متهم کردن آلمان به فاشیسم اتهام خطرناکی است و بازتاب دهنده حالتی از آشفتگی و نبود چشم انداز است؛ آلمان نه فقط شریک تجاری مهم برای ترکیه است بلکه شریک این کشور در پیمان ناتو نیز به شمار می رود.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، «عبدالباری عطوان» نویسنده و تحلیلگر مشهور عرب در تحلیلی در روزنامه فرامنطقه ای رأی الیوم به تنش در روابط ترکیه با آلمان پرداخت و نوشت:«رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه روز گذشته آتش را به سمت آلمان گشود و دولت این کشور را به حمایت از تروریسم و پناه دادن تروریست ها متهم کرد و گفت که «دنیز یوجل» روزنامه نگار آلمانی روزنامه «دی ولت» بازداشت شده در ترکیه «تروریست» است و به عنوان جاسوس برای آلمان در ترکیه فعالیت می کرد.
روابط ترکیه با آلمان طی دو سال گذشته هرگز خوب نبود و پس از اتهام های اروپا به اردوغان در زمینه استفاده از مساله پناهندگان سوری به عنوان برگه برنده «گروکشی» علیه اروپا برای دست یابی به امتیازهای اقتصادی و سیاسی به ویژه پس از امضای توافقنامه ای توسط دولتش با اتحادیه اروپا که به موجب آن آنکارا در مقابل بستن مرزهای ترکیه به روی مهاجرانی که از اراضی اش برای سوار شدن بر موج دریا به منظور رسیدن به خشکی اروپایی،شش میلیارد دلار به دست می آورد و به شهروندانش اجازه ورود به کشورهای اروپایی بدون روادید داده می شود، وارد مرحله ای از تنش و بحران شد.
در دو روز گذشته روند تنش پس از لغو سه تجمع هواداران حزب«عدالت و توسعه» توسط آلمان که قرار بود در حمایت از تغییرات در قانون اساسی که اردوغان می خواهد انجام دهد، رو به فزونی رفت؛ تغییراتی که به اردوغان اختیارات مطلق برای تغییر نظام و تبدیل آن به جمهوری و لغو نظام پارلمانی کنونی و نخست وزیری می دهد.
اقلیت ترک در آلمان بزرگ است و برخی آمارهای شبه رسمی تعداد آنها را نزدیک به 3.3 میلیون نفر تخمین می زنند که بیشتر آنها در کنار ملیت ترکیه ای اصلی خود ،ملیت آلمانی دارند و حجم تبادل تجاری میان ترکیه و آلمان 35 میلیارد دلار در سال است یعنی آلمان همپیمان تجاری بزرگ ترکیه در اروپا و چه بسا در سراسر جهان است.
«بکر بوسداغ» وزیر دادگستری در کنار وزیر اقتصاد ترکیه که قرار بود یکی از سخنرانان مهم در تجمع هایی که لغو شدند، باشد، آلمان را متهم به نقض حقوق بشر و کوبیدن آن به دیوار کرد و لغو تجمعی که قرار بود در آن برای انجام تغییرات در قانون اساسی تبلیغ کند را تصمیمی«فاشیستی» توصیف کرد که ارزش های دموکراتیک اروپا را نقض می کند.
دولت آلمان اعلام کرد که این تجمع ها را به دلایل امنیتی و از بیم زد و خورد میان هواداران اردوغان و مخالفانش لغو کرده است زیرا اقلیت بزرگی از ترک های کردتبار نیز وجود دارند لیکن اردوغان بر اتهام هایش به آلمان اصرار دارد و حمله به این کشور را شدت بخشیده است زیرا احساس می کند آرای اقلیت ترک در همه پرسی برای تغییرات در قانون اساسی در 16 آوریل آینده چه بسا برای سنگین کردن کفه ترازو به نفع وی بسیار مهم باشد.
