چرا زنان تمایلی به لباس سنتی ایرانی ندارند؟ / میراثی که تقریبا کارش تمام است!

به گزارش خبرنگار سبک زندگی جی پلاس؛ تا همین یکی دو دهه پیش لباس محلی و سنتی و یا استفاده از نمادهای آن، در زندگی روزمره مردم از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بود. اما این روزها استفاده از لباس‌ها و نمادهای بومی و ملی، از زندگی مناطق روستایی و شهریِ این مرز و بوم رخت بر بسته و همگی از فرق سر تا نوک پایشان را با البسه چینی و ترکی می‌پوشانند!

بی توجهی به میراث پوشش ملی تا جایی پیش رفته که نسل جوان جامعه ایران اطلاع چندانی از ویژگی های ممتاز لباس های بومی خود ندارد. البته کارشناسان معتقدند دلایل مختلفی در این مسأله دخیل است که یکسان‌سازی پوشش در دنیا و نیز در کشور خودمان از عمده دلایل آن به شمار می‌رود.

در همین رابطه؛ طاهره رحیمیان - عضو هیئت رئیسه  مجمع مشورتی زنان مشهد در گفت وگو با خبرنگار سبک زندگی جی پلاس؛ با انتقاد از بی مهری مسئولان نسبت به حفظ  لباس اقوام سنتی ایران زمین، اظهار کرد: بی توجهی به این هنر اصیل سبب شده تا تولید داخلی مواد اولیه لباس ها و دست دوزی های سنتی متوقف شود و اکنون بیش از 90 درصد از مواد اولیه آنها چین، هند و کشورهای دیگر وارد می شود.

به اعتقاد او تداوم این رویه، استفاده و تولید  لباس سنتی ایرانی را با چالش بیشتری رو برو کرده تا جایی که لباس های تولید شده را دیگر نمی توان ایرانی داست!

 زندگی شهری، چالشی جدی برای طرح های لباس سنتی!

رحیمیان؛ پوشیدگی و زیبایی را دو رمز ماندگار لباس‌های سنتی ایران بر شمرد و تصریح کرد: طراحی لباس‌های محلی، خودجوش و از دل مردم بوده و در واقع هر منطقه با توجه به شرایط محیطی، فرهنگی، مذهبی، جغرافیایی و حتی سیاسی، لباس‌های مخصوص به خود را طراحی کرده و مورد استفاده قرار داده اند اما شرایط در حال حاضر به گونه ای است که استفاده از این لباس‌ها با توجه به ویژگی‌ هایش، دیگر در اماکن شهری و اداری  کاربرد ندارد! متاسفانه هیچ کاری هم روی تکمیل و به روز رسانی آنها با توجه به اقتضائات امروز، انجام نشده است.

                                           لباس سنتی کرمانج - عکس از کانون نقش باف

ضرورت تغییر در فرم‌ و برش لباس‌های سنتی

نایب رئیس اتحادیه بازرگانی شرکتهای تعاونی صنایع دستی، جمع آوری، حفظ، بازسازی و احیاء نمونه های قدیمی البسه سنتی و ایجاد تغییر در طراحی و دوخت آنها را برای ماندگاری و حفظ این هنر ضروری خواند و خاطرنشان کرد: تولید البسه سنتی در حال حاضر با آن شکل و شمایل یعنی فرم و برش سنتی آن قابل استفاده و  مقرون به صرفه و اقتصادی نیست.

رحیمیان در ادامه به دلایل متعددی که سبب به محاق رفتن لباس های سنتی ایران شده اشاره کرد و به خبرنگار جی پلاس گفت: این هنر، هنری زنانه بوده و دوخت و تولید بیشتر این لباس‌ها در طول تاریخ برعهده زنان بوده است. آنچه از این آثار از نسل های قبل برای ما باقیمانده، در صندوقچه های مادربزرگان ماست. آثاری که در خود نشانی از عشق و هنر و حتی ریاضیات، رنگ شناسی، روانشناسی و سیاست را دارد. ضعف های ساختاری، بی تفاوتی و حمایت نکردن مسئولان از طراحان و تولید کنندگان داخلی موجب شده تا بسیاری از کارخانجات تولید پارچه که روزگاری تولیداتشان از شهرت خوبی برخوردار و مورد استفاده لباس های سنتی و اصیل بود مانند کارخانه مخمل کاشان، کاملا ورشکسته شده و از دور خارج شوند و اکنون تنها چند کارخانه محدود که در زمینه تولید ملحفه و پارچه های غیرطبیعی فعالند در کشور باقی بماند.

ضرورت استفاده از تکنولوژیهای جدید در تولید لباس سنتی

وی با تاکید بر اینکه لباس سنتی ایرانی برای دنیای مدرن هم حرف هایی برای گفتن دارد، ادامه داد: این مهم مشروط بر این است که مسیرهای درست، شایسته و در خور این هنر را طی کنیم. الهام گرفتن از لباس سنتی برای تولید لباس های مدرن با تکنولوژی جدید طراحی و دوخت، یکی از همین مسیر هاست. اما قطعا در صورت ادامه شرایط حاضر، این عرصه نمی تواند منتهی به تولید ثروت شود و آنچنان مورد سرمایه گذاری قرار گیرد. خانواده های ایرانی چندان دغدغه استفاده از لباس و نمادهای ملی و سنتی ایرانی را ندارند و همینطور خیلی رغبت ندارند  کودکان خود را با این نوع لباس و آداب پوشش آشنا کنند و متاسفانه افراد اندکی  دوستدار این لباس‌ها هستند.

تولید 5 دست لباس سنتی فاخر در یکسال، برای حفظ این هنر اصیل کافیست؟!

رئیس هیات مدیره کانون توسعه کارآفرینی زنان نقش باف، تصریح کرد: متاسفانه کار تبلیغی یا فرهنگی در خور این هنر از سوی متولیان این امر برای زنده نگاهداشتن لباس سنتی ایران زمین انجام نمی‌شود. اینکه یک مجموعه خصوصی در طول یکسال 5 دست  لباس سنتی اصیل و فاخر تولید کند و آن را به فروش برساند برای زنده نگاه داشتن این هنر اصیل و بومی کافی نیست و می‌طلبد تا بخش‌های دولتی پا به میدان بگذارند و با حمایت از تولید کنندگان از نابودی لباس سنتی جلوگیری کنند.

هزینه عجیب تولید لباس سنتی فاخر

او با اشاره به قیمت بالای تولید لباس فاخر و اصیل ایرانی و ناتوانی عموم مردم به خرید این لباس ها به جی پلاس گفت: به طور مثال در خراسان تولید یک دست لباس اصیل و فاخر با همه شاخصه‌های ایرانی یعنی پارچه دست باف ابریشم و طبیعی وتزئینات آن که معمولا از نقره است مبلغی بین 25تا  30میلیون تومان‌ هزینه دارد اما همین لباس با پارچه کارخانه ای و تزئینات بدلی بین 3 تا 4 میلیون تومان هزینه بر می دارد.