خیلی از آنها با یک‌پراید زهوار دررفته، خیابان‌های شهر را برای کسب درآمد بالا و پایین می‌کنند؛ پرایدهایی که 2 رقم کنار عبارت ایران‌شان عین هم نیست؛ ایران 49، ایران 81 و 61 و 26 و 27 و ایران 19 و... اینها از غرب و شرق، شمال و جنوب و مرکز راه تهران را در پیش گرفته‌اند.
عده‌ای‌شان هم چاره را در پهن کردن بساط در پیاده‌روها یا عبور در میان مسافران مترو برای دستفروشی دیده‌اند. پای حرف هر یک از این دو طیف که بنشینی، یک چیز می‌گویند؛ «خب چه کار کنیم؟ توی شهرستان‌مان کار نبود. چقدر می‌توانیم با نداری سر کنیم؟» البته لابه‌لای آنها هستند عدهای که اهل پایتختند. عدهای دیگر هم چندان به نان شب محتاج نبوده‌اند اما دستفروش شده‌اند چراکه راه درآمد بدون پرداخت عوارض و مالیات را در این کار دیده‌اند.
بر این اساس شهرداری تهران در پی اجرای طرح‌های کوتاه‌مدت و درازمدت خود، امسال نیز در نظر دارد تا با اعطای مجوز برپایی 25روز بازار موقت به کمک دستفروشان نیازمند برود. در این اقدام، برای جلوگیری از لطمه اصناف 25نقطه قبلی سال 95 حذف و 25نقطه برای دستفروشی در سال جاری ایجاد می‌شود.
اما به هرحال باید پذیرفت که دستفروشی فرزند بیکاری و نبود اشتغال به‌حساب می‌آید. در این بین، هر از گاهی برخورد با دستفروشان و بساط‌گستران به‌عنوان خواسته عموم مردم مطرح می‌شود، درحالی‌که بارها در برخورد و جمع‌آوری آنها، عدهای از شهروندان در مقام دفاع از دستفروشان بر‌آمده‌اند. این باعث شده تا نیروهای انضباط شهری نیز در برخورد با دستفروشان گاهی با اما و اگرهای فراوان روبه‌رو شوند. به همین‌خاطر دوراهی جلوگیری از فعالیت بساط‌گستران با توجه به درخواست‌های مردمی و کسبه یا عدم‌برخورد با آنها به‌واسطه اعتراض‌های شکل گرفته است.
*شب‌های آرام شهر
یکی از اصلی‌ترین کارهای اجرایی شرکت شهربان و حریم‌بان تهران در روزهای پایانی سال 95رقم خورد؛ آن هنگام که شهرداری تهران با همکاری عوامل انتظامی، طرح ساماندهی دستفروشان را در خیابان‌ها و میادین اصلی همچون ولیعصر، انقلاب، جمهوری، تجریش، هفت‌تیر، ونک و هفت‌حوض به اجرا درآورد. ناگفته نماند که در این طرح اصناف راسته‌های تجاری خیابان‌های ولیعصر، جمهوری و حافظ نیز مشارکت داشتند.
سرانجام شیفت‌های دائمی نیروهای انضباطی از 10صبح تا 12شب و البته برپایی بازارچه‌های موقت برای دستفروشان نیازمند سبب شد تا اغلب خیابان‌های شهر، شب عید آرام‌تری را نسبت به سال‌های گذشته تجربه کنند؛ اگرچه طبیعتا برای جلوگیری از حضور برخی سودجویان که مصرانه به‌دنبال بساط‌گستری بودند، درگیری‌هایی هم رخ داد.
به این مورد ابوالقاسم چیذری، مدیرعامل شرکت شهربان و حریم‌بان تهران نیز اشاره کرد و گفت: «همه ما موظف به اجرای قانون هستیم. تخلف و تبانی یک پدیده دو جانبه است که یک‌سوی آن شهروند متخلف است. پس همانگونه که نیروهای شهربان مکلف و ملزم به قانونگرایی و عمل به مفاد آیین‌نامه انضباطی هستند، شهروندان هم موظف به اجرای قوانین و پرهیز از تخلفات سدمعبر در شهر هستند.»
