در ادامه این مطلب آمده است: شهر بیرجند یکی از قدیمی ترین شهرهای کشور است که قنات و آب انبارهای زیادی دارد. به گفته نظرافضلی رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس، خراسان جنوبی بالغ بر هزار قنات دارد که به علت خشکسالی های اخیر بیشتر آنها خشک شده است.
بیرجند دومین شهری است که دارای لوله کشی آب شده و یکی از منبع های اصلی آب «خانه شریف» در خیابان منتظری می باشد که وجود بافت قدیمی، تاریخی و فرسوده در شمال شهر را هم می توان فرصتی برای جذب گردشگر دانست و نیز تهدیدی برای ساکنان این منازل است.

** هشدار های آوا / مرگ کودک 10ساله به علت فرونشست خانه
21 فروردین امسال روزنامه آوای خراسان جنوبی، گزارش میدانی از بافت های تاریخی و فرسوده در حال نابودی بیرجند منتشر کرد که در این گزارش درباره نبود خدمات شهری مناسب و باریک بودن کوچه ها که مانع خدمات رسانی دستگاه های امدادی است، هشدار داده شده بود.
همچنین از دستگاه های اجرایی به ویژه راه و شهرسازی، میراث فرهنگی، شهرداری و استانداری برای رسیدگی ویژه به این مناطق درخواست شده بود.
یک ماه بعد یعنی شنبه 16 اردیبهشت خبری مبنی بر فرو نشست خانه ای در خیابان منتظری که منجر به مصدومیت 2جوان و فوت کودک 10ساله شده بود، منتشر شد.

** مستأجران بی خبر!
پیامک ها و اعتراضات مردمی مبنی بر رسیدگی نکردن به این مناطق ما را بر آن داشت تا دوباره به منطقه بافت تاریخی و فرسوده شهر برویم.
«امیری» یکی از دانشجویانی است که در یکی از منازل خیابان منتظری زندگی می کند زمانی که خبر فرونشست خانه را شنید بیان کرد: من خبر نداشتم که امکان فرو نشست خانه وجود دارد و در اولین فرصت با صاحب خانه صحبت خواهم کرد تا از امنیت آن اطمینان حاصل کنم.

** مهاجران، کم درآمد ها، سالمندان سه قشر آسیب پذیر در این منطقه
به گفته عباسی پیرمرد 70ساله ای که ساکن خیابان منتظری است، گفت: به علت اجاره پایین ساکنان این منطقه بیشتر قشر کم درآمد، سالمندان و مهاجران افغانستانی هستند که توانایی بازسازی خانه هایشان را ندارد و قنات هایی از زیر بعضی از خانه ها عبور می کند که خود صاحب خانه هم شاید از وجود آن بی خبر باشد.

** نرخ سود تسهیلات نوسازی و بهسازی در بافت فرسوده زیاد است!
شهروند دیگری هم با انتقاد از نرخ سود تسهیلات نوسازی و بهسازی در بافت فرسوده می گوید: خیلی از ساکنان این مناطق توانایی بازپرداخت تسهیلات را ندارند که دولت باید بسته های تشویقی خوبی برای جلب نظر مردم ارائه دهد.
قاسم زاده که چندین سال است در خیابان 17شهریور زندگی می کند بیان کرد: کوچه های باریک در این خیابان موجب خسارت به خودرو من شده است و چندین بار از شهرداری تقاضای تعریض این خیابان ها را کرده ایم.
وی درباره مرگ کودک 10ساله هم گفت: در خیابان منتظری وجود آب انبار های متعددی که دارد خانه های زیادی را در معرض تخریب قرار داده است که مسئولان باید توجه ویژه به این مناطق کنند.

** بافت فرسوده تهدید مرگ یا فرصت امید به زندگی!
رحیمی یکی دیگر از شهروندان بیرجندی از وجود خانه های خراب که موجب آشغال دانی و به زباله دانی تبدیل شده انتقاد کرد و ادامه داد: به خاطر رطوبت خانه ها حیواناتی مانند: موش، موریانه و سوسک ها ما را بیچاره کرده اند و حتی وسایل خانه زنگ زده است.
وی با اشاره به اینکه «احتمالا فرونشست خانه به علت نم زدن» بوده است، تصریح کرد: وجود خانه های تاریخی و قدیمی و حتی فرسوده فرصتی برای جذب توریست به بیرجند می باشد که اینگونه رها شده اند.

