گفتگوی جی پلاس به بهانه هفته اطلاع رسانی و پیشگیری از حوادث

حادثه را ما می سازیم! / تنها 10درصد مردم آمادگی نسبی برای مواجهه با حوادث دارند/ 25درصد تهرانی ها زلزله شهرشان را داستان می دانند!/ سود 15 برابری کشورها با آموزش های پیش گیرانه مردمی

شاید باورش سخت باشد اما آتشی که باعث فروریختن پلاسکو و 16 آتش نشان بود، در اثر استفاده نادرست از سیم برق ماهتابی برای اتصال به یخچال و هیتر برقی بود!

لینک کوتاه کپی شد

به گزارش خبرنگار جامعه جی پلاس؛ با آغاز هفته اطلاع رسانی و پیشگیری از حوادث، رئیس اورژانس کشور از ثبت 41 حادثه ویژه در روز سه شنبه دهم مرداد ماه خبر داد. حوداثی که 110 مصدوم و 14 کشته بر جای گذاشت. از میان اینها کفه حوادث غیرترافیکی اگرچه بیشتر بود اما حوادث ترافیکی که بخش مهمی از آن به دلیل سرعت بیش از حد مجاز و سبقت های ممنوع، گردش به راست و در یک کلام با دخالت عامل انسانی رخ می دهد را نمی توان انکار کرد.

بر اساس اعلام رئیس اداره خدمات بهداشت حرفه‌ای و مشاغل خاص وزارت بهداشت، "ریشه 80 درصد حوادث عامل انسانی است." حوادثی که شاید در بدو امر به کوچکی یک خانه باشد اما می تواند به یک شهر و بلکه یک کشور را عزادار کند.

عباس استاد تقی زاده - دکترای سلامت در حوادث و بلایا در گفت و گو با خبرنگار جامعه جی پلاس؛ بر این باور است که برای پیشگیری از حوادث همیشه باید آماده بود. او ایمنی را پدیده ای می داند که نیاز به مراقبت همیشگی دارد و در بستر زمان شکل می گیرد.

 

70 درصد ایمنی ساختمان از طریق رفتار ساکنان تامین می شود

 

** ایمنی چگونه تامین می شود؟

ایمنی در فضاهای مسکونی دو بعد متفاوت دارد. یک بعد آن باید در فرایند ساخت ساختمان های مسکونی مورد توجه قرار بگیرد. زمانی که از ایمنی در فضاهای مسکونی صحبت می کنیم باید به این سوال پاسخ بدهیم که "یک بنا ایمن ساخته شده است؟ سازه مقاوم است؟ راه خروج اضطراری دارد؟ درب ها به سمت بیرون باز می شوند؟ حسگر آتش و دود دارد؟ امکان تبادل هوا و تهویه هوا در اتاق ها وجود دارد؟ " اینها بخشی از نکات ایمنی است که باید در فرایند ساخت ساختمان های مسکونی به آن توجه کرد.

خیلی از ساکنان آپارتمان ها، سازنده منزل کنونی خود نیستند. بنابراین رعایت این بخش از ایمنی ساختمان ها از عهده آنها خارج است. البته تمام این مولفه ها تنها 30 تا 40 درصد ایمنی ساختمان را تامین می کند. حدود 70 درصد از ایمنی یک ساختمان از طریق آگاهی و رفتار ساکنان و شهروندان تامین می شود.

 

راه پله های اضطراری نباید به انباری تبدیل شود!

 

** خانواده ها برای ایمنی واحد مسکونی خود چه کارهایی باید انجام دهند؟

این موضوع بسیار مهم است که ساکنان یک ساختمان مسکونی نسبت به نگهداری از یک ساختمان و امکانات ایمنی آن حساسیتی دارند یا خیر؟

اگر شهروندان نسبت به ایمنی ساختمان های مسکونی حساسیت داشته باشند هنگام خرید خانه به این نکات توجه می کنند و وجود این ویژگی ها در رتبه بالاتری نسبت به زیبایی ساختمان قرار می گیرد. حتی اگر برخی از این نکات هم در ساختمان رعایت نشده باشد، اگر برای من اهمیت داشته باشد این تغییرات را انجام می دهم تا در ساختمان امن تری زندگی کنم.

