مهمترین اولویت های آموزش و پرورش را چه می دانید؟

به گزارش باشگاه مخاطبان جماران،  حضرت امام خمینی(س) بنیانگذار جمهوری اسلامی درباره اهمیت آموزش و پروش می فرماید: «مسئله فرهنگ و آموزش و پرورش در رأس مسائل کشور است» (صحیفه امام، جلد 15،‌ص 309)

از همین رو و با توجه به رای اعتماد مجلس شورای اسلامی در هفته گذشته به وزیر جدید آموزش و پرورش و همچنین در آستانه آغاز سال تحصیلی جدید، مهمترین اولویت های آموزش و پرورش را چه می دانید؟

مخاطبان گرانقدر می توانند از طریق پست الکترونیکی News@jamaran.ir و در شبکه های اجتماعی فیس بوک، تلگرام، اینستاگرام و توئیتر jamarannews@ دیدگاه های خود را با سایرین به اشتراک بگذارند.

پاسخ هایی که تا این لحظه به جماران ارسال شده است در پی می آید:

یکی از کاربران در پاسخ به این سوال جماران که مهم ترین اولویت های آموزش و پرورش را در چه می  دانید، نوشته است: « امروز رفتم محیط کار امسالم(مدرسه ی امسالم) رو دیدم، در مرکز یک شهر دقت کنید نه روستا نه عشایر نه پشت کوه وسط یک شهر فضای آموزشی و ساختمان ها و امکانات رو فقط باید دید تا متوجه شد از چه دردی حرف می زنم ، برای خودم نه برای دانش آموزانی که قراره وارد اون فضا و به محیط آموزشی علاقمند بشن دنبال یک توجیه ساده ام،آقای وزیر گیرم کیف و کفش و دفتر و مداد رو خیرین خریدن، مدرسه ها رو چه کنیم؟

جمعی از معلمان نیز  با ارسال مطلبی واحد لب به انتقاد گشوده و نوشته اند«بدین‌وسیله اینجانبان معلمان دارای مدرک دکتری در آموزش و پرورش به استحضار می‌رسانیم که حقوق اینجانبان با داشتن مدرک دکترای تخصصی و سابقه بیش از بیست سال خدمت و داشتن آثار، تالیفات و مقالات متعدد کم‌تر از پنج میلیون تومان است. این حقوق در مقایسه با افراد هم رتبه در مقام هیأت علمی دانشگاهها، بسیار کم‌تر است (حدود یک سوم) در حالیکه مدرک، سابقه، کارهای پژوهشی و نوع خدمات ارائه شده توسط اینجانبان با اعضای هیات علمی دانشگاهها کاملاً قابل رقابت است. آموزش و پرورش در چند سال اخیر برنامه های بسیار خوبی را برای جذب بهترین های کنکور اجرا کرده است و همینکه به یک دانشجوی سال اول دانشگاه فرهنگیان حقوق یک و نیم میلیونی پرداخت می کند و او را از نظر شغلی مطمئن می کند باعث می شود بهترین ها در کنکور به سمت این شغل جدب شوند. من به عنوان یک پیشکسوت در امر آموزش و پرورش از این اقدام بسیار خرسندم ولی وظیفه دیگر آموزش وپرورش که مغفول مانده، حفظ و نگهداشت سرمایه های بسیار قوی این مجموعه است که یکی از این سرمایه ها دکترهای آموزش و پرورش هستند که سالیان سال با زحمت و مشقت زیاد خود را با به روز ترین علوم و فنون مجهز نموده و اکنون می توانند راهگشای بسیاری از مشکلات اموزش و پرورش باشند. پس دیدگاه مسئولان بایستی نسبت به این قشر فرهیخته تغییر نماید. همانطور که برای ورود نیروهای جدید تغییر نگرش اساسی ایجاد شده است»

یک معلم ساکن شهر مشهد هم با ارسال مطلبی، مهم ترین اولویت های آموزش و پرورش را از نگاه خود مطرح کرده و نوشته است: «در مورد مشکلات معلمان، رتبه بندی عادلانه، تاسیس سازمان نطام معلمی، پرداخت مطالبات بیمه تکمیلی کارا، لغو ممنوعیت ادامه تحصیل تا مقطع ارشد و فوق لیسانس، کیفی کردن ضمن خدمت، اهمیت یافتن نمره و سبک شدن محتوای کتب درسی» از مهم ترین ها هستند.

یکی دیگر از مخاطبان به لزوم رایگان شدن همه مدارس طبق قانون اساسی اشاره کرده و نوشته است:«تعطیل کردن آموزشگاه های موازی با دبیرستانها و حذف عملی کنکور و تعطیلی مدارس غیر انتفاعی و دولتی کردن تمام مدارس در برابر نص صریح قانون اساسی که تحصیل را تا پایان مقطع متوسطه برای تمام ایرانیان رایگان اعلام کرده» از اولویت های آموزش و پرورش است.

