رهبر بی تجربه ای که به سرعت دیکتاتور شد/ رئیس جمهوری که می خواهد مادام العمر شود را بشناسیم+ تصاویر

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، در برخی محافل داخل و خارج از مصر به‌ دلیل اصلاحات قانون‌ اساسی جنجال بزرگی به راه افتاده است؛ اصلاحاتی که به رئیس جمهور این کشور اجازه می‌ دهد تا سال 2034 در راس قدرت مصر باقی بماند.

کمیسیون عمومی پارلمان مصر روز سه شنبه با اکثریت آراء با پیش‌ نویس طرح اصلاح برخی مفاد قانون اساسی از جمله تمدید مدت ریاست ‌جمهوری از چهار سال به شش سال، موافقت کرد.

احتمالا این قانون در مارس آینده به تصویب خواهد رسید تا کمیته عالی انتخابات بتواند مقدمات لازم برای برگزاری همه پرسی در خصوص آن را انجام دهد و نتیجه همه‌پرسی را نیز قبل از آغاز ماه می اعلام کند.

این کار به «عبدالفتاح السیسی» اجازه می دهد تا سال 2034 در قدرت بماند. دوره ریاست جمهوری السیسی در سال 2022 خاتمه می یابد و با این اعمال این اصلاحات، وی 12 سال بیشتر می تواند در قدرت بماند.

بر اساس شواهد، تصویب اصلاحات در پارلمان تا حد زیادی به نتیجه خواهد رسید و منجر به تمدید دوره ریاست جمهوری السیسی خواهد شد. 

اعضای پارلمان مصر که این تغییرات را انجام داده است به شیوه دموکراتیک شفاف انتخاب نشده اند و عضویت آن محدود به هواداران رئیس جمهور شده است به استثنای 16 نماینده از مجموع 600 نماینده پارلمان که عضو حزبی هستند که می گوید «مخالف» است. همچنین به باور کارشناسان مسائل خاورمیانه و مصر نتایج همه پرسی برای تأیید نهایی آن در دو ماه بعد از قبل مشخص است و چه بسا حتی میانگین تأیید کنندگان آن از دو ماه قبل مشخص شده است. 

تصویب این اصلاحیه ها نخستین گام در مسیر ایجاد تغییرات در قانون اساسی است؛ تغییراتی که انتظار می رود مورد تایید پارلمان قرار گیرد و سپس ظرف چند ماه آینده به همه پرسی گذاشته شود.

هرگونه تغییر در مفاد قانون اساسی مصر نیازمند رای موافق دو سوم اعضای پارلمان این کشور و رای مثبت دو سوم از شرکت کنندگان در همه پرسی است.

این در حالی است که «محمد زاری» از موسسه مطالعات حقوق بشر در قاهره گفت که «این قانون اساسی ای است که برای یک فرعون تنظیم می شود». در مقابل طرفداران السیسی می گویند که این تغییرات برای ثبات کشور لازم است و به رئیس جمهور برای اجرای طرح های توسعه اقتصادی فرصت زمانی بیشتری می دهد.

این اصلاحیه ها شامل تغییر دوره ریاست جمهوری از چهار سال به شش سال طبق ماده 140 قانون اساسی و یک بند قانونی است که به طور بالقوه به السیسی اجازه می دهد تا سال 2034 بر مسند قدرت باقی بماند.

تغییرات پیشنهادی جدید همچنین به السیسی قدرت و اختیارات جدیدی برای تعیین قضات و دادستانهای عمومی می دهد. منتقدان می گویند که السیسی در مقایسه با «حسنی مبارک» رئیس جمهور مخلوع این کشور، مصر را به گرداب عمیق تری از اقتدارطلبی و استبداد سوق می دهد.

به همین مناسبت، بهتر است السیسی را بیشتر بشناسیم:

زندگی نامه

«عبدالفتاح سعید حسین خلیل السیسی» در 19 نوامبر سال 1954 در شهر قاهره از پدر و مادری اخوانی به دنیا آمد. پدرش «حسین خلیلی السیسی» و مادرش «سواد محمد» بود.

السیسی در کودکی در حال اهدای گل به «جمال عبدالناصر»

او در محله «الجمالیه» در نزدیکی مسجد الازهر که در آنجا مسلمانان، یهودیان و مسیحی ها ساکن هستند، بزرگ شد. او بعدها از تجارب خود در کودکی اش گفت که همزمان هم صدای ناقوس را می شنید و هم یهودیان را می دید که به کنیسه ها می روند.

