به گزارش ایرنا، ادامه برداشت های بی رویه از دشت های سمنان، افت سفره های زیر زمینی، خشک شدن چاهها و قناتها و چشمه ها، ادامه خشکسالی ها و بارندگی کم ، وضعیت آب به ویژه در روستاهای استان سمنان را با چالش جدی مواجه کرده است.
کارشناسان امر می گویند اکنون چالش کم‌آبی دامن روستاهای استان سمنان را گرفته و با کاهش کمی تولیدات کشاورزی، بسیاری از روستائیان به حاشیه شهرها مهاجرت کرده‌اند.
اکنون از یک هزار و 625 روستای این استان فقط 400 روستا دارای سکنه است که تعداد قابل توجهی از این روستاها در نقاط دورافتاده قرار دارند و بسیاری از آنها با تانکر آبرسانی می‌شوند.
براساس آمار موجود در سال 1357 و در اوایل انقلاب اسلامی جمعیت روستانشین کشور، 70 درصد بوده و این رقم در سال 1395 به 27 درصد رسیده است.
سمنان هم از جمله استان های کشور است که با افزایش مهاجرت روستانشینان به شهرها مواجه است و با مشکلات و پیامدهای ناشی از آن مواجه است.
برایند آمار رسمی موجود، در سال 1385 جمعیت روستاهای سمنان 149هزار نفر بود و در سال 1390 جمعیت در این مناطق به 139 هزار نفر رسید و در سال 1395جمعیت در روستاهای استان 141 هزار نفر اعلام شده است.
در زمان حاضر به گفته مسوولان امر 70 درصد جمعیت ایران در شهرها زندگی می کنند که این آمار، آمار مناسبی نیست، چون مسیر آبادانی شهرها از روستاها می گذرد و اگر روستاها آباد نشوند، شهرها نیز نمی توانند به خوبی مسیر توسعه و آبادانی را طی کنند.
به گفته کارشناسان، استان سمنان در منطقه خشک کشور قرار گرفته است و باید بپذیریم که دچار کمبود شدید آب هستیم.
کمترین بارش باران در استان سمنان دربازه زمانی ابتدای مهر تا پانزدهم دی در سال زراعی در 30 سال گذشته به میزان 11.2 میلی‌متر در سال 1377 بوده در حالی که در سال زراعی 96- 97 تاکنون فقط 8.9 میلی‌متر بارندگی ثبت‌شد، از سوی مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران، امسال 6 استان کشور از جمله سمنان، آمار بلندمدت 30 ساله کاهش بارندگی خود را شکستند.
**لوله های انتقال آب در برخی روستاهای سمنان فرسوده است
یکی از اهالی روستای دهصوفیان شهرستان مهدیشهر گفت : این روستا به شدت از کمبود آب آشامیدنی و آب کشاورزی رنج می برد و میزان آب موجود پاسخگوی نیازها نیست.
رضا محمدی در گفت و گو با ایرنا افزود : به دلیل کمبود آب آشامیدنی مردم این روستا مشکلات زیادی را تحمل می کنند و این مشکل هزینه های فراوانی بر خانواده ها تحمیل کرده است.
وی اظهارداشت : کمبود آب سالها به ویژه در تابستان ها ، اهالی این روستا را با مشکل جدی روبرو کرده است به طوری که در برخی موارد از آب آشامیدنی مورد نیاز را از شهر خریداری می کنیم.
محمدی فرسودگی خطوط لوله های انتقال آب را دیگر چالش این روستا برشمرد و اضافه کرد : لوله های انتقال آب روستاها فرسوده و نیاز به مرمت و اصلاح دارد که در غیر این صورت پرت آب افزایش می یابد و در کم آبی منطقه هم تاثیرگذار است.
*کمبود آب در سمنان حتی برای کشاورزی در بخش باغی سمنان هم کافی نیست
شکرالله بندری از اهالی روستای اعلای سمنان می گوید روزی گذران زندگی اهالی روستا از راه کشت گندم و جو بود که به دلیل خشکسالی و کم آبی دیگر نمی توان به کشاورزی ادامه داد و تعدادی کشاورزان هم به سمت درختکاری نظیر کشت پسته، رفته اند که این مقدار آب حتی برای درختکاری کافی نیست.
