نمایشگاهی به یاد کیارستمی

نمایشگاه «یک تکه زندگی» با ارائه آثار ۷۷ عکس از ۷۷ هنرمند برای پاسداشت علاقه عباس کیارستمی به مفهوم زندگی این روزها در گالری ایوان برپا شده است.

لینک کوتاه کپی شد

به گزارش جی پلاس، «یک تکه زندگی» ادای دینی از سوی 77 هنرمند به یک عمر فعالیت عباس کیارستمی و علاقه او به زندگی است که این روزها بر دیوار گالری ایوان به تماشا گذاشته شده‌اند.

این 77 هنرمند هر یک تکه‌‌ای از زندگـی را از منظر خویش در قاب تصویر به او هدیه داده‌اند.

ابراهیم حقیقی، سیف الله صمدیان، اکبر عالمی، محمود کلاری، امیرحسین حشمتی، رضا کیانیان، صابر ابر، غوغا بیات و ... از جمله هنرمندانی هستند که یک تکه از زندگی را با نگاه خود و شناختی که از کیارستمی داشته اند به این نمایشگاه آورده اند.

بنابر تصمیم خانواده کیارستمی سود حاصل از این نمایشگاه به بنیاد کودک اهدا می‌شود.

به بهانه این نمایشگاه و یاد عباس کیارستمی با برخی از این هنرمندان درباره نگاهی که این کارگردان فقید به زندگی داشته است هم صحبت شده‌ایم.

برای تاسیس بنیاد کیارستمی در کنار دو یادگارش هستم

سیف الله صمدیان یکی از دوست دیرینه عباس کیارستمی که در این نمایشگاه با پرتره ای متفاوت از این هنرمند حضور دارد، «یک تکه زندگی» را اقدامی موثر و ماندگار توصیف می‌کند و از تاثیر عکاسی بر سینمای این کارگردان می‌گوید.

این هنرمند درباره «یک تکه زندگی» بیان می‌کند: «آقای دیده ور کار خیلی خوبی انجام داده و 77 هنرمند را به یاد عباس کیارستمی جمع کرده است و واقعا دست مریزاد دارد. فکر نمی‌کردم که این استقبال شود. ابتدا فکر می‌کردم از همه یک عکس راجع به آقای کیارستمی می‌خواهند، اما وقتی دیدم که به یاد ایشان است و به یاد زندگی که آقای کیارستمی یکی از عشاق آن بود خیلی خوشحال شدم. من هم چون به یاد زندگی بود پرتره‌ای دادم که صورت او در حال خندیدن است و فکر می‌کنم که پس از این همه سال که همراه او بودم چنین خنده‌ای از او ندیدم و واقعا استثنایی است به لحاظ اینکه در این عکس چشمان ایشان به وضوح دیده می‌شود، هیچ وقت در عکس‌های او به این وضوح چشمان او را ندیده‌ایم.»

او در مورد تاثیر عباس کیارستمی در یک سال گذشته بر مردمان دنیا توضیح می‌دهد: «در یک سال گذشته با اینکه حق خود او خیلی بیشتر از این است، اما در دورترین جایی که فکرش را می‌کنید این فیلم «76 دقیقه و 15 ثانیه» رفته است، در جریانم که چه تاثیری روی فرهنگ و نگاه انسان به جهان امروز گذاشته است و طبیعتا این به خصلت خودش بر می‌گردد که اورژینال بود و همیشه به دنبال خلاقیت و پیگیر کارهایش بود. در هیچ فرقه و گروهی خود را قاطی نکرد، ولی درد همه فرقه‌ها، آدم‌ها و اوضاع جامعه را به خوبی منعکس می‌کرد و این در همه آثارش دیده می‌شد و ابعاد سیاسی کشور را مطرح می‌کرد؛ با اینکه ظاهر آثار او شخصی به نظر می‌رسد اما از مسیر طولانی شعر، عکاسی، نقاشی، گرافیک می‌گذرد و هرکسی نمی‌تواند این کار را انجام دهد.»

صمدیان در مورد تاثیری که عکاسی کیارستمی بر سینمایش گذاشته است بیان می‌کند: «ما رادیو نیستیم و وقتی از سینما حرف می‌زنیم باید جذابیت بصری داشته باشیم، وقتی گرافیک و عکاسی بدانیم طبیعتا محتوای تصویری که روی پرده می‌افتد، قطعا مانند تلویزیون ما نیست که بتوان برخی از آثار را ندیده و با تنها با شنیدن دنبال کند چون جذابیت بصری ندارد. آدمی چون کیارستمی در کنار جذابیت بصری و تصویری، صدایی می‌سازد که از تصویر مهم‌تر است و در اکثر کارهایش با صدا کارهایی می‌کرد که واقعا قابل تصویر کردن نبود. حال به این جذابیت بصری و صدای خوب، حساسیت شاعرانگی، دریافت درست از موسیقی و ریتم را هم اضافه کنیم می‌شود سینمای آقای کیارستمی.»