رسانه های آلمانی این اتهام های اردوغان و وزرایش به کشورشان به فاشیسم و نقض حقوق بشر را پاسخ دادند که یادآوری کردند که دولتش اکنون 43 هزار شهروند را در بازداشتگاه های خود بدون محاکمه در بازداشت دارد و این افراد را بر اساس قوانین فوق العاده ای انجام داده است که از زمان کودتای نافرجام در ماه جولای گذشته به اجرا درآورده است و «عبدالله گولن» روحانی ترک ساکن آمریکا متهم به ر اه اندازی این کودتا شده است، علاوه بر آن که یادآوری کردند که 100 هزار قاضی،استاد دانشگاه و کارمند دولتی از کارهای خود به اتهام همبستگی با کودتاچیان از کار اخراج شدند.
این واکنش رسانه های آلمانی تا حدود زیادی درست است، پرونده ترکیه درباره حقوق بشر هرگز خوب نیست زیرا بیش از 100 روزنامه نگار را بازداشت کرده و چندین روزنامه و مجله و شبکه تلویزیونی را بست و تدابیر سرکوبگر ترکیه در زمینه سرکوب آزادی و در رأس آنها آزادی بیان و آزادی دیدگاه انتقادهای زیادی شده است.
حزب عدالت و توسعه از احترام و حمایت غرب بهره مند شد زیرا به این آزادی ها احترام گذاشت و الگویی در دموکراسی ارائه کرد که بر توسعه،همزیستی،تسامح؛ اسلام میانه رو و حفظ سکولار بودن کشور تکیه دارد، لیکن پس از آن که این پایه ها و اصول یکی پس از یگری رو به فروپاشی رفت،بسیاری از اردوغان رهبر حزب دوری شدند از جمله نزدیک ترین افراد به وی و شرکایش در حزب مانند«عبدالله گل» رئیس جمهور سابق که از محبوبیت زیادی برخوردار است بارزترین نشانه های این محبوبیت نزدیک به 9 میلیون دنبال کننده در «توییتر» است و نیز دکتر«احمد داوود اوغلو» نظریه پرداز و صاحب نظریه«صفر کردن مشکلات با همسایگان» است که هر دو با تغییرات قانون اساسی و بازگشت ترکیه به دوران سلاطین عثمانی مخالفت کردند.
ترکیه اکنون با کمربندی از دشمنان احاطه شده است؛روابطش با ایران و یونان متشنج است، در سوریه جنگ به راه انداخته است و بخشی از اراضی این کشور تحت پوشش ایجاد منطقه امن اشغال کرده است و اکنون نیز وارد بحرانی با آلمان و اتحادیه اروپا به شکل کلی شده است و چه بسا هیچ چیزی برایش جز داشتن روابط خوب با دولت اشغالگر اسرائیلی باقی نماند.
خطرات این تنش ها در احتمال بازتاب منفی آنها بر داخل ترکیه به ویژه بر وحدت دیموگرافی ملی نهفته است و از دست دادن کشوری مانند آلمان در زمانی که لیره ترکیه در آستانه فروپاشی است(هر دلار اکنون 3.8 لیره است) و میانگین رشد به شدت پایین آمده و درآمد گردشگری(36 میلیارد در سال بود) نیز کاهش یافته است، زیانی است که معنایش مشکلات اقتصادی بیشتر.
متهم کردن آلمان به فاشیسم اتهام خطرناکی است و بازتاب دهنده حالتی از آشفتگی و نبود چشم انداز است؛ آلمان نه فقط شریک تجاری مهم برای ترکیه است بلکه شریک این کشور در پیمان ناتو نیز به شمار می رود.
اوضاع در ترکیه هرگز خوب نیست و متشنج است و حکایت از بی ثباتی بیشتر دارد و این دیدگاه اکثریت قاطع کارشناسان مستقل داخل و خارج از این کشور است.
ما در انتظار عذرخواهی جدید ترکیه از آلمان و عقب نشینی از همه اتهام ها هستیم دقیقا همانطور که در حالت های مشابه معمول شد که آخرین آنها عذرخواهی از ایران و عراق و پیش از آنها از روسیه بود...لیکن در همه احوال زیان رخ داده است.
ترجمه: کریم پورزبید