وی ادامه داد : نصب کنتور هوشمند برای چاه آب این روستا تاثیرگذار نیست و این مقدار آب جوابگوی نیاز کشاورزان نیست.
وی از مسوولان امر برای رفع مشکلات روستاها از جمله آب این روستاها خواستار کمک شد و گفت : 50 سال پیش در این همین چاه قدیمی بوده و از آب آن در بخش های مختلف استفاده می کردیم اما امروز خبری از آن نیست.
همچنین شماری از روستاهاییان منطقه خارتوران از توابع بخش بیارجمند شهرستان شاهرود هم ازنداشتن آب آشامیدنی و کشاورزی گلایه مندند و از مسوولان امر خواستند تا برای رفع این چالش جدی منطقه راهکاری اتخاذ کنند.
**کشاورزی دیگر شغل اصلی روستانشینان سمنان نیست
یکی از اهالی روستای رکن آباد سمنان گفت : این روستا روزی یکی از روستاهای سرسبز و پرآب استان سمنان بود و در زمان حاضر تمام زمین های کشاورزی بالادست روستا به دلیل خشکسالی و کم آبی رها و تبدیل به خانه های مسکونی شده است.
صمد غریبی اظهارداشت : زمانی از ورودی روستای خیرآباد تا روستای محمود آباد به طول 6 تا هفت کیلومتر تمام مسیر زمین ها زیر کشت جالیز یا غلات مانند گندم و جو بوده که اکنون کشاورزی در این مناطق در حدود 50 درصد به دلیل کم آبی کاهش یافته و دیگر کشاورزی شغل اصلی مردم این مناطق نیست.
**مدیریت بحران راهکار مقابله با پدیده خشکسالی
مدیرکل مدیریت بحران استانداری سمنان گفت: خشکسالی در استان سمنان جدی است و باید تدابیر مدیریت بحران در بلندمدت اندیشیده شود.
ایرج رییسیان در گفت و گو با ایرنا افزود : سرمازدگی محصولات زراعی و باغی در 2 سال گذشته خسارت های زیادی را به باغات و درختان مثمر استان به ویژه درختان انگور شاهرود و درختان زیتون سمنان وارد کرده است.
وی تصریح کرد : برای کمک به کشاورزان آسیب دیده به صورت غیر مستقیم و از دیگر خط های اعتباری تسهیلات پرداخت شده است.
وی تدوین تبصره 13 قانون بودجه مبنی بر بازپرداخت تسهیلات سررسید شده را از اقدامات انجام شده برای حمایت از کشاورزان آسیب دیده اعلام کرد و اظهار داشت: بر اساس این قانون در بازپرداخت تسهیلات سررسید شده به مدت سه سال به وسیله بانک های عامل وقفه ایجاد می شود تا کشاورز بتواند از این شرایط بحرانی فعلی عبور کند.
**30 درصد روستاهای استان سمنان با چالش کم آبی و خشکسالی مواجه است
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان گفت: 30 درصد مناطق روستایی این استان با چالش کمبود آب، خشکسالی و افزایش قابل توجه پدیده بیابانزایی مواجه است.
سیدحسن میرعماد در گفت و گو با ایرنا افزود : بیش از 50 روستا با جمعیت بیش از 20 خانوار استان سمنان با جمعیت تقریبی سه هزار و 500 نفر با بحران آبی و خشکسالی مواجه هستند که باید برای جلوگیری از فرار جمعیتی از این مناطق، تدابیر ویژه ای اتخاذ شود.
وی اظهارداشت : یکی از اولویت های اساسی مسوولان دستگاه های اجرایی در سمنان به توسعه جوامع روستایی معطوف است و در این ارتباط تمهیدات ویژه ای تعریف و طراحی شده است.
وی تصریح کرد : موضوع رونق در روستاها با جدیت پیگیری می شود، زیرا هر آنچه در بخش های روستایی آبادانی بیشتری حاکم شود، به همان میزان ضریب موفقیت در تحقق اهداف مورد نظر افزایش خواهد یافت.
وی خاطرنشان کرد : سازمان جهاد کشاورزی به عنوان متولی افزایش کشت محصول برای تجهیز اراضی کشاورزی این استان به سامانه های نوین آبیاری آمادگی کامل دارد و این امر در کاهش هدر رفت آب تاثیر شایانی خواهد داشت.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی سمنان تصریح کرد : بیش از 86 درصد از آبهای زیرزمینی استان در بخش کشاورزی مصرف می شود که باید با ساز وکارهای معین برای جلوگیری از هدر رفت آب در ‌مناطق روستایی اقدام کرد.
