پس از آن که دونالد ترامپ روز سه شنبه اعلام کرد آمریکا از برجام خارج می شود، بزرگ ترین اقتصادهای اروپایی برای حفاظت از سرمایه گذاری های شرکت های خود در ایران سخت در تلاش هستند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، خبرگزاری رویترز گزارش داد بزرگ ترین اقتصادهای اروپایی برای حفاظت از سرمایه گذاری های شرکت های خود در ایران در حال لابی گری هستند و تلاش می کنند - پس از خروج واشنگتن از برجام و تهدید به اعمال تحریم علیه شرکت های اروپایی - توافق هسته ای با ایران را زنده نگاه دارند.
آلمان و فرانسه روابط تجاری چشمگیری با ایران داشته اند و همچون انگلیس، می خواهند به توافق هسته ای پایبند بمانند. بنابراین وزرای خارجه این سه کشور قصد دیدار در روز سه شنبه برای گفت و گو در این خصوص را دارند.
این بخشی از تلاش های دیپلماتیک در بالاترین سطح رهبران اروپا برای جلوگیری از فروپاشی توافق هسته‌ای با ایران است.
در راستای همین تلاش ها، روز گذشته «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان با «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه گفتگو کرده و «ترزا می» نخست وزیر انگلیس هم با «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا تماس گرفته است. سخنگوی نخست وزیر انگلیس اعلام کرد: «ترزا می و ترامپ توافق کرده اند تا هیات هایی از دو کشور در این باره صحبت کنند.» وی افزود: «ترزا می در این گفت و گو تاکید کرده است که انگلیس و شرکای اروپایی آن سخت متعهدند که توافق هسته ای با ایران، به عنوان بهترین راه برای عدم دستیابی ایران به سلاح هسته ای(!) همچنان پا برجا بماند.»
همزمان فرانسه در موضع گیری تندی اعلام کرده که اروپا نباید هزینه تصمیم آمریکا را بپردازد.
«برونو لو میر» وزیر اقتصاد و دارایی فرانسه گفته است کشورهای اتحادیه اروپا اقدامات ضدتحریمی خود را در کمیسیون اروپا تصویب خواهند کرد.
وی ضمن «غیرقابل قبول» خواندن تحریم های آمریکا گفته کشورها از لحاظ اقتصادی استقلال دارند و با کشورهای اروپایی نباید مثل دولت های وابسته رفتار کرد؛ دولت هایی که راه را باز می کنند تا آمریکا پلیس اقتصاد جهان باشد.
نظرسنجی یک موسسه فرانسوی نشان می دهد از هر 10 نفر شهروند این کشور 9 نفر (87 درصد) معتقدند که تصمیم ترامپ مبنی بر خروج از برجام به خطر افزایش درگیری ها در جهان دامن می زند.
این نظر سنجی که توسط موسسه نظرسنجی «اودوکسا دنسو» صورت گرفته، همچنین نشانگر آن است که 76 درصد فرانسوی ها تصمیم آمریکا در خروج از برجام را تایید نمی کنند.
تصمیم اخیر ترامپ سبب شده نظر مردم و سیاستمداران فرانسه نسبت به خود او بدبینانه تر از پیش شود.
فرانسه که صدای انتقاد وزرایش بسیار بلند شده، از اتحادیه اروپا خواسته تدابیری اتخاذ کند که با بازگشت تحریم های آمریکا علیه ایران، منطقه یورو آسیبی نبیند.
لو میر و «اولاف شولز» وزیر دارایی آلمان با «استیو منوچین» همتای آمریکایی خود گفت و گو کرده و از او خواسته اند شرکت هایی که اکنون در ایران حضور دارند را یا از تحریم ها مستثنی کنند، یا تحریم ها علیه آنها را به تعویق اندازند.
لو میر گفت او به دنبال مستثنی کردن شرکت های حاضر در ایران از جمله رنو، توتال، سانوفی، دانون و پژو است. به نوشته روزنامه هندلزبلات، شولز هم خواستار اتخاذ اقدامات قوی برای کمک به شرکت های آلمانی شده است.