وی در عین حال تأکید کرد: باید در راه جلوگیری از پدیده سدمعبر، کرامت انسانی و شأن افراد نیازمند حفظ شود و افزود: «طی 10جلسه برگزار شده از سوی کمیته رسیدگی به تخلفات شرکت شهربان در سال 95، به پیمانکاران اعلام شد که با 56نفر از نیروهای متخلف و فاقد صلاحیت، قطع همکاری شود.»
*دست خالی و همکاری همه جانبه
شهرداری تهران طی 2سال اخیر با وجود کمترین حمایت از سوی دستگاه‌های قضایی و برخی از نهادهای دولتی به ساماندهی دستفروشان نیازمند شهرپرداخته است. اینطور که چیذری اعلام کرد شهرداری در این مدت با دست خالی کارهای بزرگی را در این راه انجام داده است. وی با بیان اینکه راه‌حل اصلی برای ساماندهی دستفروشان در شهر همکاری همه نهادهای مسئول به‌صورت تعامل با یکدیگر و یکپارچه است، افزود:«اگر وزارت کار، کمیته امداد و سازمان بهزیستی و شهرداری باهم پای کار بیایند می‌توان امید داشت که هم کسب و کار لازم برای نیازمندان واقعی شکل می‌گیرد و هم موضوع سدمعبر و اختلال در اشتغال کار صنوف مختلف حل می‌شود.» با همه اینها یکی از مهم‌ترین نکاتی که شهروندان باید درنظر بگیرند این است که آمار همه نهادهای مختلف ازجمله وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی، شرکت شهربان شهرداری تهران، سازمان بهزیستی، استانداری و کمیسیون اجتماعی- فرهنگی شورای شهر تهران با کمی اختلاف بر این نکته تأکید می‌کنند که حدود 45درصد دستفروشان و بساط‌گستران، نیازمند واقعی هستند. این آمارها گویای این واقعیت هستند که از هر 4دستفروش یکی در باندهای سودجو عضویت دارد.
بنابراین برخورد با دستفروشانی که از قانون تبعیت نمی‌کنند، ناگزیر باید صورت بپذیرد. در ضمن نباید از یاد برد که سدمعبر طبق ماده 690قانون مجازات اسلامی، جرم است و از یک‌ماه تا یک‌سال حبس دارد؛ اگرچه این قانون هم مثل بسیاری از قوانین دیگر اجرا نمی‌شود. مورد دیگری که باید به آن توجه شود این است که وظیفه تأمین معاش مردم بر عهده دولت است. از سوی دیگر طبق ماده ٥٥ قانون شهرداری‌ها، شهرداری‌ها موظف به «رفع سدمعبر» شده‌اند.
*ساماندهی دستفروشان مصداق توجه به معیشت نیازمندان است
نماینده مردم تهران و عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس با اشاره به تلاش شبکه‌های معاند برای بهره‌برداری سیاسی از پدیده دستفروشی و تحریک احساسات مردم گفت: ساماندهی دستفروشان توسط شهرداری تهران مصداق توجه به معیشت نیازمندان و یکی از اقدامات کارشناسانه و ماندگار شهرداری پایتخت است که جوسازی سیاسی بیگانگان را خنثی می‌کند.
عبدالرضا هاشم‌زایی گفت: پدیده دستفروشی و بساط گستری نه‌تنها در ایران بلکه در اغلب کشورهای در حال توسعه و حتی توسعه‌یافته دنیا به‌عنوان یکی از راه‌های مقطعی مبارزه با بیکاری البته با تصویب قوانین جامع و باز‌دارنده از تخلف در خدمت اقتصاد و اقشار کم درآمد جامعه قرار می‌گیرد.
وی افزود: خوشبختانه طی سال‌های اخیر اقدامات خدماتی خوبی از سوی شهرداری تهران صورت گرفته که طرح ساماندهی دستفروشان نیز در زمره این اقدامات قرار دارد که با توجه به بنیه ضعیف طیفی از دستفروشان و متقاضیان درصورت همکاری دولت و سایر نهادها می‌تواند در ابعاد گسترده‌تری به تمامی فصول تعمیم یابد.
هاشم‌زایی اظهار داشت: قبول مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم و راهگشایی برای بهبود وضعیت اقتصادی اقشار کم درآمد باید در راس امور و دغدغه‌های تمامی مسئولان قرار گیرد که خوشبختانه شهرداری تهران با اجرای طرح ساماندهی دستفروشان ضمن تقلیل حجم ترافیک و بستر‌سازی به‌منظور تأمین حداقل هزینه دستفروشان در روزهای پایانی سال پیشقدم شده است.