وی با اشاره به تجهیز بیش از 10 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان سمنان به سامانه نوین آبیاری در 2 سال گذشته، گفت: بیش از 15 هزار هکتار از اراضی کشاورزی این استان تا پایان امسال با تامین اعتبار پیش‌بینی شده به سامانه نوین آبیاری مجهز می شود.
**معضل کمبود آب در روستاهای استان بحرانی است
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای سمنان گفت : با وجود تنوع اقلیمی استان سمنان و دارابودن پنچ نوع از هفت نوع اقلیم، حدود 90 تا 95 درصد وسعت 9.7 میلیون هکتاری استان را مناطق خشک و نیمه خشک تشکیل می دهدو منابع زیرزمینی و دشت های این استان با معضل کمبود 140 میلیون متر مکعب آب مواجه است.
ایرج حیدریان در گفت و گو با ایرنا با بیان این که میزان طبیعی آب زیر زمینی این استان 990 میلیون متر مکعب است، افزود : حفر بی رویه چاه و برداشت فراوان آب باعث شده تا تراز برداشت و واریز در منابع آبی زیر زمینی این استان به شدت برهم بخورد.
وی با اشاره به این که نیمی از 26 دشت استان سمنان در محدوده بحرانی و ممنوعه قرار گرفته است ، اظهارداشت : هرگونه برداشت آب در این دشت ها ممنوع است و 13 دشت دیگر استان وضعیتی چندان مطلوب ندارند.
وی خاطرنشان کرد : تنها 10 درصد صرفه جویی و کاهش مصرف در بخش کشاورزی، بسیاری از مشکلات را رفع می کند اما تاکنون این امر در کشور رخ نداده است.
وی با تاکید بر مدیریت مصرف و صرفه جویی آب در بخش های مختلف به خصوص بخش کشاورزی، پیگیری مسوولان جهاد کشاورزی برای تجهیز باغات و مزارع به سامانه آبیاری نوین را خواستار شد و افزود : امروز برخی از چاه های استان مجهز به کنتور هوشمند هستند.
**مدیریت منابع آبی راهکار مقابله با بحران کم آبی
فرماندار شهرستان شاهرود گفت: بحران کمبود آب و خشک‌سالی در شرق استان سمنان بسیار جدی است و صرفه‌جویی و استفاده بهینه از منابع آبی یک ضرورت است.
سیدمحمدرضا هاشمی افزود: بحران خشک‌سالی و کمبود آب در نهایت بیکاری، مهاجرت از روستا به شهر، عدم امنیت روستاها، از رونق افتادن زمین‌های کشاورزی و سایر بحران‌ها و آسیب‌های اجتماعی را به دنبال دارد.
وی بیان کرد : استفاده بهینه از آب و روش‌های نوین آبیاری در بخش کشاورزی نیز می‌تواند توسعه پایدار و اشتغال پایدار را به همراه داشته باشد.
وی گفت : از مجموع چهار هزار کیلومتر لوله انتقال آب در بخش خانگی و صنعتی این شهرستان ، بیش از 700 کیلومتر آن فرسوده است.
هاشمی ادامه داد : در تابستان امسال به هشت روستای این شهرستان با تانکر آبرسانی می شد و استفاده بهینه در مصرف آب می تواند در میان و بلندمدت بخش قابل توجه ای کسری آب در شاهرود را برطرف کند.
**خشکسالی عامل تهدید کننده کاهش اراضی زیر کشت
فرماندار گرمسار گفت : به دلیل کاهش قابل توجه پوشش گیاهی و برداشت بی رویه ، کمبود آب در دشت های این شهرستان غرب استان سمنان فرابحرانی است.
داریوش طاهری در گفت و گو با ایرنا افزود : خشکسالی در دشت ها و نمکزارهای گرمسار در چند سال گذشته به اراضی کشاورزی این شهرستان خسارت های جبران ناپذیری وارد کرده است.
وی اظهارداشت : بیش از 20 درصد مردم گرمسار در بخش کشاورزی فعالیت می کنند که اگر در کوتاه و میان مدت برای رفع تنش آبی اقدام نشود افت محسوس سطح اراضی و تولیدات کشاورزی در این منطقه محتمل است.
