به گزارش ایرنا، پوکی استخوان یا استئوپرو یک اختلال اسکلتی است که بیشتر در دوران کهنسالی بروز می کند و ویژگی مهم آن کاهش استحکام استخوان بوده و فرد را در معرض شکستگی قرار می دهد.
بر آوردها نشان می دهد ﺗﺎ ﺳﺎل 2020 حدود 61 ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ در ﺟﻬﺎن ﭘﻮﮐﯽ اﺳﺘﺨﻮان ﯾﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻮده اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ که در واقع می توان گفت ﺷﯿﻮع ﺑﺎﻻی اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎری و ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻫﺎی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن ﯾﮑﯽ از ﻋﻠﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی ﮔﺰاف درﻣﺎﻧﯽ و ﻣﺮگ و ﻣﯿﺮ در دﻫﻪ ﻫﺎی آﺗﯽ خواهد بود.
با توجه به آخرین آمار اعلام شده از سوی معاون اجرایی دفتر مدیریت بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی 70 درصد زنان و 50 درصد مردان بالای 50 سال کشور با بیماری پوکی استخوان مواجه هستند.
علیرضا مهدوی به این موضوع اشاره کرده که مدیریت بیماری های عضلانی اسکلتی یکی از اولویت های برنامه ریزی مدیریت بیماری های غیرواگیر وزارتخانه است، چرا که بیماری های عضلانی اسکلتی یکی از عمده ترین مشکلات سلامتی در دنیا محسوب می شود.
به گفته وی، در این گروه از بیماری ها، براساس شیوع و بار ناشی از آن، بیماری های پوکی استخوان، کمردرد، استئوآرتروز و بیماری های دیسترفی عضلانی شیوع بیشتری دارد.
متخصصان بر این باورند که بیماری پوکی استخوان نیز همانند بیماری های دیگر در حال افزایش است، در حالی که بر خلاف سایر بیماری ها علائمی ندارد.
معصومه یکی از شهروندان زنجانی که مادرش گرفتار بیماری پوکی استخوان شده به خبرنگار ایرنا گفت: مادرم به دلیل کهنسالی در تردد مشکلاتی داشت که بصورت تصادفی و در هنگام خروج از منزل زمین خورد.
وی اظهار داشت: این حادثه هر چند بسیار کوچک، واقعه ای دیگر را به دنبال داشت، چرا که پس از مراجعه به متخصص و انجام آزمایش های متعدد مشخص شد که پوکی استخوان دارد.
این شهروند زنجانی ادامه داد: متاسفانه به دلیل شدت بیماری شکستگی لگن تشخص داده شد که مدتی در بیمارستان و سپس در منزل نگهداری می شد که در نهایت به دلیل عدم تحمل بیماری فوت کرد.
** پوکی استخوان در زنان شیوع بیشتری دارد
یک متخصص ارتوپدی مرکز آموزشی درمانی تخصصی وفوق تخصصی آیت الله موسوی زنجان در این ارتباط به خبرنگار ایرنا گفت: این بیماری در دوران یائسگی و در زنان شیوع بیشتری دارد، به دلیل آنکه در این دوران استروژن کاهش می یابد و یکی از علل های مهم آن همین کاهش است.
دکتر رامین فرزام افزود: بر این اساس کمبود مواد معدنی کلسیم، پروتئین، ویتامین دی و استعمال دخانیات به پوکی استخوان منجر می شود و از طرفی به این موضوع باید توجه داشت که در شرایط کمبود مواد معدنی در رژیم غذایی، بدن این کمبود ها را از بافت استخوانی می گیرد و این کار در طول زمان بتدریج به فقر استخوان ها از لحاظ مواد معدنی منتهی شده و پوکی استخوان بوجود می آید.
وی اظهار داشت: افزایش سن نیز موجب بالا رفتن سن تخریب بافت استخوانی بیش از ساخت آن می‌شود و با گذشت زمان و در دوران کهنسالی این عارضه بروز می‌کند.