او درخصوص جمع آوری آثار کیارستمی و تاسیس بنیادی به نام او می‌گوید: «من رفاقت دیرینه‌ای با آقای کیارستمی و احساس نزدیکی نسبت به دو فرزندش بهمن و احمد دارم. تصمیم گیرنده اصلی این دو عزیز هستند و برنامه‌های خوبی برای تاسیس بنیاد کیارستمی دارند، احتمالا اگر تصمیم درستی بتوانیم بگیریم یک موزه‌ای برای ارائه همه آثار او باید در نظر گرفت، الان حدود صد کار قطع بزرگ آماده چاپ جمع آوری شده است، به جز کارهایی که در موزه‌ها و دست کلکسیونرها است؛ امیدوارم همه برای این اتفاق کمک کنیم و دو فرزند برومندش هم دقت کافی داشته باشند که درست انجام شود و مانند پدرشان آدم‌های دقیقی هستند و سرسری این کار را انجام نمی‌دهند و ماهم کمکشان می‌کنیم.»

کیارستمی یکی از اساتیدی بود که در محضرش آموختم

ابراهیم حقیقی یکی از پیشکسوتان عرصه طراحی، گرافیک و عکاسی است که از دانشکده و سپس کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با عباس کیارستمی خاطره همکاری دارد، او این همکاری را کلاس درسی برای خود می‌داند و نگاه نو و تازه او را در حوزه عکاسی و گرافیک بی نظیر توصیف می‌کند.

حقیقی درباره اثری که برای «یک تکه زندگی» ارائه کرده است، توضیح می‌دهد: «وقتی اسم «یک تکه زندگی» را به من گفتند، به دلیل کمبود زمان مانند به آرشیوم سر زدم. من طبیعتا سراغ این دوره عکاسی می‌رفتم زیرا همان وقتی بود که دانشکده رفتم و دوران شور و شر جوانی من است و دقیقا من را یاد زنده‌ترین خاطرات جوانی دانشجویی برای موضوع یک تکه زندگی می‌اندازد؛ چیزی هم که نوشتم این بود که یک تکه زندگی در گذشته جا ماند و واقعا هم جاماند، افرادی را هم که در عکسم می‌بینیم لااقل این محتوا را برای من دارد که لبه یک دریایی که افقش ناپیداست در کنار آب که نشان زندگی است با سرخوشی در حال بازی کردن با خود و آب هستند. احساسم این بود آن مفهوم جاودان زندگی که یک کودک درک می‌کند در این عکس موجود است، چیزی که کیارستمی هم در آثارش به دنبال آن می‌گشت، شادمانی‌های کودکانه که در بزرگسالی دوباره درک کردنش سخت خواهد بود.»

او در مورد آثار کیارستمی در حوزه گرافیک و همچنین تاثیری که بر او داشته است بیان می‌کند: «من در مراسم تولد او هم بیان کردم که از سال 50 که به کانون رفتم از نزدیک با کیارستمی و مرتضی ممیز همکاری داشتم. اولین خاطره‌ام از او طراحی پوستر «لباس برای عروسی» بود که بر خلاف تمام پوسترهای دیگر تمامی اطلاعات را در پشت یقه برده بود که مخاطب را وادار به خواندن می‌کرد. این خلاقیت‌ها و ایده‌های نو را همیشه داشت، وقتی نگاه می‌کنم این نوجویی و یافتن راهکارهای تازه ارتباط بصری را می‌بینم. در پوسترهایی هم که برایش طراحی کردم تیزهوشی موجود، ارتباط گفتاری با او یافتم که همیشه برای من به عنوان یک درس بود را نشان داده ام. من چند معلم از نزدیک داشتم که یکی از آن‌ها عباس کیارستمی بود.»

علاقه‌ای بی‌نظیر به طبیعت و ارق به ایران

امیرحسین حشمتی عکاس پیشکسوتی است که عمده کارهایش در حوزه طبیعت بوده است، با عکسی از یک کودک در این نمایشگاه حضور دارد و ارتباط خوب کیارستمی با کودکان را دلیل اصلی انتخاب این عکس برای «یک تکه زندگی» می‌داند و از تعلق خاطر کیارستمی به طبیعت و ایران را می‌گوید.