*ساماندهی دستفروشان خدمتی بزرگ به فرهنگ، قانون و مردم بود
عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی گفت: تدبیر شهرداری در ساماندهی دستفروشان خدمتی بزرگ به پایتخت، فرهنگ، قانون و شهروندان بود. علیم یارمحمدی نماینده مردم زاهدان با بیان اینکه بی‌توجهی به موضوع اشتغال و معیشت ازجمله عوامل شیوع مشاغل کاذبی مانند بساط گستری و دستفروشی است درحالی‌که با توجه به ثروتمندی کشور ما، منابع طبیعی بی‌شمار و استعداد گردشگری، درصورت مدیریت صحیح از سوی دولت و ایجاد بستری مناسب برای استفاده بهینه از این ظرفیت‌ها امروز با معضل بیکاری دست به گریبان نبودیم.
وی اظهار داشت: با توجه به تجربیات سال‌های گذشته در حجم عبور و مرور درون شهری و متعاقب آن حجم بالای ترافیک در ایام پایانی سال که به‌عنوان معضلی بزرگ، بخش وسیعی از فعالیت‌های نیروهای خدماتی اجرایی و انتظامی را معطوف به‌خود ساخته بود خوشبختانه در‌ماه پایانی سال٩٥ با تدبیر شهرداری تهران و برنامه‌ریزی شهربان شهرداری تهران، طرح ساماندهی دستفروشان به اجرا درآمد و معضل ترافیک و مزاحمت‌های بساط گستران برای شهروندان به حداقل رسید.
یارمحمدی با بیان اینکه بی‌شک ماحصل این اتفاق و استمرار آن در سال‌های آینده، مایه خرسندی و رضایت پایتخت نشینان خواهد بود، خاطرنشان کرد: بی‌تردید، همکاری رسانه‌های جمعی و جراید با مدیریت شهری در جهت فرهنگسازی برای تعهد شهروندان به خرید از دستفروشان فقط در نقاط تعیین شده برای ساماندهی، یک ضرورت و برای ارتقای سطح فرهنگ شهری لازم است.
*روزنامه همشهری*
تهرام/1109//7244
انتهای پیام عده‌ای‌شان هم چاره را در پهن کردن بساط در پیاده‌روها یا عبور در میان مسافران مترو برای دستفروشی دیده‌اند. پای حرف هر یک از این دو طیف که بنشینی، یک چیز می‌گویند؛ «خب چه کار کنیم؟ توی شهرستان‌مان کار نبود. چقدر می‌توانیم با نداری سر کنیم؟» البته لابه‌لای آنها هستند عدهای که اهل پایتختند. عدهای دیگر هم چندان به نان شب محتاج نبوده‌اند اما دستفروش شده‌اند چراکه راه درآمد بدون پرداخت عوارض و مالیات را در این کار دیده‌اند.
بر این اساس شهرداری تهران در پی اجرای طرح‌های کوتاه‌مدت و درازمدت خود، امسال نیز در نظر دارد تا با اعطای مجوز برپایی 25روز بازار موقت به کمک دستفروشان نیازمند برود. در این اقدام، برای جلوگیری از لطمه اصناف 25نقطه قبلی سال 95 حذف و 25نقطه برای دستفروشی در سال جاری ایجاد می‌شود.
اما به هرحال باید پذیرفت که دستفروشی فرزند بیکاری و نبود اشتغال به‌حساب می‌آید. در این بین، هر از گاهی برخورد با دستفروشان و بساط‌گستران به‌عنوان خواسته عموم مردم مطرح می‌شود، درحالی‌که بارها در برخورد و جمع‌آوری آنها، عدهای از شهروندان در مقام دفاع از دستفروشان بر‌آمده‌اند. این باعث شده تا نیروهای انضباط شهری نیز در برخورد با دستفروشان گاهی با اما و اگرهای فراوان روبه‌رو شوند. به همین‌خاطر دوراهی جلوگیری از فعالیت بساط‌گستران با توجه به درخواست‌های مردمی و کسبه یا عدم‌برخورد با آنها به‌واسطه اعتراض‌های شکل گرفته است.