فرزام افزود: در این میان برخی بیماری‌ها مثل پرکاری تیروئید، آرتریت روماتوئید دیابت و مصرف برخی داروها مثل کورتن در طول زمان به پوکی استخوان منجر می شود.
وی اضافه کرد: کم تحرکی، چاقی و حتی کمبود وزن، عوامل وراثتی و اعتیاد به الکل نیز از فاکتورهای مهم ابتلا به پوکی استخوان بشمار می رود و به این موضوع باید توجه داشت.
** پوکی استخوان ، بیماری خاموش و بدون علامت
این متخصص ارتوپدی مرکز آموزشی درمانی تخصصی و فوق تخصصی آیت الله موسوی زنجان ادامه داد: بر خلاف بسیاری از بیماری ها که بطور معمول با علائم و نشانه هایی همراه است، پوکی استخوان یک بیماری خاموش و بدون علامت بوده تا زمانی که یک شکستگی ایجاد شود.
وی بیان کرد: بر این اساس شکستگی لگن وخیم ترین عارضه پوکی استخوان بشمار می رود و طبق برآوردها نیز میزان مرگ و میر مبتلایان آن در سال اول بیش از 20 درصد است.
فرزام افزود: عموم به این مهم توجه کنند که شکستگی ناشی از استئوپروز، شکستگی های هستند که بطور معمول در آن موقعیت ها، و در افراد سالم مشکل استخوانی رخ نمی دهد که این نوع شکستگی ها ناشی از شکنندگی در نظر گرفته می شود.
وی اضافه کرد: شکستگی های لگن پس از سقوط رخ می دهد اما دو سوم شکستگی های مهره ای بصورت خاموش بوده و با یک فشار مختصر مانند بلند کردن یک جسم، عطسه کردن و یا حتی خم شدن رخ می دهد.
فرزام افزود: تشخیص پوکی استخوان بر مبنای آزمایش تشخیص تراکم استخوان انجام می گیرد و در این میان رادیو گرافی و پرتو نگاری شاخص خوبی برای تعیین این موضوع نیستند.
وی اظهار داشت: شیوع پوکی استخوان (استئوپروز) و کاهش توده استخوانی حتی در بین مردان کشورمان با شیب بیشتری در حال افزایش است و طبق مطالعاتی که در مردان بالای 50 سال و زنان یائسه و در مردان کمتر از 50 سال و زنان قبل از سن یائسگی مورد بررسی قرار گرفت نشان داد؛ شیوع پوکی استخوان (استئوپروز) و کاهش توده استخوانی در مردان با شیب بیشتری در حال افزایش است.
این متخصص یادآوری کرد: از آنجایی که میزان مرگ و میر به دنبال شکستگی در مردان بیشتر از زنان است، این موضوع اهمیت صد چندانی دارد.
** تغذیه مناسب راهی در پیشگیری از پوکی استخوان
عضو انجمن تغذیه ایران نیز در این ارتباط به خبرنگار ایرنا، با اشاره به نقش تغذیه در پیشگیری از پوکی استخوان گفت: پوکی استخوان اختلالی است که درمان قطعی برای آن وجود ندارد به همین دلیل پیشگیری از بروز آن بسیار آسان تر و باصرفه تر از درمان آن است.
پروین افشار افزود: یکی از مهمترین عوامل پیشگیری از پوکی استخوان ، تغذیه بوده و در این راستا تغذیه مناسب باید از دوران کودکی جدی گرفته شود تا از این راه میزان تراکم توده استخوان افزایش یافته و درصد ابتلا به پوکی استخوان در دوران سالمندی کاهش یابد.
این کارشناس تغذیه ادامه داد: مصرف لبنیات به عنوان منبع اصلی کلسیم در رژیم غذایی روزانه در پیشگیری از پوکی استخوان نقش بسیار مهمی دارد و به این مهم باید توجه کرد.
