استاد ادبیات دانشگاه شیراز چهارشنبه در گفت و گو با ایرنا درباره این کتاب گفت: ایده تالیف این کتاب پس از نگارش کتاب های مشابهی درباره سعدی شیرازی و خیام ایجاد شد و سنگ بنای آن در سال 1384 با همکاری خانم الهام کرمی زاده نهاده شد و نگارش آن حدود 10 سال طول کشید و در نهایت، امسال از سوی نشر هرمس در نمایشگاه کتاب به علاقه مندان عرضه می شود.
دکتر کاووس حسن لی درباره اثر قبلی خود با عنوان 'فرهنگ سعدی‌پژوهی' گفت: این کتاب نیز پس از چند سال تلاش در سال 1380 منتشر شد و با توجه به طرح تازه‌ای که در کتاب‌شناسی توصیفی تحلیلی در آن کتاب ارایه شده بود، با استقبال شایسته‌ای روبه‌رو شد.
عضو هیات علمی دانشکده زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز گفت: تشویق بسیاری از استادان و صاحب‌نظران باعث شد که همان شیوه در پیوند با خیام نیز به کار گرفته شود و نتیجه کار در قالب کتابی با عنوان 'کارنامه تحلیلی خیام‌پژوهی' که با همکاری دوست دانشورم جناب آقای دکتر حسامپور سامان یافته بود از سوی انتشارات علم در سال 1389 منتشر شد.
وی ادامه داد: پیش از اتمام کتاب 'کارنامه‌ی تحلیلی خیام‌پژوهی'، ایده تدوین چنین کتابی برای نیما نیز پدید آمده بود. که در سال 1384 سنگ بنای آغازین کار با همکاری خانم الهام کرمی زاده نهاده شد و تا پایان کار حدود ده سال طول کشید.
حسن لی گفت: در نهایت، در تابستان 1394 کتاب 'کارنامه توصیفی نیماپژوهی' برای انتشار به نشر هرمس سپرده شد.
وی گفت: تاکنون در پیوند با نیمایوشیج، کتاب‌ها و مقاله‌های گوناگونی پدید آمده است. هر کدام از این نوشته‌ها، به موضوعی از موضوعات نیماپژوهی پرداخته اند.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز گفت: شناسایی و بررسی نوشته‌های پدید آمده، از اقدامات بسیار مهمی است که در حوزهی نیماشناسی ضروری به نظر می رسد.
وی بیان کرد: حجم آثار پدیدآمده به گونه‌ای است که امکان اطلاع رسانی مناسب و استفاده شایسته از آنها را برای همگان غیر ممکن کرده است. از سوی دیگر، کتاب شناسی‌ها و مقاله شناسی‌های موجود، تنها به فهرست مشخصات عنوان کتاب‌ها و مقاله‌ها بسنده می‌کنند.
حسن لی گفت: این فهرست ها اگر چه کارکردی بسیار سودمند دارند و بسیاری از گره‌ها را برای خوانندگان خود می‌گشایند، اما گره‌هایی را نیز ناگشوده رها می‌کنند
این پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی گفت: با توجه به شرایط ویژه جهان معاصر و گرفتاری‌های فراگیر پژوهش‌گران و کمبود وقت آنان، بسیار بایسته است که زمینه‌های مناسب برای بهره‌وری بیشتر آنان فراهم آید. تهیه‌ی کتاب شناسی جامع توصیفی-تحلیلی نیما و بررسی کارنامه نیماپژوهی یکی از راه‌هایی است که می تواند برای تحقق هدف یاد شده، اقدامی مؤثر به شمار آید.
وی گفت: نیمایوشیج در طول حیات ادبی خود نوشته های گوناگونی از شعر و نثر پدید آورد؛ از جمله: شعر در قالب های سنتی و آزاد، نامه، سفرنامه، داستان، نقد و نظریه ادبی، توضیحات ادبی، مقدمه بر کتاب دیگران و... این آثار به گونه های مختلف (به صورت مستقل یا در قالب مجموعه آثار یا گزیده آنها و... ) منتشر شده است.