وی با بیان این که گرمسار به دلیل بارش کمتر از 60 میلی متر در سال با محدودیت منابع آب زیرزمینی مواجه است.اضافه کرد : خشکسالی، منابع آب سطحی را در این شهرستان تحت تاثیر قرار داده به گونه ای که ورودی مخازن ذخیره آب گرمسار نسبت به سال گذشته افت داشته است.
فرماندار گرمسار ادامه داد : شهرستان گرمسار بیش از 2هزار و 500 هکتار اراضی کشاورزی و باغی دارد و بیش از 85 درصد منابع آبی شهرستان به مصارف کشاورزی اختصاص یافته و 15 درصد باقی مانده در بخش خانگی و صنعت مصرف می شود.
وی ادامه داد : 40درصد محصول بخش کشاورزی این شهرستان معادل 500 هزار تن به صورت گلخانه ای و با سامانه های نوین آبیاری تولید می شود.
**تداوم حیات روستایی در گرو تامین آب آشامیدنی و کشاورزی
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان سمنان با اشاره به معضل اساسی تامین آب روستایی در این استان، گفت : در 10 روستای شاهرود و دامغان منابع زیرزمینی و سطحی کافی برای تامین آب وجود ندارد.
منصور کشاورزیان افزود : اکنون هفت روستا در منطقه خارتوران شهرستان شاهرود و سه روستا در جنوب دامغان از طریق تانکر آبرسانی می شود.
کشاورزیان با اشاره به این که حیات و تداوم مشاغل روستایی مانند دامداری و کشاورزی در گرو تامین آب آشامیدنی و کشاورزی است، گفت : کمبود آب و خشکسالی در سال های اخیر و در فلات ایران موجب مهاجرت از روستاها شده است.
کشاورزیان تصریح کرد : نگاه صرف به کشاورزی به عنوان تنها محور توسعه و اشتغال روستایی باید تعدیل شود و باتوجه شرایط کنونی و کم آبی و کم بازده بودن برخی محصولات کشاورزی نسبت به آب مصرفی باید به سمت کارهایی نو و ایجاد جذابیت با احیای واحدهای قدیمی رونق توسعه گردشگری و بوم گردی و بهبود وضعیت اقتصادی و اشتغال روستا رفت.
وی اظهارداشت : براساس سرشماری نفوس و مسکن سال 1395، بیش از یکهزار و 500 نفر در این مناطق زندگی می کنند که برای رفع مشکل کم آبی در این منطقه باید در کمترین زمان ممکن اقدام کرد.
وی خاطرنشان کرد : با توجه به فقدان منابع مناسب آب سطحی و زیرزمینی، روستاهای کویری سمنان مانند سرکویر، فرینو، حجاج، خارتوران با مشکل کمبود آب مواجه است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان سمنان اضافه کرد : اکنون برای رفع مشکل کم آبی استفاده بهینه از منابع آبی موجود و اجاره چاه‌های کشاورزی مناطق روستایی در شاهرود و دامغان در اولویت کاری شرکت آب و فاضلاب روستایی قرار گرفته است.
نصب کنتور هوشمند با هدف کنترل از راه دور برای مجتمع های دامداری مناطق روستایی در نظر گرفته شده تا مقدار مصرف آب آنان کنترل شود، در حال حاضر حدود 284 روستا و 56 آبادی زیر پوشش شرکت آب و فاضلاب روستایی استان سمنان قرار دارند
وی اظهارداشت : در نیمه نخست امسال بیش از 150 انشعاب غیرمجاز آب و فاضلاب در روستاهای استان شناسایی و جمع‌آوری شده است.
میانگین سرانه مصرف آب در کشور حدود 200 لیتر در شبانه روز و در استان سمنان 160 لیتر است، در استان سمنان حدود یک میلیارد و 250 میلیون مترمکعب آب در سال تولید می شود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان سمنان خاطرنشان کرد : از این تعداد انشعاب غیرمجاز 120 مورد مربوط به انشعاب غیرمجاز آب، 20 مورد انشعاب غیرمجاز فاضلاب و 10 مورد نیز انشعاب پشت کنتور بوده است.
6026/7339//7342
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.