وی یادآوری کرد: کلسیم ماده اصلی استخوان ها بشمار می رود و به همین دلیل مصرف 2 تا سه واحد از لبنیات کم چربی در طول روز توصیه می شود و از اضافه کردن چای، پودر نسکافه و کاکائو و قهوه به شیر خودداری شود، زیرا از جذب کلسیم جلوگیری می کند.
افشار افزود: علاوه بر لبنیات، سبزیجات برگ دار سبز رنگ مثل کاهو، کلم و اسفناج، مغزها مثل بادام و فندق، خشکبار مثل برگه زردآلو و حبوبات به ویژه انواع لوبیاها و سویا نیز منابع خوب کلسیم هستند.
وی خاطرنشان کرد : گروههای هدف و عموم از مصرف چربی ها، روغن ها و قندهای ساده( قند و شکر) به میزان زیاد اجتناب کنند، زیرا موجب افزایش دفع کلسیم از روده ها می شوند .
عضو انجمن تغذیه ایران ادامه داد: شهروندان باید مصرف چربی های اشباع مثل روغن های حیوانی، کره، پیه و امعا و احشا ( جگر، دل و قلوه، سیرابی) را محدود کرده و از روغن زیتون و کانولا برای پخت و پز و سالاد استفاده شود.
وی اضافه کرد: بنابر این از مصرف زیاد پروتئین های حیوانی نیز باید اجتناب و از پروتئین های گیاهی بویژه حبوبات در برنامه غذایی استفاده کنید، زیرا پروتئین های حیوانی موجب افزایش دفع کلسیم از راه ادرار می شوند.
** نوشابه های گاز دار مانع جذب کلسیم می شود
این کارشناس تغذیه مرکز آموزشی درمانی تخصصی و فوق تخصصی آیت الله موسوی زنجان ادامه داد: برای پیشگیری از پوکی استخوان مصرف نوشابه های گازدار کاهش داده و به جای آن از دوغ کم نمک و بدون گاز استفاده کنید.
وی بیان کرد: مصرف بالای نوشابه های گازدار به دلیل داشتن فسفر به مقدار زیاد از جذب کلسیم جلوگیری می کنند و علاوه بر آن از مصرف زیاد نمک نیز باید خودداری شود، زیرا مقدار زیاد آن منجر به دفع کلسیم از راه ادرار می شود.
افشار افزود: مصرف غذاهای کنسرو شده و آماده مثل سوسیس و کالباس نیز بدلیل داشتن نمک بالا باید بیش از گذشته محدودیت ایجاد کرد.
این کارشناس ادامه داد: فعالیت بدنی روزانه به سلامت استخوان ها کمک زیادی می کند و توصیه می شود پنج روز در هفته و روزانه حداقل 45- 30 دقیقه ورزش سبک مانند پیاده روی سریع انجام شود.
عضو انجمن تغذیه ایران ادامه داد: ویتامین دی (D) با افزایش جذب کلسیم از پوکی استخوان جلوگیری می کند، روزانه 20- 15 دقیقه در مقابل نور مستقیم خورشید قرار بگیرید تا ویتامین مورد نیاز ساخته شود.
وی یادآوری کرد: بر خلاف موارد رایج به این موضوع باید توجه داشت که تابش نور خورشید از پشت شیشه تاثیری ندارد.
افشار افزود: سویا یکی از پروتئین های گیاهی است که نقش آن در پیشگیری از پوکی استخوان اثبات شده و لذا توصیه می شود این ماده غذایی را به عنوان بخشی از پروتئین مصرفی در روز به ویژه در دوران یائسگی ( به میزان 30 گرم در روز) مصرف شود.
این کارشناس خاطر نشان کرد: بهتر است خانم ها پس از دوران یائسگی تحت نظر پزشک باشند تا در صورت نیاز از مکمل های کلسیم و ویتامین D و داروها مورد نیاز دیگر استفاده کنند.
