیان این که سالانه با بسیج همه امکانات و اعتبارات دولتی، بین 2 تا سه هزار هکتار از این مناطق تاغکاری می شوند، خاطرنشان کرد: این رقم در مقابل 470 هزار هکتار مناطق بحرانی ما، رقم بسیار کوچکی است و به عبارتی چنانچه مساحت مناطق بحرانی استان افزایش نداشته باشد، با این روند کنونی، برای مقابله با بیابانزایی در این 470 هزار هکتار به بیش از 200 سال زمان نیاز داریم.
حیدریان ادامه داد : شهرستان های سمنان، گرمسار و دامغان به دلیل وسعت عرصه های بیابانی در معرض خطر حرکت ماسه روان و ریزگردها قرار دارند و باید با کاشت نهال و افزایش پوشش گیاهی به جنگ این پدیده نامبارک رفت.
وی ادامه داد : بیش از یکهزار هکتار از عرصه های بیابانی سمنان با پدیده فرسایش بادی مواجه است که باید با جلوگیری از روند افزایشی قاچاق تاغ در این عرصه ها اقدام کرد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان تصریح کرد : از 9.7 میلیون هکتار از عرصه های طبیعی سمنان تنها کمتر از 70نیروی انسانی حفاظت می کند و این تعداد نیرو جوابگوی حفظ و احیا منابع طبیعی این استان نیست.
وی با بیان این که بیش از 100 هزار هکتار عرصه های بیابانی تاغ کاری شده در این استان وجود دارد ، گفت : در دولت تدبیر و امید 10 هزار هکتار عملیات بیابانزدایی در مناطق کویری سمنان اجرا شد.
حیدریان ادامه داد : سالانه بیش از 20 تن تاغ از عرصه های بیابانی سمنان قاچاق می شود که ادامه این روند به افزایش فرسایش بادی منجر می شود.

**مراجع قضایی برای مهار قاچاق تاغ تلاش کنند
رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری آرادان در گفت و گو با ایرنا افزود : سالانه سه تن تاغ به دلیل کمبود نیروی حفاظتی از عرصه های بیابانی این شهرستان غرب استان سمنان قاچاق می شود.
امیرحسین شاه حسینی گفت : بیش از یکهزار هکتار از عرصه های طبیعی آرادان را عرصه های بیابانی تشکیل می دهد که 300 هکتار آن به دلیل قاچاق بی رویه تاغ و کمبود آب در کانون فرسایش بادی قرار دارند.
وی اظهارداشت : از 20 هزار هکتار از عرصه های طبیعی آرادان تنها 2 نیروی انسانی حفاظت می کنند که باید با تخصیص به موقع اعتبار و مجوز جذب نیرو برای رفع این مشکل اقدام کرد.
وی تصریح کرد : باید مراجع قضایی و انتظامی استان سمنان برای جلوگیری از روند افزایشی قاچاق تاغ در عرصه های بیابانی آرادان با این اداره همکاری بیشتری داشته باشند.
شاه حسینی اضافه کرد : تدوین قانون جامع برای جلوگیری از قاچاق بی رویه تاغ از عرصه های بیابانی از مطالبات همیشگی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان از نمایندگان مجلس بوده است و باید مسوولان امر برای تدوین این قانون در کمترین زمان ممکن تلاش کنند.
رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری آرادان خاطرنشان کرد : در 10 سال گذشته بیش از هشت تن تاغ از عرصه های بیابانی این شهرستان قاچاق شد و ادامه این روند می تواند آرادان را به کانون ریزگردها تبدیل کند.

