مارک "چک" روی کریستال درجه یک ایرانی! / ورود به دنیای ساخت کریستال چقدر پول می خواهد؟

به گزارش سرویس کارودرآمد جی پلاس؛ تراشگری شیشه و کریستال قدمتی به بلندای به وجود آمدن شیشه دارد، صنعتی از جنس هنر که به جسم بی‌جان شیشه روحی از جنس هنر ناب بخشیده و از دیرباز نزد ایرانیان گرامی بوده تا جایی که بخش عمده ای از ظرف‌های خانه ایرانی‌ها همین ظروف نقش و نگار دار کریستال است.

تراش شیشه، هنری دستی و ترسیمی است که با حکاکی الماسه یا چرخ مسی روی شیشه نقش می بندد و ماندگار می‌شود، هنری که پیکشوتان به نامی مانند ابراهیم نباتی، 60 سال از وقت و عمر خود را پای به ثمر نشاندن آن گذاشته اند. اما ورود بی رویه و افسار گسیخته بلورجات خارجی و البته شیفتگی ما برای خرید وسایل مارک دار سبب شده تا هنر دست هنرمندان ایرانی در این آشفته بازار به نام و کام  دلالان ضبط شود.

خودش می‌گوید که از کودکی شیفته شیشه و کریستالهای رنگارنگ بوده، بنابراین از 12 سالگی راهی کارگاه های شیشه گری چشمه علی شهرری شده و  60سال از بهترین روزهای عمر خود را صرف هنر تراش شیشه کرده است.

تألیف کتاب هنر تراش شیشه و کریستال، تدوین استانداردهای شیشه، کریستال و آب طلاکاری و نقاشی برای سازمان آموزش فنی و حرفه ای و وزارت ارشاد، تأسیس نخستین آموزشگاه تراش شیشه و کریستال در ایران، تعریف این رشته در شاخه کار و دانش وزارت آموزش و پرورش و تدریس در دانشگاه علمی کاربردی بخشی از فعالیت‌ها و سوابق استاد ابراهیم نباتی پیشکسوت رشته تراش شیشه در ایران است.

شیوه انجام کار؟

این استاد پیشکسوت صنایع دستی درگفت و گو با خبرنگار جی پلاس، ویژگی کریستال‌های ایرانی را دست ساز بودن آن می‌داند و می‌گوید: این روزها در بازار نام و نشان خاصی از ظروف ایرانی دست ساز به چشم نمی‌خورد.  ورود بی رویه کالاهای ماشینی به کشور سبب شده تا ارزش کریستال ایرانی از بین برود و مشتری تمایلی به خرید هنرهای دستی داخلی نداشته باشد؛ از سوی دیگر تاجران با واردات بی حساب و کتاب سبب شده اند تا کارخانجات داخلی ورشکسته شده و در این بین دولت نیز از هنرمندان داخلی حمایت خاصی نمی کند. در نتیجه دیگر نمی توان مثل گذشته به رونق بازار کریستال ایرانی و زنده ماندن این هنر امیدوار بود.

برند "چک" روی کریستال درجه یک ایرانی!

این هنرمند پیشکسوت اوضاع کنونی تولید را اینگونه توصیف می‌کند و می‌گوید: کریستالی که ما تولید می‌کنیم، دست‌ساز است اما بنکدارانی که این کالاها را از ما می‌گیرند، برندهای مشهوری از چک را روی‌ آنها حک می‌کنند و با نام خارجی می‌فروشند تا مشتری خواهان آنها باشد.

او نبود تبلیغ و ناشناخته ماندن ارزش‌های کمی و کیفی هنر شیشه گری و تراش شیشه ایرانی را ناشی از نبود تبلیغ و معرفی درست این هنر ایرانی به مخاطبانش می داند و می‌گوید: در طول سال های مختلف، نمایشگاهای متعددی از سوی پیمانکاران سازمان صنایع دستی برپا می‌شود، نمایشگاهی که هیچ تبلیغ یا معرفی  برای برگزاری آنان از سوی این نهاد انجام نمی شود و مردم از برپایی آنان بی اطلاعند.

مهارت های مرتبط؟!

