در این مطلب آمده است: بی‌شک بزرگ‌ترین سامانه‌ای که به دست انسان طراحی شده، اینترنت یا همان شبکه‌های به‌هم‌پیوسته‌ای است که از مظاهر آن می‌توان شکل جدید و پیشرفتة پیام‌رسانی، تالارهای گفت‌وگو و نهایتاً شبکه‌های اجتماعی را نام برد. قدم‌های اولیة اینترنت را باب تیلر در سال 1969 میلادی برداشت تا آن‌که پس از سال 1990 میلادی کامل شد و شکل جهانی به خود گرفت. در پی استفاده از اینترنت، شبکه‌های مجازی رایج شد؛ البته فضای مجازی را نباید با اینترنت اشتباه گرفت؛ ولی به‌هر حال بر اساس اتفاقاتی که در اینترنت رخ می‌دهد، فضای مجازی به‌وقوع می‌پیوندد.
دستیابی به این امکان مثل بسیاری از اختراعات و اکتشافات بشری فرصتی است تا انسان‌ها برای خود زندگی آسان‌تری فراهم کنند و البته بازهم مثل بسیاری از پدیده‌ها ضمن داشتن محاسن فراوان ممکن است معایبی نیز داشته باشد؛ کما اینکه همه ابزارهای ساخته دست بشر در مواقعی ممکن است آسیب‌رسان باشند. از چاقو گرفته تا تیر و کمان، از اتومبیل گرفته تا هواپیماهای پیشرفته، از رسانه‌های مکتوب گرفته تا رادیو و تلویزیون و... که همگی به نوع بهره‌برداری و فرهنگ فرد استفاده‌کننده بستگی دارد؛ چون به‌هرحال اگر یک هواپیما با صدها مسافر را فرد آموزش‌ندیده‌ای هدایت کند، هم خود را خواهد کشت و هم مسافران را؛ ولی آیا می‌توانیم منکر سودمندی هواپیما باشیم؟ مگر همین هواپیما نیست که بیش از نیم قرن است میلیون‌ها نفر را به زیارت خانة خدا می‌برد؟ البته همیشه افرادی بوده‌اند که با هر پدیدة جدید مخالفت کرده‌اند و بعدها همان‌ها بیشترین سود را از اختراعات بشری برده‌اند. در میان این پدیده‌ها می‌توان به ویدئو، دستگاه‌های دیجیتال، سی‌دی و... اشاره کرد.
همان‌طور که رئیس‌جمهور محترم هفتة گذشته در دیدار با وزیر، معاونان و مدیران وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بیان کردند، راه پیشگیری از مخاطرات ابزارهای ارتباطیِ جدید فیلترینگ نیست؛ بلکه باید سواد رسانه‌ای مردم را افزایش داد و ایشان معترض به انحصار در پدیده‌ها بودند؛ کما اینکه انحصار رادیو و تلویزیون در کشورمان موجب افزایش استفاده از فضای مجازی شده است. اگر صدها کانال خصوصی در کشور داشتیم و مسئولیت آن را نیز به افراد واگذار می‌کردیم، هم‌اکنون در یک جمع ده نفری نُه نفر سرشان در گوشی موبایل نبود.
البته همین موبایل و گسترش فضای مجازی توانسته است به بسیاری از صفات اسلامی و انسانی پسندیده چون صداقت، شفافیت، عدل، انصاف و... کمک کند و از آن سو مشتِ مشتی ریاکار، دروغ‌گو، اختلاس‌گر، زورگو و رانت‌خوار را باز کند. برای مثال، عده‌ای ریاکار در جامعه هستند که خود را مؤمن و متعهد جلوه می‌دهند و با استفادة ابزاری از دین و اعمال دینی برای رسیدن به مقاصد دنیوی بهره‌ها می‌برند؛ درصورتی‌که خداوند عالم از کار همة بندگان آگاه بوده و در نزد او اعمالی که مخلوط به ریاکاری باشد، پشیزی ارزش ندارد؛ کما اینکه ریاکاری بسیاری از بی‌عدالتی‌ها و نیز فرار از قانون، نژادطلبی، فرار از مسئولیت، ضعف اخلاقی، عدم شایسته‌سالاری، پارتی‌بازی و... را در پی دارد و جالب است که مشت بسیاری از این ریاکاران را همین موبایل و شبکه‌های مجازی باز می‌کند. به‌نظر نگارنده بهترین پلیس مخفی برای همة ما همین گوشی موبایل و دوربین آن است.