به گزارش ایرنا، 20 اکتبر برابر با 28 مهر روز جهانی پوکی استخوان نامگذاری شده است.
9646/8068
انتهای پیام بر آوردها نشان می دهد ﺗﺎ ﺳﺎل 2020 حدود 61 ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ در ﺟﻬﺎن ﭘﻮﮐﯽ اﺳﺘﺨﻮان ﯾﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻮده اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ که در واقع می توان گفت ﺷﯿﻮع ﺑﺎﻻی اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎری و ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻫﺎی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن ﯾﮑﯽ از ﻋﻠﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی ﮔﺰاف درﻣﺎﻧﯽ و ﻣﺮگ و ﻣﯿﺮ در دﻫﻪ ﻫﺎی آﺗﯽ خواهد بود.
با توجه به آخرین آمار اعلام شده از سوی معاون اجرایی دفتر مدیریت بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی 70 درصد زنان و 50 درصد مردان بالای 50 سال کشور با بیماری پوکی استخوان مواجه هستند.
علیرضا مهدوی به این موضوع اشاره کرده که مدیریت بیماری های عضلانی اسکلتی یکی از اولویت های برنامه ریزی مدیریت بیماری های غیرواگیر وزارتخانه است، چرا که بیماری های عضلانی اسکلتی یکی از عمده ترین مشکلات سلامتی در دنیا محسوب می شود.
به گفته وی، در این گروه از بیماری ها، براساس شیوع و بار ناشی از آن، بیماری های پوکی استخوان، کمردرد، استئوآرتروز و بیماری های دیسترفی عضلانی شیوع بیشتری دارد.
متخصصان بر این باورند که بیماری پوکی استخوان نیز همانند بیماری های دیگر در حال افزایش است، در حالی که بر خلاف سایر بیماری ها علائمی ندارد.
معصومه یکی از شهروندان زنجانی که مادرش گرفتار بیماری پوکی استخوان شده به خبرنگار ایرنا گفت: مادرم به دلیل کهنسالی در تردد مشکلاتی داشت که بصورت تصادفی و در هنگام خروج از منزل زمین خورد.
وی اظهار داشت: این حادثه هر چند بسیار کوچک، واقعه ای دیگر را به دنبال داشت، چرا که پس از مراجعه به متخصص و انجام آزمایش های متعدد مشخص شد که پوکی استخوان دارد.
این شهروند زنجانی ادامه داد: متاسفانه به دلیل شدت بیماری شکستگی لگن تشخص داده شد که مدتی در بیمارستان و سپس در منزل نگهداری می شد که در نهایت به دلیل عدم تحمل بیماری فوت کرد.
** پوکی استخوان در زنان شیوع بیشتری دارد
یک متخصص ارتوپدی مرکز آموزشی درمانی تخصصی وفوق تخصصی آیت الله موسوی زنجان در این ارتباط به خبرنگار ایرنا گفت: این بیماری در دوران یائسگی و در زنان شیوع بیشتری دارد، به دلیل آنکه در این دوران استروژن کاهش می یابد و یکی از علل های مهم آن همین کاهش است.
دکتر رامین فرزام افزود: بر این اساس کمبود مواد معدنی کلسیم، پروتئین، ویتامین دی و استعمال دخانیات به پوکی استخوان منجر می شود و از طرفی به این موضوع باید توجه داشت که در شرایط کمبود مواد معدنی در رژیم غذایی، بدن این کمبود ها را از بافت استخوانی می گیرد و این کار در طول زمان بتدریج به فقر استخوان ها از لحاظ مواد معدنی منتهی شده و پوکی استخوان بوجود می آید.
وی اظهار داشت: افزایش سن نیز موجب بالا رفتن سن تخریب بافت استخوانی بیش از ساخت آن می‌شود و با گذشت زمان و در دوران کهنسالی این عارضه بروز می‌کند.