حسن لی ادامه داد: درکتاب کارنامه توصیفی نیماپژوهی این آثار، یعنی آثار نگاشته خود نیما بررسی نشده اند، بلکه آثاری بررسی شده اند که دیگران درباره نیما نوشته اند.
وی بیان کرد: هدف از این کتاب، پدیدآوری اثری جامع و تحلیلی از کارنامه نیماپژوهی بوده است. در این پژوهش همه کتاب ها و مقاله هایی که در پیوند با نیما از ابتدا تا سال 1380 خورشیدی، پدید آمده است از منابع گوناگون بازیابی و در طرحی همچون طرح کتاب 'فرهنگ سعدی پژوهی' و 'کارنامه تحلیلی خیام پژوهی' بررسی، تحلیل و معرفی شده است.
این استاد دانشگاه شیارز گفت: با مطالعه آنچه که در پیوند با نیمابه طور مستقل نوشته شده است که بیش از یک هزار مقاله و بیش از 40 کتاب را شامل می شود، فراز و فرودهایی در کارنامه نیماپژوهی دیده می شود.
وی بیان کرد: یکی از فرازها افزایش رو به رشد مقالات و مطالعات در مورد نیماست. این افزایش هم از جهت کمی و هم از جهت کیفی صورت پذیرفته است.
از دیدگاه دکتر حسن لی، نکته دیگر در تنوع موضوعات نیماپژوهی است. تا آنجا که نوشته های مربوط به نیما از آن چه مثلا در مورد خیام در ایران نوشته شده متنوع تر هستند. نکته دیگر تازگی نگاه در مورد نوشته هاست. برای نمونه می توان گفت تعداد نوشته های نوگرایانه در مورد نیما بیشتر از آنهایی است که در مورد سعدی و خیام نوشته شده اند.
وی ادامه داد: نکته مثبت دیگر چرخش تدریجی نگاه ها از زندگی نیما به سروده های اوست. البته هنوز نوشته هایی که در پیوند با زندگی نیما نوشته شده در مقایسه با نوشته هایی که با موضوع تحلیل آثار او منتشر شده کم نیستند.ضمن آن که بیشتر آن چه در مورد نیما نوشته شده تکرار مکررات است.
استاد دانشگاه شیراز گفت: در کارنامه نیماپژوهی کاستی هایی نیز وجود دارد: یکی از ایرادات پژوهش ها در جامعه ادبی ایران، بویژه در دانشکده های ادبیات توجه بیش از مقدار لازم به زندگینامه شاعران و نویسندگان در سنجش با آثار آنان است.
وی افزود: در تحلیل و بررسی آثار شاعران بیش از هر چیز به زندگینامه آنها ارجاع داده می-شود؛آن هم زندگینامه تاریخی که مخدوش است.
حسن لی گفت: در مطالعات مربوط به نیما هم این اشکال وجود دارد؛ اما نسبت به بقیه پژوهش ها کمتر است. سایه سنگین معنی یابی متن، بر مبنای زندگی نامه شاعر و تاریخ زندگی او، همچنان بر سر بسیاری از نوشته-های مربوط به نیما نیز مانده است.
عضو هیات علمی دانشکده زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز گفت: بسیاری از سروده های نیما قائم به ذاتند.. یعنی بر سر پای خودشان ایستاده اند. هیچ نیازی نیست که ما آنها را به عصای تاریخی تکیه بدهیم. عصایی که معمولا پوسیده و نامطمئن است.
وی اظهار کرد: ارجاع مکرر متن به زندگی شاعر، در بسیاری از نوشته ها، اجازه دریافت های گوناگون را از بسیاری شعرهای تاویل پذیر گرفته است و متن یک سویه و تک ساحتی شده است.