** مدیر عامل سازمان آتشنشانی: علت فرونشست خانه زیرزمینی بود که مستأجر از وجود آن خبر نداشت!
در همین راستا «میرزایی» مدیرعامل سازمان آتش نشانی بیرجند هم در گفت و گو با ما در مورد دلیل ریزش منزلی در منتظری اظهار کرد: خرابی این واحد مسکونی به دلیل قدمت ساختمان بوده و همچنین زیرزمینی داشته که مستأجر خبری از آن نداشته است.
به گفتۀ وی بنای منزل از قبل ترک خورده ولی ساکنان احتیاط لازم را انجام نداده و آن را تخلیه نکردند تا این حادثه دلخراش رخ داده است.
وی در مورد اینکه آیا خسارت جبران می شود یا نه عنوان کرد: که این مسئله ربطی به ما ندارد و مربوط به اشخاص حقیقی می شود و باید بین مستأجر و صاحب خانه حل شود.

** تنها راه برای پیشگیری همکاری و پیگیری خود مردم برای مقاوم سازی است
مدیرعامل سازمان آتش نشانی در مورد اینکه برای آگاه سازی مردم چه کاری انجام شده است، گفت: برای مقاوم سازی منازل این بافت ها تابلو زدیم و وام خوبی هم داده می شود تا تخلیه و نوسازی انجام شود.
«میرزایی» ادامه داد: با کارشناسان مربوطه هم صحبت کردیم و اطلاع رسانی کنند تا در مورد استحکام بناها و ناظر و کارشناس خبره دادگستری تایید استحکام منازل خود را دریافت کنند.
به گفته وی تنها راهکار برای پیشگیری از این اتفاقات همکاری و پیگیری خود مردم است که باید برای مقاوم سازی و بازسازی اقدام کنند.

** مشارکت دولت، شهرداری و مردم راهکاری برای نوسازی و بهسازی بافت فرسوده
«کمیلی‌دوست» مدیرعامل شرکت عمران و مسکن سازان استان هم با بیان اینکه ما یک شرکت خصوصی و کارگزار اداره راه و شهرسازی هستیم و دستورات آنان را عملی می‌کنیم، عنوان کرد: شرکت ما هیچ گونه نقشی در تصمیم گیری ها ندارد.
وی به عنوان یک کارشناس در مورد بافت فرسوده اظهار کرد که در ساماندهی بافت های فرسوده در مرحله اول دولت و شهرداری باید با هم مشارکت کنند.
به گفتۀ وی شهرداری بیرجند بسته تشویقی خوبی برای نوسازی محدوده بافت فرسوده در نظر گرفته است که بتوانند منازل خود را تخریب و دوباره بسازند و یا بهسازی انجام دهند.

** صاحبان اصلی خانه ها در این منطقه ساکن نیستند و بیشتر ساکنان اجاره نشین هستند
مدیرعامل شرکت عمران و مسکن سازان ادامه داد: ولی به دلیل اینکه در این بافت عمدتاً مالکین اصلی حضور ندارند، یا فوت شدند و دست ورثه است و خود ورثه هم در بافت های نوساز زندگی می کنند و خانه خود در بافت فرسوده را به اجاره دادند و غالباً در اختیار مهاجران و افغانستانی ها می‌باشد.
«کمیلی‌دوست» خاطر نشان کرد که به هرحال نمی‌توان از دولت توقع داشت که تمام اماکن فرسوده را خریداری و نوسازی کند و حتی منطقی هم نیست و این کار باید با همکاری و مشارکت خود مردم باشد.
به گفتۀ وی در همین باره تخصیصاتی که دولت به صاحبان منازل داده و هیچ گونه عوارضی برای ساخت و ساز مسکونی در این منطقه نمی گیرد ولی به دلیل مشکلات مردم که برایشان توجیه اقتصادی ندارد این کار را انجام نمی دهند.

** تشکیل صندوق های قرض الحسنه برای هزینه های خاکبرداری الزامیست
وی افزود: با اینکه پروانه ساخت حذف شد ولی برخی از مردم حتی پول خاک برداری را هم ندارند و تشکیل صندوق هایی در برخی از شهرها تشکیل شده که کمک می کنند مردم وام قرض الحسنه دریافت کنند تا بتوانند خاک برداری کنند و برای نوسازی هم بانک وام می دهد.
مدیرعامل شرکت عمران و مسکن سازان در همین راستا توصیه کرد که در هر شهر مانند تهران اگر یک سازمان بحران مستقلی برای این مسائل راه اندازی شود تا کارهای بافت فرسوده را انجام دهد همچون تهران که این سازمان قول داده که هرساله 10 درصد از بافت فرسوده را ترمیم کند هر چند کامل موفق نیست ولی حتی ما چنین سازمانی هم نداریم.
«کمیلی دوست» تأکید کرد که دولت و شهرداری به تنهایی نمی توانند کاری انجام دهند و در برخی از کشورها اینگونه بوده که دولت تمام منازل فرسوده را خریداری کرده ولی شکست خورده و دیگر قادر به ادامه نبوده است، پس در نتیجه خود مردم هم باید کمک کنند ولی دولت نمی تواند کسی را مجبور به همکاری کند.