ورود به سیاست

او در سال 1987 وارد دانشکده فرماندهی و ستاد مصر شد. او در سال 1992 فعالیت نظامی خود را با نام نویسی در دانشکده فرماندهی و نظامی انگلیسی و در سال 2006 با ثبت نام در دانشکده جنگ ارتش آمریکا در ایالت «پنسیلوانیا» ادامه داد.

به این ترتیب او مدرک کارشناسی خود را در رشته علوم نظامی از دانشگاه ارتش در قاهره گرفته و برای ادامه تحصیل به انگلیس سفر کرده و در سال 1992 موفق به کسب درجه کارشناسی ارشد در رشته علوم نظامی در این کشور شد.

السیسی علاوه بر تحصیل در انگلیس به آمریکا نیز سفر کرده و در آنجا آموزش‌ های ویژه اطلاعاتی دیده‌ است.

وی  پس از آن به عنوان رایزن نظامی مصر در عربستان معرفی شد.

السیسی با وجود اینکه در هیچ کدام از جنگ های سابق مصر، شرکت نداشته است، در داخل سیستم نظامی مصر، به مراتب عالی دست یافت و به پست های مهم متعددی ترفیع یافت. از آن جمله می توان به فرماندهی نیروی پیاده نظام، فرماندهی منطقه نظامی شمال مصر در اسکندریه و سپس مدیریت واحد اطلاعات نظامی ارتش و وزارت دفاع در کابینه مرسی اشاره کرد.

وی در سال 1977 وارد ارتش مصر شد و در 12 اوت 2012 توسط «محمد مرسی» به سمت وزارت دفاع مصر گمارده و جانشین «محمد حسین طنطاوی» شد و تا 25 مارس 2014 که برای کاندیداتوری انتخابات ریاست جمهوری استعفا کرد، در این سمت قرار داشت. سیسی پیش از رسیدن به کرسی وزارت دفاع مصر در دولت «هشام قندیل» مدیر واحد اطلاعات نظامی در ارتش بود.

کودتا علیه مرسی

نیروهای مسلح مصر به سرکردگی سیسی در اول ژوئیه 2013 به محمد مرسی رئیس‌ جمهور مصر برای حل بحران سیاسی این کشور 48 ساعت فرصت دادند.

سیسی که رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح مصر بود، در 3 ژوئیه 2013 در پاسخ به تظاهرات انبوهی که پیشتر در 30 ژوئن برگزار شده بود، مداخله کرد و محمد مرسی رئیس‌ جمهور وقت را برکنار کرد.

او قانون اساسی 2012 مورد حمایت اخوان‌ المسلمین را منحل و در کنار چهره‌ های عالی‌ رتبه اپوزیسیون و مذهبی، یک نقشه راه سیاسی جدید پیشنهاد داد که شامل رای‌ گیری برای یک قانون اساسی جدید، انتخابات جدید پارلمانی و ریاست جمهوری بود.

«عدلی منصور» رئیس‌ جمهور موقت که کابینه جدیدی منصوب کرد جانشین مرسی شد. حکومت اخوان و هواداران اسلامگرای آن و سپس مخالفان لیبرال را در ماه‌ های بعد سرکوب کرد. در 14 اوت 2013 نیروهای امنیتی یورش‌ های اوت 2013 مصر از سوی حامیان مرسی را سرکوب کردند و این کشتار انتقاد بین‌ المللی از حکومت مورد حمایت سیسی را برانگیخت.

ریاست جمهوری

السیسی در مارس 2014 در پاسخ به درخواست هواداران ضد اخوان المسلمین از ارتش استعفا داد و در انتخابات ریاست‌ جمهوری 2014 کاندید شد.

بسیاری از گروه‌ های سیاسی و اخوان المسلمین این انتخابات را که فقط یک کاندیدای مخالف داشت تحریم کردند، و در نتیجه، سیسی با کسب 93 درصد آرا پیروز شد.

او در 8 ژوئن 2014 به عنوان رئیس‌ جمهور مصر سوگند یاد کرد.

او در همان زمان اعلام کرد که اگر  برنده انتخابات شود، گروه اخوان المسلمین دیگر وجود خارجی نخواهد داشت.