از سوی دیگر، کاربر دیگری با اشاره به مناطق محروم و «ضرورت محرومیت زدایی»نوشته است: «اولویت رسیدگی عاجل و قاطع به معیشت معلمان عزیز و دوست داشتنی و رفع تبعیض از واحدهای آموزشی بین‌دولتی و غیرانتفاعی می‌باشد که متاسفانه فاصله بسیار است، مناطق محروم و محرومیت زدایی را باور کرده و بعد از چهل سال کاری کنیم که پول حرف اول را نزند.»

همچنین یکی از مخاطبان با لحنی انتقادآمیز نوشته است: « امام کجایی که ببینی چه بر سرملت آوردند؟! کیف وکفش سربه فلک کشیده. مدارس هم دیگه چک قبول ندارند فقط کارت بکش ثبت نام شو!»

کاربر دیگری هم  با بیان اولویت هایی از نگاه خود نوشت: « اردوهاشون کیفیت لازم رو نداره، خوشنویسی و زنگ هنرشان کاملا بی اعتبار شده، قصه خوانی یا سعدی خوانی یا نهج البلاغه کمتر گفته شده، استعدادهای فردی کم دیده می‌شود. اغذیه فروشی مناسب سن‌شان نیست. باید رنگ کلاس‌ها و نیمکت‌هاشان شادتر باشه. آرایش موی دخترها و پسرها مد نظر نیست، انظباط کمتر گفته میشه شاید»

مخاطب دیگری با بیان اینکه نباید کمترین تفاوتی میان آموزش دانش آموزان باشد، نوشت: «پرورش و تحصیل تمام دانش آموزان در محیط کاملا یکسان درجنوب و شمال کشور و تمام ساختمانها اسمشون مدرسه باشه بدون هیچ پسوند پیشنویس چرا چون مادیات درآموزش دانش آموزان نباید کوچکترین تفاوتى ایجاد کنه اونوقت روابط استخدام میشه ضوابط، استخدام و ایرانى بدون فساد تجربه میشه البته براى این کار باید یک نسل در نظر بگیرى چون افرادى که زحمت درس خواندن کشیده باشند هیچ‌وقت اجازه نمیدن یک شخص با روابط بیاد و استخدام بشه و این رکن اساسى آینده کشور موفق هست و اما اگر این نباشه روزبه روز کشور آسیب پذیرتر میشه»

یکی دیگر از مخاطبین نیز به صورتی اجمالی درباره اولویت ها نوشته است: «تامین کامل و به وقت کتب درسی، تجهیز مدارس به لوازم اولیه از مهم ترین اولویت های آموزش و پرورش است.»

مخاطبان دیگری نیز به مواردی نظیر «اصلاح وضعیت معیشت معلمان و انقلاب آموزشی در آموزش و پرورش و تغییر رویکرد آموزشی ناکار آمد» و شعار «عدالت حقوقی= منزلت اجتماعی» بسنده کردند.

کاربر دیگری هم با انتقاد از تغییر رنگ و مدل لباس دانش آموزان در هر سال نوشته است:«در سراسرکشور لباس همه دانش آموزان ابتدایی یکرنگ، راهنمایی یکرنگ، دبیرستانیه هم یک رنگ همیشه، نه اینکه هرسالی یه رنگ و یه مد بخوان. دوما معلم واقعی استخدام کنن دلسوز باسواد ومهربان. ثالثا مدیران بالیاقت و دلسوز و شایسته مقام مدیری درمدارس قراربدن. رابعا با دانش آموزان دوست باشن و مؤدب و راهنمای واقعی از همه ابنها مهمتر اولویتشون درمدارس پول و درسخوان بودن دانش آموز نباشه. بلکه هم وغمشون تلاش برای همه ی دانش‌آموزان باشه چه ضعیف چه زرنگ بعضی ازمدارس فقط دانش آموزان زرنگ را ثبت نام می‌کنن این که هنرنیست هنرمعلم  با دانش آموزضعیف معلوم میشه»

یکی دیگر از کاربران نوشت: «مهمترین اولویت آموزش و پرورش اصلاح ساختار کتب درسی از حافظه محوری به مهارت محوری و همچنین پیشگیری از آسیبهای اجتماعی است.»

یکی از معلمانی هم که به گفته خود در حوزه آموزش دو کشور چین و ژاپن تحقیقات بسیاری انجام داد با ارسال یادداشت زیر مهم ترین اولویت های آموزش و پرورش را بازگو کرده است.