** وعده پرداخت 10 درصد از 18 درصد سود تسهیلات نوسازی عملیاتی نشد
«جلالیان‌پور» رئیس اداره عمران و بهسازی شهری راه و شهرسازی استان هم در این مورد گفت: فعالیت‌هایی که انجام می دهیم تسهیلاتی است که در نظر گرفته شده و برای پرداخت به بانک معرفی می کنیم.
وی درباره این تسهیلات عنوان کرد که بدون سپرده و با بهره 18 درصد وام به آنان داده می‌شود و قرار بود حدود 10 درصد این بهره را دولت پرداخت کند که تاکنون چندان عملی نشده است ولی با این وجود در هیچ جا وام بدون سپرده و اوراق به کسی پرداخت نمی شود و این خود یک امتیاز است.

** نوسازی و بهسازی بافت فرسوده مشمول معافیت 100درصدی عوارض شهرداری
به گفتۀ وی شهرداری هم برای نوسازی بافت فرسوده بسته های تشویقی در نظر گرفته است که همان تخفیف نظام مهندسی می باشد که به تصویب ستاد و شورای شهر برای نوسازی و بهسازی منازل مسکونی از عوارض صدور پروانه ساختمانی صد در صد معاف هستند.
رئیس اداره عمران و بهسازی شهری ادامه داد: ولی در اماکن تجاری 50 درصد آن را باید پرداخت کنند و تا بعد از بهره برداری تا 3 سال از پرداخت عوارض نوسازی معاف می‌باشند.
«جلالیان پور» بیان کرد که برخی می گویند که دولت تمام آن بافت را تخریب و از نو بسازد ولی این امکان پذیر نیست چون هیچ قانونی در این مورد وجود ندارد و حتی اگر قانونی هم وجود داشت اعتباری برای این کار نیست.

** عبور قنات از زیر منزل علت فرونشست
وی در مورد کارهایی که تاکنون در محله های فرسوده انجام شده به برگزاری جلسات مختلف برای راهنمایی و گذاشتن نیرو در این مناطق برای اطلاع رسانی به مالکانی که منازلشان را بارسازی می کنند تا از حق و حقوقی که می تواند دریافت کند، اشاره کرد.
به گفتۀ وی در برخی از مکان ها قنات های قدیمی دارد که یکی از آن ها هم از زیر همان منزل منتظری می گذشته است که چاه به هر دلیلی ریزش کرده است.
رئیس اداره عمران و بهسازی شهری تأکید کرد که امکان تکرار چنین اتفاقی زیاد است ولی این مختص بافت قدیمی و فرسوده شهر نمی شود هرچند که تسهیلات و بسته های تشویقی تنها به این محله ها داده می شود.

** هشدار: علاوه بر بافت فرسوده محله های دیگری هم نیاز به مقاوم سازی دارند!
«جلالیان پور» اضافه کرد: در محله هایی که مثلا نوساز هم هستند مقاوم سازی صورت نگرفته، مانند قسمت هایی از رحیم آباد، غفاری و معلم که ناایمن و فرسوده هستند و آنان هم باید به فکر نوسازی و مقاوم سازی منازل خود باشند.
وی تصریح کرد: دلیل اینکه تنها به بافت فرسوده اصلی شهر تسهیلات داده می شود، امکانات کم تری است که ساکنان دارند و خدمات رسانی در آن محله ها سخت و خطرناک می باشد، به همین دلیل ویژه به آنان نگاه شده است و این نگاه در دیگر نقاط شهر نیست.
به گفتۀ وی در سال گذشته حدود 135 واحد را برای دریافت تسهیلات بافت فرسوده مراجعه و به بانک ها معرفی شدند.
رئیس اداره عمران و بهسازی شهری توصیه کرد که برای احیاء و کاهش نسبی خطرپذیری این بافت بهتر است امتیازات بیشتری به آنان داده شود.