حشمتی درباره دو ویژگی عمده انتخاب اثرش برای این نمایشگاه می‌گوید: «اول اینکه خود آقای کیارستمی در کارهایش خیلی به بچه‌ها بها می‌داد و همیشه به آن‌ها علاقه‌مند بود، مخصوصا در فیلم‌های اولش که حضور کودکان بسیار مشهود است و نقش اصلی را داشتند. دوم اینکه یکی از آشناها می‌گفت که کیارستمی سر ست همیشه بیشتر با بچه‌ها صحبت می‌کرد و آن‌ها را مورد توجه قرار می‌داد و با بزرگ‌تر ها کاری نداشت. مدام با کودکان می‌خواست کارگردانی خود را نشان دهد و در آثارش این خیلی مشهود بود.»

او همچنین اضافه می‌کند: «به همین دلیل عکس بچه‌ها را انتخاب کردم، دلیل دوم برای انتخاب این عکس این بود، اگر دقت کنید اسلحه پلاستیکی در دست این کودک که در روستایی از توابع فیروزکوه زندگی می‌کند دیده می‌شود و در کپشن عکس هم نوشته‌ام که صلح را به کودکانمان بیاموزیم. به هر حال الان در دنیایی زندگی می‌کنیم که خیلی ناجور است و می‌بینم که چه بلایی سر انسان و انسانیت می‌آید و فکر می‌کنم صلح هم مسئله‌ای است که آقای کیارستمی به آن اعتقاد راسخی داشته‌اند.»

او در مورد آثار عکاسی کیارستمی بیان می‌کند: «کارهای آقای کیارستمی، (دوست ندارم از واژه مرحوم استفاده کنند) اکثرا در حوزه طبیعت هستند و من هم به دلیل آنکه حوزه عکاسی‌ام طبیعت است خیلی دوست داشتم که عکسی از طبیعت بگذارم. علاقه‌مندی، ارتباطی که با طبیعت، مخصوصا طبیعت ایران و ارقی که به این کشور داشت بی‌نظیر بود، مکان‌ها و ست‌هایی که برای عکاسی انتخاب می‌کرد بیانگر همین علاقه است. ترکیب‌بندی فیلم‌هایش از نظر عکاسی و تصویربندی جای آنالیز دارد و شاید من روزی این کار را کردم.

او اضافه می‌کند: «اینکه عکاسی چگونه باعث خلاقیت در آثار سینمایی او شده است فکر می‌کنم باید خودشان حاضر بودند و درباره‌اش توضیح می‌دادند که این موضوع را با خودشان برده‌اند.»

«یک تکه زندگی» احترام زیبایی‌های زندگی از نگاه عباس کیارستمی

پرهام دیده ور مدیر گالری ایوان و فردی است که برگزاری این بزرگداشت را برای عباس کیارستمی برعهده داشته است و توانسته است این 77 هنرمند را برای سالروز تولد او گردهم آورد.

او درخصوص برگزاری نمایشگاه «یک تکه زندگی» توضیخ می‌دهد: «اغلب یادواره‌هایی که برای آقای کیارستمی برگزار شده است، من دقت کردم پرتره نگاری ایشان است و آن چه که باعث ماندگاری او شده است نه چهره‌شان بلکه آن تفکری بود که در کارشان در همه حوزه‌ها دیده می‌شد و آن هم تمرکزشان بر زندگی بود. ما در این نمایشگاه از 77 هنرمند به مناسب سالگرد تولد او دعوت کردیم تا هر یک از منظر خود یک تکه زندگی را ثبت کند، همانطور که استاد کیارستمی هم زندگی را از دید خود می‌دیدند، با جزییات، زیبایی‌ها و آن لحظه‌هایی که در آن اتفاق می‌افتد  را بیان می‌کردند. 77 قطعه عکس در این نمایشگاه به ما تحویل داده شد و این آثار به استاد کیارستمی تقدیم شد.»

او ادامه می‌دهد: «تصاویر هم سیاه و سفید انتخاب شد و ما می‌خواستیم در فاصله بین تولد و روز درگذشت ایشان نمایشگاه را برگزار کنیم که استعاره‌ای از سیاه و سفید باشد. همه عواید فروش این آثار هم به بنیاد کودک تقدیم می‌شود به خواست خانواده آقای کیارستمی. در این پروژه از مشورت‌های آقای آغداشلو، حقیقی و صمدیان استفاده کردم. «یک تکه زندگی» قرار است که هر سال به مناسبت تولد آقای کیارستمی برگزار شود و سال آینده با 78 نفر این نمایشگاه را خواهیم داشت.»

دیده ور درباره برگزاری نمایشگاه در نقاط مختلف ایران و جهان توضیح می‌دهد: «با زمان‌بندی اندکی که داشتیم برای این نمایشگاه این امکان وجود نداشت و برای سال‌های آینده همزمان با ایران این نمایشگاه را در مکان‌های مختلفی برپا می‌کنیم.»

 

دیدگاه تان را بنویسید