این امر سبب شده است که در عصر حاضر، عواملی هم چون نزدیکی طبیعت به محل کار و زندگی انسانها، فضاهای سبز کوچک داخل شهرها و نیز فواید آنها برای مردم و ... کمتر مورد توجه قرار گیرد.
شهرها به عنوان کانونهای تمرکز فعالیت و زندگی انسانها برای اینکه بتوانند پایداری خود را حفظ کنند، چاره ای جز پذیرش ساختار و کارکردی متأثر از سیستم های طبیعی ندارند.
فضای سبز عمومی یا همان پارکها تأثیر بسزایی در بهبود کیفیت زندگی شهروندان و زیباسازی سطح شهر خواهد داشت.
هرچند که فضای سبز در ایران قدمت چندین هزار ساله دارد ولی وضعیت فضای سبز شهری ایران در حد مطلوب نبوده که مهمترین دلیل آن را می توان به خاطر عدم مدیریت فضای سبز شهری در کشور ذکر کرد.
با مدیریت فضای سبز شهری می توان هر شهری را با توجه به ظرفیت و پتانسیل موجود ، فضای سبزی متناسب با محیط فراهم کرد که سالهای سال اثرات مطلوب خود را به شهر ارزانی دارد.
فضای سبز شهری، منطقه ای پوشیده از گیاه درداخل و اطراف شهر هاست که دارای کارکردهای مهمی همچون تعدیل دما ،تلطیف هوا ،زیبا آفرینی و ... است که می تواند روح و زندگی را به انسان عطا کند.
مهمترین اثرات فضای سبز در شهرها ،کارکرد های زیست محیطی آنها است که با ایجاد تعادل بخشی در متابولیسم شهر از یک سو و بالا بردن سطح زیبایی از سوی دیگر ،سبب افزایش کیفیت زیستی شهرها می شوند. در حقیقت فضای سبز ریه های تنفس شهرها به شمار می آیند.
ناگفته پیداست که ریشه ارتباط و علاقه انسان به گیاه از سالهای بسیار دور و شاید از دوران انسانهای اولیه نشأت می‌گیرد. در طول تاریخ استفاده از گیاه مسیر تکاملی و اشتقاق علمی گسترده‌ای داشته است. در این راستا از زمان مهاجرت قوم ماد به فلات ایران، مردم این سرزمین همواره در توسعه فضای سبز و کاشت گیاهان کوشا بوده‌اند به طوریکه روزگاری ایران به نام کشور گل و بلبل شهرت داشت.
متأسفانه در دوران اخیر در کشور ما گیاهان مورد بی‌مهری بسیار قرار گرفته‌اند، بدین جهت بالا بردن سطح آگاهی های مردم در مورد فضای سبز و آشنایی با خواص گیاهان ضرورتی است که مانع بروز فاجعه نابودی شهرها بر اثر آلودگی هوا و محیط زیست می‌‌گردد.
به همین منظور اهمیت دادن به نقش فضای سبز در زندگی انسانها و ایجاد علاقه بیشتر به درخت و گل و چمن در وجود هر کس امری است بسیار مهم.
مثلا فضای سبز می تواند دو دسته از پرتوهای خورشیدی را که تأثیرات چشمگیری بر بدن انسان و سایر جانداران باقی می‌گذارندرا دفع کند، پرتو مادون قرمز و پرتو ماوراء بنفش که درخت آنها را جذب می کند و انسان در زیر سایه درخت احساس آرامش می کند.
یا درختان به سبب پراکندگی شاخ و برگ خود بر تمام زوایا و سطوح، همچون یک گردگیر عمل می‌کنند. اگر درخت را به دقت نظاره کنیم می‌توانیم تنه آن را به جای دسته و شاخ و برگ آن را به جای پرهای روی یک گردگیر معمولی که در خانه بکار گرفته می‌شود، تصور کنیم.
با این ویژگی، درختانی که در خاک ثابت مانده‌اند به منزله یک گردگیر کاشته شده در زمین نقش خود را ایفا می‌کنند.
طی بررسیهای بعمل آمده یک هکتار از فضای سبز که تقریبا بالای ً ۲۰۰ درخت در آن کاشته شده باشد می تواند تا حوالی ۶۸ تن از گرد و غبار را در هر بارندگی در خود جذب می‌کند کاملاً واضح است که با وجود چنین درختانی زدودن ۶۸ تن گرد و غبار، رایگان خواهد شد. در صورتیکه بدون این درختان باید هزینه بسیاری از برای این کار اختصاص داد.
این گوشه ایی از فواید فضای سبز بود که به طور اختصار به مواردی از آن اشاره شد که امید است علاقه و تفکر بیشتری را برانگیزد و هر کس بتواند مشوقی دلسوز برای ایجاد فضای سبز در محیط زندگی خود باشد.
به امید آن روز....................
کارشناس ارشد مهندسی منابع طبیعی و آبخیزداری
پیام عالیخانی چگنی
48