فرزام افزود: در این میان برخی بیماری‌ها مثل پرکاری تیروئید، آرتریت روماتوئید دیابت و مصرف برخی داروها مثل کورتن در طول زمان به پوکی استخوان منجر می شود.
وی اضافه کرد: کم تحرکی، چاقی و حتی کمبود وزن، عوامل وراثتی و اعتیاد به الکل نیز از فاکتورهای مهم ابتلا به پوکی استخوان بشمار می رود و به این موضوع باید توجه داشت.
** پوکی استخوان ، بیماری خاموش و بدون علامت
این متخصص ارتوپدی مرکز آموزشی درمانی تخصصی و فوق تخصصی آیت الله موسوی زنجان ادامه داد: بر خلاف بسیاری از بیماری ها که بطور معمول با علائم و نشانه هایی همراه است، پوکی استخوان یک بیماری خاموش و بدون علامت بوده تا زمانی که یک شکستگی ایجاد شود.
وی بیان کرد: بر این اساس شکستگی لگن وخیم ترین عارضه پوکی استخوان بشمار می رود و طبق برآوردها نیز میزان مرگ و میر مبتلایان آن در سال اول بیش از 20 درصد است.
فرزام افزود: عموم به این مهم توجه کنند که شکستگی ناشی از استئوپروز، شکستگی های هستند که بطور معمول در آن موقعیت ها، و در افراد سالم مشکل استخوانی رخ نمی دهد که این نوع شکستگی ها ناشی از شکنندگی در نظر گرفته می شود.
وی اضافه کرد: شکستگی های لگن پس از سقوط رخ می دهد اما دو سوم شکستگی های مهره ای بصورت خاموش بوده و با یک فشار مختصر مانند بلند کردن یک جسم، عطسه کردن و یا حتی خم شدن رخ می دهد.
فرزام افزود: تشخیص پوکی استخوان بر مبنای آزمایش تشخیص تراکم استخوان انجام می گیرد و در این میان رادیو گرافی و پرتو نگاری شاخص خوبی برای تعیین این موضوع نیستند.
وی اظهار داشت: شیوع پوکی استخوان (استئوپروز) و کاهش توده استخوانی حتی در بین مردان کشورمان با شیب بیشتری در حال افزایش است و طبق مطالعاتی که در مردان بالای 50 سال و زنان یائسه و در مردان کمتر از 50 سال و زنان قبل از سن یائسگی مورد بررسی قرار گرفت نشان داد؛ شیوع پوکی استخوان (استئوپروز) و کاهش توده استخوانی در مردان با شیب بیشتری در حال افزایش است.
این متخصص یادآوری کرد: از آنجایی که میزان مرگ و میر به دنبال شکستگی در مردان بیشتر از زنان است، این موضوع اهمیت صد چندانی دارد.
** تغذیه مناسب راهی در پیشگیری از پوکی استخوان
عضو انجمن تغذیه ایران نیز در این ارتباط به خبرنگار ایرنا، با اشاره به نقش تغذیه در پیشگیری از پوکی استخوان گفت: پوکی استخوان اختلالی است که درمان قطعی برای آن وجود ندارد به همین دلیل پیشگیری از بروز آن بسیار آسان تر و باصرفه تر از درمان آن است.
پروین افشار افزود: یکی از مهمترین عوامل پیشگیری از پوکی استخوان ، تغذیه بوده و در این راستا تغذیه مناسب باید از دوران کودکی جدی گرفته شود تا از این راه میزان تراکم توده استخوان افزایش یافته و درصد ابتلا به پوکی استخوان در دوران سالمندی کاهش یابد.
این کارشناس تغذیه ادامه داد: مصرف لبنیات به عنوان منبع اصلی کلسیم در رژیم غذایی روزانه در پیشگیری از پوکی استخوان نقش بسیار مهمی دارد و به این مهم باید توجه کرد.