نکته دیگر نگهداری از امکانات و تجهیزات ایمنی است. خیلی از ساختمان ها و آپارتمان های مسکونی، راه های خروج اضطراری دارند اما سال های سال کسی از آن استفاده نکرده، به آنجا نرفته یا پر از وسایل است و به عنوان یک انباری از آن استفاده می شود!

این رفتار شهروندان کاربری راه ها یا مکان هایی که برای ایمنی بیشتر ساختمان های مسکونی ایجاد شده را تغییر می دهد و عملا در زمان حادثه امکان استفاده از آن وجود ندارد.

همین موضوع بر شدت حادثه می افزاید و نه تنها افراد حادثه دیده بلکه ساختمان های اطراف، تمامی نجات دهندگان و ... را دچار دردسرها و هزینه های گزاف می کند.

بعضا دیده می شود که فضاهای عمومی یا مکان های اداری و حتی منازل مسکونی، درها از یک طرف دستگیره ندارد و کسی به این موضوع توجه نمی کند.

در موارد زیادی دیده شده که ساختمان های مسکونی کپسول آتش نشانی دارند اما هیچ کدام نمی دانستند باید از آن استفاده بکنند یا نمی دانستند که باید هرچند وقت یکبار آن را شارژ کنند.

گاهی برخی از افراد راه استفاده از این امکانات ایمنی را می دانند اما در شرایط وقوع حادثه که فضای احساسی شدیدی حاکم می شود و ترس بر افراد غلبه می کنند، به یاد نمی آورند باید چکار کنند.

در حادثه شین آباد کپسول اطفای حریق وجود داشت اما هیچ کس از آن استفاده نکرد. اگر پشت پنجره های آن مدرسه در شین آباد نرده نبود، دانش آموزان می توانستند از مدرسه فرار کنند اما وجود میله ها مانع شده بود.

 

 

** تقریبا در تمام مدارس، پنجره ها میله دارد که به صورت ثابت نصب شده. حتی برخی به دلیل تامین امنیت دانش آموزان ورقه های آهنی مقابل پنجره ها قرار داده اند!

بله. در مواردی مثل مدارس شاید لازم باشد که نرده وجود داشته باشد اما از نظر مهندسی باید به نحوی ساخته شود که در زمان حادثه به صورت اتوماتیک یا دستی امکان بازشدن نرده ها وجود داشته باشد تا انسان ها به راحتی از محل حادثه دور شوند.

 

شهروندان به آموزش مهارت استرس هنگام حادثه و تمرینات لازم نیاز دارند

 

** در شرایطی که یک حادثه رخ می دهد، چه باید کرد؟

مهمترین موضوعی که در زمان وقوع حادثه باید به آن توجه کرد این است که شهروندان بتوانند مناسبت ترین پاسخ و واکنش را انجام دهند. بنابراین باید به خوبی آموزش دیده باشند، بارها تمرین کرده باشند تا بتوانند در آن شرایط دانش خود را تبدیل به عمل و رفتار کنند.

شهروندان باید از قبل برای زمان حادثه آماده شوند. اما اگر زلزله آمد، شهروندانی که آموزش دیده اند، می توانند براساس دانش خود عمل کنند؟ آمادگی روانی برای مواجهه با حادثه موضوع بسیار مهمی است. بخش مهمی از افراد به خاطر احساس ترس و استرس نمی توانند دانش خود را تبدیل به مهارت کنند و اقدام صحیحی انجام دهند. برای این کار شهروندان باید آموزش ببینند.

شاید در زمان آموزش این مهارت ها، همه چیز به نظر ساده و پیش پا افتاده بیاید اما گذراندن دوره های آموزش همگانی به شما کمک می کند که این دانش در ذهن شما ملکه شود تا هر وقت اتفاق ناگواری رخ داد، به راحتی انجامش دهید.