سابقاً اگر به ما می‌گفتند همة اعمال خوب و زشت شما در روز قیامت آشکار و به شما نشان داده خواهد شد، باور آن اندکی ثقیل بود؛ ولی هم‌اکنون ده‌ها میلیون نفر عمل آن مأمور شهرداری را تماشا می‌کنند که دو طفل معصوم را وادار می‌کند تا گلی را بخورند که برای فروش آورده بودند و همه به این فرد قسی‌القلب لعنت می‌فرستند که البته این مشتی نمونة خروار است.
همان‌طور که گفته شد، سودمندی دیگر فضای مجازی، آشکارکردن دروغ‌گویی‌ها و دورویی افراد به‌ویژه متصدیان امور است. واضح است داشتن صداقت شرط اول مسلمان‌بودن و از صفات برجسته و نیک و نشانة اخلاق و جوانمردی است؛ ولی دورویی انسان را به ورطة گناه، غیبت و تهمت می‌کشاند. فرد دورو چون فکر می‌کند کسی او را نمی‌بیند، در گپ‌های خودمانی با ناجوانمردی از مردم و حتی بهترین دوستانش بدگویی می‌کند؛ اما یک ابزار کوچک به‌راحتی چهرة زشتش را آشکار می‌کند.
بهترین و مهم‌ترین دستاورد اینترنت و فضای مجازی همانا ایجاد شفافیت در امور مالی است که متأسفانه اقتصاد کشورمان به‌شدت از این نبود شفافیت و جهالت رنج می‌برد؛ چون تا کنون همة مفسدین اقتصادی توانسته‌اند از این نبود شفافیت استفاده کرده و به عموم مردم و حتی مسئولان طراز اول کشور اطلاعات غلط بدهند. مگر ظهور برخی از مؤسسات مالی مثل ثامن‌الحجج، افضل توس، فرشتگان و... و دریافت‌کنندگان حقوق‌های نجومی، املاک نجومی و زمین‌خواران بزرگ به‌دلیل نداشتن شفافیت نبوده است؟ لذا اگر ما از این ابزار نوین به‌طور صحیح استفاده کنیم، احدی قادر نخواهد بود در سایة نبود شفافیت پول این مردم نگون‌بخت را به‌شکل‌های رشوه، اقتصاد زیرزمینی، قاچاق کالا و ارز به‌یغما ببرد.
در اینجا با یک مثال ساده ثابت خواهد شد این ابزار نوین چه تأثیری در سلامت جامعه دارد. اگر یکی از مؤسسات دولتی یا شبه‌دولتی ازجمله شهرداری‌ها و شوراهای شهر همة حقوق‌ها، اضافه‌کاری‌ها، حق‌الجلسات و خلاصه دریافتی‌ها و پرداختی‌های خود را در سامانه‌ای به معرض دید عموم بگذارد، دیگر کدام ابله جرئت می‌کند پا را از گلیم خود درازتر کند؟
به‌هرحال اگر هم‌اکنون مردم در مضیقة مالی به‌سر می‌برند و عده‌ای دیگر باعث بی‌انضباطی در اقتصاد کشورمان هستند، به‌علت نبود شفافیت است و رهایی از این میسر نمی‌شود مگر اینکه از اینترنت و فضای مجازی کمک بگیریم و همان‌طوری که ماهانه به حساب افراد یارانه واریز می‌شود، کل درآمد و املاک افراد به‌ویژه کارگزاران دولت به‌طور شفاف در معرض دید هشتاد میلیون نفر جمعیت ایران قرار بگیرد. به‌نظر می‌رسد آسان‌ترین راه، ایجاد دولت الکترونیک است تا ازاین‌طریق شفافیت در همة امور نمایان شود.
7339/6103
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.