رویکرد دوضلعی واشنگتن در برابر ایران نشان می‌دهد که هرچند امریکا در قالب به برجام پایبند مانده است اما با اجرای سختگیرانه آن به دنبال اعمال فشار بر تهران به گونه‌ای است که تهران را وادار به عقب‌نشینی از این توافق کند.

به گزارش جماران؛ دولت دونالد ترامپ، رییس‌جمهور ایالات متحده سومین گام اجرایی برای متعهد باقی ماندن به تعهدات رسمی امریکا در قبال برنامه جامع اقدام مشترک را برداشت، هرچند دولت در اختیار جمهوریخواهان در امریکا چه در زمان رقابت‌های انتخاباتی رییس آن یعنی دونالد ترامپ و چه در شش ماه گذشته از حضور وی در کاخ سفید ترجیح داده که فاصله خود با اقدام‌های از سر تکلیف امریکا در برجام را زیاد و زیادتر کند اما در نهایت بزنگاه‌های زمانی هستند که رییس‌جمهور و وزیر امور خارجه باید برای باقی ماندن امریکا در این توافق دست به قلم شده و با صدور دستور اجرایی یا ارسال نامه‌ای به آدرس کنگره امریکا، پایبندی ایران به برجام و همچنین تمدید توقف اجرای تحریم‌های هسته‌ای را اعلام کنند. در شرایطی که هرکدام از این اقدام‌ها از سوی این دو مقام در داخل امریکا انجام نشود، تحریم‌های هسته‌ای که به واسطه توافق هسته‌ای ایران و ١+٥ برداشته شده‌اند به شکل خودکار بازخواهند گشت. لذا دولت امریکا هرگاه تصمیمی برای خروج از برجام بگیرد کافی‌است که دست به قلم نشود و معادله را به نقطه صفر در مواجهه با ایران بازگرداند. با وجود تمام بدبینی‌های موجود در مورد فرجام برجام در دولت جدید امریکا که همچنان هم ادامه دارد اما سرانجام عصر روز گذشته به وقت ایران، وزیر امور خارجه امریکا در دومین نامه به کنگره در شش ماه گذشته اعلام کرد که ایران به تعهدات خود در قالب توافق هسته‌ای پایبند است و بدین وسیله مسیر را برای آنکه رییس‌جمهور نیز دستور اجرایی تمدید توقف تحریم‌های هسته‌ای ایران را صادر کند، هموار کرد. رکس تیلرسون در اواخر ماه آوریل نیز چنین نامه‌ای را به کنگره ارسال کرده بود و البته چاشنی آن نیز انتقادهایی در مورد برنامه موشکی ایران، فعالیت‌های منطقه‌ای و رابطه تهران با گروه‌های حزب‌الله لبنان و حماس بود. قید این جملات در نامه وزیر خارجه به کنگره از همان ابتدا نشان داد که دولت جدید امریکا با بی‌میلی و از سر اکراه است که در توافق هسته‌ای با ایران باقی مانده است. چندهفته پس از این نامه بود که رسانه‌های امریکایی از اختلاف میان وزارت امور خارجه امریکا با برخی چهره‌های تندرو در شورای امنیت ملی این کشور و همچنین در کاخ سفید برسر متن نامه ارسالی به کنگره پرده برداشتند. به گزارش این رسانه‌ها متن اولیه‌ای که قرار بود در اختیار کنگره قرار گیرد و پس از آن در رسانه‌ها به عنوان شهادت دولت امریکا مبنی بر پایبندی ایران به برجام قرار گیرد بسیار تند و تیز‌تر از متنی بود که در نهایت منتشر شد و دلیل تعدیل آن نیز مقاومت‌های رکس تیلرسون بوده است. هرچند که به گزارش برخی رسانه‌های امریکایی در ساعات پایانی موکول به ضرب‌الاجل ١٨ آوریل، ترامپ مجددا در این ماجرا دخالت کرده و متن را کمی تندتر از متن مدنظر وزیر خارجه‌اش می‌کند. پس از این تاریخ در ١٨ ماه مه نیز ترامپ به آرامی و با کمترین سر و صدا تمام وعده‌های انتخاباتی خود مبنی بر خروج امریکا از برجام را زیر پا گذاشت و در دستوری اجرایی، فرمان متوقف ماندن اجرای تحریم‌های هسته‌ای ایران را صادر کرد. تمدیدی دوباره که نشان داد فشارهای بین‌المللی بر امریکا برای باقی ماندن در برجام پاسخ داده است. در این مسیر روز گذشته (دوشنبه) نیز همان‌طور که بسیاری از رسانه‌ها پیش‌بینی کرده بودند، دولت امریکا گام‌هایی را که باید برای باقی ماندن در برجام برمی‌داشت، اتخاذ کرد. در نتیجه این اقدام در حالی که سیاست واشنگتن برای بازنگری سیاست‌های کلان امریکا در برابر ایران ادامه دارد و نتیجه این بازبینی هم برخلاف وعده اولیه رکس تیلرسون ظرف ٩٠ روز اعلام نشده است اما کاخ سفید پذیرفته است که نمی‌تواند برخلاف میل باطنی خروجی ایمن از برجام داشته باشد.