سی امین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران صبح سه شنبه 12 اردیبهشت ماه جاری با حضور علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی و سیدرضا صالحی امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در شهر آفتاب تهران افتتاح شد.
3002/ 2027
خبرنگار: فاطمه هاشمی نیک ** انتشاردهنده: سیداحمد نجفی
انتهای پیام دکتر کاووس حسن لی درباره اثر قبلی خود با عنوان 'فرهنگ سعدی‌پژوهی' گفت: این کتاب نیز پس از چند سال تلاش در سال 1380 منتشر شد و با توجه به طرح تازه‌ای که در کتاب‌شناسی توصیفی تحلیلی در آن کتاب ارایه شده بود، با استقبال شایسته‌ای روبه‌رو شد.
عضو هیات علمی دانشکده زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز گفت: تشویق بسیاری از استادان و صاحب‌نظران باعث شد که همان شیوه در پیوند با خیام نیز به کار گرفته شود و نتیجه کار در قالب کتابی با عنوان 'کارنامه تحلیلی خیام‌پژوهی' که با همکاری دوست دانشورم جناب آقای دکتر حسامپور سامان یافته بود از سوی انتشارات علم در سال 1389 منتشر شد.
وی ادامه داد: پیش از اتمام کتاب 'کارنامه‌ی تحلیلی خیام‌پژوهی'، ایده تدوین چنین کتابی برای نیما نیز پدید آمده بود. که در سال 1384 سنگ بنای آغازین کار با همکاری خانم الهام کرمی زاده نهاده شد و تا پایان کار حدود ده سال طول کشید.
حسن لی گفت: در نهایت، در تابستان 1394 کتاب 'کارنامه توصیفی نیماپژوهی' برای انتشار به نشر هرمس سپرده شد.
وی گفت: تاکنون در پیوند با نیمایوشیج، کتاب‌ها و مقاله‌های گوناگونی پدید آمده است. هر کدام از این نوشته‌ها، به موضوعی از موضوعات نیماپژوهی پرداخته اند.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز گفت: شناسایی و بررسی نوشته‌های پدید آمده، از اقدامات بسیار مهمی است که در حوزهی نیماشناسی ضروری به نظر می رسد.
وی بیان کرد: حجم آثار پدیدآمده به گونه‌ای است که امکان اطلاع رسانی مناسب و استفاده شایسته از آنها را برای همگان غیر ممکن کرده است. از سوی دیگر، کتاب شناسی‌ها و مقاله شناسی‌های موجود، تنها به فهرست مشخصات عنوان کتاب‌ها و مقاله‌ها بسنده می‌کنند.
حسن لی گفت: این فهرست ها اگر چه کارکردی بسیار سودمند دارند و بسیاری از گره‌ها را برای خوانندگان خود می‌گشایند، اما گره‌هایی را نیز ناگشوده رها می‌کنند
این پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی گفت: با توجه به شرایط ویژه جهان معاصر و گرفتاری‌های فراگیر پژوهش‌گران و کمبود وقت آنان، بسیار بایسته است که زمینه‌های مناسب برای بهره‌وری بیشتر آنان فراهم آید. تهیه‌ی کتاب شناسی جامع توصیفی-تحلیلی نیما و بررسی کارنامه نیماپژوهی یکی از راه‌هایی است که می تواند برای تحقق هدف یاد شده، اقدامی مؤثر به شمار آید.
وی گفت: نیمایوشیج در طول حیات ادبی خود نوشته های گوناگونی از شعر و نثر پدید آورد؛ از جمله: شعر در قالب های سنتی و آزاد، نامه، سفرنامه، داستان، نقد و نظریه ادبی، توضیحات ادبی، مقدمه بر کتاب دیگران و... این آثار به گونه های مختلف (به صورت مستقل یا در قالب مجموعه آثار یا گزیده آنها و... ) منتشر شده است.
