به گزارش جماران، در طول تاریخ نمونه هایی از بست نشینی در حرم حضرت عبدالعظیم(ع) اتفاق افتاده است که برخی از مهمترین آن ها را پایگاه اطلاع رسانی آستان حضرت عبدالعظیم(ع) منتشر کرده است:

1- در هنگام درگیری پارک اتابک، که پس از شکست محمّدعلیشاه قاجار و پیروزی مشروطه طلبان روی داد و در آن نیروهای دولتی برای خلع سلاح مجاهدان به محاصره آنان در درون پارک اقدام کردند ، ضرغام السلطنه بختیاری از فرماندهان مجاهدان به دلیل ترس ، از پارک اتابک فرار و به حرم حضرت عبدالعظیم علیه السّلام پناه برد (1238 قمری)

2- پناهندگی و بست نشینی حاجی میرزا ابوالحسن خان شیرازی معروف به ایلچی (وزیردول خارجه در زمان فتحعلی شاه قاجار) که پس از فوت فتحعلی شاه و سقوط سلطنت نود روزه فرزند او ، شاهزاده علیشاه ظلّ السلطان ، و بر تخت نشستن محمّدشاه به همّت میرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانی ، به دلیل حمایت و جانبداری از جانشینی و سلطنت ظلّ السلطان و هراس از مجازاتهای سخت و تند قائم مقام ، به حرم حضرت عبدالعظیم علیه السّلام پناه برد و تا زمان قتل قائم مقام ، به دستور محمّدشاه در آن حالت باقی بود (1250-1251 قمری)

3- بست نشینی میرزا عبّاس بیات ایروانی معروف به حاجی میرزا آقاسی ، صدر اعظم محمّدشاه قاجار ، که پس از فوت او به دلیل وحشت از سابقة صدارات سیزده ساله و مخالفان حکومتی و درباری خویش و همچنین به شکست انجامیدن توطئه اش در نایب السلطنه کردن عبّاس میرزا ملک آرا ، برادر ناتنی و کوچک تر ناصرالدّین شاه ، تا آمدن ناصرالدّین شاه از تبریز به تهران ( که با مخالفت مادر عبّاس میرزا ملک آرا روبه رو گردید ) ، از کاخ عبّاسیه در شمیرانات به تهران فرار کرد و سپس با رفتن به حرم حضرت عبدالعظیم علیه السّلام  در آنجا متحصّن گردید که سرانجام با بخشیده شدن از سوی ناصرالدّین شاه و اجازه او به عتبات رفت و تا پایان عمر در آنجا ساکن گردید (1264 قمری)

4- سیّدجمال الدّین اسدآبادی(ره) ، روحانی روشن فکر و آزادی خواه ، هنگامی که در سفر دوّم خویش به ایران  علیرغم دعوت از سوی ناصرالدّین شاه قاجار پس از چندی با مخالفت او و صدر اعظمش ، علی اصغر خان امین السلطان ، مواجه گردید . با ترک منزل حاج محمّد حسن امیر الضرب به زاویه حضرت عبدالعظیم علیه السّلام  رفته و در مدّت هفت ماه و چند روز به تبلیغ علیه سلطنت استبدادی و نشر افکار و عقاید خود می پرداخت که سرانجام شبانه به دستور شاه و توسّط پانصد سوار از آن مکان به کرمانشاه و سپس بغداد تبعید گردید .

5- میرزا رضا کرمانی ،‌ شاگرد و مرید سیّد جمال الدّین اسدآبادی (ره)، که در سال 1313 هجری قمری با شلیک گلوله به ناصرالدّین شاه قاجار او را قبل از شروع مراسم پنجاهمین سالگرد سلطنت در بقعه حضرت عبدالعظیم علیه السّلام به قتل رساند ، به بهانه دادخواهی و رساندن عریضه به شاه در همان مکان متحصّن گردید .

6- در سال 1284 شمسی ، گروه بسیاری از علما ، طلّاب و آزادی خواهان کشور به رهبری دو مجتهد نامدار تهران یعنی سیّدمحمّدطباطبایی(ره) و سیّدعبدالله بهبهانی(ره) و حمایت گسترده مردم ایران در اوّلین قدم به سوی استقرار مشروطیّت به نام عدالت خواهی و تقاضای تأسیس عدالت خانه ، تحصّن در آستان حضرت عبدالعظیم علیه السّلام را انتخاب کردند که در نهایت ، مظفرالدّین شاه قاجار و صدراعظم وی به پذیرش خواسته های آنان تن در دادند و این بست نشینی یک ماهه که به هجرت صغری معروف گردید و می توان آن را مهمّ ترین تحصّن در آن بقعه دانست ، با پیروزی بست نشینان پایان یافت .

شایان ذکر است که چندی بعد و در اوج مشروطه اوّل نیز تحصّن گسترده تری به نام هجرت عظمی توسّط همین افراد به همراهی حاج شیخ فضل الله نوری در آستان مقدّس حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها در شهر قم برپا گردید که در نهایت مظفرالدّین شاه قاجار را مجبور به پذیرش سلطنت مشروطه کرد .

7- از وقایع ناگوار بست نشینی و تحصّن در آستان حضرت عبدالعظیم علیه السّلام ، حادثه کشته شدن میرزا مصطفی آشتیانی ، که از طرفداران سرسخت مشروطه بود ، به همراه سه نفر از یارانش به دست گروهی از لوتیان تهران و دستور صنیع حضرت می باشد که در چهارم فروردین 1288 شمسی و دوران استبداد صغیر اتّفاق افتاد .

8- در دوران محمّد علیشاه قاجار و فعالیّت دوره اوّل مجلس شورای ملّی و هنگام بالا گرفتن مباحث مشروطه و مشروعه و چگونگی ارتباط قوانین کشور با شرع مقدّس ، مرحوم حاج شیخ فضل الله نوری(ره) که بر لزوم تطبیق قوانین مصوّب در مجلس با احکام شریعت و استقرار مشروطة مشروعه) تأکید می ورزید ، برای بیان نظرات  خویش در شکلی گسترده به حرم حضرت عبدالعظیم علیه السّلام رفته و در آنجا متحصّن گردید . این واقعه ، که شرح آن مفصّل و محتاج به زمانی دراز است ، در سال 1325 قمری روی داد و به مدّت سه ماه ادامه یافت .

انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
10 نفر این پست را پسندیده اند

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.