با فرا رسیدن ماه محرم بار دیگر مردم در اقصی نقاط جهان عشق و ارادت خود را به سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین(ع) و یاران باوفایش نشان می‌دهند و مردم میاندوآب نیز همگام با این عاشقان با برگزاری آیین‌های ویژه، ارادت خود را به اهل‌بیت (ع) به نمایش می‌گذارند.
شور و شعور حسینی جای جای این شهرستان را در این روزها فرا می‌گیرد و در همه نقاط شهر و روستاها بیرق‌های سیاه برافراشته می‌شود که نشان از فرارسیدن ماه عزا و ماتم حضرت اباعبدالله الحسین(ع) و یاران باوفایشان دارد.
آیین‌های محرم در این شهرستان از گذشته‌های دور با شکوه خاصی برگزار می‌شود؛ چنان‌که ارادتمندان و عاشقان اهل بیت عصمت و طهارت (ع) را از دیگر نقاط ایران اسلامی به این خطه می‌کشاند تا جان و دل را در این عزاداری‌ها سیقل دهند.
اعلان عزای حسینی چند روز مانده به محرم
برپایی هیات‌های عزاداری در طول سال در میاندوآب در منازل و تکایا به غیر از ماه‌های محرم و صفر نیز برگزار می‌شود اما روزهای پایانی ذی‌الحجه، برپایی این هیات‌ها شکوه و جلوه دیگری به خود می‌گیرد و مجالسی تحت عنوان اعلان عزای حسینی برگزار می‌شود.
همچنین چند سالی است که در میاندوآب رسم شده تا با آیین طشت‌گذاری به استقبال محرم بروند و مردم با مراسم طشت‌گذاری و با یاد سقای کربلا به استقبال ماه محرم می‌روند.
علم‌بندی
در سومین روز از ماه محرم هیات‌های عزاداری در نقاط مختلف و میادین شهر علم‌های بزرگی را به نشان علم علمدار کربلا به اهتزار در می‌آورند و این مراسم با استقبال گسترده و باشکوه مردم برگزار می‌شود؛ این آیین در واقع آغاز مراسم‌های عزاداری و حضور دسته‌های عزاداری در خیابان‌هاست بطوری که از همان روز و شب دسته‌های عزاداری در خیابان‌ها حاضر شده و پس از سینه‌زنی و زنجیرزنی در یکی از مساجد و حسینیه‌های شهر حاضر می‌شوند و در آنجا به سینه‌زنی و سوگواری ادامه می دهند.
نذری دادن
مردم میاندوآب اعتقاد ویژه‌ای به دادن احسان، نذری و اطعام از سفره اباعبدالله الحسین (ع) دارند و در ایام محرم به ویژه در دهه اول این ماه در مساجد و حسینیه‌ها سفره حضرت سیدالشهدا (ع) پهن می‌شود و مردم به اطعام از این سفره مبارک می‌پردازند؛ بیشتر غذاهای طبخ شده آبگوشت یا برنج است که با خورشت‌های مختلفی جهت پذیرایی از عزاداران حاضر می‌شود.
آش همچنین از دیگر غذاهایی است که مردم میاندوآب در ایام عزاداری سرور و سالار شهیدان در خانه‌ها می‌پزند و بنابر نذر و حاجتی که دارند در بین همسایه، آشنایان و نیز میان دسته‌های عزاداری کودکان پخش می‌کنند.
مراسم شیرخوارگان حسینی
مراسم شیرخوارگان حسینی که همه ساله در نخستین جمعه ماه محرم برگزار می‌شود، مراسمی است که به یاد طفل ۶ ماهه کربلا برگزار می‌شود؛ در این آیین مادران، کودکان ۶ ماهه خود را به یاد شیرخوار دشت کربلا به مصلی‌ها، حسینیه‌ها، مساجد و امامزاده‌ها می‌برند و با شرکت در این مراسم در مظلومیت اباعبدالله الحسین(ع) و یارانش می‌گریند.
قربانی کردن
ذبح و قربانی کردن دام در مقابل دسته‌های زنجیرزنی و سینه‌زنی، پخش غذا، شیر، شربت و شله‌زرد، بستن پارچه بر علم‌های دسته‌های عزاداری و دادن خون به بیماران نیازمند به جای قمه‌زنی از دیگر احسان‌ها و نذرهای ستوده در ایام سوگ حسین بن علی(ع) در این شهر است.
حضور بر سر مزار شهدا و اهل قبور
دسته‌های عزاداری میاندوآب با سبک و شیوه سنتی با یک نظم خاص در بعدازظهر روز تاسوعای حسینی در مزار شهدا حاضر می‌شوند و به سوگواری می‌پردازند.
مرثیه‌ها و نوحه‌های خوانده شده توسط دسته‌های عزاداری به زبان محلی و با همان لحن و سبک قدیمی بیان می‌شود و در این بین برخی از دسته‌ها با تجمع در یک مکان خاصی شروع به روضه‌خوانی و مرثیه‌سرایی می‌کنند.
تجمع هیات‌های عزاداری
در این آیین نوپا در میاندوآب، هیات‌های عزاداری با حضور و تجمع در یک محل مشخص اقدام به نوحه‌سرایی و سینه‌زنی می‌کنند و در سوگ اباعبدالله الحسین (ع) و یاران باوفایش می‌گریند؛ حضور در منزل تازه درگذشتگان، عیادت از بیماران از دیگر برنامه‌هایی است که طی ماه محرم در میاندوآب برگزار می‌شود و پوشیدن لباس سیاه تا روز اربعین حسینی در این منطقه ادامه می‌یابد.
شبیه‌خوانی
شبیه‌خوانی و مراسم تعزیه‌خوانی یکی از رسم‌های مردم میاندوآب در روز عاشوراست که طی این روز در شهر و روستاهای تابعه آن برگزار می‌شود؛ در این مراسم برخی از وقایع واقعه عاشورا بازسازی می‌شود.
آذربایجان‌غربی رنگین‌کمانی از اقوام، آیین‌ها و مذاهب مختلف است؛ در هر نقطه و دیار از این سرزمین کهن، یادگارهایی به بلندای تاریخ نهفته است اما حکایت محرم و عاشورا در این سرزمین روایت دیگری است که وجه مشترک همه اقوام به شمار می‌رود؛ کرد و ترک همه با هر زبان و لهجه و گویشی در این ایام حزن‌انگیز و عاشقانه، تنها حسین (ع) را صدا می‌زنند.
۹۸۷۱/۶۱۸۵