با اعلام کاندیداتوری سیسی، «حسنی مبارک» رئیس‌ جمهور اسبق مصر و «احمد شفیق» رقیب محمد مرسی و نفر دوم انتخابات پیشین ریاست جمهوری مصر از وی اعلام حمایت کردند.

سیسی در انتخابات ریاست‌ جمهوری مصر (2018) مجددا با کسب 92 درصد آرا در جایگاه ریاست جمهوری مصر ابقا شد.

مراسم تحلیف وی روز 2 ژوئن 2018 در مجلس مصر در شهر قاهره برگزار شد که طی آن وی برای دومین بار به عنوان رئیس‌ جمهوری این کشور سوگند یاد کرد.

واگذاری جزایر

رئیس جمهور مصر در سال 2016 دو جزیره تیران و صنافیر را در راستای بهبود روابط میان قاهره و ریاض، به عربستان سعودی فروخت؛ اقدامی که با اعتراض فراوان مردم مصر مواجه شد.

مخالفان السیسی معتقدند رئیس جمهور مصر در برابر دریافت کمک های مالی از عربستان این دو جزیره را واگذار کرد.

آوریل 2016 در جریان سفر «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان به قاهره، السیسی طی توافقی اعطای دو جزیره تیران و صنافیر را به رژیم سعودی در دستور کار قرار داد.

سد النهضه

سد النهضه سدی است که اتیوپی از 7 سال پیش در حال ساختن آن بر روی رود نیل نزدیک مرزهای این کشور با سودان است. این سد در صورت تکمیل شدن، بزرگ ترین سد برق‌ آبی قاره آفریقا خواهد بود.

رهبران مصر، سودان و اتیوپی در مارس 2015 توافقنامه‌‌ ای را امضا کردند که این توافقنامه شامل 10 اصل اساسی پیرامون سد النهضه است.

با این حال مصر مهم ترین مخالف ساخت این سد است، زیرا قاهره بر این باور است که ساخت این سد کاهش سهم مصر در آب های رود نیل، احتمال خشکسالی و تاثیر آن بر کشاورزی و آب شرب مصر را به دنبال دارد. 

در نتیجه نگرانی‌ های مصر سبب شد این سه کشور تاکنون چند دور مذاکره درخصوص سد النهضه و پیامدهای آن برگزار کنند. 

بارزترین مسائل اختلافی اعلام شده، پر شدن مخازن سد در مراحل نخست راه‌ اندازی آن و چگونگی مدیریت سد النهضه میان این سه کشور است. 

مواضع و دیدگاه‌ های السیسی

به نظر می رسد عبد الفتاح السیسی از چهره های ملی گرایی است که بیش از اندازه به آمریکایی ها برای حل مشکلات مصر امید دارد.

واشنگتن پست نوشته است ترامپ ادامه دهنده سنت همیشگی آمریکا در حمایت از دیکتاتورها در مصر است.

دولت ترامپ در سال 2018، 195 میلیون دلار کمک نظامی به مصر اعطا کرد؛ درحالی که وزارت خارجه آمریکا تا پیش از آن به دلیل نگرانی‌ های مربوط به سوابق حقوق بشری مصر با رهبری سیسی آن را بلوکه کرده بود.

نارضایتی از السیسی و علل آن

رئیس‌ جمهور کنونی مصر چه در میان مردم کشورش و چه در میان مقامات خارجی محبوبیت کمی دارد.

به راحتی می‌ تواند به پایتخت‌ های اروپایی برود و مورد استقبال رسمی قرار بگیرد، لیکن واضح است که سران اروپایی از این که همتای یک رئیس جمهور کودتاگر قرار بگیرند، چندان خرسند و مفتخر نیستند.

به علاوه بسیاری از رسانه‌ های غربی، به رغم مصلحت‌ سنجی‌ های رهبرانشان برای سکوت در برابر کودتای نظامی در مصر، هیچ گاه در توصیف عبدالفتاح السیسی به عنوان «رهبر کودتا» درنگ نکرده‌ اند.