** فروش زغال تاغ در مغازه ها ممنوع شود
استاد رشته منابع طبیعی دانشگاه مهدی شهر در گفت و گو با ایرنا افزود : علاوه بر جریمه سنگین ، حبس از 6 ماه تا یک سال برای قاچاقچیان چوب و مصادره خودروها از موارد تشدید برخورد با سودجویان است.
مرجان بهارلو گفت: عرضه آزاد ذغال تاغ در مراکز فروشگاهی باید متوقف شود و اجازه برخورد با فروش ذغال تاغ در فروشگاه ها به اداره کل منابع طبیعی واگذار نشده، اما بدون شک دستگاه های متولی باید با موارد مشهود در سطح شهر برخورد کنند.
وی اظهارداشت : با وجود این که با تشدید برخوردها با قاچاقچیان ، قاچاق چوب تاغ کاهش چشمگیری داشته است ولی آمار تایید شده ای وجود دارد که می گوید روزانه هزاران کیلوگرم گونه تاغ از سمنان به استان های همجوار قاچاق می شود و نیاز است دستگاه های مرتبط، برای مهار قاچاق این گونه ارزشمند گیاهی تدابیر مناسبی اتخاذ کنند.
بهارلو ادامه داد : اصناف، نیروی انتظامی، دستگاه قضایی و مردم باید با داشتن دغدغه در این باره، برخورد جدی نسبت به خرید و فروش این گونه درختی و ممنوعیت حمل ذغال تاغ داشته باشند تا از نابودی این سرمایه ملی جلوگیری شود.
استاد رشته منابع طبیعی دانشگاه مهدی شهر گفت: در استان سمنان گروه های تخصصی حمل و قاچاق درختچه تاغ وجود دارد و از گذرگاه های گرگان، کالپوش، آزاد شهر و فیروزکوه و با طراحی های خاصی آن را به استان های همجوار قاچاق می کنند.
وی اضافه کرد: تفاهم نامه هایی با روستاها همجوار برای حفظ و نگهداری از این گونه ارزشمند بیابانی باید منعقد شود و اعتقاد داریم با مشارکت مردم در توسعه عرصه های جنگلی، از حجم قاچاق کاسته می شود.
بهارلو تصریح کرد : مردم مناطق کویری استان اهمیت تاغ را می دانند به خصوص روستاییانی که شن های روان را تا پشت در خانه هایشان دیده اند.

** قاچاق تاغ عامل اصلی افزایش ریزگردها در گرمسار
فرماندار گرمسار در گفت و گو با ایرنا افزود : معضل ریزگردها و افزایش قابل توجه کانون های فرسایش بادی در این شهرستان با رفع کمبود آب و افزایش پوشش گیاهی در عرصه های بیابانی این شهرستان برطرف می شود.
داریوش طاهری گفت : کاهش پوشش گیاهی در محور ارتباطی قم - گرمسار باعث افزایش ریزگردها و آلودگی هوا در این شهر شده است که باید با ارایه برنامه های راهبردی برای رفع این معضل اقدام کرد.
وی خاطرنشان کرد : قاچاق بی رویه تاغ از عرصه های بیابانی گرمسار و کمبود آب از علل اصلی افزایش ریزگردها در این شهرستان استان سمنان به شمار می رود.
طاهری تصریح کرد : براساس آمار موجود سالانه بیش از 2 هزار کیلوگرم تاغ از عرصه های بیابانی گرمسار برای تهیه زغال به نقاط مختلف کشور قاچاق می شود که باید اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان برای این مشکل تدابیر ویژه ای اتخاذ کند.
به تاکید وی باید با اختصاص اعتباران کافی، کاشت نهال تاغ را در عرصه های بیابانی گسترش داد.

** یک میلیون هکتار عرصه طبیعی سرخه یک نفر محافظ
رییس اداره منابع طبیعی سرخه در گفت و گو با ایرنا افزود : عرصه های طبیعی این شهرستان با مشکلاتی مانند کمبود نیروی انسانی و قاچاق تاغ مواجه است و برای رفع این معضلات، حمایت های همه جانبه مسوولان استانی ضروری است.
حمیدرضا همتی گفت: در نشست های مختلف استانی و شهرستانی در رابطه با کمبود نیروی انسانی برای حراست از عرصه های طبیعی سرخه مطالبی مطرح شد اما تاکنون اقدام موثری برای رفع این چالش انجام نشده است.
وی خاطرنشان کرد : عرصه های طبیعی سرخه به بیش از یک میلیون هکتار می رسد و هم اکنون یک نفر از عرصه ها حفاظت می کند.
وی ادامه داد: نبود نیروی انسانی برای حفظ و احیا عرصه های طبیعی تاکنون مشکلاتی مانند تخریب تاغزار و قاچاق این گونه کمیاب و تخریب محیط زیست را به همراه داشته است.
از 9.7 میلیون هکتار وسعت استان سمنان، 55 درصد نواحی بیابان و خشک، 38.5 درصد مراتع، 2 درصد اراضی کشاورزی و 3.6 درصد جنگل است.
6026/7339
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.