وی یادآوری کرد: کلسیم ماده اصلی استخوان ها بشمار می رود و به همین دلیل مصرف 2 تا سه واحد از لبنیات کم چربی در طول روز توصیه می شود و از اضافه کردن چای، پودر نسکافه و کاکائو و قهوه به شیر خودداری شود، زیرا از جذب کلسیم جلوگیری می کند.
افشار افزود: علاوه بر لبنیات، سبزیجات برگ دار سبز رنگ مثل کاهو، کلم و اسفناج، مغزها مثل بادام و فندق، خشکبار مثل برگه زردآلو و حبوبات به ویژه انواع لوبیاها و سویا نیز منابع خوب کلسیم هستند.
وی خاطرنشان کرد : گروههای هدف و عموم از مصرف چربی ها، روغن ها و قندهای ساده( قند و شکر) به میزان زیاد اجتناب کنند، زیرا موجب افزایش دفع کلسیم از روده ها می شوند .
عضو انجمن تغذیه ایران ادامه داد: شهروندان باید مصرف چربی های اشباع مثل روغن های حیوانی، کره، پیه و امعا و احشا ( جگر، دل و قلوه، سیرابی) را محدود کرده و از روغن زیتون و کانولا برای پخت و پز و سالاد استفاده شود.
وی اضافه کرد: بنابر این از مصرف زیاد پروتئین های حیوانی نیز باید اجتناب و از پروتئین های گیاهی بویژه حبوبات در برنامه غذایی استفاده کنید، زیرا پروتئین های حیوانی موجب افزایش دفع کلسیم از راه ادرار می شوند.
** نوشابه های گاز دار مانع جذب کلسیم می شود
این کارشناس تغذیه مرکز آموزشی درمانی تخصصی و فوق تخصصی آیت الله موسوی زنجان ادامه داد: برای پیشگیری از پوکی استخوان مصرف نوشابه های گازدار کاهش داده و به جای آن از دوغ کم نمک و بدون گاز استفاده کنید.
وی بیان کرد: مصرف بالای نوشابه های گازدار به دلیل داشتن فسفر به مقدار زیاد از جذب کلسیم جلوگیری می کنند و علاوه بر آن از مصرف زیاد نمک نیز باید خودداری شود، زیرا مقدار زیاد آن منجر به دفع کلسیم از راه ادرار می شود.
افشار افزود: مصرف غذاهای کنسرو شده و آماده مثل سوسیس و کالباس نیز بدلیل داشتن نمک بالا باید بیش از گذشته محدودیت ایجاد کرد.
این کارشناس ادامه داد: فعالیت بدنی روزانه به سلامت استخوان ها کمک زیادی می کند و توصیه می شود پنج روز در هفته و روزانه حداقل 45- 30 دقیقه ورزش سبک مانند پیاده روی سریع انجام شود.
عضو انجمن تغذیه ایران ادامه داد: ویتامین دی (D) با افزایش جذب کلسیم از پوکی استخوان جلوگیری می کند، روزانه 20- 15 دقیقه در مقابل نور مستقیم خورشید قرار بگیرید تا ویتامین مورد نیاز ساخته شود.
وی یادآوری کرد: بر خلاف موارد رایج به این موضوع باید توجه داشت که تابش نور خورشید از پشت شیشه تاثیری ندارد.
افشار افزود: سویا یکی از پروتئین های گیاهی است که نقش آن در پیشگیری از پوکی استخوان اثبات شده و لذا توصیه می شود این ماده غذایی را به عنوان بخشی از پروتئین مصرفی در روز به ویژه در دوران یائسگی ( به میزان 30 گرم در روز) مصرف شود.
این کارشناس خاطر نشان کرد: بهتر است خانم ها پس از دوران یائسگی تحت نظر پزشک باشند تا در صورت نیاز از مکمل های کلسیم و ویتامین D و داروها مورد نیاز دیگر استفاده کنند.
به گزارش ایرنا، 20 اکتبر برابر با 28 مهر روز جهانی پوکی استخوان نامگذاری شده است.
9646/8068
کپی شد