تردیدی نیست که رهبری مصر پس از کودتای ژوئیه 2013، که یک حکومت قانونی را (با همه معایب و اشتباهات آن) از طریق کودتا سرنگون کرده بود، در این چند سال نتوانسته است که یک مشروعیت برای خود ایجاد کند. از همین رو، تنها ابزار موجود در دست السیسی برای حفظ موجودیت حکومت خود، ابزار سلطه و سرکوب و کاشتن تخم وحشت در ذهن و دل مردم کشورش  و اکنون هم دستکاری قانونی اساسی است.

مخالفت با السیسی در مصر، علل و انگیزه های مختلفی دارد، او در برکناری مرسی رئیس جمهور اخوانی این کشور نقش داشت و پس از آن رهبران اخوان المسلمین مصر روانه زندان شدند. طرفداران مرسی و اخوانی ها او را «کودتاچی» می دانند.

از سوی دیگر او جدا از اخوانی ها، مخالفان سیاسی زیادی نیز در داخل مصر دارد و هر چند آن ها این روزها علنا مخالفت خود را اعلام نمی کنند، اما به هر حال این نارضایتی میان آن ها وجود دارد که می توان کاندیداهای رد صلاحیت شده برای انتخابات ریاست جمهوری این کشور را از این جمله دانست.

حکومت سیسی نه فقط اسلام گرایان بلکه بخش گسترده‌ای از جامعه مدنی مصر نظیر خبرنگاران، سیاستمداران مخالف، آژانس‌ های امدادرسان و سازمان‌ های غیردولتی را نیز سرکوب کرده است. گروه‌ های حقوق بشری می‌ گویند محاکمه دسته جمعی بیش از 700 نفر به اتهام ایفای نقش در اعتراضات علیه سرنگونی مرسی نشانه‌ ای ناگوار از این است که سیسی تا چه حد می‌ تواند در این رویکرد جلو برود.

یکی دیگر از علل نارضایتی از السیسی، سیاست های اقتصادی او است، زیرا قشر فقیر و متوسط مصر احساس می کند با سیاست های السیسی با مشکلات زیادی مواجه شده اند. در چند ماه گذشته قیمت سوخت و برق و بلیط مترو و بسیاری از خدمات دیگر در مصر افزایش یافته و مردم می گویند، دولت بار سنگین را از دوش خود بر می دارد و بر دوش آنها می گذارد.

تورم زمان به قدرت رسیدن السیسی در سال 2014 میلادی 8.2 درصد بود و در تابستان سال 2017 به 34.2 درصد افزایش یافت، اما در پایان سال 2017 این رقم به 22.3 درصد رسید.

هشتگ استعفا

با افزایش قیمت سوخت، آب و برق در مصر، هشتگ استعفای السیسی میان بسیاری از مردم این کشور دست به دست شد.

کاربران توییتر در مصر در سال 2018 هشتگی با عنوان «السیسی برو» ایجاد کرده و بسیار زود این هشتگ ترند شد.

هرچند ممکن است گفته شود به راه انداختن کارزارها و همچنین ایجاد هشتگ امری عادی در فضای مجازی است و اهمیتی ندارد، اما این موضوع در مورد السیسی متفاوت بود، زیرا او خود به این درخواست واکنش نشان داد و در این خصوص گفت: چنین درخواست هایی او را ناراحت می کند.

بسیاری از روشنفکران و فعالان سیاسی مصری سابقه بورژوایی السیسی را به سخره می گیرند و می گویند که او درد مردم عادی مصر را نمی فهمد.

زندگی خصوصی

برخلاف حسنی مبارک، السیسی در قبال زندگی خصوصی اش خیلی حساس است و چیزی زیادی بروز نمی دهد. او با دخترعمویش «انتصار عامر» ازدواج کرده و سه پسر و یک دختر حاصل این ازدواج است.

گفته می شود السیسی با تعیین سه پسرش به نام های «مصطفی، محمود و حسن» در پست های مهم اطلاعاتی و امنیتی وضعیتی به وجود آورده است که ناظران و کارشناسان از آن تحت عنوان «امپراتوری در سایه» یاد می کنند.

یکی از پسرانش هم داماد «محمود حجازی» از فرماندهان سابق ارتش مصر است.

همسر السیسی همواره حجاب بر سر دارد.

به احتمال بسیار زیاد السیسی رئیس جمهور مادام العمر مصر خواهد شد، اما مساله ای مهمی که به عنوان چالشی بزرگ در برابر وی وجود دارد این است که احتمال دارد محبوبیت او به سرعت سقوط کند.