*شب‌های آرام شهر
یکی از اصلی‌ترین کارهای اجرایی شرکت شهربان و حریم‌بان تهران در روزهای پایانی سال 95رقم خورد؛ آن هنگام که شهرداری تهران با همکاری عوامل انتظامی، طرح ساماندهی دستفروشان را در خیابان‌ها و میادین اصلی همچون ولیعصر، انقلاب، جمهوری، تجریش، هفت‌تیر، ونک و هفت‌حوض به اجرا درآورد. ناگفته نماند که در این طرح اصناف راسته‌های تجاری خیابان‌های ولیعصر، جمهوری و حافظ نیز مشارکت داشتند.
سرانجام شیفت‌های دائمی نیروهای انضباطی از 10صبح تا 12شب و البته برپایی بازارچه‌های موقت برای دستفروشان نیازمند سبب شد تا اغلب خیابان‌های شهر، شب عید آرام‌تری را نسبت به سال‌های گذشته تجربه کنند؛ اگرچه طبیعتا برای جلوگیری از حضور برخی سودجویان که مصرانه به‌دنبال بساط‌گستری بودند، درگیری‌هایی هم رخ داد.
به این مورد ابوالقاسم چیذری، مدیرعامل شرکت شهربان و حریم‌بان تهران نیز اشاره کرد و گفت: «همه ما موظف به اجرای قانون هستیم. تخلف و تبانی یک پدیده دو جانبه است که یک‌سوی آن شهروند متخلف است. پس همانگونه که نیروهای شهربان مکلف و ملزم به قانونگرایی و عمل به مفاد آیین‌نامه انضباطی هستند، شهروندان هم موظف به اجرای قوانین و پرهیز از تخلفات سدمعبر در شهر هستند.»
وی در عین حال تأکید کرد: باید در راه جلوگیری از پدیده سدمعبر، کرامت انسانی و شأن افراد نیازمند حفظ شود و افزود: «طی 10جلسه برگزار شده از سوی کمیته رسیدگی به تخلفات شرکت شهربان در سال 95، به پیمانکاران اعلام شد که با 56نفر از نیروهای متخلف و فاقد صلاحیت، قطع همکاری شود.»
*دست خالی و همکاری همه جانبه
شهرداری تهران طی 2سال اخیر با وجود کمترین حمایت از سوی دستگاه‌های قضایی و برخی از نهادهای دولتی به ساماندهی دستفروشان نیازمند شهرپرداخته است. اینطور که چیذری اعلام کرد شهرداری در این مدت با دست خالی کارهای بزرگی را در این راه انجام داده است. وی با بیان اینکه راه‌حل اصلی برای ساماندهی دستفروشان در شهر همکاری همه نهادهای مسئول به‌صورت تعامل با یکدیگر و یکپارچه است، افزود:«اگر وزارت کار، کمیته امداد و سازمان بهزیستی و شهرداری باهم پای کار بیایند می‌توان امید داشت که هم کسب و کار لازم برای نیازمندان واقعی شکل می‌گیرد و هم موضوع سدمعبر و اختلال در اشتغال کار صنوف مختلف حل می‌شود.» با همه اینها یکی از مهم‌ترین نکاتی که شهروندان باید درنظر بگیرند این است که آمار همه نهادهای مختلف ازجمله وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی، شرکت شهربان شهرداری تهران، سازمان بهزیستی، استانداری و کمیسیون اجتماعی- فرهنگی شورای شهر تهران با کمی اختلاف بر این نکته تأکید می‌کنند که حدود 45درصد دستفروشان و بساط‌گستران، نیازمند واقعی هستند. این آمارها گویای این واقعیت هستند که از هر 4دستفروش یکی در باندهای سودجو عضویت دارد.
بنابراین برخورد با دستفروشانی که از قانون تبعیت نمی‌کنند، ناگزیر باید صورت بپذیرد. در ضمن نباید از یاد برد که سدمعبر طبق ماده 690قانون مجازات اسلامی، جرم است و از یک‌ماه تا یک‌سال حبس دارد؛ اگرچه این قانون هم مثل بسیاری از قوانین دیگر اجرا نمی‌شود. مورد دیگری که باید به آن توجه شود این است که وظیفه تأمین معاش مردم بر عهده دولت است. از سوی دیگر طبق ماده ٥٥ قانون شهرداری‌ها، شهرداری‌ها موظف به «رفع سدمعبر» شده‌اند.
