ایران می تواند در شورای امنیت به خاطر تجاوز پهپاد آمریکایی از واشنگتن شکایت کند/ ورود این پهپاد به قلمروی هوایی ایران یک تجاوز آشکار است

 داود آقایی، کارشناس حقوق بین الملل گفت: اولی ترین و مهمترین مرجع رسیدگی به شکایت ایران علیه آمریکا به خاطر تجاوز پهپاد این کشور به حریم هوایی ایران شورای امنیت سازمان ملل متحد است.

این کارشناس حقوق بین الملل به خبرنگار جماران گفت: با ارائه دلایل و براهن لازم مبنی بر اینکه پهپاد آمریکا وارد قلمروی هوایی ایران شده است ورود آن یک تجاوز آشکار است. مرجع رسیدگی کننده به تجاوز یک کشور به کشور دیگر نیز شورای امنیت سازمان ملل متحد است. شورای امنیت طبق ماده 24 منشور سازمان ملل مسئولیت اصلی و اولیه حفظ صلح و امنیت بین المللی را بر عهده دارد. علاوه بر ماده 24، ماده 39 منشور هم ‌ هرگونه تهدید و نقض صلح و همچنین عمل تجاوزکارانه به شورای امنیت واگذار کرده است. به این ترتیب اولی ترین و مهمترین مرجعی که ایران می تواند در آن از ایالات متحده آمریکا شکایت کند شورای امنیت سازمان ملل است.

او ادامه داد: ایران همچنین می تواند به مجمع عمومی سازمان ملل هم موضوع را ارجاع دهد. اما متاسفانه تصمیمات مجمع فاقد ضمانت اجرایی است و صرفا می تواند توصیه نامه صادر کند. مهمترین مرجع در صورتی که تصمیم یا قعطنامه با وتوی یکی از کشورهای دارای حق وتو رو به رو نشود که ضمانت اجرایی لازم را هم دارد شورای امنیت سازمان ملل است.

آقایی در ارتباط با دیوان لاهه نیز می گوید: دیوان بین‌المللی دادگستری که به دیوان لاهه معروف است فقط به دعاوی حقوقی بین دولت ها آن هم با رضایت طرف های دعوا می پردازد. دولت ها باید از قبل به این امر رضایت داشته باشند. مسائل سیاسی و امنیتی باید به شورای امنیت ارجاع داده شود. به این ترتیب ما در دیوان لاهه راه به جایی نمی بریم چرا که موضوع نه حقوقی بلکه سیاسی و امنیتی است. ضمن آنکه پیش شرط ارجاع پرونده به دیوان بین المللی دادگستری رضایت طرفین دعواست.

این استاد دانشگاه در ارتباط با امکان استفاده از وتو از سوی پنج کشور (چین، فرانسه، روسیه، انگلستان و آمریکا) دارای این امکان گفت: در چارچوب فصل هفت شورای امنیت همه کشورهای دارای حق وتو می توانند از حق وتو استفاده کنند. استفاده از وتو فقط یک جا مستثنی شده که آن هم در فصل شش منشور و زمانی است که بحث استفاده از روش های حل و فصل مسالمت آمیز مطرح شود. در این شرایط اجازه حضور دولت ذی نفع در تصمیم گیری داده نمی شود، بنابراین آن دولت نمی تواند از حق وتو استفاده کند. در قالب فصل هفتم دولت ها حتی اگر ذی نفع باشند می توانند در رای گیری شرکت و از وتو استفاده کنند.

او با بیان این عقیده که ما عملا راه به جایی نمی بریم، در عین حال گفت: طرح موضوع برای افکار عمومی می تواند به کمک ایران بیاید. وگرنه از این نظر که ما انتظار داشته باشیم در چارچوب شورای امنیت با این ساختار موجود تصمیمی به نفع ما گرفته شود انتظار قابل قبولی نیست.