حسن لی ادامه داد: درکتاب کارنامه توصیفی نیماپژوهی این آثار، یعنی آثار نگاشته خود نیما بررسی نشده اند، بلکه آثاری بررسی شده اند که دیگران درباره نیما نوشته اند.
وی بیان کرد: هدف از این کتاب، پدیدآوری اثری جامع و تحلیلی از کارنامه نیماپژوهی بوده است. در این پژوهش همه کتاب ها و مقاله هایی که در پیوند با نیما از ابتدا تا سال 1380 خورشیدی، پدید آمده است از منابع گوناگون بازیابی و در طرحی همچون طرح کتاب 'فرهنگ سعدی پژوهی' و 'کارنامه تحلیلی خیام پژوهی' بررسی، تحلیل و معرفی شده است.
این استاد دانشگاه شیارز گفت: با مطالعه آنچه که در پیوند با نیمابه طور مستقل نوشته شده است که بیش از یک هزار مقاله و بیش از 40 کتاب را شامل می شود، فراز و فرودهایی در کارنامه نیماپژوهی دیده می شود.
وی بیان کرد: یکی از فرازها افزایش رو به رشد مقالات و مطالعات در مورد نیماست. این افزایش هم از جهت کمی و هم از جهت کیفی صورت پذیرفته است.
از دیدگاه دکتر حسن لی، نکته دیگر در تنوع موضوعات نیماپژوهی است. تا آنجا که نوشته های مربوط به نیما از آن چه مثلا در مورد خیام در ایران نوشته شده متنوع تر هستند. نکته دیگر تازگی نگاه در مورد نوشته هاست. برای نمونه می توان گفت تعداد نوشته های نوگرایانه در مورد نیما بیشتر از آنهایی است که در مورد سعدی و خیام نوشته شده اند.
وی ادامه داد: نکته مثبت دیگر چرخش تدریجی نگاه ها از زندگی نیما به سروده های اوست. البته هنوز نوشته هایی که در پیوند با زندگی نیما نوشته شده در مقایسه با نوشته هایی که با موضوع تحلیل آثار او منتشر شده کم نیستند.ضمن آن که بیشتر آن چه در مورد نیما نوشته شده تکرار مکررات است.
استاد دانشگاه شیراز گفت: در کارنامه نیماپژوهی کاستی هایی نیز وجود دارد: یکی از ایرادات پژوهش ها در جامعه ادبی ایران، بویژه در دانشکده های ادبیات توجه بیش از مقدار لازم به زندگینامه شاعران و نویسندگان در سنجش با آثار آنان است.
وی افزود: در تحلیل و بررسی آثار شاعران بیش از هر چیز به زندگینامه آنها ارجاع داده می-شود؛آن هم زندگینامه تاریخی که مخدوش است.
حسن لی گفت: در مطالعات مربوط به نیما هم این اشکال وجود دارد؛ اما نسبت به بقیه پژوهش ها کمتر است. سایه سنگین معنی یابی متن، بر مبنای زندگی نامه شاعر و تاریخ زندگی او، همچنان بر سر بسیاری از نوشته-های مربوط به نیما نیز مانده است.
عضو هیات علمی دانشکده زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز گفت: بسیاری از سروده های نیما قائم به ذاتند.. یعنی بر سر پای خودشان ایستاده اند. هیچ نیازی نیست که ما آنها را به عصای تاریخی تکیه بدهیم. عصایی که معمولا پوسیده و نامطمئن است.
وی اظهار کرد: ارجاع مکرر متن به زندگی شاعر، در بسیاری از نوشته ها، اجازه دریافت های گوناگون را از بسیاری شعرهای تاویل پذیر گرفته است و متن یک سویه و تک ساحتی شده است.
سی امین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران صبح سه شنبه 12 اردیبهشت ماه جاری با حضور علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی و سیدرضا صالحی امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در شهر آفتاب تهران افتتاح شد.
3002/ 2027
خبرنگار: فاطمه هاشمی نیک ** انتشاردهنده: سیداحمد نجفی
کپی شد