** شواهد حاکی از آن که فرونشست منزل منتظری به علت چاه فاضلاب قدیمی است
مدیر دفتر بافت فرسوده شهری شهرداری بیرجند هم با بیان این که در بازدیدی که از منزل خیابان منتظری داشتیم، شواهد حاکی از نشست جزئی زمین بود که به دلیل چاه فاضلابی در زیر یا کنار آن خانه وجود داشته است.
«تبریزی» افزود: قبلا مستأجر به صاحب خانه خبر داده بوده که خانه نم دارد و شکاف بزرگی روی دیوار ایجاد شده است و صاحب خانه می گوید پس تا اتفاقی نیفتاده آنجا را تخلیه کنید ولی اجاره نشینان آن منزل به هر دلیلی این کار را انجام نداده اند.
وی با بیان اینکه 90 درصد خانه های این منطقه قدیمی و فرسوده است، گفت: از قلعه تا ارگ بهارستان و همچنین تا ارگ کلاه فرنگی به دلیل وجود چاه های فاضلاب قدیمی و نَقب های زیرزمینی که وجود دارد و همچنین قرار گرفتن روی گسل، از نقاط حادثه خیز و خطرساز محسوب می شود.
به گفتۀ وی بافت فرسوده بیرجند که در گذشته فقط شامل 164 هکتار می شد اکنون به 740 هکتار رسیده است و به عنوان محدوده هدف تعیین شده است.

** برگزاری جلسات مشاوره ای در مناطق حادثه خیز
مدیر دفتر بافت فرسوده شهری عنوان کرد که قرار است در حدود 2 ماه آینده با همکاری شرکت عمران مسکن سازان، میراث فرهنگی، فرمانداری و صداوسیما جلسات مشاوره و آموزشی در محله های هدف برگزار کنیم و به مردم در مورد خطرات اطلاع رسانی کنیم.
«تبریزی» اضافه کرد: بیشتر مردم از خطرات آن، نبود استقامت منازل و تسهیلاتی که ارائه می شود خبر ندارند، به همین دلیل ما با این آگاه سازی می خواهیم مردم ترغیب و تشویق شوند که سریع تر در بازسازی و بهسازی خانه های خود تلاش کنند.
وی بیان کرد: برای دریافت پروانه ساخت و ساز به صورت رایگان در این محدوده نیاز است که در ابتدا به شهرداری منطقه یک و دو مراجعه کنند و آنجا آنان را به شرکت مسکن سازان معرفی می کند و سپس ایشان را به بانک مسکن ارجاع می دهند.
به گفتۀ وی حدود 5 سالی می شود که هیچ اعتبار دولتی برای بازسازی بافت فرسوده به شهرداری داده نشده است و حتی اگر قبلا هم تعلق می گرفت خیلی ناچیز بود و تمام پروژه های بهسازی و بازسازی را شهرداری با اعتبار خود انجام می دهد.

** متقاضیان دریافت تسهیلات بافت فرسوده ابتدا به ادارات راه و شهرسازی مراجعه کنند
مدیر شعب بانک مسکن استان هم اظهار کرد که سهمیه استانی برای بافت فرسوده 800 واحد می باشد که تاکنون قرارداد 111 واحد آن منعقد گردیده است و هر فرد تنها می تواند یک بار به نام خود یا همسر و یا افراد تحت تکفل خود تسهیلات را دریافت کند و باید واحد مسکونی در محدوده مصوب بافت فرسوده واقع شده باشد.
«پورقربانی» در مورد شرایط و ضوابط تسهیلاتی که به بافت فرسوده تعلق می گیرد، گفت: متقاضیان در ابتدا باید به ادارات راه و شهرسازی مربوطه مراجعه و ثبت نام کنند و بعد از تکمیل مدارک و ارائه معرفی نامه به بانک مراجعه نمایند.
وی تصریح کرد که سقف تسهیلات در مراکز استان ها و شهرهای بالای 200 هزار نفر، 40 ملیون تومان و در سایر شهرها 30 میلیون تومان با بهره 18 درصدی می باشد.
به گفتۀ وی پرداخت تسهیلات صندوق پس انداز مسکن یکم در بافت های فرسوده شهری هم به کسانی تعلق می گیرد که از قبل سپرده داشته اند ولی الزامی به خانه اولی بودن آنان نیست و تا سقف 60 میلیون تومان با نرخ 8 درصد پرداخت می شود.
سایت ایرنا خراسان جنوبی www.irna.ir/skhorasan
کانال اطلاع رسانی : http://telegram.me/birjand
3215*2047*خبرنگار- محمدرسول ابراهیمی اسفدن*انتشاردهنده - عباسقلی اشکورجیری*
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند
نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.