شرکت هواپیمایی ایرباس قراردادی بزرگ برای فروش 100 فروند هواپیما به ایران دارد، ممکن است از آغاز دوباره تحریم ها علیه تهران بیشترین لطمه را ببیند.
قطعاتی از هواپیماهای ایرباس ساخت آمریکا است و به همین دلیل ممکن است شامل تحریم شود.
علاوه بر این کارخانجات خودروسازی بزرگ ایران چون ایران خودرو و سایپا قراردادهای همکاری با پژو و رنو فرانسه دارند.
توتال فرانسه، یکی از بزرگ ترین شرکت های نفتی جهان هم در صنایع انرژی و نفت و گاز ایران مشارکت گسترده دارد.
آلمان و فرانسه که به ترتیب دو غول بزرگ اقتصادی در اتحادیه اروپا هستند پس از امضای توافق هسته ای با ایران در سال 2015، صادرات و مشارکت در طرح های اقتصادی در ایران را به سرعت افزایش دادند و حالا ظرف کمتر از سه سال پس از آغاز این روابط تجاری نگران آن هستند که با از سرگیری تحریم های هسته ای علیه تهران، ناچار به ترک این کشور شوند.
این تلاش ها که چند روز پس از اعلام رسمی خروج آمریکا از برجام شدت گرفته، با افزایش نگرانی از بازگشت تحریم های اقتصادی علیه ایران که به زودی آغاز خواهد شد و دامنه آنها اقتصاد اروپا را هم خواهد گرفت، همزمان شده است.
در تحولی دیگر، روز جمعه همچنین روسیه تایید کرد که ولادیمیر پوتین، در تماس های تلفنی جداگانه با همتایان آلمانی و ترکیه ای خود درباره برجام گفت و گو کرده است.
صدراعظم آلمان که حتی با سفر به واشنگتن شخصا تلاش کرد مانع تصمیم ترامپ برای ترک برجام شود، گفته ترک یک جانبه توافقی بین المللی، اعتماد به نظم جهانی را خدشه دار کرده و اکنون برای حفظ برجام «ما باید با ایران گفت و گو کنیم».
در دیگر تحول، ترزا می که دولتش به شدت سرگرم مذاکرات برای خروج از اتحادیه اروپا (برگزیت) است، در تماسی تلفنی با ترامپ گفت و گو کرده و گفته کشورش به برجام متعهد خواهد ماند.
آن گونه که دفتر نخست وزیری انگلیس اعلام کرده در خلال این گفت و گو دو رهبر توافق کرده اند برای پیشگیری از لطمه دیدن شرکت های غیرآمریکایی، از محل آغاز مجدد تحریم ها با هم مذاکره کنند.
در همین حال، وزارت خارجه ایران اعلام کرد که «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه این کشور قرار است از فردا برای گفت و گو با رهبران سایر کشورهای امضاکننده برجام (روسیه، چین، انگلیس، فرانسه و آلمان) به پکن، مسکو و بروکسل سفر کند و روز سه شنبه نیز با وزاری خارجه آلمان، فرانسه و انگلیس دیدار مشترک داشته باشد.
کشورهای اروپایی امیدوارند با اتخاذ تدابیری ضمن حفظ برجام، تبعات سیاسی و اقتصادی تصمیم ترامپ برای خارج کردن کشورش از این توافق را به حداقل برسانند.
برخی نگرانند که فضای مانور برای اروپا محدود باشد. «پیتر بایر» نماینده آلمان در کمیسیون روابط فرا اقیانوس اطلس گفت: «اروپایی ها متحد نیستند.»
صادرات فرانسه به ایران - به یمن فروش هواپیما و قطعات خودرو - سال گذشته دو برابر شد و به 1.5 میلیارد یورو رسید. صادرات کالاهای آلمانی به ایران نیز با حدود 400 میلیون یورو افزایش به 3 میلیارد یورو رسید. حدود 120 شرکت آلمانی با مسئولان خود در ایران فعالیت داشته اند.