 

تنها 10 درصد مردم ایران آمادگی نسبی برای مواجهه با حوادث را دارند

 

** بهترین زمان برای اینکه شهروندان مهارت های لازم درحین وقوع حادثه را بیاموزند، چه سنی است؟

هر چقدر این آموزش ها در سنین پایین تر ارائه شود، اثربخشی بیشتری خواهد داشت بنابراین اولین آموزش دهندگان والدین هستند که وظیفه دارند به فرزندانشان بیاموزند. علاوه بر این، مهارت های لازم هنگام وقوع حوادث و کمک های اولیه باید در مدارس به صورت مداوم به کودکان و نوجوانان آموزش داده شود.

بر اساس تحقیقاتی که اخیرا انجام شده، تنها کمتر از 10 درصد از مردم آمادگی نسبی در برابر حوادث دارند. این آمار بسیار کم است. هر چند که رسانه ها و آموزش و پرورش در زمینه آموزش نکات ایمنی یا رفتارهای مناسب تلاش زیادی کرده اند اما رشد قابل توجهی در این زمینه رخ نداده است.

 

25 درصد شهروندان زلزله تهران را یک داستان می دانند!

 

به نظر می رسد برای کسب آمادگی در مقابل حوادث، یک عزم ملی در جهت آموزش همگانی نیاز است. همانطور که همه دستگاه ها به صورت هماهنگ عمل کردند و توانستند عادت بستن کمربند ماشین را در ذهن بخش مهمی از مردم جا بیاندازند، در مورد آموزش مقابله با حوادث نیز باید چنین اتفاقی رخ دهد. اگر قرار باشد به همین شکل پیش برویم 50 سال دیگر هم به وضعیت آمادگی نمی رسیم.

آخرین مطالعات در سطح شهر تهران در سال جاری، نشان می دهد مدیریت بحران برای بیش از 70 درصد از ساکنان دغدغه شده است. ظاهرا بعد از وقوع حادثه پلاسکو این موضوع برای مردم مهم شده است اما هنوز 25 درصد از تهرانی ها براین باورند که وقوع زلزله تنها یک داستان است و واقعی نیست! با این حال که مردم نسبت به موضوع بحران، مدیریت بحران و ... حساس شده اند اما نمی دانند باید چه اقدامی انجام دهند.

 

سود 15 برابر آموزش ها و اقدام های پیشگیرانه

 

** در حاشیه حوادثی نظیر پلاسکو با جمع زیادی مشاهده گر روبرو بودیم. اگر آنها آموزش دیده بودند، چه رفتاری از خود بروز می دادند؟

در کشور ما همه می خواهند به حادثه دیدگان کمک کنند. وقتی فردی تصادف می کند، افراد زیادی دور او جمع می شوند اما فقط تعداد اندکی از آن جمع می دانند در این شرایط باید چه اقدامی انجام دهند.

ارائه کمک های اولیه در زمان حادثه مثل رسیدگی به یک جراحت، جا انداختن شکستگی و... از جمله مواردی است که هر شهروندی باید درمورد آن اطلاع داشته باشد و بداند چگونه باید عمل کند.

واکنش مردم و کسانی که به نوعی شاهد حادثه بودند یا در زمان بروز آن اطراف مکان وقوع حادثه حضور داشته اند، موضوع بسیار مهمی است که می تواند امدادرسانی را با مشکل مواجه کند. طبیعتا این گونه تجمع ها باعث می شود رسیدگی به افراد حادثه دیده، دیرتر اتفاق بیافتد یا ارائه خدمات از سوی نیروهای اورژانس و آتش نشانی را با اخلال مواجه کند.

مطالعات سازمان ملل و بانک جهانی در این زمینه نشان می دهد که سودآوری منافع مستقیم و غیرمستقیم آموزش یا انجام اقدامات پیشگیرانه، بین 10 تا 15 برابر است. یعنی اگر یک دلار در زمینه آموزش و پیشگیری، خرج کنید، بین 10 تا 15 برابر سود می کنید. تنها راهی که می توان به سادگی و سرعت آمادگی مردم در برابر حوادث را با کمترین هزینه افزایش داد، آموزش های همگانی است.

 

دیدگاه تان را بنویسید