همزمان با اعلام پایبندی ایران به برجام و صدور دستور تمدید توقف اجرای تحریم‌های هسته‌ای، اسامی جدید حقیقی و حقوقی به لیست موجود تحریم‌های ایران به واسطه فعالیت‌های موشکی این کشور اضافه شد. اقدامی که پیش از این نیز در تاریخ ‌های فوریه و ماه مه صورت گرفته بود. این رویکرد دوضلعی واشنگتن در برابر ایران نشان می‌دهد که هرچند امریکا در قالب به برجام پایبند مانده است اما با اجرای سختگیرانه آن به دنبال اعمال فشار بر تهران به گونه‌ای است که تهران را وادار به عقب‌نشینی از این توافق کند. اضافه شدن افراد حقیقی و حقوقی به برجام در حالی صورت می‌گیرد که محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران این روزها در نیویورک به سر می‌برد و در تمام گفت‌وگوهای انجام گرفته تاکنون در خاک امریکا، این کشور را به عدم رعایت متن و روح برجام متهم کرده و در پاسخ به تمام ادعاها در مورد عدم پایبندی فنی ایران به برجام اعلام کرده که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ساختار توافق هسته‌ای ایران با ١+٥ به عنوان مرجع اصلی برای قضاوت در مورد میزان پایبندی ایران انتخاب شده و تاکنون در ٧ مورد این پایبندی را تایید کرده است.

تایید برجام از سوی دولت امریکا برای سومین بار در شش ماه گذشته در حالی صورت گرفت که امریکایی‌ها هنوز از عدم مشخص بودن نتیجه بازبینی سیاست‌های کلی واشنگتن در قبال تهران خبر می‌دهند و با این اهرم به دنبال حفظ فضای خاکستری پیرامون تهران هستند. فضایی که شکسته شدن آن تا حدود بسیار زیادی به دیگر بازیگران فعال در برجام مانند اتحادیه اروپا، روسیه و چین و البته سازمان ملل به عنوان ناظر بر این توافق هسته‌ای بستگی دارد. بازیگرانی که در شش ماه گذشته از دولت ترامپ بارها و بارها بر لزوم تداوم اجرای برجام و حفظ آن به عنوان دستاوردی برای توسل به دیپلماسی در روزگار لشگرکشی‌های نظامی تاکید کرده‌اند. در حال حاضر در سطح بین‌المللی شکافی بر سر تداوم برجام به وجود آمده است. شکافی که در یک سوی آن امریکا و متحدان منطقه‌‌ای‌اش ایستاده‌اند و در سوی دیگر آن سایر اعضای جامعه بین‌المللی که گام‌های متوازن ایران در وفای به تعهداتش در قالب برجام و شفاف‌سازی در مورد برنامه هسته‌ای‌اش را دیده‌اند و با وجود فضای منفی که امریکا تلاش می‌کند پیرامون بازار ایران حفظ کند برای سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری از بازار بکر این کشور روانه آن شده‌اند.

انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند
  • کدخبر: 703053
  • منبع: اعتماد
  • نسخه چاپی

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.