*ساماندهی دستفروشان مصداق توجه به معیشت نیازمندان است
نماینده مردم تهران و عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس با اشاره به تلاش شبکه‌های معاند برای بهره‌برداری سیاسی از پدیده دستفروشی و تحریک احساسات مردم گفت: ساماندهی دستفروشان توسط شهرداری تهران مصداق توجه به معیشت نیازمندان و یکی از اقدامات کارشناسانه و ماندگار شهرداری پایتخت است که جوسازی سیاسی بیگانگان را خنثی می‌کند.
عبدالرضا هاشم‌زایی گفت: پدیده دستفروشی و بساط گستری نه‌تنها در ایران بلکه در اغلب کشورهای در حال توسعه و حتی توسعه‌یافته دنیا به‌عنوان یکی از راه‌های مقطعی مبارزه با بیکاری البته با تصویب قوانین جامع و باز‌دارنده از تخلف در خدمت اقتصاد و اقشار کم درآمد جامعه قرار می‌گیرد.
وی افزود: خوشبختانه طی سال‌های اخیر اقدامات خدماتی خوبی از سوی شهرداری تهران صورت گرفته که طرح ساماندهی دستفروشان نیز در زمره این اقدامات قرار دارد که با توجه به بنیه ضعیف طیفی از دستفروشان و متقاضیان درصورت همکاری دولت و سایر نهادها می‌تواند در ابعاد گسترده‌تری به تمامی فصول تعمیم یابد.
هاشم‌زایی اظهار داشت: قبول مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم و راهگشایی برای بهبود وضعیت اقتصادی اقشار کم درآمد باید در راس امور و دغدغه‌های تمامی مسئولان قرار گیرد که خوشبختانه شهرداری تهران با اجرای طرح ساماندهی دستفروشان ضمن تقلیل حجم ترافیک و بستر‌سازی به‌منظور تأمین حداقل هزینه دستفروشان در روزهای پایانی سال پیشقدم شده است.
*ساماندهی دستفروشان خدمتی بزرگ به فرهنگ، قانون و مردم بود
عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی گفت: تدبیر شهرداری در ساماندهی دستفروشان خدمتی بزرگ به پایتخت، فرهنگ، قانون و شهروندان بود. علیم یارمحمدی نماینده مردم زاهدان با بیان اینکه بی‌توجهی به موضوع اشتغال و معیشت ازجمله عوامل شیوع مشاغل کاذبی مانند بساط گستری و دستفروشی است درحالی‌که با توجه به ثروتمندی کشور ما، منابع طبیعی بی‌شمار و استعداد گردشگری، درصورت مدیریت صحیح از سوی دولت و ایجاد بستری مناسب برای استفاده بهینه از این ظرفیت‌ها امروز با معضل بیکاری دست به گریبان نبودیم.
وی اظهار داشت: با توجه به تجربیات سال‌های گذشته در حجم عبور و مرور درون شهری و متعاقب آن حجم بالای ترافیک در ایام پایانی سال که به‌عنوان معضلی بزرگ، بخش وسیعی از فعالیت‌های نیروهای خدماتی اجرایی و انتظامی را معطوف به‌خود ساخته بود خوشبختانه در‌ماه پایانی سال٩٥ با تدبیر شهرداری تهران و برنامه‌ریزی شهربان شهرداری تهران، طرح ساماندهی دستفروشان به اجرا درآمد و معضل ترافیک و مزاحمت‌های بساط گستران برای شهروندان به حداقل رسید.
یارمحمدی با بیان اینکه بی‌شک ماحصل این اتفاق و استمرار آن در سال‌های آینده، مایه خرسندی و رضایت پایتخت نشینان خواهد بود، خاطرنشان کرد: بی‌تردید، همکاری رسانه‌های جمعی و جراید با مدیریت شهری در جهت فرهنگسازی برای تعهد شهروندان به خرید از دستفروشان فقط در نقاط تعیین شده برای ساماندهی، یک ضرورت و برای ارتقای سطح فرهنگ شهری لازم است.
*روزنامه همشهری*
تهرام/1109//7244
کپی شد
