تصمیم بد دولت ترامپ در قبال توافق هسته ای ایران چگونه اتخاذ خواهد شد زمانی که جامعه بین المللی قضاوت دیگری دارد؟
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، روزنامه واشنگتن پست در سرمقاله امروز خود نوشت: دولت ترامپ علی رغم لحن بسیار تند خود علیه ایران، اقدامات بسیار کمی برای مقابله با این کشور انجام می دهد. استراتژی او در سوریه برای انعقاد توافق با روسیه، راه را برای تهران به منظور کنترل دالان بین دمشق و بغداد باز کرده است. در افغانستان ایران به تدریج در حال تعیین موضع استراتژیک خود است؛ در حالی که رئیس جمهور آمریکا درباره طرح تقویت حمایت آمریکا از دولت افغانستان هیاهو به راه انداخته است. در یمن، آمریکا متحدانش در حوزه خلیج فارس را برای دنبال کردن یک جنگ نیابتی شکست خورده با تهران تقویت کرده؛ جنگی که نتیجه آن، بزرگ ترین فاجعه انسانی جهان بوده است.
در تنها حوزه ای که پیشروی ها و پیشرفت های ایران تا حدی کنترل شده، حوزه هسته ای است. به گفته بازرسان بین المللی و جامعه اطلاعاتی آمریکا، ایران تا حد زیادی به مفاد توافق هسته ای 2015 پایبند بوده و فعالیت های هسته ای خود را محدود کرده است. در صورت تداوم پایبندی ایران، این کشور به مدت یک دهه می تواند از لحاظ توسعه برنامه هسته ای قابل کنترل باشد. اما ترامپ درصدد است انفعال خود در قبال گسترش نفوذ منطقه ای ایران را با عزم اش برای لغو توافق هسته ای مطابقت دهد.
بعد از تایید همراه با اکراه پایبندی ایران به مفاد توافق در ماه ژوئیه - اقدامی که هر 90 روز یک بار توسط آمریکا صورت می گیرد - ترامپ به وال استریت ژورنال گفته بود که در نظر دارد در 90 روز بعدی که در ماه اکتبر خواهد بود، اعلام کند ایران به مفاد توافق پایبند نبوده است. چگونه می توان به چنین یافته ای دست یافت زمانی که جامعه بین المللی قضاوت دیگری دارد؟ طبق گزارش مجله «فارین پالسی»، ترامپ به یک گروه از دستیاران سیاسی خود از جمله «استیو بنن» که اخیرا اخراج شده، دستور داده که دلیل و منطق های لازم برای اعلام عدم پایبندی ایران به برجام را ایجاد کنند.
کارشناسان درباره اینکه ترامپ با اعلام عدم پایبندی ایران واقعا به دنبال دستیابی به چیست، متحیر هستند؛ البته به نظر می رسد او تنها تلاش دارد میراث های «باراک اوباما» رئیس جمهور پیشین را زایل کند. در صورت نبود مدارکی از عدم پایبندی ایران، شرکای آمریکا در توافق هسته ای شامل اتحادیه اروپا، روسیه و چین قطعا از لغو توافق یا اعمال مجدد تحریم ها حمایت نخواهند کرد. ایران هم شاید به این گزارش کذب عدم تایید پایبندی این کشور به توافق، با از سرگیری غنی سازی اورانیوم پاسخ دهد؛ حتی اگر خبری از اعمال مجدد تحریم های آمریکا نباشد. در چنین وضعیتی کاخ سفید بار دیگر با مشکل قدیمی چگونگی متوقف کردن پیشرفت هسته ای ایران مواجه خواهد شد. آیا ترامپ می تواند به شکل معتبری ایران را به اقدام نظامی تهدید کند، در حالی که در حال تهدید نظامی کره شمالی هم وجود دارد؟
ضعف محوری توافق هسته ای، تنها موقتی بودن آن است. اکثر مفاد آن ظرف 8 تا 13 سال منقضی خواهد شد و پس از آن، ایران آزادانه می تواند بدون هیچ محدودیتی ذخایر هسته ای خود را پر کند. بنابراین اکنون اگر دولت آمریکا بخواهد تصمیم منطقی و عاقلانه ای بگیرد باید به این موضوع فکر کند که چطور بتوان محدودیت های اعمالی برجام را به آینده گسترش داد. شرکای آمریکا شاید آماده همکاری برای دستیابی به چنین استراتژی باشند و تلاش بیشتری برای متوقف کردن اقدامات غیرهسته ای این کشور داشته باشند. اما هیچ دلیلی وجود ندارد که انتظار داشته باشیم آنها از یک اقدام احمقانه آمریکا حمایت کنند.