وی نوشته است: »به نظر می رسد ام المصائب و مرکز ثقل مشکلات آموزش و پرورش کتاب های کمک آموزشی، نظام جذب معلم یا کتاب های درسی و... نیست. مشکل جای دیگری است. در برخی کشورها به شناسایی مشکل مرکزی نظام های آموزشی خویش اهتمام داشته اند و برای رفع آن گام هایی برداشته اند و به موفقیت های چشمگیری دست یافته اند که به یک نمونه از آن اشاره می شود:

«جان هتی» مدیر موسسه پژوهش تربیتی در دانشگاه ملبورن و استاد افتخاری دانشگاه اوکلند است. او احتمالا جزء موثرترین افراد علمی دنیای تعلیم و تربیت است که دولت ها از او حرف شنوی دارند(ایوانز، ۲۰۱۲). او با بررسی ۱۵ ساله و مطالعه بیش از ۵۰۰۰ پژوهش که حدود ۲۴۰ میلیون دانش آموز و انواع نظامات مختلف آموزشی را مورد بررسی قرار داده، می خواسته به این نتیجه برسد که  چه عواملی موفقیت دانش آموزان و نظام های آموزشی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟

او ۱۵۰ عامل تاثیرگذار بریادگیری را شناسایی کرد وبه ترتیب اندازه اثر(Effect sizes) آنها را رتبه بندی کرد. مطالعه وی تقریبا هرعامل قابل تصوری را که می تواند بر یادگیری دانش آموزان موثر باشد را رصد کرده است.

برخی از این عوامل عبارتند از: وضعیت اجتماعی، اقتصادی، اندازه مدرسه، وزن موقع تولد دانش آموز، کارآمدی معلم، ادراک دانش آموز، نقش والدین، استفاده از روش های مختلف تدریس، برنامه های تربیت معلم، کتاب های کمک آموزشی و ...

در کمال تعجب، تحلیل "هتی" نشان داد که اکثر تأثیرات روی هم رفته مثبت هستند. از بین ۱۵۰ عامل مؤثر، ۱۴۵ عامل، یادگیری دانش آموزان را بهبود می بخشد و تنها ۵ عامل اثر منفی بر آموزش دارند که عبارتند از: ۱- تعطیلات تابستانی ۲- سیاست های بهزیستی( که به شکل ناعادلانه عزت نفس دانش آموزان را پایین می آورد) ۳- مردودی ۴- رسانه ها و تلویزیون ۵- مدارس سیال

درنتیجه اگرچه تقریبا هرآنچه در تدریس و نظام آموزشی می گذرد تا حدّی اثربخش است امّا سیاست گذاران آموزشی باید بدانند که کدامیک از عوامل بیشترین تاثیر را بر بیشترین تعداد دانش آموز دارد تا منابع و سرمایه های خود را در بهترین مکان ممکن سرمایه گذاری کنند.(رودیکر و پیک ۲۰۱۲)

  «جان هتی» در پایان این پروژه ی تحقیقاتی، به سه عامل اساسی و بنیادین که بیشترین تأثیر را در فرایند توسعه آموزشی دارد، اشاره می کند که عبارتند از: ۱- اتخاذ رویکردی در حوزه آموزش با محوریت علم «ذهن، مغز و تربیت» ( علمی است میان رشته ای که در آن روانشناسان، عصب شناسان و فعالین حوزه تعلیم و تربیت به دنبال راهکارهایی برای آموزش مفیدتر هستند) ۲- آشنا کردن معلمین و دانش آموزان با فلسفه یادگیری هر درس ۳- کیفیت معلم

او در نهایت یکی از این سه عامل را برتری می دهد و می گوید: «اگرچه سال هاست به شکل شهودی همه می دانند، اما شواهد علمی متعددی وجود دارد که نشان می دهد بزرگترین عاملی که یادگیری دانش آموزان را تحت تاثیر قرار می دهد، کیفیت معلم است.

این بدان معناست که دستاوردهای یادگیری و نظام آموزشی ضرورتاً وابسته به انتخاب های پرهزینه یا سیاست گذاری های کلان یا نگارش کتاب های جدید یا آوردن فن آوری های گران قیمت به کلاس درس نیست؛ بلکه یادگیری با کیفیت و نظام آموزشی پویا و متعالی حاصل کار معلمان کارآمد است.

معلمان می توانند این چرخه باطل را درهم بشکنند و موجب تعالی و رشد نظام آموزشی و در نهایت جامعه شوند و شایسته نیست که این عزیزان با چنین جایگاه رفیعی در توسعه، گریبانگیر معیشت و زندگی روزمره ی خویش باشند و امیدواریم طرح رتبه بندی معلمان گرامی در جهت رفع بخشی از دغدغه های این عزیزان باشد.»