نباتی؛ مهارت‌هایی چون تراشکاری، نقاشی، تولید کریستال خام، ریزه‌کاری و نازک‌کاری را مهم‌ترین حرفه ها برای تولید کریستال‌ دست‌ساز دانسته و اشاره می‌کند: صاحب کار باید اصول این مهارت‌ها را بداند چون در این کار و در این بازار، ظرافت حرف اول را می‌زند و حتی وجود یک حباب در ظرف کریستال، بازار کار تولیدکننده را خراب می‌کند چون نشانه بی دقتی و نبود کیفیت است.

او مهمترین شرط ابقای هنر تراشکاری را ورود افراد صاحب مهارت  و با دانش کافی می داند و به جی پلاس می گوید: حضور در این بازار تنها متکی به داشتن سرمایه اولیه نیست بلکه شناخت بازار و استفاده از افراد متخصص مهم‌ترین شرط موفقیت است.

آموزش ها و هزینه‌ها؟

اینکه افراد چگونه این هنر- صنعت را بیاموزند و با چه سرمایه ای می توانند وارد بازار کار شوند، موضوعی  است که استاد نباتی درباره آن می گوید: اکنون فرصت کسب این هنر از سوی کارگاه های آموزش فنی و حرفه ای و سازمان میراث فرهنگی، گردشگی و هنرهای دستی فراهم آمده و فضایی فراهم شده تا شاگردانی که علاقه‌مند به یادگیری این رشته هستند، بتوانند آموزش های لازم در این رشته را فرا گیرند و جوانان بیشتری به رشته‌های صنایع دستی علاقه‌مند شوند. البته در آموزشگاه های آزاد نیز می توان این هنر را فرا گرفت. دوره های آموزشی درجه یک تا شش ماه به طول می‌انجامد و هزینه  2 میلیون و 500 هزار تومانی دارد.

ورود به این هنر چقدر سرمایه می خواهد؟

به گفته او برای گذراندن دوره سه ماهه مدرک درجه دو این رشته هنری تا یک میلیون و 500هزار تومان هزینه پرداخت می شود. دوره مهم دیگر آموزشی در این حوزه مربوط به آب طلاکاری و نقاشی است که طی مدت سه ماه آموزش داده می شود. برای این دوره نیز تا یک میلیون و 500هزار تومان باید هزینه شود و علاقمندان در پایان با مجوز نهایی راه اندازی کارگاه از سوی معاونت صنایع دستی می‌توانند با سرمایه 5 تا 6 میلیون و با دانش و مهارت پا به این عرصه بگذارند.

فرصت بکر اشتغال‌زایی

این تولیدکننده در ادامه و در مورد میزان اشتغال‌زایی این حوزه توضیح می دهد: در صورتی که مسئولان و دست اندرکاران سازمان میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی توجه بیشتری به این حوزه نشان دهند و دولت برنامه‌ای برای جذب سرمایه در این حوزه پیش بگیرد، چرخه وسیعی از افراد دارای مهارت‌های  متفاوت می توانند در حوزه کریستال فعالیت کنند. وجود مواد اولیه در ایران مزیت خوبی ایجاد کرده تا با ورود سرمایه‌گذاران از این فرصت برای ایجاد اشتغال استفاده شود و بازده مناسبی از آن دریافت  کرد.

بخشنامه فراموش شده برای حمایت از صنایع دستی ایرانی!

این پیشکسوت هنرتراش شیشه در بخش دیگری از این گفت وگو به بخشنامه ای اشاره می کند که به فراموشی سپرده شده و بر مبنای آن قرار بوده تا ادارات، سازمان‌ها و بانک‌ها برای تامین هدایای خود، ملزم به خرید صنایع دستی شوند اما تا این لحظه اجرای آن محقق نشده است!

استاد نباتی با گلایه از سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور در این باره به جی پلاس می‌گوید: کسانی که در عرصه‌های هنری فعالیت می‌کنند از عهده بازاریابی و فروش محصولاتشان بر نمی‌آیند و عمدتا این وظیفه سازمان است تا دست هنرمندان را بگیرد اما متاسفانه همه توجه آنها به مقوله گردشگری خلاصه شده و کسی کاری به صنایع دستی ندارد!